Ideological and political dimensions of Russia’s attitude towards the European Union

Abstract: The aim of the article is to present and analyse the major ideological and political factors shaping the Russian Federation’s attitude towards the European Union. The analysis focuses on the main ideological concepts, shaped historically and functioning today in Russia, which influence political programmes and undertakings implemented by the Russian authorities in their relations with the EU. This analysis is based on the assumption that there is a deep-rooted conviction among the Russian élites and society that their system of values and culture are diametrically opposed to that of the West, and especially of Europe, and that this results in a general hostility towards the EU. As a result, this creates enormous difficulties in maintaining normal, stable relations between the two parties.

Bibliography:

Afanasjew, J., ‘Kamienna Rosja, martwy lud’ [Stony Russia, dead people], Gazeta Wyborcza, 24-26 January 2009.
Bäcker, R., ‘Współczesny antyokcydentalizm rosyjski’ [Contemporary anti-Occidentalism in Russia], in: Z. Anculewicz and J. Sobczak (eds), Europa a Rosja. Opinie, konflikty, współpraca [Europe and Russia. Opinions, conflicts, cooperation], Olsztyn: UWM, 2003.
Barburska, O., ‘Podstawy normatywne funkcjonowania Unii Europejskiej w stosunkach międzynarodowych – ujęcie teoretyczne’ [The Normative basis of the functioning of the European Union in international relations – a theoretical approach], Stosunki Międzynarodowe, no. 4, 2016.
Barburska, O., ‘Argument siły czy siła argumentów? Unia Europejska w stosunkach międzynarodowych jako soft power’ [The argument of power, or power of arguments? The European Union in international relations as a ‘soft power’], Rocznik Integracji Europejskiej, no. 10, 2016.
Barburska, O., ‘Blaski i cienie Partnerstwa Wschodniego Unii Europejskiej’ [Successes and failures of the EU’s Eastern Partnership], Studia Europejskie, no. 4, 2015.
Barburska, O., ‘Relacje Unia Europejska – Federacja Rosyjska: kryzys partnerstwa strategicznego’ [Relations between the European Union and the Russian Federation: crisis of strategic partnership], Studia Europejskie, no. 4, 2014.
Barburska, O. and D. Milczarek, Polityka wschodnia Unii Europejskiej: porażka czy sukces? [Eastern policy of the European Union: failure or success?], Warszawa: CE UW, 2014.
Barcz, J., Ustrój lizboński Unii Europejskiej. Podstawy traktatowe, struktura i instytucje [Lisbon system of the European Union. Treaty basis, structure, and institutions], Piaseczno: Wszechnica IJM, 2016.
Bieleń, S., ‘Oblicza imperializmu rosyjskiego’ [Faces of Russian imperialism], in: A. Dudek and R. Mazur (eds), Rosja między imperium a mocarstwem nowoczesnym [Russia between empire and modern state], Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, 2010.
Bieleń, S., Tożsamość międzynarodowa Federacji Rosyjskiej [International identity of the Russian Federation], Warszawa: ASPRA-JR, 2006.
Bieleń, S. and M. Raś, Polityka zagraniczna Rosji [Foreign policy of Russia], Warszawa: Difin, 2008.
Davies, N., Rozprawa historyka z historią [A historian’s dissertation with history], Kraków: Znak, 1999.
Domańska, M., ‘Uzależnieni od konfliktu. Wewnętrzne uwarunkowania antyzachodniej polityki Kremla’ [Addicted to the conflict. Internal factors of the anti-Western policy of the Kremlin], Punkt Widzenia OSW, no. 67, 2017.
Eberhardt, P., ‘Koncepcje geopolityczne Aleksandra Dugina’ [Geopolitical ideas of Aleksandr Dugin], Przegląd Geograficzny, no. 2, 2010. Eberhardt, P., ‘Koncepcje geopolityczne Iwana Dusińskiego’ [Geopolitical ideas of Ivan Dusinsky], Studia z Geografii Politycznej i Historycznej, vol. 1, 2012.
Filipowicz, N., ‘Dwa chleby – dwa światy. Czy można dziś myśleć o renesansie rosyjskiej idei?’ [‘Two breads – two worlds’. Is it possible the renaissance of Russian idea?], Przegląd Europejski, no. 2, 2005.
Fiszer, J. M., ‘Zadania i cele polityki zagranicznej Władimira Putina’ [Tasks and goals of Vladimir Putin’s foreign policy], Myśl Ekonomiczna i Polityczna, no. 1, 2016.
Gołąbek, B., Lew Gumilow i Aleksander Dugin. O dwóch obliczach eurazjatyzmu w Rosji po 1991 roku [Lev Gumilov and Aleksandr Dugin. About two faces of Eurasiatism in Russia after 1991], Kraków: UJ, 2012.
Gretskiy, I. and E. Treshchenkov, K. Golubiev, ‘Russia’s Perceptions and Misperceptions of the EU Eastern Partnership’, Communist and Post-Communist Studies, no. 3-4, 2014.
Harasimowicz, A., ‘Europejska polityka sąsiedztwa – pechowa pierwsza dekada’ [European Neighbourhood Policy – the first unlucky decade], Studia Europejskie, no. 2, 2016.
Herpen, M. H., Putin’s Wars. The Rise of Russia’s New Imperialism, Lanham: Rowman & Littlefield, 2014.
Kościński, P., ‘Russkij mir – rosyjska polityka sąsiedztwa’ [‘Russkij mir’ – Russian policy of neighbourhood], Sprawy Międzynarodowe, no. 1, 2015.
Kupchan, Ch. A., ‘Reordering Order: Global Change and the Need for a New Normative Consensus’, in: T. Flockhart et al., Liberal Order in a Post-Western World, Washington: Transatlantic Academy, May 2014.
Kuraś, J., ‘Chcą rozwalić Unię z pomocą Rosji’ [They want to smash the Union with the help of Russia], Gazeta Wyborcza, 20-21 February 2016.
Lucas, E., ‘Sojusz się sypie’ [The alliance is falling apart], Newsweek (Polish edition), 23-30 September 2014.
Manners, I., Normative Power Europe: A Contradiction in Terms?, Manchester: BISA Conference, December 1999.
Materski, W., Od cara do „cara”. Studium rosyjskiej polityki historycznej [From tsar to ‘tsar’. Study on Russian historical policy], Warszawa: ISP PAN, 2017.
Milczarek, M., ‘More gains or losses? Review of the European Union’s Eastern policy’, in: B. Góralczyk (ed.), European Union on the Gobal Scene: United or Irrelevant?, Warsaw: CE UW, 2015.
Moïsi, D., ‘Apokalipsy nie będzie’ [There will be not an apocalypse], Newsweek (Polish edition), 17-23 July 2017.
Nieczypor, K., ‘Aleksander Dugin – eurazjatycki głos w twoim domu’ [Aleksandr Dugin – Eurasian voice in your home], 6 February 2017, http://www.eastbook.eu [2017-06-04].
Nye, J. S., ‘Soft power’, Foreign Policy, no. 80, 1990.
Paradowski, R., Idea Rosji-Eurazji i naukowy nacjonalizm Lwa Gumilowa. Próba rekonstrukcji ideologii eurazjatyzmu [Idea of Russia-Eurasia and scientific nationalism of Lev Gumilov. An attempt to reconstruct ideology of Eurasiatism], Warszawa: SGH, 1996.
Paradowski, R., Eurazjatyckie imperium Rosji. Studium idei [Eurasian empire of Russia. Study about idea], Warszawa: Elipsa, 2003.
Pełczyńska-Nałęcz, K., Jak uniknąć rozmów ponad naszymi głowami? Polska wobec Rosji w dobie konfrontacji [How to avoid conversations over our heads? Poland towards Russia in the era of confrontation], Warszawa: Fundacja im. Stefana Batorego, October 2016.
Pomerantsev, P., ‘Beyond Propaganda: How authoritarian regimes are learning to engineer human souls in the age of Facebook’, Foreign Affairs, June, 2015, http://foreignpolicy.com/2015/06/23/beyond-propaganda… [2016-08-22].
Radziwinowicz, W., ‘Kreml wszystkich strachów’ [Kremlin of all fears], Gazeta Wyborcza. Magazyn Świąteczny, 28-29 October 2017.
Reichardt, I., ‘Russian propaganda in the West’, Yearbook of the Institute of East-Central Europe, vol. 14, no. 2, 2016.
Rodkiewicz, R., ‘Straszenie zwrotem ku Azji – nowa Koncepcja polityki zagranicznej Rosji’ [Scaring a turn towards Asia – a new concept of Russian foreign policy], Analizy OSW, 7 December 2016, https://www.osw.waw.pl/publikacje/analizy… [2017-12-06].
Romanova, T., ‘Normative Power Europe: Russian View’, in: A. Gerrits (ed.), Normative Power Europe in Changing World: A Discussion, The Hague: Netherlands Institute of International Relations, 2009.
Sergunin, A., ‘EU and Russia: an Eastern Partnership Muddling on?’, 28 October 2010, http://www.opendemocracy.net/od-russia/alexander-serunin/eu-and-russia… [2013-11-25].
Stępniewski, T. and A. Visvizi, ‘Shifting emphasis of the ENP: is the EaP less sexy?’, Yearbook of the Institute of East-Central Europe, vol. 14, no. 6, 2016.
Stępniewski, T. and J. Hajduk, ‘Wojna hybrydowa Rosji z Ukrainą’ [Hybrid war between Russia and Ukraine], Studia Europejskie, no. 4, 2015.
Sykulski, L., ‘Integracja polityczna Eurazji we współczesnej rosyjskiej myśli geopolitycznej’ [Political integration of Eurasia in contemporary Russian geopolitical thought], in: P. Eberhardt (ed.), Prace Geograficzne nr 242.
Studia nad geopolityką XX wieku [Geographical Studies no. 242. Studies on the 20th century geopolitics], Warszawa: IGiPZ PAN, 2013.
Szabaciuk, A., ‘Eurazjatycki projekt integracyjny Władimira Putina: szanse i zagrożenia’ [Eurasian integration project of Vladimir Putin: chances and dangers], Rocznik Instytutu Europy Środkowo-Wschodniej, vol. 12, no. 5, 2014.
‘The Foreign Policy Concept of the Russian Federation (approved by President of the Russian Federation Vladimir Putin on November 30, 2016)’, https://www.mid.ru/en/foreign-policy/document/ [2017-17-03].
Trenin, D., Getting Russia Right, Washington: Carnegie Endowment for International Peace, 2007.
Verhofstadt, G., ‘Europa wobec Rosji. Były premier Belgii radzi, co należy robić, aby wspólnie sprostać kryzysom, które podsyca Władimir Putin’ [Europe towards Russia. The former Prime Minister of Belgium advises what to do to jointly cope with the crises that Vladimir Putin is fueling], Project Syndicate. A World of Ideas – Świat Idei, 26 February 2016.
Visvizi, A., ‘ENP as a mechanism of “soft export” of influence? Testing the limits of Europeization and “empowering”’, in: K. Żukrowska and A. Visvizi, J. Stryjek, M. Zajączkowski (eds), European Neighborhood Policy: (multi-level) governance, the reform process and prospect of enhanced cooperation in the region, Warszawa: SGH – Poltex, 2017.
Visvizi, A., ‘Pozycja Rosji w stosunkach międzynarodowych’ [Russia’s postion in international relations], in: K. A. Kłosiński (ed.), Rosja: ambicje i możliwości w XXI wieku [Russia: ambitions and possibilities in the 20th century], Lublin: KUL, 2010.
Walker, Ch., ‘The New Containment. Undermining Democracy’, World Affairs, no. 1, 2015.
Wilson, A., ‘Partners for Life: Europe’s Unanswered “Eastern Question”’, Brief Policy, ECFR, October 2017.

PDF: Download