Instytut Europy Środkowej/Artykuły według: Jan Muś

Autor: Jan Muś

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 654
Jan Muś - Zespół Bałkański

Handel zagraniczny Słowenii w 2021 roku

Słowenia odnotowuje wysoki, w porównaniu z poprzednimi latami, deficyt w handlu zagranicznym. W roku popandemicznym 2021 wyraźnie wzrosły obroty w handlu zagranicznym, a w szczególności import z państw spoza Unii Europejskiej. Głównymi partnerami handlowymi Słowenii są Niemcy, Włochy, Szwajcaria i Austria oraz państwa Europy Środkowej i Południowo-Wschodniej....

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 636
Jan Muś - Zespół Bałkański

Handel zagraniczny Chorwacji z państwami Inicjatywy Trójmorza rozwija się

Dane za 2021 r. dotyczące handlu zagranicznego pokazują wzrost obrotów w handlu towarowym Chorwacji. Władze nie mają jednak powodów do zadowolenia, gdyż rośnie także istotny deficyt w handlu towarowym. Oznacza to, że gospodarka chorwacka w dalszym ciągu wyrównuje deficyt handlowy sprzedażą usług w segmencie turystycznym. Statystyki pokazują także, jak ważnym...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IES 623
Jan Muś - Zespół Bałkański

Reforma systemu wyborczego Bośni i Hercegowiny przedmiotem sporów wewnętrznych w Chorwacji

Chorwackie stanowisko wobec reformy systemu wyborczego w Bośni i Hercegowinie wynika z wewnętrznych tarć na scenie politycznej Republiki Chorwacji. Sugerowane przez chorwackie elity polityczne i dyplomację rozwiązania nie zmienią położenia Chorwatów w Bośni i Hercegowinie. Umacniają one jedynie polityczne przywództwo Chorwackiej Wspólnoty Demokratycznej w Bośni i...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 612
Jan Muś - Zespół Bałkański

Wyzwania dla słoweńskiej gospodarki pod rządami Roberta Goloba

Nowy rząd Roberta Goloba będzie musiał zmierzyć się ze spadającym tempem rozwoju gospodarczego, wnikającym przede wszystkim z wolnego wzrostu PKB w Niemczech i we Włoszech, tj. na głównych rynkach zbytu słoweńskich produktów. Niskie bezrobocie oraz dobra sytuacja fiskalna pozwalają jednak Golobowi na pewną dozę optymizmu, który wzmocniony zostanie napływem...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 599
Jan Muś - Zespół Bałkański

Nowy terminal LNG w Europie Południowo-Wschodniej

3 maja w Alexandroupolis w Grecji oficjalnie rozpoczęły się prace nad terminalem LNG (Independent Natural Gas System – INGS). Jest to projekt ważny dla bezpieczeństwa energetycznego Europy Południowo-Wschodniej. LNG ma być dostarczany z USA, Afryki Północnej oraz z Bliskiego Wschodu. Budowa terminala zwiększy poziom dywersyfikacji dostaw gazu do Europy...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 590
Jan Muś - Zespół Bałkański

Zwycięstwo opozycji w wyborach parlamentarnych w Słowenii

Wybory parlamentarne, które odbyły się w Słowenii 24 kwietnia 2022 r., przyniosły zwycięstwo nowej partii opozycyjnej. Nowy rząd będzie utworzony przez beniaminka na scenie politycznej: liberalny Ruch Wolności oraz Socjaldemokrację i Lewicę. Premierem zostanie najprawdopodobniej twórca i przewodniczący Ruchu – Robert Golob. Wybory oznaczają porażkę dotychczasowej...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 579
Jan Muś - Zespół Bałkański

Chorwacja: korupcja, fundusze europejskie i rekonstrukcja władzy

Premier Chorwacji Andrej Plenković znalazł się w trudnej sytuacji, która zagraża jego pozycji politycznej. Doniesienia medialne wskazują na kolejną aferę korupcyjną z udziałem czołowych polityków rządzącej Chorwackiej Wspólnoty Demokratycznej. Afera ta negatywnie wpływa na stabilność rządu oraz długofalową strategię wykorzystania funduszy europejskich w...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 559
Jan Muś - Zespół Bałkański

Słowenia: konflikt zbrojny między Rosją a Ukrainą w cieniu wyborów parlamentarnych

Władze Słowenii poparły działania NATO i UE przeciwko agresji Rosji wobec Ukrainy. Rozmiar deklarowanego poparcia dla Ukrainy wynika jednak w dużej mierze z rozpoczętej kampanii wyborczej, w której Janez Janša zdominował przekaz publiczny. Wszystkie partie polityczne w Słowenii, także te opozycyjne, zgadzają się z linią polityczną przyjętą przez rząd Janšy....

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 547
Jan Muś - Zespół Bałkański

Chorwacja: reakcja władz chorwackich na eskalację konfliktu zbrojnego między Rosją a Ukrainą

Po wcześniejszym niefortunnym wystąpieniu prezydenta Zorana Milanovicia w sprawie potencjalnego konfliktu Ukrainy z Federacją Rosyjską władze Republiki Chorwacji wsparły działania NATO i Unii Europejskiej w kwestii niesienia pomocy Ukrainie w jej walce z rosyjską agresją. Chorwackie społeczeństwo żywi sympatię dla próbujących się wyzwolić spod rosyjskich wpływów...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 535
Jan Muś - Zespół Bałkański

Słowenia: planowane inwestycje w rozbudowę energetyki jądrowej

Władze Republiki Słowenii pozytywnie odniosły się do zaproponowanych 2 lutego 2022 r. przez Komisję Europejską zmian w taksonomii dotyczącej zrównoważonego finansowania[1]. Akt ten reguluje kryteria finansowania energetyki jądrowej i gazu ziemnego w związku z realizacją celu neutralności klimatycznej. Zmiany zaproponowane przez KE uznają energię atomową za...

Więcej →

Zespół Bałkański

Na fot. Robert Golob
Komentarze IEŚ 516
Jan Muś - Zespół Bałkański

Przedwyborcze przetasowania na scenie politycznej Słowenii

Pojawienie się na scenie politycznej Ruchu Wolności Roberta Goloba zmienia zasadniczo układ sił przed nadchodzącymi w kwietniu 2022 r. wyborami parlamentarnymi. Nowa formacja polityczna skupia głosy wyborców z centrolewicy i centroprawicy. Wyraźny wzrost zainteresowania nową partią wskazuje na zmęczenie wyborców elitami politycznymi pozostającymi u władzy od wielu...

Więcej →

Zespół Bałkański

Fot. KIES-506
Komentarze IEŚ 506
Jan Muś - Zespół Bałkański

Chorwacja: granice zaangażowania na wschodzie

Wysiłki Chorwacji na rzecz politycznego i gospodarczego zbliżenia z Ukrainą zostały ograniczone przez dyplomację rosyjską. Zagrzeb może liczyć na wsparcie Rosji w odniesieniu do konstytucyjnego statusu bośniackich Chorwatów w Bośni i Hercegowinie, co stanowi jeden z priorytetów polityki zagranicznej władz chorwackich. Ceną za to będzie jednak zapewne odstąpienie...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 496
Jan Muś - Zespół Bałkański

Dlaczego Bośnia i Hercegowina nie może się rozpaść

10 grudnia 2021 r. parlament Republiki Serbskiej Bośni i Hercegowiny ogłosił zamiar wycofania części kompetencji przekazanych wcześniej władzom państwowym. Deklarowane przesunięcia kompetencji niewiele zmienią w instytucjonalno-prawnym systemie Bośni i Hercegowiny. Ich rzeczywistym celem jest podgrzanie atmosfery w przededniu spodziewanych reform systemu wyborczego BiH...

Więcej →

Zespół Bałkański

Fot. Rafale
Komentarze IEŚ 479
Jan Muś - Zespół Bałkański

W cieniu skrzydeł Dassault Rafale: wizyta prezydenta Francji w Chorwacji

Wizyta prezydenta Republiki Francuskiej Emmanuela Macrona w Chorwacji zakończyła się podpisaniem deklaracji o partnerstwie strategicznym obydwu państw. Dokument ten ma znaczenie polityczne przede wszystkim dla premiera Andreja Plenkovicia i rządzącej Chorwackiej Wspólnoty Demokratycznej. Rzeczywistym celem wizyty Macrona było zakończenie transakcji kupna przez Chorwatów...

Więcej →

Zespół Bałkański

Fot. Kuna, waluta Chorwacji
Komentarze IEŚ 466
Jan Muś - Zespół Bałkański

Chorwacja: intensyfikacja debaty na temat przyjęcia euro

Inicjatywa referendalna „Chrońmy chorwacką kunę” ma na celu mobilizację polityczną na prawicy. Choć do wyborów pozostały jeszcze trzy lata (wybory prezydenckie, do parlamentu krajowego i europejskiego mają odbyć się w 2024 r.), to wprowadzenie euro w Chorwacji planowane jest na początek 2023 r. Wyznacza to więc ponad roczny okres, w którym będzie trwała...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 456
Jan Muś - Zespół Bałkański

Szczyt UE – Bałkany Zachodnie w Słowenii: puste gesty i impas polityki rozszerzenia

Kolejny szczyt Unia Europejska – Bałkany Zachodnie nie przyniósł żadnych postępów w procesie rozszerzenia UE. Dla przywódców państw Bałkanów Zachodnich jest to wyraźny sygnał o braku politycznego poparcia ze strony UE, które można by przekuć na polityczny sukces w państwie macierzystym i w regionie. Dalsze ograniczenie wiarygodności UE będzie zachęcać innych...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 448
Jan Muś - Zespół Bałkański

Chorwacja: kryzys wewnętrzny w Socjaldemokratycznej Partii Chorwacji i jego wpływ na kształt chorwackiej sceny politycznej

Partia Socjaldemokratyczna – będąca największym opozycyjnym ugrupowaniem w Chorwacji – weszła w kulminacyjną fazę kryzysu wewnętrznego, który grozi jej rozpadem lub dalszym spadkiem poparcia. Oznacza to umocnienie się na scenie politycznej nowych organizacji o charakterze lewicowo-liberalnym, wywodzących się z ruchów miejskich i organizacji pozarządowych. Taka...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 431
Jan Muś - Zespół Bałkański

Decyzja Wysokiego Przedstawiciela Wspólnoty Międzynarodowej w sprawie ludobójstwa w Bośni i Hercegowinie

Przyjęta przez Wysokiego Przedstawiciela Wspólnoty Międzynarodowej w Bośni i Hercegowinie decyzja penalizująca negowanie zbrodni popełnionych w BiH w czasie rozpadu Jugosławii wyznacza nowe granice dyskursu politycznego. Wynika ona z trwającego od 25 lat impasu politycznego, istniejących konfliktów etnopolitycznych oraz niemocy najważniejszych instytucji państwowych....

Więcej →

Zespół Bałkański

Fot. Chorwacja
Komentarze IEŚ 429
Jan Muś - Zespół Bałkański

Polskie zaangażowanie gospodarcze w Chorwacji: stan obecny i perspektywy

Polska odnotowuje dodatnie saldo w bilansie handlowym z Chorwacją. Inwestycje polskich przedsiębiorców w Chorwacji są coraz bardziej widoczne w tamtejszej gospodarce. Międzynarodowe zobowiązania Republiki Chorwacji dotyczące przyjęcia euro jako oficjalnej waluty nie sprzyjają w chwili obecnej rozwojowi chorwackiego eksportu, ponieważ usztywniają kurs chorwackiej...

Więcej →

Zespół Bałkański

Fot. Plenkocić i Leyen
Komentarze IEŚ 422
Jan Muś - Zespół Bałkański

Chorwacki Plan Odbudowy: szanse i wyzwania

Fundusze europejskie otrzymane przez Chorwację w ramach walki z następstwami pandemii COVID-19 umacniają pozycję premiera Andreja Plenkovicia na wewnętrznej scenie politycznej. Niewiadome pozostają zdolności absorpcyjne administracji chorwackiej w odniesieniu do wykorzystania dostępnych funduszy oraz ich właściwe wykorzystanie w celu transformacji gospodarczej państwa....

Więcej →

Zespół Bałkański

Fot. Stacja benzynowa
Komentarze IEŚ 406
Jan Muś - Zespół Bałkański

Węgrzy inwestują w przemysł naftowy i sektor banków w Słowenii

Węgierskie przedsiębiorstwa dokonały zakupu dwóch dużych firm w kluczowych obszarach energetyki i bankowości. Zwiększa to istotnie pozycję Węgier w Słowenii oraz współzależność gospodarczą Słowenii, Chorwacji i Węgier. Paradoksalnie jednak niewiele środków finansowych wpłynie do budżetu słoweńskiego, ponieważ obydwa „słoweńskie” przedsiębiorstwa...

Więcej →

Zespół Bałkański

Fot. Flagi
Komentarze IEŚ 400
Jan Muś - Zespół Bałkański

Słoweńska prezydencja w Radzie UE w cieniu kryzysów wewnętrznych i zewnętrznych

Priorytety słoweńskiej prezydencji w Radzie Unii Europejskiej wyznaczone zostały w dużej mierze przez pandemię COVID-19. Dla władz słoweńskich najważniejszymi punktami pozostają integracja Bałkanów Zachodnich z Unią Europejską oraz Konferencja w sprawie przyszłości Europy. Skala zaangażowania rządu Janeza Janšy ograniczona jest jednak przez kryzys polityczny w...

Więcej →

Zespół Bałkański

Fot. KIES 371
Komentarze IEŚ 371
Jan Muś - Zespół Bałkański

Słowenia: niepewna przyszłość rządu Janeza Janšy

Rząd Janeza Janšy traci poparcie partii koalicyjnych oraz większość parlamentarną, która wspierałaby jego działania. Dwie próby obalenia Janeza Janšy przez opozycję skończyły się niepowodzeniem. Partie opozycyjne nie są w stanie zapewnić większości potrzebnej do utworzenia nowego rządu. Działanie opozycji. Pierwszy wniosek o wotum nieufności wobec rządu...

Więcej →