Polityka transatlantycka rządów Prawa i Sprawiedliwości (2015–2019): przesłanki (cz. 1)

Transatlantic policy of Law and Justice party (2015–2019): premises (part 1)

Abstract: Law and Justice party was a “Euro-Atlantic” political party in the whole period of its political existence. Three major characteristic features of political thought in the foreign affairs of Law and Justice party were: 1) an Atlantic course; 2) a concept of realism in the European Union; and 3) postulated subjectivity in the Central Europe and towards the Eastern Europe. Law and Justice party created its own concept of the role of North Atlantic Treaty Organisation in the security policy of the Republic of Poland. Law and Justice waited until the occurrence of good conditions to bring the wrought concept into reality. It was more than sure that such conditions will occur in the future. There was no doubt that Russia was danger for the Western hemisphere. Such an evaluation was strengthened in the years 2008–2010 as the consequence of the Russian aggression on Georgia and Smolensk catastrophe. Law and Justice waited to: (1) win the parliamentary elections; (2) the end of the policy of reset in Russian – American relations.
The theoretical and ideological premises and the type of political competi¬tion in Poland justified a negative evaluation by Law and Justice party of the foreign policy of Poland towards NATO in the period of the left–wing – agrarian government coalition and the government coalition of liberal – agrarian parties. Law and Justice party remained critical of the foreign policy of Poland led by Civic Platform in the scope of its theoretical, conceptual and decisive senses.

Bibliography:

Archiwum Kancelarii Prezesa Rady Ministrów, „Założenia polskiej polityki zagranicznej w 2008 r.”, t. 1289/I.

Archiwum KPRM, t. 1291/1, „Pismo minister Anny Fotygi do min. Radosława Sikorskiego”, 16.01.2007, SJK 450-4(1)/07.

Archiwum KPRM, t. 1292/1, „Założenia polskiej polityki zagranicznej w 2006 r.”, luty 2006, SKM 450-1/06.

Archiwum KPRM, t. 1535/3, „Notatka informacyjna nt. działań Federacji Rosyjskiej w kwestii pozyskiwania zaawansowanych technologicznie systemów uzbrojenia w kontekście doświad-czeń z operacji gruzińskiej”, 23.12.2009, PMH-085-117-09/1.

Archiwum KPRM, t. 1535/3, „Notatka informacyjna z rozmowy telefonicznej Prezydenta RP Pana Lecha Kaczyńskiego z Prezydentem Gruzji Panem Micheilem Saakaszwili”, 17.12.2009, SDT 450-29/09/4.

Archiwum Prezydenta RP, https://www.prezydent.pl, „Decyzję Waszyngtonu przyjąłem z niepo-kojem” [wywiad prezydenta Kaczyńskiego dla gazety „Fakt”], 18.09.2009.

Archiwum Prezydenta RP, https://www.prezydent.pl, „Odprawa rozliczeniowo-koordynacyjna kierowniczej kadry MON i SZ RP”, 08.03.2010.

Archiwum Prezydenta RP, https://www.prezydent.pl, „Rozmowa prezydenta Lecha Kaczyńskie-go z Andersem Fogh Rasmussenem”, 12.03.2010.

Archiwum Prezydenta RP, https://www.prezydent.pl, „Wykład Prezydenta w The Chicago Co-uncil on Global Affairs”, 25.09.2007.

Archiwum Prezydenta RP, https://www.prezydent.pl, „Wystąpienie Prezydenta na briefingu pra-sowym po spotkaniu z Sekretarzem Stanu USA”, 20.08.2008.

Archiwum Prezydenta RP, https://www.prezydent.pl, „Wystąpienie Prezydenta na konferencji Foreign Policy Association”, 24.09.2008.

Archiwum Prezydenta RP, https://www.prezydent.pl, „Wystąpienie Prezydenta w nowojorskim Metropolitan Club”, 25.09.2009.

Archiwum Rady Ministrów, Sekretariat Prezesa Rady Ministrów, „Założenia polskiej polityki zagranicznej w 2008 r.”, Warszawa 2008.

Archiwum Rady Ministrów, Sekretariat Prezesa Rady Ministrów, „Założenia polskiej polityki zagranicznej w 2008 r. Notatka Sławomira Nowaka ze stycznia 2008 roku”, Warszawa 2008.

Bieleń S., Pozycja geopolityczna Polski, [w:] Polska w stosunkach międzynarodowych, red. S. Bieleń, Warszawa 2007.

Błaszczak M., Wystąpienie w czasie dyskusji na temat Informacji ministra spraw zagranicznych o założeniach polskiej polityki zagranicznej w 2011 roku, [w:] Sprawozdania stenograficzne z posiedzeń Sejmu RP, 6 kadencja, 87 pos., 16.03.2011, http://orka2.sejm.gov.pl.

Bober M., Rząd przekształca Polskę w kolonię: Rozmowa z Anną Fotygą, „Nasz Dziennik”, 23.08.2010.

Buksiński T., Prawdy w polityce, Bydgoszcz 2018.

Buksiński T., Racjonalność współdziałań: szkice z filozofii polityki, Poznań 1996.

Czaputowicz J., Teorie stosunków międzynarodowych: krytyka i systematyka, Warszawa 2007.

Czaputowicz J., Wystąpienie. Sprawozdania stenograficzne z posiedzeń Sejmu RP, 8 kadencja, 60 pos., 21.03.2018, http://orka2.sejm.gov.pl.

IV Rzeczpospolita. Sprawiedliwość dla Wszystkich. Program 2005, PiS, [Warszawa] 2005.

Dbamy o Polskę. Dbamy o Polaków, PiS, [Warszawa] 2007.

Decyzję Waszyngtonu przyjąłem z niepokojem [wywiad prezydenta L. Kaczyńskiego dla czaso-pisma „Fakt”], http://www.pap.pl, 18.09.2009.

Dobry czas dla Polski. Program Prawa i Sprawiedliwości 2019, PiS, Warszawa 2019.

Dziubka M., Wystąpienie, [w:] Sprawozdania stenograficzne z posiedzeń Sejmu RP, 1 kadencja, 4 pos., 23.12.1991, s. 14, http://orka2.sejm.gov.pl.

Exposé premiera Jana Olszewskiego – fragment dotyczący polityki zagranicznej – 21 grudnia 1991 r., http://stosunki-miedzynarodowe.pl.

Fotyga A., Informacja ministra spraw zagranicznych o zadaniach polskiej polityki zagranicznej w 2007 r., [w:] Sprawozdania stenograficzne z posiedzeń Sejmu RP, 5 kadencja, 41 pos., 11.05.2007, http://orka2.sejm.gov.pl.

Fotyga A., Polska–USA: sympatia i młodość, „Gazeta Wyborcza”, 16.06.2006.

Gęsicka G., Przemówienie po informacji ministra spraw zagranicznych o założeniach polskiej polityki zagranicznej w 2010 roku, [w:] Sprawozdania stenograficzne z posiedzeń Sejmu RP, 6 kadencja, 64 pos., 08.04.2010, http://orka2.www.sejm.gov.pl.

Habowski M., Platforma Obywatelska wobec zagadnień polityki zagranicznej, [w:] Polityka za-graniczna Polski w latach 2004–2011: struktury, koncepcje, sąsiedzi, Izrael, red. M.S. Wolań-ski, Polkowice 2013.

Kaczmarski M., Realizm neoklasyczny, [w:] Teorie i podejścia badawcze w nauce o stosunkach międzynarodowych, red. R. Zięba, S. Bieleń, J. Zając, Warszawa 2015.

Kaczyński J., Polska naszych marzeń, Lublin 2011.

Kaczyński J., Przedstawienie przez prezesa Rady Ministrów programu działania Rady Ministrów z wnioskiem o udzielenie jej wotum zaufania, [w:] Sprawozdania stenograficzne z posie-dzeń Sejmu RP, 5 kadencja, 22 pos., 19.07.2006, http://orka2.www.sejm.gov.pl.

Kaczyński J., Sojusznicy i wartości, 30.09.2010, http://www.old.pis.org.pl.

Kaczyński J., Tusk powinien przyznać się do błędu [rozmowa Jacka i Michała Karnowskich z Jarosławem Kaczyńskim], „Sieci”, nr 12(68), 17-30.03.2014.

Kaczyński J., Za Leszka z Polską się liczono [wywiad Piotra Gursztyna z Jarosławem Kaczyńskim], „Do Rzeczy”, nr 37(37), 07-13.10.2013.

Kaczyński: musimy mieć silniejszą armię, 14.10.2015, http://www.pap.pl.

Klatt M., Polska – jako „średnie państwo”: możliwości i perspektywy, [w:] Polska na arenie międzynarodowej – współczesne wyzwania, red. J.J. Piątek, R. Podgórzańska, Toruń 2009.

Kloczkowski J., Żukowski T., Polityka polska: czas na poważną debatę, [w:] Rzeczpospolita na arenie międzynarodowej: idee i praktyczne dylematy polityki zagranicznej, red. J. Kloczkowski, T. Żukowski, Warszawa 2010.

Konferencja bezpieczeństwa w Monachium, 10.02.2007, http: //www.fakty.interia.pl.

Konferencja L. Kaczyńskiego po powrocie ze Stanów Zjednoczonych, 17.07.2007, http://serwis.pap.pl.

Konferencja z okazji rocznicy wstąpienia do NATO, 13.03.2017, http://www.pap.pl.

Koszel B., „Nowe otwarcie”? Stosunki polsko-niemieckie w okresie rządów koalicji PO–PSL (2007–2009), Poznań 2009.

Krasnodębski Z., Putin nie jest szaleńcem [rozmowa Tomasza Terlikowskiego ze Zdzisławem Krasnodębskim], „Do Rzeczy”, 24-30.03.2014, nr 13(61).

Lasoń M., Zagrożenia dla bezpieczeństwa Polski w XXI wieku w świetle analizy porównawczej kolejnych Strategii Bezpieczeństwa Narodowego, „Bezpieczeństwo: Teoria i praktyka: czasopi-smo Krakowskiej Szkoły Wyższej im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego” 2016, nr 10 (3).

Macierewicz A., Konferencja prasowa przed szczytem NATO, 08.07.2016, http://wiadomoscidziennik.pl.

Macierewicz A., Konferencja z okazji szczytu NATO, 09.07.2016, http://www.pap.pl.

Meller S., Informacja ministra spraw zagranicznych o zadaniach polskiej polityki zagranicznej w 2006 r., [w:] Sprawozdania stenograficzne z posiedzeń Sejmu RP, 5 kadencja, 10 pos., 15.02.2006, http://orka2.sejm.gov.pl.

Migalski M., Polityka zagraniczna w programie i działalności Platformy Obywatelskiej, [w:] Platforma Obywatelska, red. M. Migalski, Toruń 2009.

Monachium: Putin atakuje Zachód, Gates nie chce zimnej wojny, 11.02.2007, http://www.pb.pl.

Nowoczesna Polska 2020: materiały i dokumenty [III Kongres Prawa i Sprawiedliwości. Zespół Pracy Państwowej], PiS, Poznań 2010.

Nowoczesna, solidarna, bezpieczna Polska. Program Prawa i Sprawiedliwości, PiS, Kraków 2009.

Paruch W., Między romantyzmem a realizmem – Prawo i Sprawiedliwość o polityczności, „An-nales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis”, Studia Politologica 2015, nr 15.

Paruch W., Przeszłość w myśli politycznej Prawa i Sprawiedliwości: polska wersja neoreali-stycznej doktryny stosunków międzynarodowych, [w:] Pomiędzy pamięcią zbiorową a historią: rekonstrukcje przeszłości w Europie Środkowo-Wschodniej, red. P. Bałdys, J. Caruta-Kojkoł, I. Jakimowicz-Ostrowska, Gdynia 2016.

Paruch W., Regionalne czynniki bezpieczeństwa Polski: powrót do doktryny realistycznej w my-śleniu politycznym, [w:] Współczesne bezpieczeństwo ekonomiczne i społeczno-kulturowe: wy-miar międzynarodowy, red. M. Gębska, Warszawa 2017.

Paruch W., Źródła orientacji eurorealistycznej w Polsce: o myśli politycznej Prawa i Sprawiedliwości, [w:] Integracja europejska: polska perspektywa, red. Z. Czachór, T. Grosse, W. Pa-ruch, Warszawa 2018.

Polska polityka zagraniczna – U.S. First, lecz także więcej Europy, „Rocznik Strategiczny” 2004/2005.

Pożegnanie Polskiego Kontyngentu Wojskowego, 12.02.2018, http://www.pap.pl.

Prawo i Sprawiedliwość. Wywiad Lecha Kaczyńskiego dla „Naszego Dziennika” z 7 X 2005, http://pis.org.pl.

Program PiS z 2011 roku „Nowoczesna, solidarna, bezpieczna Polska”, http://old.pis.org.pl.

Program Prawa i Sprawiedliwości 2014 „Zdrowie, praca, rodzina”, PiS, Warszawa 2014.

Putin atakuje Stany Zjednoczone, 10.02.2007, http://www.wprost.pl.

Raport o stanie Rzeczypospolitej, PiS, Warszawa 2011.

Rozmowa z Lechem Kaczyńskim w „Der Spiegel”, 06.03.2006, www.pis.org.pl.

Rozmowa z Radosławem Sikorskim w „Sygnałach dnia”, 29.11.2006, http://www.pis.org.pl.

Rubisz L., Platforma obywatelska – tradycje i inspiracje światopoglądowe, [w:] Platforma Obywatelska, red. M. Migalski, Toruń 2009.

Sajduk B., Tradycyjne metody analizy polityki zagranicznej, [w:] Podmiotowość geopolityczna: studia nad polską polityką zagraniczną, red. K. Szczerski, Warszawa 2009.

Sanecka-Tyczyńska, Model bezpieczeństwa zewnętrznego państwa w myśli politycznej Prawa i Sprawiedliwości, „Zeszyty Naukowe WSOWL” 2011, nr 3(161).

Sanecka-Tyczyńska J., Państwo obywatelskie i wspólnota polityczna: studium o myśli politycznej Prawa i Sprawiedliwości, Lublin 2011.

Sanecka-Tyczyńska J., Racja stanu we współczesnej polskiej myśli politycznej 2001–2015, Lu-blin 2019.

Sellin J., Wystąpienie w czasie dyskusji na temat Informacji ministra spraw zagranicznych o założeniach polskiej polityki zagranicznej w 2011 roku, [w:] Sprawozdania stenograficzne z po-siedzeń Sejmu RP, 6 kadencja, 87 pos., 16.03.2011.

Sikorski R., Lekcje historii, modernizacja i integracja, „Gazeta Wyborcza”, 29.08.2009.

Sikorski R., Polska a przyszłość Unii Europejskiej, Berlin, 28.11.2011, http://www.scribd.com.

Sikorski R., Polska i Niemcy w jednoczącej się Europie, [w:] Modernizacja – centrum – peryferie: księga jubileuszowa z okazji 70. rocznicy urodzin Profesora Ryszarda Stemplowskiego, red. W. Borodziej, S. Dębski, Warszawa 2009.

Sokołowski J.K., Od sojuszu do skrajnej wrogości: Ewolucja zachowań parlamentarnych Plat-formy Obywatelskiej i Prawa i Sprawiedliwości w latach 2001–2013, „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis”, Studia Politologica, 2015, nr 15.

Spotkanie z żołnierzami w bazie w Mińsku Mazowieckim, 09.03.2019, http://www.pap.pl.

Strategia bezpieczeństwa narodowego Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 2007.

Sykulski L., Ku Nowej Europie: perspektywa związku Unii Europejskiej i Rosji. Spojrzenie geopolityczne z Polski, Częstochowa 2011.

Szczerski K., Analiza neogeopolityczna (neo-geo), [w:] Podmiotowość geopolityczna: studia nad polską polityką zagraniczną, red. K. Szczerski, Warszawa 2009.

Szczerski K., Nie jesteśmy niemieckim zasobem [wywiad Mariusza Staniszewskiego z Krzyszto-fem Szczerskim], „Wprost”, 17.08.2015, nr 34.

Szczerski K., Polską rządzą dzicy [wywiad Jacka i Michała Karnowskich z Krzysztofem Szczerskim], „Sieci”, 27.10-02.11.2014, nr 44.

Szczygło A., Wozi mnie kobieta, „Wprost”, 09.08.2009, nr 32/33.

Ujazdowski K.M., Wystąpienie, [w:] Sprawozdania stenograficzne z posiedzeń Sejmu RP, 4 ka-dencja, 16 pos., 14.03.2002, http://orka2.sejm.gov.pl.

Waltz K.N., Structural Realism after the Cold War, „International Security”, Summer 2000, vol. 25, no. 1.

Warzecha Ł., Czy możliwa jest realistyczna polityka zagraniczna nie na kolanach, czyli o fałszywej interpretacji realizmu, [w:] Rzeczpospolita na arenie międzynarodowej: idee i praktyczne dylematy polityki zagranicznej, red. J. Kloczkowski, T. Żukowski, Warszawa 2010.

Waszczykowski W., Chcę się ułożyć z Białorusią [rozmowa Elizy Olczyk i Jakuba Mielnika z Witoldem Waszczykowskim], „Wprost”, 08.01.2017, nr 1.

Waszczykowski W., Informacja ministra spraw zagranicznych o zadaniach polskiej polityki zagranicznej w 2016 roku, [w:] Sprawozdania stenograficzne z posiedzeń Sejmu RP, 8 kadencja, 10 pos., 29.01.2016, http://orka2.sejm.gov.pl.

Waszczykowski W., O trudnej drodze do NATO. Kilka wspomnień i refleksji, 12.03.2019, http://wiadomosci.onet.pl.

Waszczykowski W., Refleksje na temat polskiej polityki bezpieczeństwa, http://www.omp.org.pl.

Waszczykowski W., Refleksje na temat polskiej polityki bezpieczeństwa, [w:] Rzeczpospolita na arenie międzynarodowej: idee i praktyczne dylematy polityki zagranicznej, red. J. Kloczkowski, T. Żukowski, Warszawa 2010.

Waszczykowski W., Wysłaliśmy Rosji jasny sygnał [wywiad Marcina Makowskiego z Witoldem Waszczykowskim], „Do Rzeczy”, 18.07.2016, nr 29 (180).

Witkowski P., Plany umieszczenia „tarczy antyrakietowej” na terenie RP a bezpieczeństwo Polski – wpływ, znaczenie, analiza krytyczna, [w:] NATO w dobie transformacji. Siły zbrojne w transatlantyckim systemie bezpieczeństwa początku XXI wieku, red. K. Kubiak, P. Mickiewicz, Toruń 2008.

Witold Waszczykowski w „Poranku Radia TOK FM”, 06.06.2007, http://www.pis.org.pl.

Wodzińska K., Polskie dylematy strategiczne. Debata na temat uczestnictwa Polski w amerykań-skim systemie obrony rakietowej, [w:] NATO na początku XXI wieku, red. S. Zakrzewski, Poznań 2008.

Wypowiedź A. Macierewicza do żołnierzy polskich wracających z Afganistanu, 24.06.2017, http://www.pap.pl.

Wypowiedź J. Kaczyńskiego na konferencji w 20. rocznicę „Nocnej zmiany”, 07.06.2012, http://www.tvn24.pl.

Wypowiedź Prezydenta dla PAP, 23.09.2009, http://www.pap.pl.

Wypowiedź prezydenta L. Kaczyńskiego dla polskiego radia, 13.03.2009, http://wiadomosci.dziennik.pl.

Wystąpienie M. Błaszczaka w bazie lotnictwa z okazji pikniku NATO, 09.03.2019, http://www.tvp.info.

Wywiad J. Kaczyńskiego w „Sygnałach dnia”, 15.02.2019, http://www.polskieradio.pl.

Wywiad L. Kaczyńskiego dla polskiego radia, 09.06.2007, http://www.polskieradio.pl.

Wywiad prezydenta Kaczyńskiego, 12.03.2009, http://www.bankier.pl.

Zalewski P., Dyplomacja w imię wartości, „Polski Przegląd Dyplomatyczny”, listopad–grudzień 2006, nr 6(34).

Zasadnicze cele naprawy Państwa [III Krajowa Konwencja Platformy Obywatelskiej RP, 21.05.2006], PO, Warszawa 2006.

Zięba R., Główne kierunki polityki zagranicznej Polski po zimnej wojnie, Warszawa 2010.

Żurawski vel Grajewski P., Geopolityka – siła – wola: Rzeczypospolitej zmagania z losem, Kra-ków 2010.

PDF: Download