Criminal offences as an element of anti-state activities in the eastern lands of the Second Polish Republic from 1921-1925

Przestępczość kryminalna jako element działań antypaństwowychiach wschodnich II Rzeczypospolitej w latach 1921-1925

Abstract: The purpose of this research is to illustrate the phenomenon of common crime in the eastern areas of Poland from 1921-1925. In the text, the author gives examples of this and its cause and effect on the functioning of the young Polish state. The timeline of the study covers the period from the signing of the Riga Treaty ending the Polish-Soviet War in 1921, to 1925 when the Bolsheviks temporarily gave up their aggressive attempts to spread communism in Europe. The author of the study focused on the most important type of crimes characteristic of the borderland such as robbery and smuggling, using the literature on the subject, source publications, and archival resources, mainly from the Central Military Archives, the Border Guard Archives in Szczecin, and Ukrainian archives in Lviv and Tarnopol. The research aims to show the characteristic types of common crimes, their connection with anti-Polish activities on the part of the USSR and Lithuania, and the intertwining of political crime with criminal offences. In the work, the author uses the critical analysis of sources, literary analysis, and the comparative method.

Bibliography:

Balkelis T., War-revolution and nation making in Lithuania 1919-1923, Oxford 2018.

Cichoracki P., Kresy Wschodnie w pierwszej połowie lat dwudziestych XX w. Uwagi do genezy powołania Korpusu Ochrony Pogranicza, [in:] U polskich stali granic. W 90. Rocznicę utworzenia Korpusu Ochrony Pogranicza, A. Ochał, M. Ruczyński, P. Skubisz (eds.), Szczecin 2018.

Cichoracki P., Stolpce-Łowcza-Leśna. II Rzeczpospolita wobec najpoważniejszych incydentów zbrojnych w województwach północno-wschodnich, Łomianki 2012.

Dominiczak H., Granica wschodnia Rzeczypospolitej Polskiej w latach 1919-1939, Warsaw 1992.

Encyklopedia Historii Drugiej Rzeczypospolitej, Warsaw 1999.

Franz M., Kardas M., Ostanek A.A., Wojsko Polskie a sytuacja wewnętrzna Małopolski Wschodniej. Działalność Rejonów Bezpieczeństwa 5, 11 i 12. Dywizji Piechoty w latach 1924-1925, Warsaw 2018.

Galeotti M., Wory. Tajemnice rosyjskiej supermafii, Cracow 2020.

“Gazeta Poranna”, 19 September 1921.

Głogowski A., Policja Państwowa i inne instytucje bezpieczeństwa na Wileńszczyźnie w latach 1918-1939, Cracow 2015.

Hud B., Ukraińcy i Polacy na Naddnieprzu, Wołyniu i w Galicji Wschodniej w XIX i pierwszej połowie XX wieku, Warsaw 2018.

Jabłonowski M., Prochowicz J., Wywiad Korpusu Ochrony Pogranicza 1924-1939, Warsaw 2003-2004.

Mędrzecki W., Województwo wołyńskie: 1921-1939: elementy przemian cywilizacyjnych, społecznych i politycznych, Wrocław 1988.

Oleszkowicz R., Kontrwywiad kresowy. Działalność polskiego kontrwywiadu wojskowego na obszarze Dowództwa Okręgu Korpusu nr IX w Brześciu nad Bugiem okresie międzywojennym, Cracow–Warsaw 2020.

Piasecki S., Kochanek wielkiej niedźwiedzicy, Warsaw 1999.

Piątkowska M., Życie przestępcze w przedwojennej Polsce. Grandesy, kasiarze, brylanty, Warsaw 2012.

Piotrowski P., Rozbój. Uwarunkowania psychospołeczne, motywacja i racjonalność sprawców, Warsaw 2011.

Razyhrayev O., Policja państwowa w województwie wołyńskim w okresie międzywojennym, Warsaw 2019.

Rodak M., Banditry in the lands of the former Kingdom of Poland 1914-1918, [in:] Metamorfozy społeczne 21. The First World War on Polish Lands. Expectations – Experiences – Consequences, W. Mędrzecki (ed.), Warsaw 2018.

Skubisz P., Wojska pograniczne ZSRS na odcinku z Polską w świetle materiałów wywiadu II Rzeczypospolitej (1921-1939). Struktura i dyslokacja. Działalność wywiadowcza. Regulaminy służby, Szczecin 2010.

Śleszyński W., Policja Litwy Środkowej, “Biuletyn Historii Pogranicza” 2005, no. 6.

Śleszyński W., Walka instytucji państwowych z białoruską działalnością dywersyjną 1920-1925, Białystok 2005.

Włodarkiewicz W., Przed zagładą. Społeczeństwo Wołynia i Małopolski Wschodniej wobec państwa polskiego (1935-1939), Warsaw 2013.

Włodarkiewicz W., Z genezy Korpusu Ochrony Pogranicza – napad na Stołpce w 1924 r., [in:] Wojsko i kultura w dziejach Polski i Europy, R. Dmowski, J. Gmitruk, G. Korneć, W. Włodarkiewicz (eds.), Warsaw–Siedlce 2006.

PDF: Download