Komentarze IEŚ

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 1247

Michał Paszkowski - Zespół Bałtycki

Wybory prezydenckie w USA a bezpieczeństwo energetyczne państw Europy Środkowej

Wygrana kandydata Partii Republikańskiej w ostatnich wyborach prezydenckich w USA zmieni optykę polityki zagranicznej nowej amerykańskiej administracji, co przełoży się również na bezpieczeństwo energetyczne państw Europy Środkowej. Trudno jest jednoznacznie wskazać, jakie będą nowe priorytety w polityce zagranicznej USA, ale uwzględniając wcześniejszą kadencję...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 1246

Aleksandra Kuczyńska-Zonik - Zespół Bałtycki

Nowe wymiary współpracy polsko-litewskiej: zaawansowane technologie dla bezpieczeństwa i innowacyjna gospodarka

Nowy rząd Litwy zapowiada kontynuację partnerstwa strategicznego z Polską w celu zapewnienia bezpieczeństwa regionalnego. W kontekście trwającej wojny rosyjsko-ukraińskiej oraz wyborów prezydenckich w USA relacje te mogą nawet stać się jeszcze bliższe. W kolejnych latach obszary współpracy polsko-litewskiej zostaną poszerzone o innowacyjny przemysł obronny i...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 1239

Michał Paszkowski - Zespół Bałtycki

Potencjał morskiej energetyki wiatrowej w Szwecji

W Szwecji trwa debata na temat roli morskich farm wiatrowych i energii jądrowej w zapewnieniu bezpieczeństwa energetycznego, a także osiągnięcia celów klimatycznych. Zgodnie z szacunkami poziom zapotrzebowania na energię elektryczną w tym państwie wzrośnie o ok. 160% do 2050 r. Taki skokowy wzrost konsumpcji, uwarunkowany procesem elektryfikacji, wymusi znaczne...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komenatrze IEŚ 1236

Damian Szacawa - Zespół Bałtycki

Polityka bezpieczeństwa Szwecji: operacjonalizacja roli w NATO

Szwecja, po wstąpieniu do NATO w marcu 2024 r., jest w trakcie procesu włączania się w zadania Sojuszu (w tym odstraszania i obrony) oraz integracji ze strukturami politycznymi i wojskowymi NATO. Centroprawicowy koalicyjny rząd Ulfa Kristerssona znacząco podniósł wydatki na obronność, osiągając poziom 2,14% PKB w 2024 r. W kolejnych latach priorytetami będą: dalsze...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 1228

Michał Paszkowski - Zespół Bałtycki

Przygotowania państw Europy Środkowej do sezonu zimowego

Przed państwami Europy Środkowej kolejny sezon jesienno-zimowy, w którym tradycyjnie dochodzi do skokowego wzrostu zapotrzebowania na gaz ziemny, wykorzystywany w elektrociepłowniach oraz elektrowniach. Poziom napełnienia podziemnych magazynów (PMG) tego surowca jest obecnie relatywnie wysoki. Największa obawa dotyczy zatem jego dostępności już w trakcie sezonu z uwagi...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze Brief IEŚ 1225

Aleksandra Kuczyńska-Zonik - Zespół Bałtycki

Socjaldemokraci wygrywają pierwszą turę wyborów parlamentarnych na Litwie

13 października 2024 r. na Litwie odbyła się pierwsza tura wyborów parlamentarnych, w których wygrała Litewska Partia Socjaldemokratyczna (Lietuvos socialdemokratų partija, LSDP). Ugrupowanie zdobyło 19,36% głosów i uplasowało się przed obecnie rządzącym Związkiem Ojczyzny – Litewskimi Chrześcijańskimi Demokratami (Tėvynės sąjunga-Lietuvos krikščionys...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 1221

Michał Paszkowski - Zespół Bałtycki

Kosowo: wyzwania związane z dostępem do energii elektrycznej

Od lat Kosowo zmaga się z problemem wynikającym z dostępności do energii elektrycznej, co widoczne jest szczególnie zimą. Operator systemu przesyłowego w Kosowie, spółka KOSTT, przewiduje, że w najbliższym sezonie jesienno-zimowym zapotrzebowanie na energię elektryczną zostanie w pełni zaspokojone przez produkcję krajową, a także import (konieczny ze względu na...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 1220

Damian Szacawa - Zespół Bałtycki

Dwa lata rządów Ulfa Kristerssona w Szwecji: zwrot w polityce migracyjnej i walka z przestępczością

Mniejszościowy koalicyjny gabinet premiera Ulfa Kristerssona, funkcjonujący w Szwecji od października 2022 r., w trakcie minionych dwóch lat mierzył się z problemem przestępczości zorganizowanej. Wprowadzone dotąd rozwiązania – w tym surowsze przepisy imigracyjne oraz ograniczenie liczby uchodźców – choć przyczyniły się do poprawy bezpieczeństwa, to spotkały...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 1218

Marlena Gołębiowska - Zespół Bałtycki

Cięcia stóp procentowych w Europie Środkowej

Po długotrwałym okresie wysokiej inflacji w państwach Unii Europejskiej obserwuje się złagodzenie presji cenowej. W odpowiedzi na to Europejski Bank Centralny kontynuuje obniżanie stóp procentowych. Cykl obniżek rozpoczęły również banki centralne państw środkowoeuropejskich spoza strefy euro – choć z różną intensywnością: czeski i węgierski zdecydowały się...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Kometarze IEŚ 1211

Michał Paszkowski - Zespół Bałtycki

Ukraina: ograniczone szanse na wypełnienie przez Azerbejdżan luki po gazie ziemnym z Rosji

Od 1 stycznia 2025 r. przestanie obowiązywać 5-letnia umowa rosyjsko-ukraińska z 2019 r., dotycząca tranzytu rosyjskiego gazu ziemnego przez terytorium Ukrainy. W trakcie obecnego sezonu grzewczego ten czynnik będzie w sposób znaczący oddziaływał na dostępność surowca w Europie, a także kształtował jego cenę. Lukę po rosyjskim surowcu mógłby wypełnić...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 1210

Marlena Gołębiowska | Aleksandra Kuczyńska-Zonik - Zespół Bałtycki

Estonia: koncepcja „państwa osobistego”

W 2024 r. Estonia, uznawana za jednego ze światowych liderów cyfryzacji, ogłosiła kolejny etap w rozwoju administracji publicznej. Koncepcja „państwa osobistego” (est. personaalne riik) ma przenieść relacje między obywatelem a administracją na nowy poziom. Państwo ma bowiem nie tylko odpowiadać na potrzeby obywateli, ale je przewidywać, oferując spersonalizowane...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 1207

Michał Paszkowski - Zespół Bałtycki

Intensyfikacja współpracy gazowej państw bałtyckich i Finlandii

Państwa bałtyckie oraz Finlandia od wielu lat podejmują aktywne działania na rzecz wzmocnienia bezpieczeństwa energetycznego, które koncentrują się na stworzeniu jednolitego rynku gazu ziemnego, większej wymiany handlowej, a od wybuchu pełnowymiarowej wojny na Ukrainie również koordynacji działań antykryzysowych w sferze energetycznej. Jednym z elementów tego...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 1204

Aleksandra Kuczyńska-Zonik - Zespół Bałtycki

Rosjanie bez prawa zakupu nieruchomości w państwach regionu Morza Bałtyckiego

Państwa regionu Morza Bałtyckiego od lat cieszą się zainteresowaniem rosyjskich przedsiębiorców i inwestorów ze względu na bliskość geograficzną oraz ich dynamiczny rozwój gospodarczy. W rezultacie niektóre nieruchomości położone w pobliżu obiektów o znaczeniu strategicznym są obecnie w posiadaniu Rosjan, co stwarza wyzwanie dla bezpieczeństwa państw regionu....

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 1202

Damian Szacawa - Zespół Bałtycki

Przewodnictwo Polski w Strategii Unii Europejskiej dla Regionu Morza Bałtyckiego (SUERMB)

1 lipca 2024 r. Polska objęła roczne przewodnictwo w Strategii Unii Europejskiej dla Regionu Morza Bałtyckiego (SUERMB), które potrwa do czerwca 2025 r. Obok realizacji projektów w ramach trzech głównych priorytetów, tj. ochrony morza, wzrostu integracji regionu oraz zwiększenia dobrobytu, Polska zamierza zwrócić większą uwagę na zagadnienia poprawy bezpieczeństwa w...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 1191

Michał Paszkowski - Zespół Bałtycki

Infrastruktura naftowa Chorwacji kluczem do bezpieczeństwa energetycznego państw Europy Środkowej

Chorwacja, z uwagi na swoje położenie geograficzne oraz istniejącą infrastrukturę, odgrywa niezwykle ważną rolę w kontekście dostaw ropy naftowej do rafinerii w Bośni i Hercegowinie, Serbii, na Węgrzech oraz Słowacji. Kluczową funkcję pełni terminal naftowy w Omišalj, a także rurociąg Adria. Uwzględniając uwarunkowania międzynarodowe, znaczenie tego typu...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 1187

Damian Szacawa - Zespół Bałtycki

„Miękkie bezpieczeństwo” w regionie Morza Bałtyckiego: współpraca regionalna w zakresie zwiększenia odporności społecznej i ochrony infrastruktury krytycznej

Państwa nordyckie traktują ochronę infrastruktury krytycznej jako część bezpieczeństwa kompleksowego. Wieloletnia tradycja współpracy transgranicznej w tym zakresie będzie czynnikiem sprzyjającym implementacji dyrektywy UE dotyczącej odporności podmiotów krytycznych. Do zwiększania odporności w obszarze „miękkiego bezpieczeństwa” w regionie Morza Bałtyckiego...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 1185

Michał Paszkowski - Zespół Bałtycki

Rozbudowa infrastruktury gazowej na południu Europy

W Europie Południowej trwa proces zwiększania zdolności transportowych surowców energetycznych, głównie w kontekście rynku gazu ziemnego. Bez wątpienia głównym celem od 2022 r., a więc od wybuchu pełnoskalowej wojny na Ukrainie, jest zapewnienie większej dywersyfikacji źródeł oraz kierunków dostaw tego surowca do państw Europy Środkowej. Co ważne, wiele państw...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 1179

Aleksandra Kuczyńska-Zonik - Zespół Bałtycki

System obrony cywilnej w Estonii

System obrony cywilnej w Estonii jest częścią kompleksowego ujęcia bezpieczeństwa, w którym społeczeństwo aktywnie uczestniczy w procesie budowania odporności państwa i jest w stanie samodzielnie odpowiadać na wyzwania o charakterze militarnym i pozamilitarnym. Specyfiką systemu obrony cywilnej tego państwa jest: 1. wykorzystanie innowacyjnych rozwiązań...

Więcej →

Zespół Bałtycki, Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 1176

Aleksandra Poznar | Michał Paszkowski - Zespół Bałtycki, Zespół Wyszehradzki

Ukraina ograniczyła tranzyt ropy naftowej południową nitką rurociągu Przyjaźń

Rozszerzenie przez władze Ukrainy w czerwcu 2024 r. listy podmiotów objętych sankcjami o spółkę Lukoil, dostarczającą ropę naftową do rafinerii Grupy MOL, doprowadziło do wstrzymania dostaw surowca w połowie lipca 2024 r. do zakładów w Bratysławie na Słowacji oraz w Százhalombatta na Węgrzech. Oba zakłady, dzięki otrzymanym w 2022 r. derogacjom na sankcje...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 1175

Marlena Gołębiowska - Zespół Bałtycki

Polska, Słowacja, Węgry i Rumunia z procedurą nadmiernego deficytu

Po pandemicznym poluzowaniu reguł fiskalnych – w nowych ramach po przeprowadzonej reformie – powraca unijna procedura nadmiernego deficytu. 26 lipca 2024 r. Rada Unii Europejskiej zdecydowała o jej wszczęciu wobec siedmiu państw członkowskich, wśród których znalazły się trzy środkowoeuropejskie: Polska, Słowacja i Węgry. Jest to wynik niespełnienia kryterium...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze Brief IEŚ 1172

Aleksandra Kuczyńska-Zonik - Zespół Bałtycki

Estonia: priorytety rządu Kristena Michala

23 lipca 2024 r., po tym jak Kaja Kallas została nominowana na stanowisko wysokiego przedstawiciela UE ds. zagranicznych i polityki bezpieczeństwa („Komentarze Brief IEŚ” nr 1167), na nadzwyczajnym posiedzeniu Riigikogu został zaprzysiężony rząd premiera Kristena Michala. Kristen Michal, minister klimatu w rządzie Kai Kallas, a wcześniej minister gospodarki i...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze Brief IEŚ 1167

Aleksandra Kuczyńska-Zonik - Zespół Bałtycki

Kaja Kallas szefową dyplomacji UE

Kaja Kallas, dotychczasowa premier Estonii („Komentarze” IEŚ nr 801), wkrótce zastąpi Josepa Borrella na stanowisku wysokiego przedstawiciela UE ds. zagranicznych i polityki bezpieczeństwa. 15 lipca br. Kallas złożyła rezygnację z urzędu na ręce prezydenta Estonii Alara Karisa. Pozostanie jednak na stanowisku premiera do czasu zaprzysiężenia nowego rządu, co...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 1164

Michał Paszkowski - Zespół Bałtycki

Rumunia: ambitne plany dotyczące eksportu gazu ziemnego

Rumunia poprzez realizację projektu Neptun Deep ma szansę stać się największym producentem gazu ziemnego wśród państw Unii Europejskiej. Zagospodarowanie złóż Domino i Pelican South może stanowić niezwykle ważny element wzmocnienia bezpieczeństwa energetycznego nie tylko Rumunii, ale także państw Europy Środkowej. Zwiększona dostępność surowca w regionie...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 1163

Michał Paszkowski - Zespół Bałtycki

Węgry: współpraca energetyczna z państwami Morza Kaspijskiego

Węgry przez lata koncentrowały swoją politykę energetyczną na dostawach surowców energetycznych z Federacji Rosyjskiej. Zasadniczo współpraca z Rosją, w tym budowa elektrowni jądrowej w Paks, stanowiła fundament bezpieczeństwa energetycznego Węgier. Pomimo kluczowej roli Rosji w energetyce węgierskiej władze w Budapeszcie od dłuższego czasu podejmują kroki w...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze Brief IEŚ 1155

Michał Paszkowski - Zespół Bałtycki

Finlandia: rezygnacja z dostaw LNG z Federacji Rosyjskiej

Finlandia, jako pierwsze państwo Unii Europejskiej, zrezygnowała z dostaw gazu ziemnego w formie LNG z Federacji Rosyjskiej. Tego typu decyzja była następstwem wejścia w życie czternastego pakietu sankcji nałożonych na Rosję w związku z pełnowymiarowym atakiem na Ukrainę w lutym 2022 r. Rezygnacja z importu surowca z tego kierunku jest potwierdzeniem negatywnej oceny...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 1152

Marlena Gołębiowska - Zespół Bałtycki

Zawiłe ścieżki ku euro

Wybory do Parlamentu Europejskiego w 2024 r. w państwach Unii Europejskiej pozostających poza strefą euro ożywiły debatę o przyjęciu wspólnej europejskiej waluty. Spośród nich Bułgaria jest najbliżej wprowadzenia euro, choć proces ten napotyka trudności związane z niestabilnością polityczną i niespełnieniem kryteriów konwergencji. Rumunia i Czechy podjęły...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 1149

Michał Paszkowski - Zespół Bałtycki

Litwa: nowa wizja bezpieczeństwa energetycznego państwa do 2050 roku

Na Litwie rząd przyjął nową strategię bezpieczeństwa energetycznego z perspektywą do 2050 r. Dokument – Krajowa strategia niezależności energetycznej – czeka już tylko na zatwierdzenie przez parlament. Nowa strategia ma wpłynąć na wzrost niezależności energetycznej, a także doprowadzić do eksportu nadwyżki wytwarzanej energii elektrycznej. Proces...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 1146

Aleksandra Kuczyńska-Zonik - Zespół Bałtycki

Partie konserwatywne wygrywają wybory do Parlamentu Europejskiego w państwach bałtyckich

Wybory do Parlamentu Europejskiego w państwach bałtyckich nie przyniosły wielu niespodzianek. Podczas kampanii przedwyborczej dominowały tematy związane z bezpieczeństwem, rozwojem regionalnym i infrastrukturą. Zwyciężyły ugrupowania o profilu konserwatywnym, wysokie wyniki uzyskały również partie socjaldemokratyczne (Litwa, Estonia). Frekwencja wyniosła poniżej...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 1143

Damian Szacawa - Zespół Bałtycki

Wyniki wyborów do Parlamentu Europejskiego w państwach nordyckich

9 czerwca 2024 r. odbyły się wybory do Parlamentu Europejskiego (PE). W trzech państwach nordyckich: Danii, Szwecji i Finlandii kampania wyborcza koncentrowała się na tematach związanych z obronnością i bezpieczeństwem oraz ochroną środowiska i działaniami na rzecz klimatu. Dodatkowo w debacie publicznej pojawiły się kwestie dotyczące sytuacji wewnętrznej w...

Więcej →

Zespół Bałtycki, Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 1135

Jakub Bornio | Damian Szacawa - Zespół Bałtycki, Zespół Wyszehradzki

Reakcja Finlandii na prowokacje Federacji Rosyjskiej dotyczące zmiany granic morskich na Morzu Bałtyckim

22 maja 2024 r. Federacja Rosyjska przedstawiła projekt korekty granicy wód wewnętrznych na Morzu Bałtyckim. Wprawdzie został on szybko usunięty z agendy prac legislacyjnych rosyjskiej Dumy, wywołał jednak relatywnie duże zaniepokojenie wśród państw sąsiednich, wynikające z możliwej rewizji umów dwustronnych i wielostronnych regulujących podział obszarów...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 1133

Michał Paszkowski - Zespół Bałtycki

Słowacja: szanse na dostawy gazu ziemnego z Azerbejdżanu

Wojna rosyjsko-ukraińska zapoczątkowała na Słowacji proces odchodzenia od dostaw gazu ziemnego z Federacji Rosyjskiej. W nowych uwarunkowaniach wyzwaniem dla Słowacji pozostaje źródło pochodzenia gazu ziemnego, a nie infrastruktura, która była rozwijana przez lata i obecnie gwarantuje możliwość sprowadzania surowca z różnych kierunków. Ważną cezurą czasową...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 1129

Marlena Gołębiowska - Zespół Bałtycki

Blue economy w Polsce i w państwach bałtyckich

Niebieska gospodarka (blue economy) to koncepcja zrównoważonego wykorzystania zasobów morskich, oceanicznych i przybrzeżnych, która ma na celu wspieranie rozwoju gospodarczego przy jednoczesnym dbaniu o środowisko. W Polsce, na Litwie, Łotwie i w Estonii ta część gospodarki generuje w sumie ponad 5 mld euro rocznej wartości dodanej i daje zatrudnienie ponad 200 tys....

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 1127

Aleksandra Kuczyńska-Zonik - Zespół Bałtycki

Referendum w sprawie podwójnego obywatelstwa na Litwie

12 maja 2024 r., oprócz głosowania w pierwszej turze wyborów prezydenckich, obywatele Litwy wzięli udział w ogólnokrajowym referendum, w którym wypowiedzieli się na temat liberalizacji przepisów dotyczących podwójnego obywatelstwa. Litwa, jako jedno z niewielu państw europejskich, prowadzi dość restrykcyjną politykę obywatelstwa, zgodnie z którą możliwość...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 1124

Michał Paszkowski - Zespół Bałtycki

Mołdawia: potencjalne problemy z dostępnością energii elektrycznej w 2025 roku

Mołdawia znajduje się w specyficznej sytuacji, jeśli chodzi o dostępność energii elektrycznej, która niemalże w całości pochodzi z Naddniestrza, a więc separatystycznego terytorium nieuznawanego za państwo przez większość społeczności międzynarodowej. Dostawy energii są realizowane z elektrowni Cuciurgani-Moldavskaya GRES (MGRES), która nie płaci za gaz ziemny...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze Brief 1120

Aleksandra Kuczyńska-Zonik - Zespół Bałtycki

Litwini wybierają prezydenta

12 maja 2024 r. na Litwie odbyła się pierwsza tura wyborów prezydenckich. Starający się o reelekcję Gitanas Nausėda uzyskał 44,10% głosów. Ingridę Šimonytė, nominowaną przez Związek Ojczyzny – Litewskich Chrześcijańskich Demokratów, poparło 19,86% wyborców. Następni w kolejności byli dwaj kandydaci niezależni – Ignas Vėgėlė (12,37%) i Remigijus...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 1113

Michał Paszkowski - Zespół Bałtycki

Import surowców i paliw z USA do Polski oraz państw bałtyckich

Agresja Federacji Rosyjskiej na Ukrainę sprawiła, że Polska, Litwa, Łotwa oraz Estonia zrezygnowały z dostaw surowców energetycznych i paliw z Federacji Rosyjskiej, a powstała luka została uzupełniona przez import z innych kierunków, w tym ze Stanów Zjednoczonych Ameryki. Współpraca z USA wpływa na bezpieczeństwo energetyczne oraz ma znaczenie polityczne z uwagi na...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 1112

Aleksandra Kuczyńska-Zonik - Zespół Bałtycki

System obrony cywilnej na Łotwie

Ze względu na agresywne działania Rosji w regionie Europy Środkowej i Wschodniej, a w szczególności trwającą wojnę rosyjsko-ukraińską, system obrony cywilnej na Łotwie uległ istotnym zmianom. Zintensyfikowano działania w zakresie budowy i adaptacji schronów oraz informowania ludności o zagrożeniach. Obecnie do największych wyzwań przy tworzeniu skutecznego modelu...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 1111

Damian Szacawa - Zespół Bałtycki

Równouprawnienie płci w polityce zagranicznej państw skandynawskich w trakcie wojny Rosji z Ukrainą

Równouprawnienie płci jest jednym z charakterystycznych składników systemów społeczno-politycznych państw skandynawskich, wpływającym również na ich politykę zagraniczną. W największym stopniu było to widoczne w Szwecji, która w 2014 r. przedstawiła założenia feministycznej polityki zagranicznej (FPZ). Jednak wraz z rozpoczęciem inwazji Rosji na Ukrainę...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 1105

Marlena Gołębiowska - Zespół Bałtycki

Trójkąt Weimarski: nowy – stary horyzont współpracy

Trójkąt Weimarski, platforma współpracy pomiędzy Francją, Niemcami i Polską, zyskuje na znaczeniu jako forum dialogu o kwestiach bezpieczeństwa w Europie. Ostatnie spotkania tego formatu pokazują determinację w dążeniu do wzmocnienia trójstronnej współpracy, także poprzez rozszerzanie działań na nowe obszary, takie jak m.in. ochrona przed dezinformacją czy...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 1103

Michał Paszkowski - Zespół Bałtycki

Wojna na Ukrainie: działania Kijowa na rzecz zapewnienia dostępności paliw

Trwająca od 2022 r. wojna doprowadziła do istotnego przeobrażenia rynku energetycznego Ukrainy. Rząd w Kijowie pod koniec 2023 r. wprowadził rozwiązania mające na celu wzmocnienie bezpieczeństwa energetycznego państwa poprzez stworzenie systemu zapasów ropy naftowej i paliw. Prace nad odpowiednią ustawą trwały przez lata, ale dopiero wojna oraz uzyskanie przez...

Więcej →

Zespół Bałtycki, Zespół Wyszehradzki

Komentarze Brief IEŚ 1102

Łukasz Lewkowicz | Marlena Gołębiowska - Zespół Bałtycki, Zespół Wyszehradzki

Inicjatywa Trójmorza po szczycie w Wilnie: po pierwsze bezpieczeństwo

W dniu 11 kwietnia 2024 r. w Wilnie odbył się 9. Szczyt Inicjatywy Trójmorza (3SI). 3SI to zainicjowany w 2016 r. format współpracy regionalnej, rozwijany przez przywódców państw Europy Środkowej. Kluczowym celem tej inicjatywy jest stymulowanie rozwoju infrastruktury energetycznej, transportowej i cyfrowej. W 3SI uczestniczy obecnie 13 państw członkowskich UE, które...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 1093

Aleksandra Kuczyńska-Zonik - Zespół Bałtycki

Schrony na Litwie. Nadrabianie zaległości

W ciągu ostatnich dwóch lat, ze względu na trwającą wojnę rosyjsko-ukraińską, Litwa dokonała nowelizacji prawa w zakresie zarządzania kryzysowego i ochrony ludności.  Przeprowadzono przegląd istniejących obiektów ochrony zbiorowej oraz zintensyfikowano działania na rzecz tworzenia nowych schronów. Obecna infrastruktura przystosowana do zapewnienia tymczasowej...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 1079

Michał Paszkowski - Zespół Bałtycki

Lukoil planuje sprzedać rafinerię w Bułgarii

Przez lata firmy z Federacji Rosyjskiej pozyskiwały atrakcyjne aktywa energetyczne na świecie, w tym także w państwach Europy Środkowej. Wprowadzenie sankcji UE po pełnoskalowej agresji Rosji na Ukrainę ograniczyło funkcjonowanie niektórych z tych przedsiębiorstw. Taka sytuacja ma miejsce w odniesieniu do rafinerii Burgas w Bułgarii, należącej do rosyjskiej spółki...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 1076

Marlena Gołębiowska - Zespół Bałtycki

Propozycje nowych reguł fiskalnych w UE: perspektywa państw Europy Środkowej

Reforma architektury finansów publicznych w Unii Europejskiej koncentruje się na rozwiązaniach, które z jednej strony pozwolą państwom członkowskim zapewnić długoterminową stabilność finansową, ale z drugiej strony nie wyhamują wzrostu gospodarczego oraz planowanych reform i inwestycji w strategicznych obszarach. Z punktu widzenia państw Europy Środkowej...

Więcej →

Zespół Bałtycki, Zespół Wyszehradzki

Komantarze IEŚ 1075

Jakub Bornio | Damian Szacawa - Zespół Bałtycki, Zespół Wyszehradzki

Szwecja w NATO: znaczenie dla Europy Środkowej i Wschodniej

7 marca 2024 r. premier Szwecji Ulf Kristersson i minister spraw zagranicznych tego państwa Tobias Billström przekazali dokumenty akcesyjne sekretarzowi stanu USA Antony’emu Blinkenowi, który jako reprezentant państwa depozytariusza Traktatu Waszyngtońskiego oficjalnie ogłosił, że Szwecja stała się 32. członkiem Sojuszu Północnoatlantyckiego. Obecność Szwecji w...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 1074

Aleksandra Kuczyńska-Zonik - Zespół Bałtycki

Bezpieczeństwo jako priorytet w stosunkach polsko-litewskich

Polska i Litwa w ostatnim czasie znacząco wzmocniły swoje stosunki polityczne, co odzwierciedlają liczne oficjalne wizyty na najwyższym szczeblu. Litwę odwiedzili minister spraw zagranicznych Radosław Sikorski, prezydent Andrzej Duda, marszałek Sejmu Szymon Hołownia oraz premier Donald Tusk. Przedstawiciele obu państw potwierdzają solidarność w przypadku zagrożenia...

Więcej →

Zespół Bałtycki, Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 1073

Damian Szacawa | Jakub Bornio - Zespół Bałtycki, Zespół Wyszehradzki

Szwecja w NATO: ostatni etap negocjacji

26 lutego 2024 r. Zgromadzenie Krajowe Węgier ratyfikowało protokół akcesyjny Szwecji do Sojuszu Północnoatlantyckiego. Nowy prezydent Węgier Tamás Sulyok, który 5 marca 2024 r. zastąpił na tym stanowisku Katalin Novák, potwierdził decyzję parlamentu. Wyrażenie zgody na rozszerzenie NATO przez Węgry zostało poprzedzone wizytą premiera Szwecji Ulfa Kristerssona...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 1071

Michał Paszkowski - Zespół Bałtycki

Spadek zapotrzebowania na gaz ziemny w państwach bałtyckich w 2023 roku

W państwach bałtyckich w 2023 r. kolejny rok z rzędu odnotowano spadek zapotrzebowania na gaz ziemny. Początkowo taka sytuacja była związana z pandemią COVID-19 i wysokimi cenami surowca na giełdach w Europie (efekt manipulacji cenami przez Rosję w 2021 r., a następnie wojny rosyjsko-ukraińskiej w 2022 r.). Obecnie oczekuje się, że prognozowany wzrost gospodarczy w...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 1062

Marlena Gołębiowska - Zespół Bałtycki

Polska kluczowym partnerem gospodarczym Litwy

Współczesne stosunki polsko-litewskie, zwłaszcza w okresie po wejściu przez te państwa do Unii Europejskiej i dołączeniu do jednolitego rynku, ewoluowały w kierunku silnej współpracy gospodarczej. Wyraża się ona szczególną pozycją Polski jako kluczowego partnera handlowego i inwestycyjnego Litwy. Polska zajmuje obecnie pierwsze miejsce jako kierunek litewskiego...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 1059

Damian Szacawa - Zespół Bałtycki

Finlandia u progu prezydencji Alexandra Stubba: ciągłość i zmiana

Wybory prezydenckie w Finlandii wygrał Alexander Stubb, który 11 lutego 2024 r., w drugiej turze, niewielką różnicą głosów pokonał Pekkę Haavisto. W systemie politycznym Finlandii kompetencje prezydenta dotyczą głównie polityki zagranicznej i bezpieczeństwa. W tej domenie przyszły prezydent zamierza kontynuować linię swojego poprzednika – Sauli Niinistö...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 1058

Aleksandra Kuczyńska-Zonik - Zespół Bałtycki

Litwini, Łotysze i Estończycy na liście osób poszukiwanych przez Rosję

Na liście osób poszukiwanych przez Rosję, która wyciekła z Ministerstwa Spraw Wewnętrznych FR i została opublikowana przez niezależny portal Mediazona 13 lutego 2024 r., znalazło się 114 polityków i urzędników z Litwy, Łotwy i Estonii. Są oni ścigani przez rosyjskie władze za zniszczenie i uszkodzenie pomników żołnierzy sowieckich i innych symboli...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 1055

Michał Paszkowski - Zespół Bałtycki

Terminale naftowe w państwach Europy Środkowej w dobie odchodzenia od surowców rosyjskich

W państwach Europy Środkowej należących do Unii Europejskiej funkcjonuje sześć terminali naftowych, zaopatrujących łącznie szesnaście rafinerii, z których kilka znajduje się poza granicami UE. W związku z trwającą wojną rosyjsko-ukraińską, w 2023 r. w terminalach tych rozładowywano tankowce z państw, które dotychczas nie dostarczały surowca dla tych...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 1046

Damian Szacawa - Zespół Bałtycki

Wybory prezydenckie w Finlandii: Rosja i polityka bezpieczeństwa w centrum uwagi

28 stycznia 2024 r. odbyła się pierwsza tura wyborów prezydenckich w Finlandii. W kampanii wyborczej dominowały tematy związane z polityką wobec Rosji i z bezpieczeństwem. W jej trakcie nie doszło do wyłonienia zdecydowanego lidera. Ponieważ żaden z dziewięciu kandydatów nie zdobył 50% głosów, 11 lutego 2024 r. odbędzie się druga tura wyborów prezydenckich...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 1045

Damian Szacawa - Zespół Bałtycki

Bezpieczeństwo kompleksowe Finlandii: znaczenie odporności społeczeństwa

Agresja Rosji na Ukrainę i zmiany w środowisku bezpieczeństwa ponownie uzmysłowiły decydentom w Finlandii znaczenie odporności społeczeństwa. Władze są świadome licznych zagrożeń, w tym groźby użycia siły militarnej lub wywierania presji politycznej, finansowej i wojskowej za pomocą metod hybrydowych. Wieloletnie doświadczenia w realizacji koncepcji...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 1043

Aleksandra Kuczyńska-Zonik - Zespół Bałtycki

Zagrożenia asymetryczne dla akwenu Morza Bałtyckiego

W cieniu wojny rosyjsko-ukraińskiej Morze Bałtyckie jest obszarem coraz bardziej narażonym na zagrożenia nie tylko o charakterze militarnym, ale również te niekonwencjonalne, będące wyzwaniami dla bezpieczeństwa politycznego, gospodarczego, społecznego i ekologicznego państw tego regionu. Szczególnie niebezpieczna jest tu Rosja, która dysponuje szerokim wachlarzem...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 1042

Aleksandra Kuczyńska-Zonik - Zespół Bałtycki

Rosyjska „flota cieni” na Morzu Bałtyckim

Od wybuchu pełnoskalowej wojny rosyjsko-ukraińskiej, a w szczególności po nałożeniu przez Unię Europejską sankcji na Rosję, nastąpiły znaczące zmiany w ruchu tankowców transportujących ropę naftową z Rosji przez Morze Bałtyckie. Raporty organizacji międzynarodowych wskazują, że tzw. rosyjska „flota cieni” bierze udział w procederze nielegalnego przewozu...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 1036

Marlena Gołębiowska - Zespół Bałtycki

Deficyt umiejętności cyfrowych w Europie Środkowej

Unia Europejska stawia sobie za cel, aby do 2030 r. 80% jej obywateli posiadało co najmniej podstawowe umiejętności cyfrowe. Aktualnie żadne z państw Europy Środkowej nie spełnia tego kryterium, a niektóre z nich – Rumunia, Bułgaria, Łotwa i Polska – notują pod tym względem najniższe wyniki w całej UE. Szczególnie niepokojący jest niski poziom kompetencji...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 1035

Michał Paszkowski - Zespół Bałtycki

Terminale LNG w Europie Środkowej: znaczenie i funkcjonowanie

W państwach Europy Środkowej funkcjonuje kilka terminali regazyfikacyjnych LNG, których celem jest zapewnienie dostaw gazu ziemnego z różnych kierunków. W kontekście wybuchu wojny rosyjsko-ukraińskiej znaczenie tych terminali zdecydowanie wzrosło. Obecnie stanowią one kluczowe narzędzie w działaniach na rzecz dywersyfikacji źródeł oraz kierunków dostaw gazu...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 1027

Michał Paszkowski - Zespół Bałtycki

Rynki gazu ziemnego i ropy naftowej w państwach Europy Środkowej w 2023 r.

Państwa Europy Środkowej w 2023 r. podejmowały aktywne działania na rzecz wzmocnienia bezpieczeństwa energetycznego, co było trudnym procesem. Kluczowym celem o charakterze strategicznym było zmniejszenie zależności od dostaw surowców z Federacji Rosyjskiej poprzez inicjowanie nowych oraz kontynuowanie już realizowanych inwestycji. Co ważne, na kontynencie nadal...

Więcej →