Instytut Europy Środkowej/Komentarze IEŚ
Wydawca: Instytut Europy Środkowej
ISSN: 2657-6996
  • Beata Surmacz
  • Tomasz Stępniewski
  • Agnieszka Zajdel
  • Aleksandra Kuczyńska-Zonik
  • Jakub Olchowski
  • Konrad Pawłowski
  • Agata Tatarenko
Resetuj

Komentarze IEŚ

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 959
- Zespół Wschodni

Mołdawia zacieśnia współpracę z NATO

Zastępca sekretarza generalnego NATO, Mircea Geoană, w dniach 13-15 września 2023 r. odbył wizytę w Republice Mołdawii. Był to wyraźny sygnał, wskazujący na zacieśnianie współpracy między neutralnym państwem a Sojuszem Północnoatlantyckim. Mimo zwiększenia dynamiki we wzajemnych relacjach oraz zdecydowanie pronatowskiego kursu obecnego obozu władzy, współpraca...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 956
- Zespół Wschodni

Wojska obrony terytorialnej i milicja ludowa jako uzupełniający komponent sił zbrojnych Białorusi

W systemie bezpieczeństwa narodowego Białorusi ważną rolę, oprócz sił zbrojnych, pełnią wojska obrony terytorialnej. Ta formacja zwiększa zdolność obronną państwa oraz nadaje jej charakter narodowy. Z kolei w przypadku konfliktu zbrojnego powołana do życia w 2023 r. milicja ludowa ma pełnić rolę ruchu partyzanckiego. Początki. Pojęcie „obrony...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 946
- Zespół Wschodni

Konsekwencje śmierci Jewgienija Prigożyna

Nieudany pucz wagnerowców ukazał słabość państwa rosyjskiego i osobiście upokorzył Władimira Putina. Z jego punktu widzenia wyeliminowanie Jewgienija Prigożyna było koniecznością. W ten sposób chciał pokazać, kto panuje nad sytuacją, i ostrzec potencjalnych buntowników. W krótkiej perspektywie może to przynieść oczekiwane rezultaty, jednak długofalowo straty...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 945
- Zespół Wschodni

„Bojowe braterstwo 2023” na Białorusi – wojskowe manewry Organizacji Układu o Bezpieczeństwie Zbiorowym (ODKB)

Przeprowadzone na szeroką skalę ćwiczenia wojskowe państw ODKB na Białorusi powodują stan napięcia i zagrożenia w regionie. Nieprzypadkowy wybór poligonów położonych w bezpośrednim sąsiedztwie Polski i Litwy dowodzi wysoce propagandowego charakteru takich ćwiczeń. Jednak mimo pozornej jedności sojuszu wojskowego ODKB, pojawiają się pierwsze wewnętrzne...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 940
- Zespół Wschodni

Kryzys władzy w Gagauzji

Jewgienija Gucuł została zaprzysiężona na baszkana Autonomii Gagauskiej 19 lipca 2023 r. Do tej pory jednak Zgromadzenie Narodowe Gagauzji (ZNG) nie zatwierdziło składu Komitetu Wykonawczego, czyli lokalnego organu władzy wykonawczej. Nowa baszkan nie została również zaprzysiężona na ministra rządu Republiki Mołdawii, co tworzy kryzys prawno-polityczny w relacjach...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 938
- Zespół Wschodni

Ukraińscy uchodźcy wojenni w Rosji po 24 lutego 2022 r. Próba ujęcia statystycznego

Nowa faza rosyjskiej agresji na Ukrainę skutkowała dramatem milionów osób zmuszonych do opuszczenia swojego miejsca zamieszkania i szukania bezpiecznego schronienia na terytorium Ukrainy lub za granicą. W kontekście tych wydarzeń szczególnie interesującą kwestią jest sprawa uchodźców wojennych, którzy zdecydowali się na wyjazd do Federacji Rosyjskiej. Tym bardziej...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 934
- Zespół Wschodni

Przesmyk suwalski: potencjał zagrożeń i napięcia

Wojna na Ukrainie i aktywizacja najemników z Grupy Wagnera na Białorusi coraz częściej są przyczyną niepokoju związanego z możliwością pojawienia się incydentów zbrojnych na granicy Polski z Białorusią oraz Federacją Rosyjską. Miejscem szczególnie podatnym na tego rodzaju zagrożenia jest tzw. przesmyk suwalski, który oddziela należący do Rosji obwód...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 933
- Zespół Wschodni

Rada Najwyższa Ukrainy: problem zachowania legitymizacji po zakończeniu kadencji

Kolejne wybory parlamentarne na Ukrainie miałyby się odbyć 29 października 2023 r., jednak decyzją o przedłużeniu stanu wojennego do 15 listopada Rada Najwyższa faktycznie odwołała tegoroczne wybory. Jednocześnie ponownie zaostrzyła się debata na temat możliwości i celowości przeprowadzenia wyborów przed zakończeniem konfliktu zbrojnego. Zorganizowanie wyborów...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 928
- Zespół Wschodni

Zerwanie Czarnomorskiej Inicjatywy Zbożowej i nowe wyzwania dla gospodarki Ukrainy

Rosja wycofała się z Czarnomorskiej Inicjatywy Zbożowej 17 lipca 2023 r., po czym natychmiast rozpoczęła ostrzał ukraińskiej infrastruktury portowej. W ten sposób Moskwa chciała zademonstrować, że funkcjonowanie umowy zbożowej i ukraińskiego eksportu morskiego bez jej zgody jest niemożliwe. Wypchnięcie Ukrainy z grona światowych eksporterów produkcji rolnej...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 923
- Zespół Wschodni

Szczyt pokojowy w Arabii Saudyjskiej w sprawie Ukrainy i jego znaczenie

W dniach 5-6 sierpnia 2023 r. miały miejsce rozmowy pokojowe w Dżuddzie w Arabii Saudyjskiej. Było to drugie – po szczycie w Kopenhadze 24 czerwca 2023 r. – spotkanie w takim formacie. Brały w nim udział delegacje ponad 40 państw, m.in. państwa „globalnego Południa” oraz Stany Zjednoczone, Indie i Chiny. Głównym tematem dyskusji było wypracowanie formuły...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 918
- Zespół Wschodni

Kościół katolicki na Białorusi. Polityka represji i prześladowań

Kościół katolicki na Białorusi po roku 2020 podlega systematycznym represjom i polityce prześladowań. Realizowana do tego czasu przez władze w Mińsku polityka względnej neutralności wobec katolików i Stolicy Apostolskiej uległa zdecydowanej zmianie. Aresztowania, odbieranie świątyń i wyrzucanie duchownych z kraju stały się znakiem rozpoznawczym Łukaszenki. Tym...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 911
- Zespół Wschodni

Rosyjska broń jądrowa na Białorusi – problem dla Łukaszenki

Informacje o rozmieszczeniu rosyjskiej broni jądrowej na Białorusi są elementem szantażu nuklearnego, jaki Rosja stosuje wobec Zachodu, dążąc do wywołania strachu w zachodnich społeczeństwach i do powstrzymania zachodniej pomocy dla Ukrainy. Z kolei Alaksandr Łukaszenka oczekuje wzrostu swojego autorytetu i pozycji międzynarodowej. W istocie jednak to kolejny krok na...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 904
- Zespół Wschodni

Grupa Wagnera na Białorusi. Realia i perspektywy

Białoruska oferta mediacji oraz propozycja przeniesienia najemników z Grupy Wagnera na terytorium tego państwa wywołały określone reakcje obronne państw sąsiednich, szczególnie Polski i Litwy. Przede wszystkim zapowiadaną obecność grupy na terenie Białorusi odebrano jako bezpośrednie zagrożenie. Tym samym istotną kwestią jest jej rzeczywisty status na Białorusi i...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 903
- Zespół Wschodni

Skuteczność ONZ i MAEA w obliczu konfliktu rosyjsko-ukraińskiego

Po 24 lutego 2022 r. coraz częściej podnoszona jest kwestia adekwatności instytucji międzynarodowych do nowych realiów geopolitycznych. Agresja Rosji na Ukrainę pokazała, że system bezpieczeństwa zbiorowego zbudowany po II wojnie światowej nie wypracował skutecznych mechanizmów, które zapobiegałyby wojnom zaborczym i wykorzystywaniu infrastruktury jądrowej do...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 897
| Jakub Olchowski - Zespół Wschodni

Kolejny szczyt NATO w cieniu wojny

W dniach 11-12 lipca 2023 r. w Wilnie odbędzie się szczyt Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego. Największym wyzwaniem dla NATO-wskich przywódców będzie ułożenie relacji z Ukrainą w obliczu trwającej rosyjskiej agresji na to państwo. Rosnące oczekiwania Ukrainy w kwestii członkostwa w tej organizacji powodują rozbieżności między jej członkami. W takiej...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 891
- Zespół Wschodni

Hybrydowa kontrofensywa

Na przełomie maja i czerwca 2023 r. Ukraina rozpoczęła działania kontrofensywne. Zdając sobie sprawę z wysokiej stawki i dużych oczekiwań, tak ze strony społeczeństwa, jak i zachodnich partnerów, władze Ukrainy starają się tonować nadmierny optymizm. Jednocześnie sięgnięto też po instrumenty hybrydowe, by zwiększać szanse kontrofensywy poprzez destabilizowanie...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 889
- Zespół Wschodni

Bunt Prigożyna i jego potencjalne skutki

23 czerwca 2023 r. Jewgienij Prigożyn rozpoczął swój „marsz sprawiedliwości”, który miał być odpowiedzią na dyskryminację i bezpośredni atak na najemników z Grupy Wagnera przez siły zbrojne Federacji Rosyjskiej. Krótki bunt, wymierzony oficjalnie w kierownictwo Ministerstwa Obrony Federacji Rosyjskiej, obnażył niemoc i słabość państwa rosyjskiego. Trudno...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 888
- Zespół Wschodni

Geneza „marszu sprawiedliwości” Jewgienija Prigożyna

Prywatna firma militarna – Grupa Wagnera – była i jest niejednokrotnie wykorzystywana przez władze Federacji Rosyjskiej w zapalnych punktach na Bliskim Wschodzie, w Afryce oraz od początku rosyjskiej agresji także na Ukrainie. Atak na pełną skalę oraz problemy armii rosyjskiej przyczyniły się do znacznego zwiększenia liczebności oddziałów podporządkowanych...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 886
- Zespół Wschodni

Nowa koncepcja bezpieczeństwa narodowego Białorusi

W marcu 2023 r. Rada Bezpieczeństwa Białorusi przedstawiła projekt nowej koncepcji bezpieczeństwa narodowego. W obliczu eskalacji napięcia geopolitycznego w regionie przyjęto założenie, iż powinna ona być ukierunkowana na realizację działań w ramach odstraszania strategicznego, mających na celu ochronę niepodległości, integralności terytorialnej, suwerenności i...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 877
- Zespół Wschodni

Wyzwania stabilności. Rumuńska polityka po rotacyjnej zmianie rządu

Nowym premierem Rumunii został Marcelu Ciolacu, lider Partii Socjaldemokratycznej. Rekonstrukcja rządu odbyła się w ramach planowanej rotacji stanowisk między głównymi partnerami koalicyjnymi. Nie przyniesie ona znaczących zmian w polityce wewnętrznej ani zagranicznej. Niemniej zbliżające się wybory parlamentarne i prezydenckie oraz dynamika międzynarodowa powodują,...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 876
- Zespół Wschodni

Białoruś wobec nadchodzącego kryzysu sukcesyjnego

W najbliższym czasie Białoruś stanie przed nieuchronnym problemem sukcesji władzy. Na wizerunku sprawnego fizycznie do tej pory prezydenta cieniem kładą się problemy zdrowotne, których nie można już ukryć przed opinią publiczną. Wyraźnie dostrzegalne pogorszenie stanu zdrowia Alaksandra Łukaszenki wskazuje, iż kwestia sukcesji na Białorusi staje się coraz...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 863
- Zespół Wschodni

Umacnianie Wspólnoty. Kluczowe wątki spotkania europejskich przywódców w Mołdawii

Szczyt Europejskiej Wspólnoty Politycznej (EWP), który odbył się 1 czerwca 2023 r. w Kiszyniowie, był krokiem w stronę mocniejszego ugruntowania tego formatu w systemie międzynarodowym. Jednocześnie był to wyraźny gest potwierdzający wzrost wagi państw Europy Wschodniej. Na spotkaniu europejskich przywódców zarysowały się rozbieżności w kwestii gwarancji...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 861
- Zespół Wschodni

Grupa Ramstein: przesłanki utworzenia i rola w zapewnieniu zdolności wojskowych Ukrainy (część 3)

Grupa Ramstein to międzynarodowa koalicja, której członkowie udzielają Ukrainie regularnej pomocy wojskowej w postaci finansowania, dostaw broni, szkolenia ukraińskich wojskowych, a także modernizacji oraz naprawy sprzętu. Od końca kwietnia 2022 r. koalicja ta zapewniła Ukrainie 65 mld USD pomocy w zakresie bezpieczeństwa, obejmującej m.in. dostarczenie nowoczesnych...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 860
- Zespół Wschodni

Grupa Ramstein: przesłanki utworzenia i rola w zapewnieniu zdolności wojskowych Ukrainy (część 2)

Grupa Kontaktowa ds. Obrony Ukrainy, zwana w skrócie grupą (formatem) Ramstein, to koalicja 54 państw, której celem jest zsynchronizowanie i przyspieszenie procesu dostarczania Ukrainie pomocy wojskowej, uzbrojenia i sprzętu w celu przeciwdziałania rosyjskiej agresji. Utworzenie tej koalicji 26 kwietnia 2022 r. było odpowiedzią na brak zdecydowanych działań organizacji...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 859
- Zespół Wschodni

Grupa Ramstein: przesłanki utworzenia i rola w zapewnieniu zdolności wojskowych Ukrainy (część 1)

Agresja Rosji na Ukrainę, dokonana 24 lutego 2022 r., doprowadziła do radykalnych zmian w architekturze europejskiego i globalnego bezpieczeństwa. Największa wojna lądowa w Europie od czasów II wojny światowej przyczyniła się do utworzenia koalicji 54 państw – tzw. formatu Ramstein, w ramach którego opracowano mechanizm regularnej pomocy wojskowej dla Ukrainy w...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 854
- Zespół Wschodni

Mołdawia: przyśpieszenie na europejskim kursie oraz próby rzucenia gagauskiej kotwicy

Władze Mołdawii postanowiły zademonstrować poparcie większości społeczeństwa dla idei integracji europejskiej. Ma to szczególne znaczenie przed szczytem Europejskiej Wspólnoty Politycznej, który odbędzie się 1 czerwca 2023 r. w Kiszyniowie. Jednocześnie prorosyjska Partia Șor zdobyła władzę w Autonomii Gagauskiej. Widać obecnie, że będzie starała się...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 848
- Zespół Wschodni

Spór o status Ukraińskiej Cerkwi Prawosławnej Patriarchatu Moskiewskiego w Ukrainie (cz. 3)

Od listopada 2022 r. w Ukrainie prowadzona jest ożywiona dyskusja nad kwestią zakazu działalności Ukraińskiej Cerkwi Prawosławnej Patriarchatu Moskiewskiego. Projekt takiej ustawy skierowany został do Rady Najwyższej 19 stycznia 2023 r., ale od tego czasu nie poczyniono żadnych działań, aby został on wcielony w życie. Prawdopodobną przyczyną opieszałości władz...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 845
- Zespół Wschodni

„Specjalna Wojna Ojczyźniana”

Obchodzony 9 maja Dzień Zwycięstwa jest wciąż najważniejszym świętem w Rosji, a jednocześnie istotnym instrumentem polityki Kremla, tak w wymiarze wewnętrznym, jak i międzynarodowym. Moskiewskie obchody w 2023 r. i wystąpienie Władimira Putina pokazały, że Rosja militarnie i ekonomiczne znajduje się w bardzo trudnej sytuacji. Mimo to zamierza konsekwentnie...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 840
- Zespół Wschodni

Gagauzja: nowy baszkan będzie przeciwnikiem prozachodniej władzy w Mołdawii

Do drugiej tury wyborów baszkana Gagauzji weszli Grigorij Uzun, którego wspierała Partia Socjalistów, oraz Jewgienija Gucul – kandydatka Partii Șor. Oboje reprezentują narrację antyrządową oraz skrajny, socjalny populizm, podszyty prorosyjskością. Gagauzja może stać się bastionem opozycji, oddziałującym na emocje społeczne oraz służącym destabilizacji...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 838
- Zespół Wschodni

Ukraina wobec Chin w obliczu rosyjskiej inwazji

Od wybuchu wojny Ukraina zabiega o większe zaangażowanie Chin w uregulowanie konfliktu, mając nadzieję, że pozwoli to zatrzymać rosyjską agresję. Władze Chin unikały jednak bezpośredniego kontaktu z prezydentem Zełenskim i niejednoznacznie wypowiadały się na temat przyczyn wojny oraz działań Rosji. Wykorzystując sytuację, zaopatrywały się w tanie rosyjskie...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 835
- Zespół Wschodni

Pierwsza Konferencja Bezpieczeństwa Morza Czarnego odpowiedzią na strategiczne zagrożenia i wyzwania

W dniach 12-13 kwietnia 2023 r. w Bukareszcie, w ramach Międzynarodowej Platformy Krymskiej, odbyła się Pierwsza Konferencja Bezpieczeństwa Morza Czarnego. Jej celem było wypracowanie wspólnej wizji wobec wyzwań i zagrożeń, a także strategii zapewnienia bezpieczeństwa w regionie czarnomorskim. W wydarzeniu wzięło udział ponad 200 polityków, mężów stanu i...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 834
- Zespół Wschodni

Wpływ wojny na dynamikę sytuacji politycznej i społecznej na Ukrainie

Rosyjska agresja wpłynęła na układ sił politycznych na Ukrainie. Ugrupowania prorosyjskie zniknęły ze sceny. Ponadto, dopóki wojna trwa, nie odbędą się wybory, co utrwala aktualną sytuację. Jednocześnie odżywają konflikty polityczne i dotychczasowe problemy, takie jak korupcja i niewydolność elit politycznych. Morale społeczeństwa pozostaje jednak wysokie, a...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 832
- Zespół Wschodni

Ukraina i Mołdawia: w stronę realnego partnerstwa

Rosyjska inwazja uwidoczniła znaczenie stosunków ukraińsko-mołdawskich dla rozwoju i sytuacji strategicznej obu państw. Dla Kiszyniowa Ukraina stała się kluczowym gwarantem bezpieczeństwa. Natomiast Kijów dostrzegł strategiczne znacznie sąsiada w sferze militarnej, społecznej i transportowo-logistycznej. Jednocześnie w życiu publicznym pojawiły się sygnały o...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 830
- Zespół Wschodni

Białoruś, gwarancje bezpieczeństwa a sprawa polska

W ostatnich tygodniach władze Białorusi starają się akcentować narastające rzekomo zagrożenie ze strony państw Sojuszu Północnoatlantyckiego, w tym m.in. Polski. W efekcie zintensyfikowano konsultacje z Federacją Rosyjską na temat nowych gwarancji bezpieczeństwa. Działania te mogą mieć związek z kwestią rozmieszczenia na terytorium Białorusi broni jądrowej,...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 828
- Zespół Wschodni

Wołodymyr Zełenski w Warszawie – emocje i deklaracje

Wizyta Wołodymyra Zełenskiego w Polsce miała znaczenie symboliczne, ale była również elementem szerokiej kampanii dyplomatycznej, prowadzonej konsekwentnie przez Ukrainę w celu pozyskiwania zewnętrznego wsparcia dla wysiłku wojennego. W wymiarze symbolicznym pierwsza od czasu rosyjskiej inwazji oficjalna wizyta zagraniczna prezydenta Ukrainy podkreśliła wdzięczność...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 819
- Zespół Wschodni

Czy Władimir Putin trafi do Hagi? O prawno-politycznych konsekwencjach nakazów aresztowania wydanych przez Międzynarodowy Trybunał Karny

17 marca 2023 r. Międzynarodowy Trybunał Karny w Hadze podjął decyzję w przedmiocie wydania nakazów aresztowania wobec dwóch osób – urzędującego prezydenta Federacji Rosyjskiej, Władimira Putina, oraz rzeczniczki praw dziecka w Rosji, Marii Lwowej-Biełowej. Sędziowie Izby Przygotowawczej MTK uznali, że został zgromadzony wystarczający materiał dowodowy, aby...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 818
- Zespół Wschodni

Scenariusze rozwoju sytuacji polityczno-militarnej na Ukrainie

Po ponad roku od rozpoczęcia rosyjskiej inwazji dyskusja polityczna wśród zachodnich partnerów Ukrainy koncentruje się przeważnie na kwestiach dostaw broni i możliwości ich rozszerzenia. Jednocześnie w USA i Europie rośnie sceptycyzm co do konieczności udzielania Ukrainie znaczącej pomocy finansowej i wojskowej, w szczególności w obawie przed niekontrolowaną...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 815
- Zespół Wschodni

Nowa ofensywa propagandowa Białorusi wymierzona w Polskę

Białoruska propaganda państwowa w ostatnich tygodniach zaktywizowała swoje działania wymierzone w Polskę. Łączy się to przede wszystkim z zaostrzającą się sytuacją na granicy polsko-białoruskiej, ale także z kwestią dostaw zachodniej broni do Polski oraz informacjami o kolejnych transzach polskiej pomocy militarnej trafiającej na Ukrainę. Ataki na Polskę były...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 812
- Zespół Wschodni

Mołdawska scena polityczna w dobie antyrządowych protestów

Rządząca Republiką Mołdawii Partia Działania i Solidarności (PAS) notuje w ostatnich miesiącach spadki poparcia w sondażach. Ich przyczyną jest wzrost cen, zwłaszcza energii, oraz brak oczekiwanych reform. Ponadto w Kiszyniowie regularnie odbywają się protesty o antyrządowym charakterze. Niemniej kalendarz wyborczy, kształt sceny politycznej oraz nastroje społeczne...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 809
- Zespół Wschodni

Ukraińskie rolnictwo rok po rosyjskiej inwazji: wyniki i prognozy

Rok 2022 przyniósł rekordowe straty dla ukraińskiego rolnictwa, a jednocześnie wskazał na wysoką odporność i możliwości adaptacji tego sektora gospodarki do warunków wojennych. Ukraińskim rolnikom udało się zapewnić bezpieczeństwo żywnościowe państwa i utrzymać jego potencjał eksportowy. Jednak w 2023 r. problemy tej branży nadal będą się pogłębiać ze...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 797
- Zespół Wschodni

Mołdawia: nowy premier i rozwój asertywności

Nowym premierem Mołdawii został Dorin Recean, były doradca prezydenta ds. bezpieczeństwa i były minister spraw wewnętrznych. Zmiana szefa rządu odbyła się w czasie, gdy do opinii publicznej docierały liczne doniesienia o zagrożeniu atakiem dywersyjnym ze strony Rosji. Temat bezpieczeństwa wychodzi na pierwszy plan życia publicznego w Mołdawii, która coraz wyraźniej...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 795
- Zespół Wschodni

Orędzie Władimira Putina z 21 lutego 2023 r. i jego znaczenie

Orędzie Władimira Putina wygłoszone 21 lutego 2023 r. przed Zgromadzeniem Federalnym zdominowała kwestia agresji Federacji Rosyjskiej na Ukrainę oraz rzekome imperialne plany Zachodu zmierzające do „strategicznego pokonania Rosji”. Poza próbą uzasadnienia tzw. „specjalnej operacji wojskowej”, Putin starał się przekonać swoich współobywateli, że nie zamierza...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 792
- Zespół Wschodni

Międzynarodowa pomoc finansowa i militarna dla Ukrainy walczącej z rosyjską agresją

Partnerzy międzynarodowi udzielają Ukrainie wsparcia na bezprecedensową skalę. Połowa przekazywanych środków przypada na pomoc finansową, jedna trzecia na pomoc wojskową, a reszta na wsparcie humanitarne. Ma to fundamentalne znaczenie dla dalszego podtrzymywania funkcjonowania i stabilności Ukrainy oraz jej możliwości bojowych. Jednocześnie charakter udzielanej...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 790
- Zespół Wschodni

Ukraina na wojnie z korupcją

Jednym z kluczowych, wewnętrznych problemów Ukrainy pozostaje systemowa korupcja, głęboko zakorzeniona w mentalności i mechanizmach funkcjonowania społeczeństwa oraz elit. Wyeliminowanie lub ograniczenie zachowań korupcyjnych to dla Ukrainy kwestia „być albo nie być”, ponieważ państwo nie będzie w stanie skutecznie obronić się przed Rosją ani odbudować po...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 788
| Piotr Oleksy - Zespół Wschodni

Relacje UE – Ukraina. Między oczekiwaniami, interesami i możliwościami

W ostatnich tygodniach doszło do intensyfikacji dialogu między Unią Europejską i Ukrainą. Zarówno w wymiarze formalnym, jak i symbolicznym relacje te weszły na poziom bezprecedensowy. Zarazem coraz wyraźniej zaznaczają się rozbieżności między oczekiwaniami strony ukraińskiej a możliwościami i chęciami po stronie Unii Europejskiej. Kwestia ta może w przyszłości...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 771
- Zespół Wschodni

Spór o status Ukraińskiej Cerkwi Prawosławnej Patriarchatu Moskiewskiego w Ukrainie (cz. 2)

Inwazja Rosji na Ukrainę rozpoczęła na nowo dyskusje nad statusem Ukraińskiej Cerkwi Prawosławnej Patriarchatu Moskiewskiego (UCP PM) w Ukrainie. Pretekstem do podjęcia konkretnych działań była sprawa intonacji prorosyjskiej pieśni w czasie nabożeństwa w Ławrze Peczerskiej w Kijowie. Przeprowadzone w jej efekcie masowe rewizje w budynkach cerkiewnych, aresztowania...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 770
- Zespół Wschodni

Spór o status Ukraińskiej Cerkwi Prawosławnej Patriarchatu Moskiewskiego w Ukrainie (cz. 1)

Inwazja Rosji na Ukrainę rozpoczęła na nowo dyskusje nad statusem Ukraińskiej Cerkwi Prawosławnej Patriarchatu Moskiewskiego (UCP PM) w Ukrainie. Pretekstem do podjęcia konkretnych działań była sprawa intonacji prorosyjskiej pieśni w czasie nabożeństwa w Ławrze Peczerskiej w Kijowie. Przeprowadzone w jej efekcie masowe rewizje w budynkach cerkiewnych, aresztowania...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 755
- Zespół Wschodni

Energetyczna reorientacja Mołdawii

Koniec 2022 r. pokazał, jak bardzo wzrosła odporność energetyczna Republiki Mołdawii. Jest to efekt wysiłków rządu tego państwa oraz UE z ostatnich kilkunastu miesięcy. Możliwości dokonania przez Rosję szantażu energetycznego znacznie spadły. Ponadto wzrasta pozycja Mołdawii wobec separatystycznego Naddniestrza. Zawiłości rozgrywki energetycznej. Około 2/3...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 754
- Zespół Wschodni

System opieki zdrowotnej Ukrainy w warunkach wojny

Pełnowymiarowa inwazja Rosji spowodowała znaczne szkody w systemie opieki zdrowotnej Ukrainy. Zniszczenie infrastruktury medycznej, niemożność przestrzegania standardów profilaktyki i leczenia, niedobór personelu medycznego i leków oraz zakłócenia logistyki uniemożliwiają terminową opiekę medyczną ludności kraju. Jednak, mimo znacznych zniszczeń i ciągłych...

Więcej →