Herstoryczne porządki. Konflikt czy pluralizacja pamięci?

Herstorical orders. Conflict of memory or pluralisation of memory?

Abstract: The issue of conflicts of memory is one of the more clearly outlined areas in contemporary Polish discourses of memory. One of its manifestations is Herstory, which involves discovering the forgotten history of women and restoring their rightful place in the public sphere, which also translates directly into issues of social and national identity, and historical policy. In the article we try to decide whether and to what extent herstory as a research approach create a caesura in the memory studies? We put the thesis about the existence of two oppositional currents – the alternative and radical turns of memory, and we are proving that herstory does not so much fit into this opposition as it functions across it, building pluralist discourse. Due to the specific nature of the data used in the text and their transdisciplinary nature, and given the anthropological and political research perspectives that are close to us, we base our research and conclusions on Gadamer’s hermeneutics, without which it is difficult to speak of both interpretationism and herstory itself.

Bibliography:

Archiwum historii kobiet, http://www.herstorie.pl/zasobniczka/ [13.04.2020].

Ardener S., Ardener’s Muted Groups: The genesis of an idea and its praxis, „Women & Language” 2005, nr 28 (2), s. 50-54.

Ashplant T. G., Dawson G., Roper M., The Politics of War Commemoration: contexts, structures and dynamics, [w:] The Politics of War, Memory and Commemoration, red. T. G. Ashplant, G. Dawson, M. Roper, London 2000, https://doi.org/10.4324/9781315080956-1.

Bucur M., Wingfield N. M., Gender and War in Twentieth-Century Eastern Europe, Bloomington 2006.

Chwedoruk R., Polityka historyczna, Warszawa 2018.

Cobel-Tokarska M., Skórzyńska I., Europa Środkowa. Pamięć i tożsamość w (prze)budowie?, „Sensus Historiae” 2017, t. XXVII (2), s. 41-61.

Constructing Nationalities in East Central Europe, red. P. Judson, M. M. Rozenblit, New York – Oxford 2005.

Dalgaard-Nielsen A., Violent Radicalization in Europe: What We Know and What We Do Not Know, „Studies in Conflict & Terrorism” 2010, t. 33, nr 9, s. 797-814, https://doi.org/10.1080/1057610x.2010.501423.

Feinberg M., Elusive equality: gender, citizenship, and the limits of democracy in Czecho-Slovakia, 1918-1950, Pittsburgh, PA 2006, https://doi.org/10.2307/j.ctt7zw9pd.

Forecki P., Konflikt pamięci, [w:] Modi memorandi. Leksykon kultury pamięci, red. M. Saryusz-Wolska, R. Traba, Warszawa 2014, s. 193-195.

Gadamer H. G., Prawda i metoda. Zarys hermeneutyki filozoficznej, Kraków 1993.

Gajewska A., Wywrotowość, [w:] Teorie wywrotowe. Antologia przekładów, red. A. Gajewska, Poznań 2012, s. 13-30, https://doi.org/10.18318/pl.2016.2.16.

Gąsiorek A., Rola kobiety w ruchu narodowym – historia, https://kierunki.info.pl/adrianna-gasiorek-rola-kobiety-ruchu-narodowym-historia/?fbclid=IwAR3QHFcRydLwELJE3tcOsQRsn7s4X6dVgqxzOxkOmmytva913S0k6pwiHFo [13.04.2020].

Geertz C., Local knowledge: Further essays in interpretive anthropology, New York 1983.

Geerzt C., O gatunkach zmąconych. Nowe konfiguracje myśli społecznej, „Teksty Drugie” 1990, nr 2, s. 113-130.

Geertz C., Opis gęsty. W poszukiwaniu interpretatywnej teorii kultury, [w:] Interpretacja kultur. Wybrane eseje, red. C. Geertz, Kraków 2005, s. 17-47.

Gender and Nation in Hunagry since 1919, red. J. Szapor, A. Schwartz, „Hungarian Studies Review” 2014, t. XLI (1-2).

Gendered Nations: Nationalisms and Gender Order in the Long Nineteenth Century, red. I. Blom, K. Hagemann, C. Hall, New York – Oxford 2000, https://doi.org/10.1353/jsh.2001.0150.

Gendering Modern German History: Themes, Debates, Revisions, red. K. Hagemann, J. H. Quataert, New York – Oxford 2007.

Gilbert P., Evolution, Social Roles, and the Differences in Shame and Guilt, „Social Research. An International Quarterly” 2003, t. 70, nr 4, s. 1205-1230.

Grzebalska W., Płeć powstania warszawskiego, Warszawa 2014.

Halbwachs M., Społeczne ramy pamięci, Warszawa 2008.

Herstoryczki, red. N. Sarata, Kraków 2014.

Ivekovic R., Mostov J., Introduction, [w:] From Gender to Nation, red. R. Ivekovics, J. Mostov, Ravenna 2002, s. 9-27.

Jablonczay T., Literary Representations of Ilona Zrínyi [w:] Gender and Nation in Hunagry since 1919, red. J. Szapor, A. Schwartz, „Hungarian Studies Review” 2014, t. XLI (1-2), s. 15.

Juszczyńska J., Patriotka? Piękna i bestie? Kim jest Paulina Świtalska, działaczka ONR z reportażu „The Guardian”, https://polskatimes.pl/patriotka-piekna-i-bestie-kim-jest-paulina-switalska-dzialaczka-onr-z-reportazu-the-guardian/ar/3735384?fbclid=IwAR09Mq8cYuWyiiCpQ5EMGDxQvRIAHPISf9vNE9aIKz5erZkq6Wl9I99Fmxw [13.04.2020].

Karwat M., Polityczność i upolitycznienie. Metodologiczne ramy analizy, „Studia Politologiczne” 2010, nr 17, s. 63-88.

Kattago S., Ambigous Memory: The Nazi past and German National Identity, Westport – London 2001.

Kiełboń J., Leszczyńska Z., Kobiety Lubelszczyzny represjonowane w latach 1944-1956, Lublin 2002.

Klich-Kluczewska B., Rodzina, tabu i komunizm w Polsce 1956-1989, Kraków 2015.

Kobiety „na zakręcie” 1933-1989, red. E. Chabros, A. Klarman, Wrocław 2014.

Korzeniewski B., Transformacja pamięci. Przewartościowania w pamięci przeszłości a wybrane aspekty funkcjonowania dyskursu publicznego o przeszłości w Polsce po 1989 roku, Poznań 2010.

Kuźma I. B., Pietrzak E., Gendering Memory: Intersectional Aspects of the Polish Politics of Memory, „Przegląd Socjologii Jakościowej” 2020, nr 16 (1), s. 102-118, https://doi.org/10.12775/klio.2017.039.

Lerner G., The Majority Finds its Past, Oxford 1981.

Mainstream, [w:] Dictionary Cambridge, https://dictionary.cambridge.org/pl/dictionary/english/mainstream [13.04.2020].

Majewska E., Kontrpubliczności ludowe i feministyczne. Wczesna „Solidarność” Czarne Protesty, Warszawa 2018.

Malczewska-Pawelec D., Pawelec T., Rewolucja pamięci historycznej. Porównawcze studia nad praktykami manipulacji zbiorową pamięcią Polaków w czasach stalinowskich, Kraków 2011, https://doi.org/10.14746/ssp.2012.4.21.

Mapping the Nation, red. G. Balakrishnan, London 1996.

Matos M., Augusto Pinto-Gouveia J., Shame as a Traumatic Memory, „Psychology & Psychotherapy” 2009, nr 17 (4), s. 299-312.

McClintock A., Family Feuds: Gender, Nationalism and the Family, „Feminist Review” 1993, t. 44, s. 61-80, https://doi.org/10.2307/1395196.

Misztal J., Kobiety w ruchu narodowym, https://medianarodowe.com/misztal-kobiety-w-ruchu-narodowym/ [13.04.2020].

Mouffe C., Polityczność, Warszawa 2008.

Mysiakowska-Muszyńska J., „W imię Boga i Ojczyzny!”. Działalność społeczno-polityczna Narodowej Organizacji Kobiet 1919-1939 – wybrane zagadnienia, „Dzieje Najnowsze. Rocznik” 2015, t. XLVII (3), s. 25-48, https://doi.org/10.12775/dn.2015.3.02.

Narodowy Kongres Kobiet, http://narodowy.kongres.kobiet.com.pl/?fbclid=IwAR3CW9zEiSkVqfciyjM-UZno-7piLRApnMrCJvJQpGrn-KFCNrPmv-O3PP0#oNas [13.04.2020].

Niziołek G., Cenzura w afekcie, „Teksty Drugie” 2016, nr 4, http://journals.openedition.org/td/4665 [29.12.2019], https://doi.org/10.18318/td.2016.4.17.

Niziołek G., Coming in. Przyczynek do badania historii homoseksualności, „Teksty Drugie” 2016, nr 6, http://journals.openedition.org/td/1679 [29.12.2019], https://doi.org/10.18318/td.2016.6.16.

Nowak S., Dziewczyny wyklęte, Warszawa 2015.

One Poznań 1918-2018, http://onepoznan.pl/herstoria/ [13.04.2020].

Otwinowska B., Drzal T., Zawołać po imieniu. Księga kobiet – więźniów politycznych 1944-1958, Nadarzyn 1999-2003.

Patemen C., Kontrakt płci, Warszawa 2004.

Penn S., Sekret „Solidarności.” Kobiety, które pokonały komunizm w Polsce, Warszawa 2014.

Polki. Patriotki. Rebeliantki, red. I. Kowalczyk, Warszawa 2018.

Representing Masculinity: Male Citizenship in Modern Western Culture, red. S. Dudink, K. Hagemann, A. Clark, New York 2007.

Sarata N., Historia kobiet czy historyjki o kobietach? Wstęp do pierwszego wydania „Przewodniczki po Krakowie emancypantek”, [w:] Przewodniczka po Krakowie emancypantek. Krakowski Szlak Kobiet, t. 1, red. E. Furgał, Kraków 2013.

Schmitt C., Teologia polityczna i inne pisma, Kraków 2000.

Scott J., Gender: A Useful Category of Historical Analysis, „The American Historical Review” 1986, t. 91 (5), s. 1053- 1075, https://doi.org/10.2307/1864376.

Stomma L., Antropologia kultury wsi polskiej XIX wieku oraz wybrane eseje, Piotr Dopierała, Łódź 2002.

Sulej K., Morowe panny czy pin-up girls w moro? Jak chcemy pamiętać powstanki warszawskie?, https://natemat.pl/25019,morowe-panny-czy-pin-up-girls-w-moro-jak-chcemy-pamietac-powstanki-warszawskie [11.04.2020].

Szacka B., Czas przeszły – pamięć – mit, Warszawa 2006.

Szlaki kobiet. Przewodniczka po Polsce emancypantek, red. E. Furgał, J. Struzik, Kraków 2015.

The Invention of Tradition, red. E. Hobsbawm, T. Ranger, Cambridge University Press, Cambridge 1983.

Walby S., Woman and Nation, [w:] Mapping the Nation, red. G. Balakrishnan, Londyn 1996, s. 235-254.

Wallerstein I., The ideological Tensions of Capitalism: Universalism versus Racism and Sexism, [w:] Race, nation, Class, Ambiguous Identities, red. E. Balibar, I. Wallerstein, Londyn – New York 1991, s. 29-36, https://doi.org/10.2307/2579863.

Wawrzyński P., Sharing the Past: Specialized Institutions as an instrument of Politics of Memory in the 21st Century, [w:] Society and Nation in Transnational Processes in Europe, red. R. Schattkowsky, M. Reznik, Newcastle 2014, s. 209-228.

Witkowski M., Dziewczyny z prawej strony mocy. „Kocham konserwatyzm! Najgorsze jest to, co serwują nam feministki!”, https://www.msn.com/pl-pl/styl-zycia/spoleczenstwo/dziewczyny-z-prawej-strony-mocy-kocham-konserwatyzm-najgorsze-jest-to-co-serwuj%C4%85-nam-feministki/ar-BByOcn0?li=AAaGjkQ&%253Bocid=UP97DHP&fbclid=IwAR09Mq8cYuWyiiCpQ5EMGDxQvRIAHPISf9vNE9aIKz5erZkq6Wl9I99Fmxw#page=2) [03.04.2020].

Woman – Nation – State, red. N. Yuval-Davis, F. Anthias, New York 1989.

Yuval-Davis N., Gender and Nation, London 1997.

Zinn H., Secrecy, Archives and the Public Interest, Boston 1971.

Zła pamięć. Przeciw-historia w polskim teatrze i dramacie, red. M. Kwaśniewska, G. Niziołek, Wrocław 2014.

Znaki (nie)pamięci. Teoria i praktyka upamiętniania w Polsce, red. M. Fabiszak, A. W. Brzezińska, M. Owsiński, Kraków 2016, https://doi.org/10.26485/zrl/2017/60.2/13.

PDF: Download