Poland’s role in the Three Seas Initiative: perspectives from Russian academia and experts

Rola Polski w Inicjatywie Trójmorza: perspektywy rosyjskich środowisk akademickich i ekspertów

Abstrakt: Celem artykułu jest przedstawienie zagadnienia Inicjatywy Trójmorza i roli Polski w Europie Środkowej w rosyjskiej narracji akademickiej i eksperckiej. Badanie opiera się przede wszystkim na rosyjskich artykułach naukowych oraz publikacjach eksperckich w rosyjskich mediach – głównie internetowych. Ogólna konkluzja z przeprowadzonych badań jest następująca: rosyjska narracja akademicka w swojej percepcji Inicjatywy Trójmorza stara się dostrzegać różne czynniki wpływające na sytuację polityczną i współpracę regionalną w Europie Środkowej, traktując państwa środkowoeuropejskie jako podmioty inicjujące procesy integracyjne w regionie. Z kolei w rosyjskiej narracji eksperckiej całkowicie dominuje pogląd, że jest to projekt realizowany przez państwa anglosaskie, w którym decydującym podmiotem sprawczym są Stany Zjednoczone, zainteresowane utrwaleniem swojego geopolitycznego prymatu w Europie Środkowej oraz wyparciem rosyjskich i chińskich wpływów ekonomiczno-politycznych z tego obszaru. Rosyjscy eksperci wskazują też na polskie motywowane historycznie nostalgiczne ambicje do odgrywania przywódczej i hegemonicznej roli w regionie oraz wzmocnienia, przy pomocy Waszyngtonu i Londynu, pozycji regionu środkowoeuropejskiego względem kontynentalnych mocarstw Europy – Niemiec i Francji.

Bibliografia:

1. Bielicki P., Stanowisko Rosji wobec Trójmorza, “Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej” 2022, no. 1(57).
2. Completing Europe – From the South-North Corridor to Energy, Transportation and Telecommunications Union, related by D. Koranyi, I. Brzezinski, https://www.atlanticcouncil.org/in-depth-research-reports/report/completing-europe-from-the-north-south-corridor-to-energy-transportation-and-telecommunications-union/ [12.04.2024].
3. Ekspert rasskazal ob energeticheskom proyekte SSHA dlya izolyatsii Rossii. Professor Konoplyanik: SSHA realizuyut energoproyekt “Trimor’ye” na vostoke Yevropy dlya izolyatsii Rossii], Прайм [Praym], 19 May 2022, https://1prime.ru/energy/20220519/836929337.html [12.04.2024].
4. Fedortsev V., V Germanii opasayutsya vozniknoveniya Rechi Pospolitoy, kotoraya raskolet Yevrosoyuz], RGRU, 7 June 2022, https://rg.ru/2022/06/08/kiev-maniat-trehmorem.html [12.04.2024].
5. Gulevich V., Troyemor’ye – amerikanskiy “zabor” mezhdu Rossiyey i Yevropoy, Фонд Стратегической Культуры [Fond Strategicheskoy Kul’tury], 12 September 2016, https://www.fondsk.ru/news/2016/09/12/troemore-amerikanskij-zabor-mezhdu-rossiej-i-evropoj-42456.html [12.04.2024].
6. Kobierski Ł. et al., Trójmorze – analiza dyskursu medialnego. Rosja, Białoruś, Ukraina, Niemcy, Warsaw 2021.
7. Nazarova A., Patrushev nazval “initsiativu trekh morey” vozrozhdeniyem “sanitarnogo kordona” u granits Rossii], Взгляд [Vzglyad], 21 September 2021, https://vz.ru/news/2021/9/21/1120087.html [12.04.2024].
8. Nechayeva T., Plan po okruzheniyu Rossii vrazhdebnymi stranami aktivno realizuyetsya, Varshava poluchila podryad na eto ot “bol’shogo brata”. Otrezat’ Rossiyu ot morey – SSHA sdelali stavku na Pol’shu i “Mezhdumor’ye”, Красная Весна [Krasnaya Vesna], 19 June 2021, https://rossaprimavera.ru/article/a72c7fef [12.04.2024].
9. Pavlenko S., “Troyemor’ye” kak amerikanskaya al’ternativa svyazyam Yevropy s Rossiyey i Kitayem], Фонд Стратегической Культуры [Fond Strategicheskoy Kul’tury], 1 November 2020, https://www.fondsk.ru/news/2020/11/01/troemore-amerikanskaja-alternativa-svjazjam-evropy-s-rossiej-i-kitaem-52165.html [12.04.2024].
10. Pavlovskiy I., Politika natsional’nykh interesov Rossii. Vektor razvitiya sovremennoy Rossii, Moscow 2008.
11. Patrushev obvinil SSHA v destabilizatsii situatsii po vsemu miru], Известия IZ.RU [Izvestya IZ.RU], 21 September 2021, https://iz.ru/1224733/2021-09-21/patrushev-obvinil-ssha-v-destabilizatcii-situatcii-po-vsemu-miru [12.04.2024].
12. Report: Three Seas Initiative and the Opportunities for Global Britain. By the Chairman of the APPG on Poland, Daniel Kawczynski MP in cooperation with George Byczynski, Filip Derewenda, Domonkos Lissak, https://emerging-europe.com/wp-content/uploads/2021/09/Report-on-the-Three-Seas-Initiative.pdf.
13. Rusakova M., Pol’sha i novyye tendentsii v tsentral’noyevropeyskom regional’nom stroitelstve, “Sovremennaya Yevropa” 2021, no. 1.
14. RussiaPost.su, 12 September 2016, https://www.russiapost.su/archives/89772 [12.04.2024].
15. Russkaya narodnaya liniya, 1 November 2020, https://ruskline.ru/opp/2020/11/01/troemore_kak_amerikanskaya_alternativa_svyazyam_evropy_s_rossiei_i_kitaem [12.04.2024].
16. Russkiy Dozor RD, 13 June 2022, https://rusdozor.ru/2022/06/13/vojna-s-trimorem-rossii-pridyotsya-otvetit-na-vyzov-kakogo-ne-bylo-so-vremyon-petra-velikogo_1178588/ [12.04.2024].
17. Savin L., Initsiativa Trekh morey i global’naya Britaniya], Геополитика.ru [Geopolitika.ru], 8 October 2021, https://www.geopolitika.ru/article/iniciativa-treh-morey-i-globalnaya-britaniya [12.04.2024].
18. Shishelina L., Ideya Trimor’ya: ot vozniknoveniya do segodnyashnikh dney, “Nauchno-Analiticheskiy Vestnik IYe RAN” 2018, no. 5.
19. Smith M., Pax Russica: Russia’s Monroe Doctrine, London 1993.
20. Voyna s Trimor’yem: Rossii priydotsya otvetit’ na vyzov, kakogo ne bylo so vremon Petra Velikogo], Царьград [Tsar’grad], 13 June 2022, https://tsargrad.tv/articles/vojna-s-trimorem-rossii-pridjotsja-otvetit-na-vyzov-kakogo-ne-bylo-so-vremjon-petra-velikogo_562639 [12.04.2024].
21. Włodkowska-Bagan A., Rywalizacja mocarstw na obszarze poradzieckim, Warsaw 2013.
22. Zakharkin I., “Trimor’ye” – politicheskaya avantyura yevropeytsev ili strategicheskiy proyekt SSHA?], Dzen.ru/ritmeurasia, 27 May 2020, https://dzen.ru/a/Xs5PybICEwQTUR9r [12.04.2024].
23. Zubovic M., “The Three Seas Initiative”: Perspectives of Energy Sector Development within the Croatian Foreign Policy, “Проблемы Постсоветского Пространства / Post-Soviet Issues” 2019, no. 6(1).