Podcasty

Białoruskie władze pracują nad kolejnymi propozycjami ustawowymi, które mają jeszcze bardziej osłabić opozycję. Planowane są zmiany w ustawie o obywatelstwie, w myśl których osoby przebywające poza granicami Białorusi mogłyby być pozbawiane obywatelstwa. Dodatkowe ograniczenia miałyby także dotyczyć osób posługujących się Kartą Polaka. O szczegółach mówi starszy analityk z Zespołu Wschodniego IEŚ – dr Andrzej Szabaciuk. [zdjęcie: Spotkanie premiera Mateusza Morawieckiego ze Swiatlana Cichanouska /Jacek Szydlowski / Forum]

Słowacja będzie miała rząd mniejszościowy lub wcześniejsze wybory parlamentarne. Trwający kilka miesięcy spór w koalicji rządzącej zakończył się wyjściem z niej przedstawicieli ugrupowania Wolność i Solidarność. Tym samym rząd Eduarda Hegera stracił większość parlamentarną i mocne wsparcie polityków, którzy opowiadali się za militarnym wsparciem Ukrainy w wojnie z Rosją. Jak może się zmienić słowacka scena polityczna w najbliższym czasie – wyjaśnia kierownik Zespołu Wyszehradzkiego IEŚ dr Łukasz Lewkowicz [zdjęcie: Richard Sulík i Igor Matovič / Bystricoviny.sk]

W ostatnim roku serbski eksport wzrósł o ponad 25 procent. Bardzo ciekawe wnioski wypływają z analizy jego kierunków. Główni partnerzy gospodarczy znajdują się w krajach unijnych, ale także w państwach Bałkanów Zachodnich. Jak się okazuje, wielkość eksportu do Macedonii Północnej czy Czarnogóry jest porównywalna z eksportem do Rosji. Z czego to wynika, jak Serbia może wykorzystać obecną koniunkturę i czy będzie bardziej obecna na rynkach Europy Środkowej – ocenia dr Jan Muś z Zespołu Bałkańskiego IEŚ. [Nikola Tesla Airport, Belgrade / G. Thielmann / Arco / Forum]

Ukraińska armia prowadzi intensywne działania w obwodzie chersońskim. Trudno jeszcze ocenić, jaki jest ich rzeczywisty zakres i czy okażą się skuteczne. Z pewnością odbito z rąk rosyjskiego agresora kilka miejscowości i atakowane są mosty na Dnieprze, przez które prowadzone jest zaopatrzenie dla wojsk okupacyjnych. Zniszczenie tych przepraw oznaczałoby katastrofę dla rosyjskiej armii. Pierwsze podsumowanie ukraińskiej operacji przedstawiają dr Dariusz Materniak z portalu Polukr.net i dr Jakub Olchowski z IEŚ. [zdj. Ukraińska kontrofensywa w okolicach Chersonia / Ministerstwo Obrony Ukrainy]

Sytuacja białoruskiej gospodarki staje się dramatyczna. Białoruskie towary jeszcze do niedawna były wysyłane w świat przez Ukrainę, jednak po wybuchu wojny stało się to niemożliwe. Wspierając w agresji na Ukrainę Rosję, Białoruś drastycznie ograniczyła swoje możliwości handlowe. Dodatkowo coraz więcej białoruskich specjalistów wyjeżdża ze swojego kraju za granicę, w tym do Polski. W ostatnim czasie do naszego kraju przybyło ponad 40 tysięcy takich osób. Co może uratować białoruską gospodarkę – wyjaśnia dr Andrzej Szabaciuk z Zespołu Wschodniego IEŚ. [Zdjęcie: Kancelaria Prezydenta Białorusi]

W kolejnym odcinku Rozmów IEŚ dr Jakub Olchowski z Zespołu Wschodniego IEŚ powraca do niedawnego raportu Amnesty International, poświęconego wojnie na Ukrainie. Organizacja ta wskazała, że Ukraina do walki z Rosją wykorzystuje infrastrukturę cywilną. Można uznać, że tym samym wsparła rosyjską narrację dotyczącą prowadzonych działań wojennych. Sam raport został ostro skrytykowany przez opinię publiczną. Co z tego wynika – ocenia nasz ekspert. [Zdj. General Staff of the Armed Forces of Ukraine).

Niski poziom rzek w zachodniej Europie dodatkowo komplikuje sytuację na europejskim rynku paliw. Utrzymujące się wysokie ceny to efekt wojny na Ukrainie, ale także niedawnych pożarów w niektórych rafineriach oraz niskiego stanu wód rzeki Ren. Transportujące paliwo barki są unieruchomione, co z kolei powoduje ograniczenie produkcji przez rafinerie. O bliższych i dalszych perspektywach rozwoju sytuacji na rynku paliwowym w Europie mówi dr Michał Paszkowski z Zespołu Bałtyckiego IEŚ. [Zdjęie: Ren, skutki suszy na najdłuższej rzece Niemiec, sierpień 2022 / Thomas Kost / Laif / Forum]

Premier Finlandii musi się tłumaczyć z nagrań filmowych zamieszczonych w mediach społecznościowych. Przedstawiają one prywatną imprezę, w której wzięła udział Sanna Marin. Wizerunek tańczącej i głośno śpiewającej premier nie wszystkim się spodobał. Opozycja zarzuciła jej nieodpowiednie zachowanie w obliczu poważnych wyzwań, przed jakimi stoi kraj, i dodatkowo zaapelowała o wykonanie testów na obecność narkotyków. Jak opublikowanie nagrań wpływa na fińską scenę polityczną – wyjaśnia Damian Szacawa, starszy analityk w Zespole Bałtyckim IEŚ. [Zdjęcie Sanna Marin / Laura Kotila / Kancelaria Rządu Finlandii]

„Europa jako zadanie: nowa myśl, nowy kształt, nowa energia” – to hasło będzie przyświecać rozpoczętej właśnie czeskiej prezydencji w Radzie Unii Europejskiej. Nasi południowi sąsiedzi chcą się skoncentrować na pięciu blokach tematycznych: zarządzanie kryzysem uchodźczym i odbudowa Ukrainy po wojnie, bezpieczeństwo energetyczne, wzmacnianie potencjału obronnego i cyberbezpieczeństwa Europy, strategiczna odporność europejskiej gospodarki oraz odporność instytucji demokratycznych. O założeniach tych mówi Szczepan Czarnecki z Zespołu Wyszehradzkiego IEŚ. [Zdjęcie Petr Fiala / Twitter]

Coraz więcej zachodnich firm stara się powrócić na rosyjski rynek. Po rozpoczęciu agresji na Ukrainę większość z nich postanowiła zakończyć działalność w Rosji. Jednak nie wszystkie. Tymczasem działania zbrojne na Ukrainie są kontynuowane, na Rosję nakładane są kolejne sankcje, a pomimo tego część podmiotów wraca do swojej działalności. Dlaczego i w jaki sposób to robią? Na to pytanie odpowiada dr Jakub Olchowski, kierownik Zespołu Wschodniego IEŚ. [Zdjęcie: Drzwi zamkniętego sklepu Hugo Boss, który zawiesił swoją działalność w Rosji z powodu zachodnich sankcji, w pasażu Głównego Domu Towarowego w Moskwie /Forum/Sergei Bobylev/TASS]