Podcasty

Dwie godziny trwała rozmowa pomiędzy prezydentem Rosji Władimirem Putinem a prezydentem USA Joe Bidenem. Rosyjski przywódca miał zażądać gwarancji obejmujących zakaz rozszerzania NATO na Wschód – chodzi przede wszystkim o obecność Paktu na Ukrainie. Z kolei prezydent Biden miał nie składać żadnych obietnic. Szczegóły ustaleń mamy poznać niebawem. Rozmowę Putin–Biden ocenia kierownik Zespołu Europy Wschodniej IEŚ dr Jakub Olchowski.

Węgry zachowują wstrzemięźliwość w ocenie sytuacji na wschodniej granicy Unii Europejskiej. O wykorzystaniu migrantów do destabilizacji granicy białorusko-polskiej mówi się tu zupełnie inaczej niż w Polsce. Obecność tych osób na granicy wpisuje się raczej ogólnie w kryzys migracyjny trwający od 2015 roku. Nie wskazuje się białoruskich władz jako winnych zaistniałej sytuacji ani nie krytykuje się postawy Rosji w tej sprawie. W podobnym tonie węgierskie media opisują kryzys wokół Ukrainy – podkreśla dr Dominik Héjj z Zespołu Wyszehradzkiego IEŚ.

Serbia i Rosja ugruntowują współpracę w sektorze energetycznym. W ostatnim czasie doszło do porozumienia obu państw w sprawie cen gazu. Serbia przez najbliższe sześć miesięcy będzie kupowała rosyjski gaz za cenę ustaloną jeszcze w 2013 roku. Niewątpliwie jest to korzystna informacja dla odbiorców surowca, jednak w polityce nie ma nic za darmo. O szczegółach tej sytuacji opowiadają kierownik Zespołu Bałkańskiego IEŚ dr hab. Konrad Pawłowski i starszy analityk Zespołu Bałtyckiego dr Michał Paszkowski.

Mija 30 lat od rozpadu ZSRR. 8 grudnia 1991 roku przywódcy Białorusi, Rosji i Ukrainy – Stanisław Szuszkiewicz, Borys Jelcyn i Leonid Krawczuk – podpisali porozumienia białowieskie, w wyniku których formalnie rozwiązano ZSRR i powołano Wspólnotę Niepodległych Państw. O przyczynach upadku tego światowego mocarstwa i znaczeniu tego faktu opowiada prof. Walenty Baluk, dyrektor Centrum Europy Wschodniej UMCS.

Dialog serbskich władz z opozycją rozwija się powoli i trudno przewidzieć, jakie przyniesie efekty. Opozycja zbojkotowała ostatnie wybory parlamentarne, co przyczyniło się do miażdżącego zwycięstwa ugrupowania SNS prezydenta Aleksandra Vučicia. Jednak brak opozycji w serbskim parlamencie jest wizerunkowym kłopotem dla władz. Toczące się rozmowy mają przekonać opozycję do udziału w najbliższych wyborach parlamentarnych i zagwarantować jej częściowy wpływ na publiczne media. Istotę sytuacji politycznej w Serbii wyjaśnia kierownik Zespołu Bałkańskiego IEŚ dr hab. Konrad Pawłowski.

Liderka partii socjaldemokratycznej Magdalena Andersson drugi raz w ciągu ostatnich kilku dni została wybrana przez szwedzki parlament na stanowisko premiera. W ubiegłym tygodniu musiała podać się do dymisji, po tym jak koalicję rządową opuściła Partia Zielonych. Tym razem nowy gabinet będą tworzyć politycy tylko z jej ugrupowania. Magdalena Andersson jest zaangażowana w działalność polityczną od ponad 30 lat. Jest pierwszą kobietą, która pokieruje rządem w Szwecji. O wyzwaniach, jakie przed nią stoją, opowiada dr Damian Szacawa z Zespołu Bałtyckiego IEŚ.

Vetëvendosje przegrywa wybory lokalne w Kosowie. Partia premiera Albina Kurtiego, która kilka miesięcy temu wygrała wybory parlamentarne z ponad 50-procentowym poparciem, teraz musi pogodzić się z porażką. Co obecny wynik oznacza dla premiera Albina Kurtiego i dla jego rządów na poziomie krajowym – wyjaśnia dr hab. Agata Domachowska z Zespołu Bałkańskiego IEŚ.

Porażka w wyborach lokalnych rządzących w Macedonii Północnej socjaldemokratów nie wpłynie na zmianę koalicji rządowej. Po pierwszej turze wyborów premier Zoran Zaev złożył deklarację, że w przypadku przegranej w drugiej turze rząd poda się do dymisji. Socjaldemokraci przegrali wybory, jednak dotychczasowa koalicja rządowa przetrwała. Spowodowało to spore zamieszanie na macedońskiej scenie politycznej – ocenia dr hab. Agata Domachowska z Zespołu Bałkańskiego IEŚ.

Jednostronny przekaz medialny dotyczący sytuacji na granicy z Białorusią umacnia pozycję Alaksandra Łukaszenki. Do takich wniosków dochodzą eksperci analizujący ostatnie publikacje na temat kryzysu migracyjnego, ukazujące się na Zachodzie. Łukaszenka zgodził się, by po białoruskiej stronie granicy pracowali dziennikarze z wiodących koncernów medialnych. I to daje mu spore możliwości manipulacji – ocenia kierownik Zespołu Europy Wschodniej IEŚ dr Jakub Olchowski.

Siłowe próby przekroczenia przez migrantów granicy białorusko-polskiej grożą poważnymi konsekwencjami. W ostatnim czasie setki osób próbowały nielegalnie wkroczyć na terytorium Polski. Kryzys niestety się pogłębia i wszystko wskazuje na to, że ten stan szybko się nie zmieni. Alaksandr Łukaszenka wciąż sprowadza osoby z państw Bliskiego Wschodu i Afryki na terytorium Białorusi, aby destabilizować sytuację w regionie. Czego możemy się spodziewać w najbliższym czasie i jakie cele chce osiągnąć Łukaszenka – wyjaśnia dr Andrzej Szabaciuk z Zespołu Europy Wschodniej IEŚ.