Historical issues in Polish-Russian relations within the period of 1989 to 2007

Kwestie historyczne w stosunkach polsko-rosyjskich w latach 1989-2007

Abstrakt: Artykuł podejmuje zagadnienie wpływu uwarunkowań historycznych na relacje polsko-rosyjskie na przełomie XX i XXI w. Dzieje tych dwóch państw łączy wielowiekowa i trudna przeszłość, w wyniku czego powstały między nimi liczne nierozwiązane do końca spory, obciążenia i mity, dające o sobie znać po dzisiejszy dzień. Po upadku w 1989 r. systemu komunistycznego w naszym kraju nowe elity polityczne, kierując procesem przemian demokratycznych w III RP, podjęły starania zmierzające do rozliczenia spornych wątków ze wspólnej polsko-rosyjskiej historii. Na tej drodze wyrównywania dawnych zaszłości lata 1989-2007 obfitowały w ważne wydarzenia, mogące stanowić symbol wspólnego pojednania. Niestety zdarzały się również momenty regresu i głębokiego kryzysu, rzutujące negatywnie na współpracę obu krajów w kwestii rozliczania trudnych kart historii. Wpływ na to miało odmienne podejście do przeszłości, inaczej rozumianej w Polsce i Rosji, co przyczyniło się do powstania na tym polu licznych nieporozumień i wzajemnych oskarżeń.

Bibliografia:

Chucherko J., Znaczenie dla stosunków polsko-rosyjskich Polsko-Rosyjskiej Grupy ds. Trudnych, “Krakowskie Studia Międzynarodowe” 2011, no. 3, pp. 13-24.

Dobra wola obu stron, „Rzeczpospolita”, 24 November 2000.

Domaradzki S., Polityka historyczna w stosunkach polsko-rosyjskich po roku 1989, “Państwo i Społeczeństwo” 2008, vol. 8, no. 2, pp. 29-42.

Dudek A., Historia polityczna Polski 1989-2005, Kraków 2007.

Fedorowicz K., Polityka Polski wobec Rosji, Ukrainy i Białorusi w latach 1989-2010, Poznań 2011.

Filipowicz M., What Kind of History Do We Need? Remarks by a Participant in International Dialog Projects, “Rocznik Instytutu Europy Środkowo–Wschodniej” 2018, vol. 16, no. 3, pp. 11-25.

Grajewski A., Polacy i Rosjanie. Wzajemna percepcja [in:] Białe plamy – czarne plamy. Sprawy trudne w relacjach polsko-rosyjskich (1918-2008), A.D. Rotfeld, A.W. Torkunow (eds.), Warszawa 2010, pp. 953-988.

Gregorowicz S., Polska w polityce Federacji Rosyjskiej w epoce Jelcyna i Putina, “Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej” 2010, vol. 45, pp. 221-237.

Jelcyn w Warszawie, „Gazeta Wyborcza”, 25 August 1993.

Kurczab J., Zbrodnia katyńska jako ludobójstwo. Próby systematyzacji kwalifikacji prawnokarnej, “Dzieje Najnowsze” 2017, vol. 49, no. 3, pp. 27-47.

Kuźniar R., Droga do Wolności. Polityka zagraniczna III Rzeczypospolitej, Warszawa 2008.

Lakomy M., Główne problemy w stosunkach polsko-rosyjskich na początku XXI wieku [in:] Stosunki Polski z sąsiadami w pierwszej dekadzie XXI wieku, M. Stolarczyk (ed.), Katowice 2011, pp. 69-112.

Łazarski K., Recovering Forgotten History: A study case of Politics of Memory in Poland, “Rocznik Instytutu Europy Środkowo-Wschodniej” 2020, vol. 18, no. 3, pp. 195-223.

Materski W., Problem rehabilitacji ofiar zbrodni katyńskiej w stosunkach polsko-rosyjskich, “Nowa Polityka Wschodnia” 2012, no. 1, pp. 39-53.

Nie dla uroczystości w Moskwie, http://old.pis.org.pl/article.php?id=275.

Nie wińmy za Katyń narodu rosyjskiego, “Gazeta Wyborcza”, 10 April 2000.

O Katyniu bez nienawiści. 60. Rocznica zbrodni katyńskiej, “Gazeta Wyborcza”, 13 April 2000.

Ozbay F., Aras B., Polish-Russian Relations: History, Geography and Geopolitics, “East European Quarterly” 2008, vol. 42, no. 1, pp. 27-42.

PiS i litewscy konserwatyści wspólnie przeciwko fałszowaniu historii, http://old.pis.org.pl/article.php?id=257.

Polska-Rosja. Traktat o przyjaznej i dobrosąsiedzkiej współpracy podpisany przez prezydentów Lecha Wałęsę i Borysa Jelcyna dnia 22 maja 1992 roku w Moskwie oraz inne dokumenty, Warszawa 1992.

Powstańcy warszawscy oburzeni na ambasadora Rosji, Wirtualna Polska, 27 July 2004, https://wiadomosci.wp.pl/powstancy-warszawscy-oburzeni-na-ambasadora-rosji-6031216452 863105a.

Program Prawa i Sprawiedliwości, Warszawa 2014.

Propaganda historyczna Rosji w latach 2004-2009, oprac. L. Pietrzak, B. Cichocki, Warszawa 2009.

Przepraszam za milczenie o Katyniu, 14 April 2000, Gazeta Wyborcza.

Przewoźnik A., Polskie cmentarze wojenne w Katyniu, Miednoje i Charkowie, zamierzenia, projekty, perspektywy realizacyjne, “Zeszyty Katyńskie” 1997, no. 8, pp. 7-20.

Przewoźnik A., Proces odkrywania prawdy i upamiętnienie ofiar [in:] Białe plamy – czarne plamy. Sprawy trudne w relacjach polsko-rosyjskich (1918-2008), A.D. Rotfeld, A.W. Torkunow (eds.), Warszawa 2010, pp. 391-438.

Radziwon M., Polish-Russian Conflicts and Efforts Aimed at Reconciliation, “Rocznik Instytutu Europy Środkowo-Wschodniej” 2018, vol. 16, no. 2, pp. 129-141.

Rosyjski MSZ fałszuje historię, http://old.pis.org.pl/article.php?id=343.

Sanecka J., Polityka historyczna partii Prawo i Sprawiedliwość, założenia i realizacja, “Athenaeum” 2008, no. 19, pp. 54-66.

Sprawozdanie stenograficzne z 39. posiedzenia Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej w dniu 7 kwietnia 2017 r., Warszawa 2017.

Sprawozdanie stenograficzne z 7 posiedzenia Sejmu Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej w dniu 12 września 1989 r., Warszawa 1989.

Stemplowski R., Wprowadzenie do analizy polityki zagranicznej TOM II. Aneksy, Warszawa 2007.

Stolarczyk M., Rosja w polityce zagranicznej Polski w latach 1992-2015, Katowice 2016.

Stolarczyk M., Rosja w polityce zagranicznej Polski w okresie pozimnowojennym (aspekty polityczne), “Studia Politicae Universitatis Silesiensis” 2013, vol. 11, pp. 13-107.

Underwood R.T., How History Matters: Polish Memory Politics and Policies Toward Russia Since 1989, Morgantown 2015.

Wasilenko I.A., “Pieriezagruzka” w rossijsko-polskich otnoszenijach: na puti k dialogu i sogłasiju [in:] Na gruzach imperium… W stronę nowego ładu międzynarodowego i społeczno-politycznego w regionie Europy Środkowej i Wschodniej, A. Stępień-Kuczyńska, M. Słowikowski (eds.), Łódź 2012, pp. 81-91.

Wasiuta O., Stosunki polsko-rosyjskie [in:] Polska wobec sąsiadów. Współczesne stosunki polityczne, W.T. Modzelewski (ed.), Olsztyn 2009, pp. 9-50.

Weremiuk S., Polska wobec Rosji w latach 1992-2014. Od zależności postimperialnych do trudnych relacji. Analiza wybranych aspektów, “Przegląd Bezpieczeństwa Wewnętrznego” 2015, vol. 7, no. 13, pp. 98-136.

Wiatr J., Europa pokomunistyczna, przemiany państw i społeczeństw po 1989 roku, Warszawa 2006.

Wizyta oficjalna Prezydenta Federacji Rosyjskiej – Konferencja prasowa, Prezydent.pl, 16 January 2002, https://www.prezydent.pl/aleksandra–kwasniewskiego/aktualnosci/rok-2002/.

Zackiewicz G., Moskiewskie obchody 60. rocznicy zakończenia II wojny światowej w świetle polskich komentarzy prasowych z 2005 roku, “Rocznik Historii Prasy Polskiej” 2019, vol. 22, no. 1, pp. 81-96.

Zięba R., Główne problemy w stosunkach polsko-rosyjskich, “Stosunki Międzynarodowe – International Relations” 2018, vol. 54, no. 3, pp. 9-34.

PDF: Pobierz