Thirty years of relations between the Republic of Turkey and the Republic of Serbia: Changing political and international dynamics

Trzydzieści lat wzajemnych relacji Republiki Turcji i Republiki Serbii: Zmiana dynamiki politycznej i międzynarodowej

Abstrakt: Wzajemne relacje pomiędzy Republiką Turcji a poszczególnymi państwami powstałymi po rozpadzie Jugosławii, po trzydziestu latach od jej rozwiązania różnią się pod względem formy i treści. O ile tuż po rozpadzie Socjalistycznej Federalnej Republiki Jugosławii Turcji udało się nawiązać i utrzymać serdeczne stosunki z takimi państwami, jak np. Macedonia i Bośnia i Hercegowina, to kontakty z Serbią pozostawały napięte, a oba kraje, w najlepszym przypadku, postrzegały siebie jako tradycyjnych przeciwników. Podstawowym celem artykułu jest analiza stosunków dwustronnych tych dwóch państw oraz tureckiej polityki zagranicznej wobec Serbii, państwa obecnie postrzeganego jako „sąsiad”, pomimo faktu, że nie posiadają one wspólnej granicy. W artykule stwierdzono, że zbliżenie dwóch państw, tak wyraźnie widoczne w kilku wymiarach po 2002 r., wyznacza nowy etap w ogólnej polityce zagranicznej Turcji. W artykule prześledzona zostanie trzydziestoletnia ewolucja dwustronnych kontaktów, a punktem wyjścia jest założenie, że obecne pozytywne relacje mają swoje źródło także w obszarze polityki wewnętrznej, zarówno Turcji, jak i Serbii, która chce zwiększenia wpływów na Bałkanach Zachodnich i zinstytucjonalizowania swojej pozycji międzynarodowej. W ten sposób oba państwa, po raz pierwszy, mają podobnie zbieżne cele w polityce zagranicznej. Cała analiza jest teoretycznie zakotwiczona w behawioralnym ujęciu paradygmatu „średniej potęgi”. Jako główną technikę badawczą autor zastosował jakościową analizę treści. Głównymi źródłami są oficjalne dokumenty, wybrane monografie, artykuły naukowe i raporty analityczne.

Bibliografia:

Bağcı H., Türk Dış Politikasında 1950’li Yıllar, Ankara 2001.

Balkan Konferansı Üyeleriyle Konuşma 25 Ekim 1931, [in:] Atatürk’ün Söylev ve Demeçlerinden Seçmeler, Ankara 2006, http://ankaenstitusu.com/wp-content/uploads/2016/06/soylev_ve_demecleri.pdf.

Bechev D., Turkey in the Balkans: Taking a Broader View, “Insight Turkey”, 2012, vol. 14, no. 1.

Cooper A. F., Higgott R. A., Nosal K. R., Relocating Middle Powers: Australia and Canada in a Changing World Order, Vancouver 1993.

Davutoğlu A., Stratejik Derinlik. Türkiye’nin Uluslararası Konumu, İstanbul 2001.

Davutoğlu A., Türkiye merkez ülke olmalı, Radikal, 26.02.2004, http://www.radikal.com.tr/yorum/turkiye-merkez-ulke-olmali-702116/.

Ekinci D., The War in Bosnia-Herzegovina and Turkish Parliamentary Debates (1992-1995): A Constructivist Approach, “Uluslararası İlişkiler”, 2009, vol. 6, no. 22.

Hale W., Turkish Foreign Policy 1774-2000, London 2000.

Jordaan E., The Concept of a Middle Power in International Relations: Distinguishing between Emerging and Traditional Middle Powers, “Politikon”, 2003, vol. 30, no. 2.

Karatay O., Milosevic Dönemi Yugoslav Dış Siyaseti: Başarısız Bir Mirasyedilik Olayı, [in:] Balkan Diplomasisi, Ö. E. Lütem, B. Demirtaş-Coşkun (eds.), Ankara 2001.

Kramer H., A Changing Turkey: The Challenge to Europe and the United States, Washington 2000.

Kut Ş., Türkiye’nin Balkan Politikası, [in:] Türkiye’nin Yeni Dünyası: Türk Dış Politikasının Değişen Dinamikleri, A. Makovsky, S. Sayarı (eds.), İstanbul 2002.

Ravenhill J., Cycles of Middle Powers Activism: Constraint and Choice in Australian and Canadian Foreign Policies, “Australian Journal of International Affairs”, 1998, vol. 52, no. 3.

Republic of Serbia, Ministry of Foreign Affairs, Bilateral Relations – Turkey, https://www.mfa.gov.rs/en/foreign-policy/bilateral-cooperation/turkey.

Rüma İ., Türkiye’nin Bosna-Hersek ve Makedonya Politikası: Etkin İstikrar, [in:] XXI, Yüzyılında Türk Dış Politikasının Analizi, F. Sönmezoğlu, N. Baklacıoğlu, Ö. Terzi (eds.), İstanbul 2012.

Sanders D., Behawioralizm, [in:] Teorie i Metody w Naukach Politycznych, D. Marsh, G. Stoker (eds.), Kraków 2006.

Subotić S., Serbia: The Hub for External Actor Involvement, [in:] The Strategic Role of External Actors in the Western Balkans: Study, Austrian Institute for European and Security Policy, December 2020.

Turkish Investments in Serbia on the Rise Since 2015; 133.7 mill Euros in FDI, N1, 31.01.2020, https://rs.n1info.com/english/news/a565438-turkey-has-800-companies-in-serbia/.

Türkeş M., The Balkan Pact and its Immediate Implications for the Balkan States, “Middle Eastern Studies”, 1994, vol. 30, no. 1.

Türkiye-Bosna-Hersek-Sırbistan Üçlü Zirve Toplantısı’nda kabul edilen Ankara Zirve Bildirisi, 15 Mayıs 2013, Ankara, https://www.mfa.gov.tr/turkiye-bosna-hersek-sirbistan-uclu-zirve-toplantisi_nda-kabul-edilen-ankara-zirve-bildirisi_-15-mayis-2013_-ankara.tr.mfa.

Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı, Türkiye`nin Girişimci ve insani Dış Politikası, https://www.mfa.gov.tr/genel-gorunum.tr.mfa.

Türkiye İstatistik Kurumu, İstatistik: Veri Portalı, https://data.tuik.gov.tr/Kategori/GetKategori?p=Dis-Ticaret-104.

Uzgel İ., Balkanlarla İlişkiler, [in:] Türk Dış Politikası. Kurtuluş Savaşından Bügüne Olgular, Belgeler, Yorumlar, Cilt II 1980-2001, B. Oran (ed.), İstanbul 2005.

PDF: Pobierz