Obława augustowska – egzemplifikacja traumy wschodniej – na podstawie relacji rodzin ofiar zebranych w latach osiemdziesiątych XX wieku (The Augustów Roundup – exemplification of the eastern trauma – based on the reports of the victims’ families gathered

Abstract: Two months after WW2, in July 1945, the Soviets conducted the biggest military operation against Polish underground resistance – the Augustów Roundup. In districts of north-eastern Poland and parts of Lithuania and Belarus, the Soviet soldiers arrested over 7,000 people. At least 592 of them were murdered and until today it isn’t known where were concealed. This traumatic experience was the ultimate situation for many families of the Roundup victims. During Communist domination, they could not talk about their loss nor express their grief. They lived in terror. Being silent about this extorted by communists crime against humanity prolonged the trauma. We can hear it clearly in victim’s families stories 40 years after this tragic occurrence. It is example of eastern trauma caused by the Communist crimes.

Bibliography:

IPN BU 1194/1, IPN BU 1194/4, Zbiór Alicja Maciejowska. Wywiady ze świadkami i członkami rodzin osób aresztowanych w lipcu 1945 r.
IPN BU 00294/46, t. 5, Komenda Główna Milicji Obywatelskiej w Warszawie 1944-1954.
Dokumenty III Frontu Białoruskiego z Centralnego Archiwum Ministerstwa Obrony Federacji Rosyjskiej opublikowane na: https://pamyat-naroda.ru.
Dokumenty Zarządu Głównego sowieckiego Kontrwywiadu Wojskowego Smiersz opublikowane na: http://ipn.gov.pl.
Bartmanski D., Eyerman R., “The worst was the silence” – Polish trauma: the Katyn massacre, [w:] Narrating Trauma: On the Impact of Collective Suffering, eds R. Eyerman, J. C. Alexander, E. Butler Breese, New York 2011.
Boguski D., Pół roku bez brody, [w:] Świadectwa stanu wojennego, oprac. A. Dudek, K. Madej, Warszawa 2001.
Bojaryn-Kazberuk B., Obława augustowska (lipiec 1945 r.) – próba bilansu, „Biuletyn Historii Pogranicza”, nr 16, Białystok 2016.
Borys B., Sytuacje ekstremalne i ich wpływ na stan psychiczny człowieka, „Psychiatria”, t. 1, 2004, nr 2.
Courtois S., Werth N., Panné J., Paczkowski A., Bartošek K., Margolin J., Czarna księga komunizmu. Zbrodnie, terror, prześladowania, Warszawa 2001.
Gierowski J. K., Następstwa psychiczne u prześladowanych politycznie, „Palestra”, 41/11-12, 1997.
Gruszczyk A., Czarne światło. Analiza zjawiska powojennej traumy społecznej w kulturze Stanów Zjednoczonych Ameryki, Kraków 2017.
Heitzman J., Rutkowski K., Zaburzenia psychiczne u byłych więźniów politycznych prześladowanych w Polsce w latach 1944-1956, http://p-ntzp.com.
Jackowska E., Psychiczne następstwa deportacji w głąb ZSRR w czasie drugiej wojny światowej. Przyczyny, moderatory, uwarunkowania, Szczecin 2004.
Janusz B., Niewypowiedziane cierpienia. Międzypokoleniowy przekaz traumy, „Znak”, maj 2015, nr 720, www.miesiecznik.znak.com.pl.
Jarosz M., Religijne sposoby radzenia sobie ze stratą osoby bliskiej. Perspektywa psychologii religii, [w:] Psychologiczne aspekty doświadczania żałoby, red. S. Steuden, S. Tucholska, Lublin 2009.
Jażborowska I. S., Jabłokow A., Zoria J., Katyń. Zbrodnia chroniona tajemnicą państwową, Warszawa 1998.
Judt T., Powojnie. Historia Europy od roku 1945, Poznań 2008.
Kaczorowska T., Obława Augustowska, Warszawa 2015.
Kazberuk G., Liminalność w obrzędach pogrzebowych w perspektywie rytuałów przejścia, [w:] Inicjacje. Społeczne znaczenie sytuacji liminalnych w rytach przejścia, red. J. Sieradzan, Białystok 2006.
Kebers C., Jak mówić o cierpieniu i śmierci?, Kraków 1994.
Kersten K., Terror na przełomie wojny i pokoju, lipiec 1944 – lipiec 1945, „Aneks”, (51-52) 1988.
Korkuć M., Zgrupowanie Józefa Kurasia „Ognia” na tle sytuacji oddziałów podziemia niepodległościowego w latach 1945-1947, http://www.solidarni.waw.pl/pobierz/Ogien_ wydanie-specjalne.pdf.
Lipowska-Teutsch A., Nieodbyta żałoba, [w:] Pamięć wędrówki. Wędrówka pamięci, red. A. Lipowska-Teutsch, E. Ryłko, Kraków 2008.
Łucka I., Nowak P., Włosy babci – trauma transgeneracyjna, „Psychiatria i Psychologia Kliniczna”, 14 (2), 2014.
Maciejowska A., Przerwane życiorysy. Obława Augustowska – lipiec 1945 r., Białystok 2010.
Mamcarz P., Prawda jako czynnik leczący w psychoterapii, „Sztuka Leczenia”, 2013, nr 1-2.
Monieta A., Stygmaty bólu psychicznego u Sybiraków, Białystok 2004.
Nieciuński W., Przemoc i masowe zbrodnie hitleryzmu i stalinizmu, Warszawa 1998.
Nowak A., Dlaczego komunizm nie miał swojej Norymbergi, http://fakty.interia.pl/swiat/news-dlaczego-komunizm-nie-mial-swojej-norymbergi,nId,964171.
Nowak A., Pamięć zbrodni, [w:] M. Korkuć, J. Szarek, P. Szubarczyk, J. Wieliczka-Szarkowa, W cieniu czerwonej gwiazdy. Zbrodnie sowieckie na Polakach (1917-1956), Kraków 2012.
Nowak K., Czynniki utrudniające przebieg procesu żałoby, [w:] Psychologiczne aspekty doświadczania żałoby, red. S. Steuden, S. Tucholska, Lublin 2009.
Nowak K., Metodologia oral history, „Czasopismo Naukowe Kultura i Historia”, http://www.kulturaihistoria.umcs.lublin.pl.
Nowak P., Łucka I., Młody Polak po doświadczeniach wojennych. Siła transgeneracyjnej transmisji traumy, „Psychiatria i Psychologia Kliniczna”, 14 (2), 2014.
Obława Augustowska – lipiec 1945 r. Wybór źródeł, red. J. J. Milewski, A. Pyżewska, Białystok 2010.
Ochinowski T., Model analizy przeżyć więźniów politycznych na terenie Polski okresu stalinowskiego (1944-1956) w perspektywie psychohistorycznej, Lublin 2000. Praca doktorska, mps.
Ogryzko-Wiewiórowska M., Społeczny wymiar straty i żałoby, [w:] Psychologiczne aspekty doświadczania żałoby, red. S. Steuden, S. Tucholska, Lublin 2009.
Ostrowska A., Śmierć w doświadczeniu jednostki i społeczeństwa, Warszawa 1997.
Piasecki W., Nieznany raport Jana Karskiego, „Odra”, 5/2015, www.insignis.pl/ jankarski/media/01_nieznany_raport.pdf.
Po co pamiętać razem? Praktyki pamięci a kultura obywatelska kobiet w gminie Stare Juchy i powiecie ełckim, red. B. Markowska, Warszawa 2010.
Pyżewska A., Komitet niosący nadzieję, [w:] Obława Augustowska [Bezpłatny dodatek do miesięcznika] „Pamięć.pl”, 2015.
Radziwonowicz T., Bojaryn-Kazberuk B., Obława augustowska 1945 okoliczności i ofiary w dokumentach archiwalnych, Suwałki 2017.
Rogiewicz M., Buczkowski K., Dorosły pacjent w żałobie po śmierci bliskiej osoby – rola lekarza rodzinnego, „Polska Medycyna Paliatywna”, t. 5, 2006, nr 1.
Rudziński R., Jaspers, Warszawa 1978.
Słojewska A., Zbrodni komunistycznych nie rozlicza się jak nazistowskie, „Rzeczpospolita”, 23.08.2017, http://www.rp.pl/Unia-Europejska/308239925–Zbrodni-komunistycznych-nie-rozlicza-sie-jak-nazistowskie.html&template=restricted.
Stachewicz K., Milczenie wobec dobra i zła. W stronę etyki sygetycznej i apofatycznej, Poznań 2012.
Stelcer B., Osierocenie dorosłych – problem radzenia sobie z żalem po stracie, „Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska”, Sect. D, 2000, vol. LV, supp. VII.
Steuden S., Janowski K., Trauma – kontrowersje wokół pojęcia, diagnoza, następstwa, implikacje praktyczne, „Roczniki Psychologiczne”, t. 19, 2016, nr 3.
The “European Network of Official Authorities in Charge of the Secret-Police Files” a Reader on Their Legal Foundations, Structures and Activities, Berlin 2009.
Wina i kara. Społeczeństwa wobec rozliczeń zbrodni popełnionych przez reżimy totalitarne w latach 1939-1956, red. P. Pleskot, Warszawa 2015.
Zaremba M., Wielka trwoga, Polska 1944-1947. Ludowa reakcja na kryzys, Kraków 2012.
Zawadzki B., Strelau J., Zaburzenia pourazowe jako następstwo kataklizmu, „Nauka”, 2/2008.
Żelazko J., Pamięć i propaganda. Sprawa Katynia po 1945 r., [w:] Represje sowieckie wobec narodów Europy 1944-1956, red. D. Rogut, A. Adamczyk, Zelów 2005.

PDF: Download