Dyplomacja obronna nowym instrumentem kształtowania bezpieczeństwa międzynarodowego. Obszary działań think tanków w zakresie dyplomacji obronnej

Defense diplomacy as a new instrument of shaping international security. Areas of activity of think tanks in the field of defense diplomacy

Abstract: Zmiana charakteru i sposobów wykorzystania siły militarnej w polityce międzynarodowej z końcem XX w. doprowadziły do wypracowania nowych metod współpracy między państwami. Krąg podmiotów wpływających na działania dyplomatyczne, obok instytucji politycznych i wojskowych, został poszerzony o ośrodki cywilne i pozarządowe. Zrodziło to pytania o skalę ich faktycznego wpływu na kształtowanie bezpieczeństwa międzynarodowego oraz o obszary, w których przejawiają największą aktywność. Niniejszy artykuł ma na celu ukazanie działań polskich think tanków na rzecz dyplomacji obronnej. Zakładając, że wykazują one zaangażowanie w tym zakresie, dokonano identyfikacji obszarów działań, które podejmowały, oraz wskazano odbiorców, do których były adresowane. Analizy dokonano w oparciu o dane uzyskane w wyniku badania ankietowego przeprowadzonego na przełomie 2019-2020 r. na grupie piętnastu polskich podmiotów eksperckich typu think tank1 działających w obszarze stosunków międzynarodowych, nauk o polityce oraz bezpieczeństwa i obronności. W realizacji badań wykorzystano metodę porównawczą (komparatystykę), analizę treści oraz metodę ankietową. Narzędziem, przy pomocy którego prowadzono badanie, był elektroniczny kwestionariusz ankiety opracowany w programie Survio. Dla potrzeb niniejszych analiz przyjęto hipotezę, że podmioty pozapolityczne w postaci think tanków odgrywają istotną rolę w działaniach na rzecz bezpieczeństwa. Swoją działalność adresują do środowisk politycznych, wojskowych oraz społecznych, w najwyższym stopniu jednak z ich potencjału eksperckiego korzysta opinia publiczna i środowiska naukowe.

Bibliography:

Attaché obrony – status i funkcjonowanie. Wybór dokumentów, „Dyplomacja Obronna”, t. 1, 2016, red. L. Drab, A. Sochan. British Defence Doctrine, Ministry of Defence, Joint Doctrine Publication 0-01, 2011.

Clinton W.J., A National Security Strategy of Engagement and Enlargement, USA, February 1996, https://nssarchive.us/wp-content/uploads/2020/04/1996.pdf

Cottey A., Forster A., Reshaping Defence Diplomacy. New Role for Military Cooperation Assistance, „Adelphi Papers”, vol. 44, 2004, no. 365.

Defence Diplomacy Plan, Madrid 2012, https://www.defensa.gob.es/Galerias/defensadocs/defence-diplomacy-plan.pdf.

Dodd T., Oakes M., The Strategic Defence Review White Paper, „Research Paper” 98/91.

Drab L., Dyplomacja obronna – nowy instrument polityki zagranicznej i bezpieczeństwa, „Sprawy Międzynarodowe”, R. 70, 2017, nr 1.

Drab L., Dyplomacja obronna w procesie kształtowania bezpieczeństwa RP, Warszawa 2018.

du Plessis A., Defence Diplomacy. Conceptual and Practical Dimension with Specific Reference to South Africa, Pretoria 2008.

Edmonds M., Mills G., Beyond the Horizon: Defence, Diplomacy and South Africa’s Naval Opportunities, Johannesburg 1998.

Gryz J., Współczesny kształt dyplomacji wojskowej, [w:] Nowe oblicza dyplomacji, red. B. Surmacz, Lublin 2013.

Kupiecki R., Dyplomacja obronna – próba konceptualizacji, „Dyplomacja i Bezpieczeństwo” 2016, nr 1.

Seng Tan S., NGOs in Conflict Management in Southeast Asia, „International Peacekeeping”, vol. 12, 2005, no. 1.

Seng Tan S., Singh B., Defence Diplomacy and Southeast Asia. Introduction, [w:] ‘From Boots’ to Brouges. The Rise of Defence Diplomacy in Southeast Asia, RSIS Monograph, no. 21, ed. B. Singh, S. Seng Tan, Singapore 2011, https://www.rsis.edu.sg/wp-content/uploads/2000/01/Monograph21.pdf.

Seng Tan S., Singh B., Defence Diplomacy in Southeast Asia. Introduction, „Asian Security”, vol. 8, 2012, no. 3.

Vagts A., Fox W.T.R., Defence and Diplomacy. The Soldier and the Conduct of Foreign Relations, New York 1958.

Ziętara W., Istota think tanks, „Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska”, Sectio K, 2009, t. XVI, 1.

PDF: Download