The construction of fake war news. Specificities of disinformation in social media during the first six months of the Ukraine-Russia war (March-September 2022)

Konstrukcja fałszywych wiadomości wojennych. Specyfika dezinformacji w mediach społecznościowych w pierwszym półroczu wojny ukraińsko-rosyjskiej (III-IX 2022)

Dorota Dyksik

ORCID: Dorota Dyksik: 0000-0001-9279-8678

Mateusz Sobiech

ORCID: Mateusz Sobiech: 0000-0003-4186-9266

Katarzyna Kopecka-Piech

ORCID: Katarzyna Kopecka-Piech: 0000-0001-9973-4423

Strony: 155-173

Wydanie: Lublin 2023

DOI: https://doi.org/10.36874/RIESW.2023.2.8

Sposób cytowania: K. Kopecka-Piech, D. Dyksik, M. Sobiech, The construction of fake war news. Specificities of disinformation in social media during the first six months of the Russia-Ukraine war (March-September 2022),
„Rocznik Instytutu Europy Środkowo-Wschodniej” 21 (2023), z. 2, s. 155-173, DOI: https://doi.org/10.36874/RIESW.2023.2.8

Słowa kluczowe: , , , , ,

Abstrakt: Współczesne działania wojenne, w tym wojna ukraińsko-rosyjska, w znacznej mierze opierają się na dezinformacji. Fake newsy w mediach społecznościowych stanowią jej integralną część. Jednocześnie każdy konflikt charakteryzuje się odrębną specyfiką komunikacyjną. W kontekście złożonych skutków fake newsów pojawiają się pytania o ich osobliwość dla danego konfliktu. Celem prezentowanych badań była odpowiedź na pytanie, co łączy różne fake newsy dotyczące wojny rosyjsko-ukraińskiej rozpowszechniane w polskojęzycznych mediach społecznościowych i jaką narrację generują. Analizie poddano konstrukcję przekazów, jak również ich konteksty: społeczny, kulturowy, historyczny i polityczny. W tym celu przeprowadzono trzyetapową analizę dziesięciu fake newsów rozpowszechnianych w okresie III-IX 2022 r., stosując trzyelementową matrycę analityczną. Badanie pozwoliło zidentyfikować właściwości fake newsów i generowanych narracji oraz ich możliwe skutki.

Bibliografia:

1. Babacan K., Tam M.S., The information warfare role of social media: Fake news in the Russia-Ukraine war, “Erciyes İletişim Dergisi” 2022, vol. 3, pp. 75-92.

2. Bakir V., McStay A. Fake news and the economy of emotions: problems, causes, solutions, “Digital Journalism” 2018, vol. 6, no. 2, pp. 154-175.

3. Bylicki P., Borkowska K., Report: Fake news from the Polish perspective, Public Dialog K, 2017, https://publicdialog.pl/wp-content/uploads/2018/07/Raport_Badanie-fake-news-23-05-2017.pdf.

4. Fetzer J.H., Disinformation: The use of false information, “Minds and machines”, 2004, no. 14, pp. 231-240.

5. Giachanou A., Zhang G., Rosso P., Multimodal multi-image fake news detection, 2020 IEEE 7th International Conference on Data Science and Advanced Analytics (DSAA), Sydney 2020, pp. 647-654.

6. Gottfried J., Shearer E., News use across social media platforms 2016, Pew Research Center, 2016, https://www.journalism.org/2016/ 05/26/news-use-across-social-media-platforms2016D.

7. Grycuk A., Fake news, trolls, bots and cyborgs in social media, “BAS Analyses” 2021, vol. 152, no. 1, p. 2.

8. Haigh M., Haigh T., Fighting and Framing Fake News, [in:] The Sage Handbook of Propaganda, P. Baines, N. O’Shaughnessy, N. Snow (eds.), London 2019, pp. 303-323.

9. Khan A., Brohman K., Addas S., The anatomy of fake news: Studying false messages as digital objects, “Journal of Information Technology” 2022, vol. 37, no. 2, pp. 122-143.

10. Knopf T.A., Rumors, race and riots, New Brunswick 1975.

11. Kreft J., Boguszewicz-Kreft M., Hliebova D.M., Under the fire of disinformation. attitudes towards fake news in the Ukrainian frozen war, “Journalism Practice” 2023, pp. 1-21.

12. Kuzminski A., The methods of disinformation in the Russia-Ukraine war, “Rhetoric and Communications” 2022, vol. 53, pp. 167-171.

13. Lazer D., Baum M.A., Benkler Y. et al., The science of fake news, “Science” 2018, vol. 6380, no. 359, pp. 1094-1096.

14. Lucas E., Pomeranzev P., Winning the information war, [in:] Techniques and counter-strategies to Russian propaganda in Central and Eastern Europe, E. Lucas, P. Pomeranzev (eds.), The Center for European Policy Analysis, Washington 2016, pp.1-66.

15. Merrin W., Digital war: A critical introduction, Abingdon 2018.

16. Mihailidis P., Viotty S., Spreadable spectacle in digital culture: Civic expression, fake news, and the role of media literacies in ‘post-fact’ society, “American Behavioral Scientist” 2017, vol. 61, no. 4, pp. 441-454.

17. Mingers J., Standing C., What is information? Toward a theory of information as objective and veridical, “Journal of Information Technology” 2018, vol. 33, no. 2, pp. 85-104.

18. Molina M.D., Sundar S.S., Le T., Lee D., Fake news is not simply false information: A concept explication and taxonomy of online content, “American Behavioral Scientist” 2019, vol. 65, no. 2, pp. 180-212.

19. Nowak W., Fake News in Times of Contagion, “Discourse & Dialogue” 2020, no. 1, pp. 105-117.

20. Palczewski M., Fake news and freedom of speech, Staszic Institute, 11 January 2019, http://instytutstaszica. org/2019/02/11/fake-news-a-wolnosc-slowa/.

21. Palczewski M., The discourse of fake news, “Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia de Cultura” 2019, vol. 11, no. 1, pp. 15-31.

22. Pennycook G., Cannon T.D., Rand D.G., Prior exposure increases perceived accuracy of fake news, “Journal of Experimental Psychology: General” 2018, vol. 147, no. 12, pp. 1865-1880.

23. Pennycook G., Rand D.G., The psychology of fake news, “Trends in Cognitive Sciences” 2021, vol. 25, no. 5, pp. 388-402.

24. Perez E., Strategic disinformation: Russia, Ukraine and crisis communication in digital era, “On Research” 2022, pp. 8-18.

25. Renz B., Russia and hybrid warfare, “Contemporary Politics” 2016, vol. 22, no. 3, pp. 283-300.

26. Rashkin H., Choi E., Jang J.Y., Volkova S., Choi Y., Truth of varying shades: Analyzing Language in Fake News and Political FactChecking, [in:] Proceedings of the 2017 Conference on Empirical Methods in Natural Language Processing, M. Palmer, R.Hwa, S. Riedel (eds.), EMNLP ‘17, Copenhagen 2017, pp. 2931-2937.

27. Rosińska K.A., Disinformation in Poland: Thematic classification based on content analysis of fake news from 2019, “Cyberpsychology: Journal of Psychosocial Research on Cyberspace” 2022, vol. 15, no. 4, article 5.

28. Shallcross N.J., Social media and information operations in the 21st century, “Journal of Information Warfare” 2017, vol. 16, no. 1, pp. 1-12.

29. Shao C., Ciampaglia G., Varol O., Yang K.C, Flammini A., Menczer F., The spread of low-credibility content by social bots, “Nature Communications” 2018, no. 9, pp. 1-9.

30. Stănescu G., Ukraine conflict: the challenge of informational war, “Social Sciences and Education Research Review” 2022, vol. 9, no. 1, pp. 146-148.

31. Svintsytskyi A.V., Semeniuk O., Irkha B.Y., Suslin S.V., Countering fake information as a guarantee of state information security, “Security Journal” 2002, pp. 1-16.

32. Tandoc E., Lim Z.W., Ling R., Defining ‘fake news’: A typology of scholarly definition, “Digital Journalism” 2017, vol. 6 no. 2, pp. 137-153.

33. Thornton R., Social media, crisis communication and community-led response and recovery, https://policycommons.net/artifacts/1711562/social-media-crisis-communication-and-community-led-response-and-recovery/2443211/.

34. Vosoughi S., Roy D., Aral S., The spread of true and false news online, “Science” 2018, vol. 6380, no. 359, pp. 1146-1151.

Słowa kluczowe: , , , , ,