Bezpieczeństwo energetyczne Polski a współpraca polsko-amerykańska w zakresie cywilnego programu jądrowego

Poland’s energy security and Polish-American cooperation in the field of the civil nuclear program

Łukasz Jureńczyk

ORCID: Łukasz Jureńczyk: 0000-0003-1149-925X

Afiliacja: Kazimierz Wielki University in Bydgoszcz, Poland

Strony: 105-120

Wydanie: Lublin 2021

DOI: https://doi.org/10.36874/RIESW.2021.1.6

Sposób cytowania: Ł. Jureńczyk, Bezpieczeństwo energetyczne Polski a współpraca polsko-amerykańska w zakresie cywilnego programu jądrowego, „Rocznik Instytutu Europy Środkowo-Wschodniej” 19 (2021), z. 1, s. 105-120, doi: https://doi.org/10.36874/RIESW.2021.1.6.

Abstrakt: Celem artykułu jest analiza i ocena zasadności realizacji w Polsce cywilnego programu jądrowego oraz wyboru jako głównego partnera zewnętrznego Stanów Zjednoczonych. Rozważania prowadzone są w kontekście zapewnienia Polsce bezpieczeństwa energetycznego. We wstępie zawarto główne założenia metodologiczne oraz syntetycznie zarysowano historię projektów jądrowych w Polsce. W pierwszej części artykułu przeanalizowano wpływ programu jądrowego na bezpieczeństwo energetyczne Polski. Druga część poświęcona została polsko-amerykańskiej współpracy w zakresie realizacji programu jądrowego w Polsce. W zakończeniu zawarto odpowiedzi na pytania badawcze. Podczas badań skorzystano z metody analizy źródeł tekstowych. Pierwsza z tez zakłada, że realizacja cywilnego programu jądrowego jest optymalnym rozwiązaniem na rzecz wzmocnienia bezpieczeństwa energetycznego Polski. Druga teza zakłada, że wybór USA na głównego partnera przy realizacji programu jądrowego, bez równoprawnego potraktowania oferty francuskiej, wymaga ponownej weryfikacji.

Bibliografia:

Anghel V., Together or Apart? The European Union’s East–West Divide, „Survival. Global Politics and Strategy”, vol. 62, 2020, no. 3.

Bojarczyk B., Olchowski J., Energetyka jądrowa w kontekście bezpieczeństwa energetycznego Polski, „Teka Komisji Politologii i Stosunków Międzynarodowych”, t. 9, 2014.

Elektrownia w Polsce, swiadomieoatomie.pl, https://swiadomieoatomie.pl/Elektrownia-w-Polsce.

Gardner T., U.S. sees $18 billion from purchases in nuclear power agreement with Poland, reuters.com, 19.10.2020, https://www.reuters.com/article/us-usa-nuclearpower-poland-idUSKBN274239.

Jančošekovà V., Regional cooperation in Central and Eastern Europe and its implications for the EU, „European View”, vol. 16, 2017.

Janowski M. i in., Polityka bezpieczeństwa energetycznego państw Europy Środkowo-Wschodniej. Rola i znaczenie Grupy Wyszehradzkiej, Warszawa 2016.

Krótka historia elektrowni jądrowej w Polsce, elektrownia-jadrowa.pl, http://elektrownia-jadrowa.pl/?page_id=152.

Kublik A., Amerykańskie elektrownie atomowe w Polsce? Znamy ustalenia, wyborcza.pl, 22.10.2020, https://wyborcza.pl/7,155287,26422505,amerykanskie-elektrownie-atomowe-w-polsce-znamy-ustalenia.html.

Lanoszka A., Poland in a time of geopolitical flux, „Contemporary Politics”, vol. 26, 2020, no. 4.

Memorandum of Understanding between the Republic of Poland and the United States of America on a Poland – U.S. Strategic Dialogue on Energy, Warsaw, 9.11.2018, premier.gov.pl, https://www.premier.gov.pl/files/files/memorandum_of_understanding_en.pdf.

Michalik D., Współpraca energetyczna w Grupie Wyszehradzkiej – szanse i zagrożenia, [w:] Bezpieczeństwo energetyczne Polski i Europy. Uwarunkowania – wyzwania – innowacje, red. M. Ruszel, S. Podmiotko, Rzeszów 2019.

Ministerstwo Energii, Polityka energetyczna Polski do 2040 r., Warszawa, 8.11.2019, gov.pl, https://www.gov.pl/web/aktywa-panstwowe/zaktualizowany-projekt-polityki-energetycznej-polski-do-2040-r.

Młynarski T., Tarnawski M., Źródła energii i ich znaczenie dla bezpieczeństwa energetycznego w XXI wieku, Warszawa 2016.

Nuclear Power in Poland, world-nuclear.org, https://www.world-nuclear.org/information-library/country-profiles/countries-o-s/poland.aspx.

PAP, Departament Energii USA: „historyczna” umowa z Polską ws. atomu, pb.pl, 19.10.2020, https://www.pb.pl/departament-energii-usa-historyczna-umowa-z-polska-ws-atomu-1005895.

PGE, Pierwsza Polska Elektrownia Jądrowa. Karta Informacyjna Przedsięwzięcia, Warszawa, wrzesień 2015, cire.pl, https://www.cire.pl/pliki/1/kip_pgeej1.pdf.

Polsko-amerykańska umowa o rozwoju polskiego programu energetyki jądrowej podpisana, gov.pl, 19.10.2020, https://www.gov.pl/web/polski-atom/polsko-amerykanska-umowa-o-rozwoju-polskiego-programu-energetyki-jadrowej-podpisana.

Ponad 60-procentowe poparcie dla budowy energetyki jądrowej w Polsce, bankier.pl, 11.12.2020, https://www.bankier.pl/wiadomosc/Ponad-60-procentowe-poparcie-dla-budowy-energetyki-jadrowej-w-Polsce-8018858.html.

Poparcie społeczne dla budowy elektrowni jądrowej w Polsce – badania z 2020 r., gov.pl, https://www.gov.pl/web/klimat/poparcie-spoleczne-dla–budowy-elektrowni-jadrowej-w-polsce-2020- r.

Porozumienie o współpracy między Rządem Stanów Zjednoczonych Ameryki a Rządem Rzeczypospolitej Polskiej dotyczące strategicznej współpracy w zakresie energii jądrowej wykorzystywanej do celów cywilnych, Waszyngton, 12.06.2019, premier.gov.pl, https://www.premier.gov.pl/files/files/porozumienie-tlumaczenierobocze.pdf.

President Trump in Poland, whitehouse.gov, 06.07.2017, https://www.whitehouse.gov/articles/president-trump-poland/.

Remarks by President Trump and President Duda of the Republic of Poland in Joint Press Conference, whitehouse.gov, 12.06.2019, https://www.whitehouse.gov/briefings-statements/remarks-president-trump-president-duda-republic-poland-joint-press-conference-2/.

Remarks by President Trump and President Duda of the Republic of Poland in Joint Press Conference, whitehouse.gov, 24.06.2020, https://www.whitehouse.gov/briefings-statements/remarks-president-trump-president-duda-republic-poland-joint-press-conference-3/.

Silva II P.M., Selden Z., Economic interdependence and economic sanctions: a case study of European Union sanctions on Russia, „Cambridge Review of International Affairs”, vol. 33, 2020, no. 2.

Strategia Bezpieczeństwa Narodowego Rzeczypospolitej Polskiej 2020, Warszawa 2020, bbn.gov.pl, https://www.bbn.gov.pl/ftp/dokumenty/Strategia_Bezpieczenstwa_Narodowego_RP_2020.pdf.

The Database on Nuclear Power Reactors, iaea.org, https://pris.iaea.org/pris/.

Uchwała nr 15/2014 Rady Ministrów z dnia 28 stycznia 2014 r. w sprawie programu wieloletniego pod nazwą „Program polskiej energetyki jądrowej”, Warszawa, styczeń 2014, [MP poz. 502], isap.sejm.gov.pl, http://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=wmp20140000502.

Wątor W., Stan i perspektywy energetyki jądrowej w Polsce, [w:] Wokół teoretycznych i praktycznych aspektów stosunków międzynarodowych, red. T. Kubin, J. Łapaj-Kucharska, T. Okraska, Katowice 2020.

Wiech J., Gazem i atomem. USA i Rosja walczą o geopolityczne wpływy. Polska polem bitwy. Analiza, energetyka24.com, 25.03.2020, https://www.energetyka24.com/gazem-i-atomem-usa-i-rosja-walcza-o-geopolityczne-wplywy-polska-polem-bitwy-analiza.

World Nuclear Association, World Nuclear Performance Report 2020, London 2020, world-nuclear.org, https://www.world-nuclear.org/getmedia/3418bf4a-5891-4ba1-b6c2-d83d8907264d/performance-report-2020-v1.pdf.aspx.

Wspólna deklaracja między Departamentem Energii Stanów Zjednoczonych i Ministerstwem Energii Rzeczypospolitej Polskiej dotycząca wzmocnionej współpracy w zakresie bezpieczeństwa energetycznego, Warszawa, 8.11.2018, gov.pl, https://www.gov.pl/web/aktywa-panstwowe/wzmocnienie-polsko-amerykanskiej-wspolpracy-w-zakresie-bezpieczenstwa-energetycznego.