Podcasty

Niski poziom rzek w zachodniej Europie dodatkowo komplikuje sytuację na europejskim rynku paliw. Utrzymujące się wysokie ceny to efekt wojny na Ukrainie, ale także niedawnych pożarów w niektórych rafineriach oraz niskiego stanu wód rzeki Ren. Transportujące paliwo barki są unieruchomione, co z kolei powoduje ograniczenie produkcji przez rafinerie. O bliższych i dalszych perspektywach rozwoju sytuacji na rynku paliwowym w Europie mówi dr Michał Paszkowski z Zespołu Bałtyckiego IEŚ. [Zdjęie: Ren, skutki suszy na najdłuższej rzece Niemiec, sierpień 2022 / Thomas Kost / Laif / Forum]

Premier Finlandii musi się tłumaczyć z nagrań filmowych zamieszczonych w mediach społecznościowych. Przedstawiają one prywatną imprezę, w której wzięła udział Sanna Marin. Wizerunek tańczącej i głośno śpiewającej premier nie wszystkim się spodobał. Opozycja zarzuciła jej nieodpowiednie zachowanie w obliczu poważnych wyzwań, przed jakimi stoi kraj, i dodatkowo zaapelowała o wykonanie testów na obecność narkotyków. Jak opublikowanie nagrań wpływa na fińską scenę polityczną – wyjaśnia Damian Szacawa, starszy analityk w Zespole Bałtyckim IEŚ. [Zdjęcie Sanna Marin / Laura Kotila / Kancelaria Rządu Finlandii]

„Europa jako zadanie: nowa myśl, nowy kształt, nowa energia” – to hasło będzie przyświecać rozpoczętej właśnie czeskiej prezydencji w Radzie Unii Europejskiej. Nasi południowi sąsiedzi chcą się skoncentrować na pięciu blokach tematycznych: zarządzanie kryzysem uchodźczym i odbudowa Ukrainy po wojnie, bezpieczeństwo energetyczne, wzmacnianie potencjału obronnego i cyberbezpieczeństwa Europy, strategiczna odporność europejskiej gospodarki oraz odporność instytucji demokratycznych. O założeniach tych mówi Szczepan Czarnecki z Zespołu Wyszehradzkiego IEŚ. [Zdjęcie Petr Fiala / Twitter]

Coraz więcej zachodnich firm stara się powrócić na rosyjski rynek. Po rozpoczęciu agresji na Ukrainę większość z nich postanowiła zakończyć działalność w Rosji. Jednak nie wszystkie. Tymczasem działania zbrojne na Ukrainie są kontynuowane, na Rosję nakładane są kolejne sankcje, a pomimo tego część podmiotów wraca do swojej działalności. Dlaczego i w jaki sposób to robią? Na to pytanie odpowiada dr Jakub Olchowski, kierownik Zespołu Wschodniego IEŚ. [Zdjęcie: Drzwi zamkniętego sklepu Hugo Boss, który zawiesił swoją działalność w Rosji z powodu zachodnich sankcji, w pasażu Głównego Domu Towarowego w Moskwie /Forum/Sergei Bobylev/TASS]

Dziesiątki tysięcy mieszkańców Skopje zaprotestowały przeciwko projektowi porozumienia pomiędzy Macedonią Północną a Bułgarią, dotyczącego zagadnień historycznych, tożsamościowych i językowych. Od kilku lat pomiędzy tymi państwami zaostrza się spór o rolę bułgarskiego dziedzictwa w Macedonii Północnej. Doprowadziło to do zablokowania przez Bułgarię macedońskich aspiracji unijnych. Pomysł na rozwiązanie problemu przedstawiła Francja, jednak spotkał się on z ostrymi protestami mieszkańców macedońskiej stolicy. Szczegóły wyjaśnia dr Spasimir Domaradzki, starszy analityk w Zespole Bałkańskim IEŚ. [Zdjęcie z protestów za kurir.mk].

W najnowszym odcinku „Rozmów IEŚ” opowiadamy o sytuacji Białorusi w obliczu rosyjskiej agresji na Ukrainę. Z jednej strony Alaksandr Łukaszenka udostępnił terytorium swojego państwa wojskom rosyjskim do atakowania Ukrainy, ale z drugiej – nie włącza się w pełnym zakresie do działań ofensywnych. Z czego wynika taka postawa białoruskiego dyktatora, jaka jest sytuacja gospodarcza Białorusi i jakie są nastroje społeczne? Na te pytania odpowiada dr Andrzej Szabaciuk z Zespołu Wschodniego IEŚ. [Zdjęcie: https://president.gov.by/be]

Rosyjska agresja na Ukrainę powoduje ogromne straty u naszego wschodniego sąsiada. Zniszczone miasta, wsie, infrastruktura komunikacyjna czy blokada morska przekładają się na bardzo trudną sytuację gospodarczą Ukrainy. Pomimo tego podejmowane są intensywne kroki zaradcze oraz powstają ambitne plany odbudowy kraju po zakończeniu wojny. O szczegółach mówi dr Marta Drabczuk z Zespołu Europy Wschodniej IEŚ.

Rosyjska agresja na Ukrainę niepokojąco wpływa na sytuację wewnętrzną Bośni i Hercegowiny. Narodowości współtworzące to państwo odmiennie oceniają ten konflikt i postawę Rosji. W dłuższej perspektywie może to doprowadzić do zaostrzenia relacji pomiędzy Boszniakami, Chorwatami i Serbami, a w najbardziej pesymistycznym wariancie – nawet do secesji terytorium zamieszkiwanego przez tę ostatnią społeczność. O polityce bośniackich Serbów, Serbii, Rosji i Unii Europejskiej wobec Bośni i Hercegowiny opowiada starszy analityk z Zespołu Bałkańskiego IEŚ dr Anna Jagiełło-Szostak.

Turcja zgodziła się na przystąpienie Finlandii i Szwecji do NATO. Zainteresowane państwa podpisały memorandum, które ma odpowiadać na tureckie obawy, związane między innymi ze zwalczaniem terroryzmu w państwach kandydujących do Sojuszu. Wcześniej władze Turcji kategorycznie odrzucały możliwość przystąpienia Finlandii i Szwecji do NATO. Co spowodowało zmianę stanowiska? Na to pytanie odpowiada dr Damian Szacawa z Zespołu Bałtyckiego IEŚ.

W Rydze zakończył się szczyt Inicjatywy Trójmorza. W trakcie obrad przywódcy państw skupionych w tym formacie zdecydowali między innymi o tym, że Ukraina będzie tzw. partnerem uczestniczącym. Podkreślono też wsparcie dla Ukrainy, Gruzji i Mołdawii w ich aspiracjach unijnych. Ponadto omówiono wiele zagadnień gospodarczych, w tym większe zaangażowanie finansowe Stanów Zjednoczonych. Obradom przysłuchiwali się analitycy Instytutu Europy Środkowej – Marlena Gołębiowska i Łukasz Lewkowicz.