Politics of memory in Ukraine. A case study on the commemoration of Metropolitan Andrey Sheptytsky

Polityka pamięci na Ukrainie na przykładzie komemoracji metropolity Andrzeja Szeptyckiego

Abstrakt: Celem artykułu jest analiza działań na rzecz upamiętnienia metropolity Andrzeja Szeptyckiego. Postawiono trzy zasadnicze cele badawcze. Pierwszy to identyfikacja najważniejszych aktorów uczestniczących w działaniach komemoracyjnych. Drugim celem była rekonstrukcja strategii, którą posługiwali się ci aktorzy. Po trzecie, celem studium była próba diagnozy bieżących procesów, które determinują funkcjonowanie ukraińskiego systemu politycznego. W szczególności chodziło o uchwycenie ewolucji po Rewolucji Godności przekazu związanego z komemoracją, która była pochodną relacji pomiędzy różnymi aktorami działającymi w ukraińskim „polu pamięci”. Specjalny nacisk położono na kwestię upamiętnienia postawy Szeptyckiego podczas Holokaustu oraz na znaczenie tego wątku w kontekście działań podjętych w celu upamiętnienia tej postaci. Badania przeprowadzono w oparciu o teorię polityki pamięci Jana Kubika i Michaela Bernharda. Badanie pozwoliło zweryfikować niektóre jej elementy. Dotyczy to zwłaszcza podstawowych założeń, na których opiera się wspomniana teoria, a które dotyczą wzajemnych powiązań pomiędzy strategiami stosowanymi przez aktorów działających w polu pamięci, strukturą reżimu pamięci i perspektywami dla demokratyzacji systemu politycznego.

Bibliografia:

Andrey Sheptytsky Award. Ukraine Crisis Media Center, 18th of November 2014, https://www.youtube.com/watch?v=z8FUiJYCC20.

Baranova O., Conceptualizations of the Holocaust in Soviet and Post-Soviet Ukraine and Belarus: Public Debates and Historiography, “East European Politics and Societies and Cultures” 2020, vol. 34, no. 1, pp. 241-260.

Bartov O., Erased. Vanishing Traces of Jewish Galicia in Present-Day Ukraine, Princeton 2007.

Dorosh S., Babyn Yar i rosiiskyi slid. Shcho stoiit za konfliktom navkolo memorialu, https://www.bbc.com/ukrainian/features-56156925.

Drobovych A., Kazus Babynoho Yaru s dolia natsionalnoho muzeiu Holokostu, https://risu.ua/kazus-babinogo-yaru-i-dolya-nacionalnogo-muzeyu-golokostu_n93397.

The first laureate of the medal in honour of Andrei Sheptytsky became a Canadian businessman of Ukrainian descent originally from Donbass, https://ukrainianjewishencounter.org/en/the-first-laureate-of-the-medal-in-honor-of-andrei-sheptytski-became-a-canadian-businessman-of-ukrainiandescent-originally-from-donbass/.

Fisun O., Ukrainian Constitutional Politics: Neopatrimonialism, Rent-seeking, and Regime Change [in:] Beyond the Euromaidan: comparative perspectives on advancing reform in Ukraine, H.E. Hale, R.W. Orttung (eds.), Redwood City, Stanford University Press, 2016, pp. 105-123.

Głowacka-Grajper M., Memory in Post-communist Europe: Controversies over Identity, Conflicts, and Nostalgia, “East European Politics and Societies and Cultures” 2018, vol. 32, no. 4, pp. 924-935.

Hale H.E., 25 Years After the USSR: What’s Gone Wrong?, “Journal of Democracy” 2016, vol. 27, no. 3, pp. 24-35.

Hentosh L., Mytropolyt Andrei Sheptytskyi 1923-1939. Vyprobuvannia idealiv, L’viv 2015.

Hentosh L., Review, “Ukraina moderna” 2012, no. 19, pp. 277-283.

Himka J.P., Debates in Ukraine over nationalist involvement in the Holocaust, 2004-2008, “Nationalities Papers” 2011, vol. 39, no. 3, pp. 353-370.

Himka J.P., The Reception of the Holocaust in Postcommunist Ukraine [in:] Bringing the Dark Past to Light The Reception of the Holocaust in Postcommunist Europe, J.P. Himka, J.B. Michlic (eds.), Lincoln and London 2013, pp. 626-662.

The Honorable Roland S. Lauder receives the Metropolitan Andrei Sheptytskyi Award for 2018 at ceremony in New York, https:// https://ukrainianjewishencounter.org/en/the-honorable-ronald-s-lauder-receives-sheptytskyaward-at-ceremony-in-new-york/.

Honouring Metropolitan Andrei Sheptytsky and His Legacy, https://ukrainianjewishencounter.org/media/Sheptytsky_Tour_English.pdf.

Ivan Dziuba receives the Metropolitan Andrei Sheptytskyi Award for 2016, https://ukrainianjewishencounter.org/en/ivan-dzyuba-receives-metropolitan-andrey-sheptytsky-award-2016/.

Kieniewicz J., Wprowadzenie do historii cywilizacji Wschodu i Zachodu, Warszawa 2003.

Korolevskij C., Metropolite Andre Szeptyckyj.1865-1944, Rome 1964.

Korzeniewski B., Demokratyzacja pamięci wobec przewartościowań w pamięci Polaków po 1989 r., “Pamięć i Sprawiedliwość” 2013, vol. 12, no. 2 (22), pp. 55-75.

Kościół, naród, państwo. Działalność Metropolity Andrzeja Szeptyckiego (1865-1944), A.R. Szeptycki (ed.), Wrocław 2011.

Kurylo T., Skandal iz Rossolinskym-Libe ta stan ukraiinskoii istorii, “Hromadianska Osvita” 2012, vol. 09, http://osvita.khpg.org/index.php?id=1330953482.

Medvedovska A., Holokost v Ukraiini v suspilnii dumtsi kintsia XX – pochatku XXI st., http://www.dnu.dp.ua/docs/ndc/dissertations/D08.051.14/dissertation_58459fad28388.pdf.

Metropolita Andrzej Szeptycki. Studia i materiały, A.A. Zięba (ed.), Kraków 1994.

Mytropolyt Andrei Sheptytskyi. Zhyttia i Diialnist. Dokumenty i materialy 1899-1944. Tserkva i Suspilne pytannia, vol. 2, part 1, A. Kravchuk (ed.), L’viv 1998.

Mission Statement, https://www.yadvashem.org/about/mission-statement.html.

Morality and Reality: The Life and Times of Andrei Sheptyts’kyi, P. Magocsi, A. Kravchuk (eds.), Alberta 1989.

Nowak J., Społeczne reguły pamiętania. Antropologia pamięci zbiorowej, Kraków 2011.

Nowak M., Dwa światy. Zagadnienie identyfikacji narodowej Andrzeja Szeptyckiego w latach 1865-1914, Gdańsk 2018.

Oliinyk A., Kuzio T., The Euromaidan Revolution, Reforms and Decommunisation in Ukraine, “Europe-Asia Studies” 2021, vol. 73, no. 5, pp. 807-836.

Portnov A., The Holocaust in the Public Discourse of Post-Soviet Ukraine [in:] War and Memory in Russia, Ukraine and Belarus, J. Fedor, M. Kangaspuro, J. Lassila, T. Zhurzhenko (eds.), London 2017, pp. 347-370.

Postanova Verkhovnoii Rady Ukrainy Pro vidznachennia 150-richchia z dnia narodzhennia mytropolyta Ukraiinskoii Hreko-Katolytskoii Tserkvy Andreia Sheptytskoho, http://zakon2.rada.gov.ua/laws/show/1330-18.

Postanovy patriarshoho synodu, http://ugcc.ua/official/official-documents/postanovy_patriarshoho_synodu/postanovi_sinodu_yepiskop%D1%96v_ugkts_2013_roku_70052.html.

Prezydent: diakuiu Tserkvi za ii rol u yednanni kraiiny, http://ugcc.ua/news/prezident_ukraini_dyakuyu_tserkv%D1%96_za_ii_rol_u_iednann%D1%96_kraini_74403.html.

Probst L., Founding Myths in Europe and the Role of the Holocaust, “New German Critique” 2003, no. 90, pp. 45-58.

Public Awareness and Communal Events, https://ukrainianjewishencounter.org/en/about-us/what-we-do/public-awareness-communal-events/.

Rossoliński-Liebe G., Conceptualizations of the Holocaust in Germany, Poland, Lithuania, Belarus, and Ukraine: Historical Research, Public Debates, and Methodological Disputes, “East European Politics and Societies and Cultures” 2020, vol. 34, no. 1, pp. 129-142.

Rossoliński-Liebe G., Survivor Testimonies and the Coming to Terms with the Holocaust in Volhynia and Eastern Galicia: The Case of the Ukrainian Nationalists, “East European Politics and Societies and Cultures” 2020, vol. 34, no. 1, pp. 221-240.

Rudling P.A., The Cult of Roman Shukhevych in Ukraine: Myth Making with Complications, “Fascism: Journal of Comparative Fascist Studies” 2016, vol. 5, no. 1, pp. 26-65.

Shalev A., Letter to rabbi Azman from the 9th February, https://spzh.news/en/news/68677-otvet-jad-vashem-andrej-sheptickij-privetstvoval-nacistskih-okkupantov.

Snyder T., Black Earth. The Holocaust as History and Warning, London 2016.

Solodko P., Lektsia pro “fashysta” Banderu. Konspekt i khronolohiia skandalu, https://www.istpravda.com.ua/articles/2012/03/5/75689/.

Statement of the Parliament of Canada on honouring Metropolitan Andrey Sheptytsky, https://irs.in.ua/en/statement-of-the-parliament-of-canadaon-honoring-metropolitan-andrey-sheptytsky.

Stenohrama plenarnoho zasidannia. Zasidannia Piatdesiat Pershe, http://iportal.rada.gov.ua/meeting/stenogr/show/5633.html.

Stryjek T., Ukraina przed końcem historii. Szkice o polityce państw wobec pamięci, Warszawa 2014.

Stryjek T., Konieczna-Sałamatin K., Zacharczuk K., Ukraińcy o historii, kulturze i stosunkach polsko-ukraińskich, Warszawa 2017.

Twenty Years After Communism. The Politics of Memory and Commemoration, J. Kubik, M. Bernhard (eds.), New York 2014.

UCU Benefactor Awarded Metropolitan Andrei Sheptytsky Medal, https://ukrainianjewishencounter.org/en/ucu-benefactor-awarded-metropolitan-andrey-sheptytsky-medal/.

UGCC Head believes that any other Ukrainian patron has yet to grow to equal the great patron who was Metropolitan Andrey Sheptytsky, http://news.ugcc.ua/en/news/ugcc_head_believes_that_any_other_ukrainian_patron_has_yet_to_grow_to_reach_the_great_patron_who_was_metropolitan_andrey_sheptytsky_72162.html.

UGCC Patriarch and Ukraine’s President unveil Metropolitan Sheptytskyy’s monument, https://risu.ua/en/ugcc-patriarch-and-ukraine-s-presidentunveil-metropolitan-sheptytskyy-s-monument_n75418.

The Vatican and the Holocaust: A Preliminary Report, https://www.jewishvirtuallibrary.org/preliminary-report-on-the-vatican-during-the-holocaust-october-2000-2#24.

Victor Pinchuk at the Metropolitan Andrey Sheptytsky Award Ceremony, https://www.youtube.com/watch?v=PkJ0jsB6l10.

Vidznachennia 150-richchia vid dnia narodzhennia Andreia Sheptytskoho maie predstavyty Mytropolyta iak postat natsionalnoho znachennia, http://news.ugcc.ua/news/v%D1%96dznachennya_150r%D1%96chchya_v%D1%96d_dnya_narodzhennya_andreya_sheptitskogo_maie_predstaviti_mitropolita_yak_postat_nats%D1%96onalnogo_znachennya__vyacheslav_kirilenko_73711.html.

Wojnar M., Miejsce Stepana Bandery w ukraińskiej polityce pamięci w latach 2014-2019, “Rocznik Instytutu Europy Środkowo-Wschodniej” 2020, vol. 18, no. 2, pp. 187-210.

Wylęgała A., Głowacka-Grajper M., The Burden of the Past. History, Memory and Identity in Contemporary Ukraine, Bloomington 2020.

Zaitsev O., Behen O., Stefaniv V., Natsionalizm i relihiia. Hreko-Katolytska Tserkva ta ukraiinskyi natsionalistychnyi rukh u Halychyni (1920-1930 roky), L’viv 2011.

Zelensky backs appeal to recognize Sheptytsky as “Righteous among Nations”, https://spzh.news/en/news/68199-zelenskij-podderzhal-obrashhenije-opriznanii-sheptickogo-pravednikom-mira.

Ziółkowski M., Pamięć i zapominanie: trupy w szafie polskiej zbiorowej pamięci, “Kultura i społeczeństwo” 2001, vol. 45, no. 3-4, pp. 3-22.

PDF: Pobierz