Polityka transatlantycka rządów Prawa i Sprawiedliwości (2015-2019): koncepcja (cz. 2)

Transatlantic policy of Law and Justice party (2015-2019): concept (part 2)

Abstract: Prawo i Sprawiedliwość jest od początku swojego istnienia formacją „euroatlantycką”. Kurs transatlantycki i zarazem eurorealizm oraz postulowana wysoka i podmiotowa aktywność w Europie Środkowej i wobec Europy Wschodniej były najważniejszymi wyróżnikami myśli politycznej tego stronnictwa w zakresie polityki zagranicznej. Stronnictwo opracowało własną koncepcję roli Sojuszu Północnoatlantyckiego w polityce bezpieczeństwa Polski, czekając na zaistnienie korzystnych warunków do jej realizacji. Nie było wątpliwości, że Rosja jest zagrożeniem dla hemisfery zachodniej. Taka ocena została umocniona w latach 2008-2010 jako następstwo agresji rosyjskiej na Gruzję oraz katastrofy smoleńskiej. Czekano więc na: 1) wygraną w wyborach; 2) koniec resetu w stosunkach amerykańsko-rosyjskich. Wskazane przesłanki teoretyczne i ideowe oraz typ rywalizacji politycznej w Polsce uzasadniały negatywną ocenę polityki zagranicznej Polski wobec Sojuszu w okresie rządów koalicji lewicowo-ludowcowej oraz liberalno-ludowcowej. Bardzo zdecydowanej krytyce poddano styl myślenia Platformy Obywatelskiej o polityce zagranicznej Polski na wszystkich jego poziomach: teoretycznym, koncepcyjnym i decyzyjnym.

Bibliography:

Archiwum Kancelarii Prezesa Rady Ministrów, „Założenia polskiej polityki zagranicznej w 2008 r.”, t. 1289/I.

Archiwum KPRM, t. 1291/1, „Pismo minister Anny Fotygi do min. Radosława Sikorskiego”, 16 I 2007, SJK 450-4(1)/07.

Archiwum KPRM, t. 1292/1, „Założenia polskiej polityki zagranicznej w 2006 r.”, luty 2006, SKM 450-1/06.

Archiwum KPRM, t. 1535/3, „Notatka informacyjna nt. działań Federacji Rosyjskiej w kwestii pozyskiwania zaawansowanych technologicznie systemów uzbrojenia w kontekście doświadczeń z operacji gruzińskiej”, 23 XII 2009, PMH-085-117-09/1.

Archiwum KPRM, t. 1535/3, „Notatka informacyjna z rozmowy telefonicznej Prezydenta RP Pana Lecha Kaczyńskiego z Prezydentem Gruzji Panem Micheilem Saakaszwili”, 17.12.2009, SDT 450-29/09/4.

Archiwum Prezydenta RP, https://www.prezydent.pl, „Decyzję Waszyngtonu przyjąłem z niepokojem” [wywiad prezydenta Kaczyńskiego dla gazety „Fakt”], 18.09.2009.

Archiwum Prezydenta RP, https://www.prezydent.pl, „Odprawa rozliczeniowo-koordynacyjna kierowniczej kadry MON i SZ RP”, 08.03.2010.

Archiwum Prezydenta RP, https://www.prezydent.pl, „Rozmowa prezydenta Lecha Kaczyńskiego z Andersem Fogh Rasmussenem”, 12.03.2010.

Archiwum Prezydenta RP, https://www.prezydent.pl, „Wykład Prezydenta w The Chicago Council on Global Affairs”, 25.09.2007.

Archiwum Prezydenta RP, https://www.prezydent.pl, „Wystąpienie Prezydenta na briefingu prasowym po spotkaniu z Sekretarzem Stanu USA”, 20.08.2008.

Archiwum Prezydenta RP, https://www.prezydent.pl, „Wystąpienie Prezydenta na konferencji Foreign Policy Association”, 24.09.2008.

Archiwum Prezydenta RP, https://www.prezydent.pl, „Wystąpienie Prezydenta w nowojorskim Metropolitan Club”, 25.09.2009.

Archiwum Rady Ministrów, Sekretariat Prezesa Rady Ministrów, „Założenia polskiej polityki zagranicznej w 2008 r.”, Warszawa 2008.

Archiwum Rady Ministrów, Sekretariat Prezesa Rady Ministrów, „Założenia polskiej polityki zagranicznej w 2008 r. Notatka Sławomira Nowaka ze stycznia 2008 roku”, Warszawa 2008.

Bieleń S., Pozycja geopolityczna Polski, [w:] Polska w stosunkach międzynarodowych, red. S. Bieleń, Warszawa 2007.

Błaszczak M., Wystąpienie w czasie dyskusji na temat Informacji ministra spraw zagranicznych o założeniach polskiej polityki zagranicznej w 2011 roku, [w:] Sprawozdania stenograficzne z posiedzeń Sejmu RP, 6 kadencja, 87 pos., 16 III 2011, http://orka2.sejm.gov.pl.

Bober M., Rząd przekształca Polskę w kolonię: Rozmowa z Anną Fotygą, „Nasz Dziennik”, 23.08.2010.

Buksiński T., Prawdy w polityce, Bydgoszcz 2018.

Buksiński T., Racjonalność współdziałań: szkice z filozofii polityki, Poznań 1996.

Czaputowicz J., Teorie stosunków międzynarodowych: krytyka i systematyka, Warszawa 2007.

Czaputowicz J., Wystąpienie. Sprawozdania stenograficzne z posiedzeń Sejmu RP, 8 kadencja, 60 pos., 21.03.2018, http://orka2.sejm.gov.pl.

IV Rzeczpospolita. Sprawiedliwość dla Wszystkich. Program 2005, PiS, [Warszawa] 2005.

Dbamy o Polskę. Dbamy o Polaków, PiS, [Warszawa] 2007. Decyzję Waszyngtonu przyjąłem z niepokojem [wywiad prezydenta L. Kaczyńskiego dla czasopisma „Fakt”], http://www.pap.pl, 18.09.2009.

Dobry czas dla Polski. Program Prawa i Sprawiedliwości 2019, PiS, Warszawa 2019.

Dziubka M., Wystąpienie, [w:] Sprawozdania stenograficzne z posiedzeń Sejmu RP, 1 kadencja, 4 pos., 23 XII 1991, s. 14, http://orka2.sejm.gov.pl.

Exposé premiera Jana Olszewskiego – fragment dotyczący polityki zagranicznej – 21 grudnia 1991 r., http://stosunki-miedzynarodowe.pl.

Fotyga A., Informacja ministra spraw zagranicznych o zadaniach polskiej polityki zagranicznej w 2007 r., [w:] Sprawozdania stenograficzne z posiedzeń Sejmu RP, 5 kadencja, 41 pos., 11 V 2007, http://orka2.sejm.gov.pl.

Fotyga A., Polska-USA: sympatia i młodość, „Gazeta Wyborcza”, 16.06.2006.

Gęsicka G., Przemówienie po informacji ministra spraw zagranicznych o założeniach polskiej polityki zagranicznej w 2010 roku, [w:] Sprawozdania stenograficzne z posiedzeń Sejmu RP, 6 kadencja, 64 pos., 08.04.2010, http://orka2.www.sejm.gov.pl.

Habowski M., Platforma Obywatelska wobec zagadnień polityki zagranicznej, [w:] Polityka zagraniczna Polski w latach 2004-2011: struktury, koncepcje, sąsiedzi, Izrael, red. M.S. Wolański, Polkowice 2013.

Kaczmarski M., Realizm neoklasyczny, [w:] Teorie i podejścia badawcze w nauce o stosunkach międzynarodowych, red. R. Zięba, S. Bieleń, J. Zając, Warszawa 2015.

Kaczyński J., Polska naszych marzeń, Lublin 2011.

Kaczyński J., Przedstawienie przez prezesa Rady Ministrów programu działania Rady Ministrów z wnioskiem o udzielenie jej wotum zaufania, [w:] Sprawozdania stenograficzne z posiedzeń Sejmu RP, 5 kadencja, 22 pos., 19.07.2006, http://orka2.www.sejm.gov.pl.

Kaczyński J., Sojusznicy i wartości, 30.09.2010, http://www.old.pis.org.pl.

Kaczyński J., Tusk powinien przyznać się do błędu [rozmowa Jacka i Michała Karnowskich z Jarosławem Kaczyńskim], „Sieci”, nr 12(68), 17-30.03.2014.

Kaczyński J., Za Leszka z Polską się liczono [wywiad Piotra Gursztyna z Jarosławem Kaczyńskim], „Do Rzeczy”, nr 37(37), 07-13.10.2013.

Kaczyński: musimy mieć silniejszą armię, 14.10.2015, http://www.pap.pl.

Klatt M., Polska – jako „średnie państwo”: możliwości i perspektywy, [w:] Polska na arenie międzynarodowej – współczesne wyzwania, red. J.J. Piątek, R. Podgórzańska, Toruń 2009.

Kloczkowski J., Żukowski T., Polityka polska: czas na poważną debatę, [w:] Rzeczpospolita na arenie międzynarodowej: idee i praktyczne dylematy polityki zagranicznej, red. J. Kloczkowski, T. Żukowski, Warszawa 2010.

Konferencja bezpieczeństwa w Monachium, 10.02.2007, http: //www.fakty.interia.pl.

Konferencja L. Kaczyńskiego po powrocie ze Stanów Zjednoczonych, 17.07.2007, http://serwis.pap.pl.

Konferencja z okazji rocznicy wstąpienia do NATO, 13.03.2017, http://www.pap.pl.

Koszel B., „Nowe otwarcie”? Stosunki polsko-niemieckie w okresie rządów koalicji PO-PSL (2007-2009), Poznań 2009.

Krasnodębski Z., Putin nie jest szaleńcem [rozmowa Tomasza Terlikowskiego ze Zdzisławem Krasnodębskim], „Do Rzeczy”, 24-30.03.2014, nr 13(61).

Lasoń M., Zagrożenia dla bezpieczeństwa Polski w XXI wieku w świetle analizy porównawczej kolejnych Strategii Bezpieczeństwa Narodowego, „Bezpieczeństwo: Teoria i praktyka: czasopismo Krakowskiej Szkoły Wyższej im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego” 2016, nr 10 (3).

Macierewicz A., Konferencja prasowa przed szczytem NATO, 08.07.2016, http://wiadomoscidziennik.pl.

Macierewicz A., Konferencja z okazji szczytu NATO, 09.07.2016, http://www.pap.pl.

Meller S., Informacja ministra spraw zagranicznych o zadaniach polskiej polityki zagranicznej w 2006 r., [w:] Sprawozdania stenograficzne z posiedzeń Sejmu RP, 5 kadencja, 10 pos., 15.02.2006, http://orka2.sejm.gov.pl.

Migalski M., Polityka zagraniczna w programie i działalności Platformy Obywatelskiej, [w:] Platforma Obywatelska, red. M. Migalski, Toruń 2009.

Monachium: Putin atakuje Zachód, Gates nie chce zimnej wojny, 11.02.2007, http://www.pb.pl.

Nowoczesna Polska 2020: materiały i dokumenty [III Kongres Prawa i Sprawiedliwości. Zespół Pracy Państwowej], PiS, Poznań 2010.

Nowoczesna, solidarna, bezpieczna Polska. Program Prawa i Sprawiedliwości, PiS, Kraków 2009.

Paruch W., Między romantyzmem a realizmem – Prawo i Sprawiedliwość o polityczności, „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis”, Studia Politologica 2015, nr 15.

Paruch W., Przeszłość w myśli politycznej Prawa i Sprawiedliwości: polska wersja neorealistycznej doktryny stosunków międzynarodowych, [w:] Pomiędzy pamięcią zbiorową a historią: rekonstrukcje przeszłości w Europie Środkowo-Wschodniej, red. P. Bałdys, J. Caruta-Kojkoł, I. Jakimowicz-Ostrowska, Gdynia 2016.

Paruch W., Regionalne czynniki bezpieczeństwa Polski: powrót do doktryny realistycznej w myśleniu politycznym, [w:] Współczesne bezpieczeństwo ekonomiczne i społeczno-kulturowe: wymiar międzynarodowy, red. M. Gębska, Warszawa 2017.

Paruch W., Źródła orientacji eurorealistycznej w Polsce: o myśli politycznej Prawa i Sprawiedliwości, [w:] Integracja europejska: polska perspektywa, red. Z. Czachór, T. Grosse, W. Paruch, Warszawa 2018.

Polska polityka zagraniczna – U.S. First, lecz także więcej Europy, „Rocznik Strategiczny” 2004/2005.

Pożegnanie Polskiego Kontyngentu Wojskowego, 12.02.2018, http://www.pap.pl.

Prawo i Sprawiedliwość. Wywiad Lecha Kaczyńskiego dla „Naszego Dziennika” z 7 X 2005, http://pis.org.pl.

Program PiS z 2011 roku „Nowoczesna, solidarna, bezpieczna Polska”, http://old.pis.org.pl.

Program Prawa i Sprawiedliwości 2014 „Zdrowie, praca, rodzina”, PiS, Warszawa 2014.

Putin atakuje Stany Zjednoczone, 10.02.2007, http://www.wprost.pl.

Raport o stanie Rzeczypospolitej, PiS, Warszawa 2011.

Rozmowa z Lechem Kaczyńskim w „Der Spiegel”, 06.03.2006, www.pis.org.pl.

Rozmowa z Radosławem Sikorskim w „Sygnałach dnia”, 29.11.2006, http://www.pis.org.pl.

Rubisz L., Platforma obywatelska – tradycje i inspiracje światopoglądowe, [w:] Platforma Obywatelska, red. M. Migalski, Toruń 2009.

Sajduk B., Tradycyjne metody analizy polityki zagranicznej, [w:] Podmiotowość geopolityczna: studia nad polską polityką zagraniczną, red. K. Szczerski, Warszawa 2009.

Sanecka-Tyczyńska J., Państwo obywatelskie i wspólnota polityczna: studium o myśli politycznej Prawa i Sprawiedliwości, Lublin 2011.

Sanecka-Tyczyńska J., Racja stanu we współczesnej polskiej myśli politycznej 2001-2015, Lublin 2019.

Sanecka-Tyczyńska, Model bezpieczeństwa zewnętrznego państwa w myśli politycznej Prawa i Sprawiedliwości, „Zeszyty Naukowe WSOWL” 2011, nr 3(161).

Sellin J., Wystąpienie w czasie dyskusji na temat Informacji ministra spraw zagranicznych o założeniach polskiej polityki zagranicznej w 2011 roku, [w:] Sprawozdania stenograficzne z posiedzeń Sejmu RP, 6 kadencja, 87 pos., 16.03.2011.

Sikorski R., Lekcje historii, modernizacja i integracja, „Gazeta Wyborcza”, 29.08.2009.

Sikorski R., Polska a przyszłość Unii Europejskiej, Berlin, 28.11.2011, http://www.scribd.com.

Sikorski R., Polska i Niemcy w jednoczącej się Europie, [w:] Modernizacja – centrum – peryferie: księga jubileuszowa z okazji 70. rocznicy urodzin Profesora Ryszarda Stemplowskiego, red. W. Borodziej, S. Dębski, Warszawa 2009.

Sokołowski J.K., Od sojuszu do skrajnej wrogości: Ewolucja zachowań parlamentarnych Platformy Obywatelskiej i Prawa i Sprawiedliwości w latach 2001-2013, „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis”, Studia Politologica, 2015, nr 15.

Spotkanie z żołnierzami w bazie w Mińsku Mazowieckim, 09.03.2019, http://www.pap.pl.

Strategia bezpieczeństwa narodowego Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 2007.

Sykulski L., Ku Nowej Europie: perspektywa związku Unii Europejskiej i Rosji. Spojrzenie geopolityczne z Polski, Częstochowa 2011.

Szczerski K., Analiza neogeopolityczna (neo-geo), [w:] Podmiotowość geopolityczna: studia nad polską polityką zagraniczną, red. K. Szczerski, Warszawa 2009.

Szczerski K., Nie jesteśmy niemieckim zasobem [wywiad Mariusza Staniszewskiego z Krzysztofem Szczerskim], „Wprost”, 17.08.2015, nr 34.

Szczerski K., Polską rządzą dzicy [wywiad Jacka i Michała Karnowskich z Krzysztofem Szczerskim], „Sieci”, 27.10-02.11.2014, nr 44.

Szczygło A., Wozi mnie kobieta, „Wprost”, 09.08.2009, nr 32/33.

Ujazdowski K.M., Wystąpienie, [w:] Sprawozdania stenograficzne z posiedzeń Sejmu RP, 4 kadencja, 16 pos., 14.03.2002, http://orka2.sejm.gov.pl.

Waltz K.N., Structural Realism after the Cold War, „International Security”, Summer 2000, vol. 25, no. 1.

Warzecha Ł., Czy możliwa jest realistyczna polityka zagraniczna nie na kolanach, czyli o fałszywej interpretacji realizmu, [w:] Rzeczpospolita na arenie międzynarodowej: idee i praktyczne dylematy polityki zagranicznej, red. J. Kloczkowski, T. Żukowski, Warszawa 2010.

Waszczykowski W., Chcę się ułożyć z Białorusią [rozmowa Elizy Olczyk i Jakuba Mielnika z Witoldem Waszczykowskim], „Wprost”, 08.01.2017, nr 1.

Waszczykowski W., Informacja ministra spraw zagranicznych o zadaniach polskiej polityki zagranicznej w 2016 roku, [w:] Sprawozdania stenograficzne z posiedzeń Sejmu RP, 8 kadencja, 10 pos., 29.01.2016, http://orka2.sejm.gov.pl.

Waszczykowski W., O trudnej drodze do NATO. Kilka wspomnień i refleksji, 12.03.2019, http://wiadomosci.onet.pl.

Waszczykowski W., Refleksje na temat polskiej polityki bezpieczeństwa, http://www.omp.org.pl.

Waszczykowski W., Refleksje na temat polskiej polityki bezpieczeństwa, [w:] Rzeczpospolita na arenie międzynarodowej: idee i praktyczne dylematy polityki zagranicznej, red. J. Kloczkowski, T. Żukowski, Warszawa 2010.

Waszczykowski W., Wysłaliśmy Rosji jasny sygnał [wywiad Marcina Makowskiego z Witoldem Waszczykowskim], „Do Rzeczy”, 18.07.2016, nr 29 (180).

Witkowski P., Plany umieszczenia „tarczy antyrakietowej” na terenie RP a bezpieczeństwo Polski – wpływ, znaczenie, analiza krytyczna, [w:] NATO w dobie transformacji. Siły zbrojne w transatlantyckim systemie bezpieczeństwa początku XXI wieku, red. K. Kubiak, P. Mickiewicz, Toruń 2008.

Witold Waszczykowski w „Poranku Radia TOK FM”, 06.06.2007, http://www.pis.org.pl.

Wodzińska K., Polskie dylematy strategiczne. Debata na temat uczestnictwa Polski w amerykańskim systemie obrony rakietowej, [w:] NATO na początku XXI wieku, red. S. Zakrzewski, Poznań 2008.

Wypowiedź A. Macierewicza do żołnierzy polskich wracających z Afganistanu, 24.06.2017, http://www.pap.pl.

Wypowiedź J. Kaczyńskiego na konferencji w 20. rocznicę „Nocnej zmiany”, 07.06.2012, http://www.tvn24.pl.

Wypowiedź Prezydenta dla PAP, 23.09.2009, http;//www.pap.pl.

Wypowiedź prezydenta L. Kaczyńskiego dla polskiego radia, 13.03.2009, http://wiadomosci.dziennik.pl.

Wystąpienie M. Błaszczaka w bazie lotnictwa z okazji pikniku NATO, 09.03.2019, http://www.tvp.info.

Wywiad J. Kaczyńskiego w „Sygnałach dnia”, 15.02.2019, http://www.polskieradio.pl.

Wywiad L. Kaczyńskiego dla polskiego radia, 09.06.2007, http://www.polskieradio.pl.

Wywiad prezydenta Kaczyńskiego, 12.03.2009, http://www.bankier.pl.

Zalewski P., Dyplomacja w imię wartości, „Polski Przegląd Dyplomatyczny”, listopad-grudzień 2006, nr 6(34).

Zasadnicze cele naprawy Państwa [III Krajowa Konwencja Platformy Obywatelskiej RP, 21.05.2006], PO, Warszawa 2006.

Zięba R., Główne kierunki polityki zagranicznej Polski po zimnej wojnie, Warszawa 2010.

Żurawski vel Grajewski P., Geopolityka – siła – wola: Rzeczypospolitej zmagania z losem, Kraków 2010.

PDF: Download