Aktywność polskiego rządu na uchodźstwie i jego wysiłki na rzecz uznania międzynarodowego

The Activity of the Polish Government in Exile and Its Efforts for International Recognition

Abstrakt: The paradox of Polish history was the use of the undemocratic constitution of 1935 to transfer legally to the authorities in tragic September 1939 to those communities that previously opposed this constitution. Thanks to this, a Polish government in exile was established and operated first in France, then in Great Britain, which was treated by the anti-Hitler coalition as a subject on the international arena. Already during World War II, Poles built their state in exile, which should be considered a kind of phenomenon. It operated not only in political matters, but also in economic, social, cultural and scientific matters. The Polish authorities in Paris and London were subject to extensive structures of the Polish Underground State existing under German and Soviet occupation. There was even a substitute of parliament in the form of the National Council in exile. Political emigration affected Poles living in a country belonging to the enslaved Soviet bloc. The best example will be the Literary Institute in Maisons-Laffitte with Jerzy Giedroyc, as well as the Polish Institute of Arts and Sciences of America, the Józef Piłsudski Institute in America or the Polish Institute and Sikorski Museum in London. These institutions exist until now and act as ambassadors of Polishness in France, Great Britain and the USA. After the fall of communism in Poland in 1990-1991 the source of the new power was the will of the nation expressed during the election of the president of the Republic and the parliament, and its symbol insignia passed by representatives of Polish authorities in exile to the new authorities in Warsaw.

Bibliografia:

Źródła drukowane:
Katyn. A Crime Without Punishment, A. M. Cienciala, N. S. Lebedeva, W. Materski (ed.), documents transl. by M. Schwartz with A. M. Cienciala and M. A. Kipp, New Haven – London 2007.
Kot S., Listy z Rosji do Gen. Sikorskiego, Londyn 1956.
Supruniuk M. A., Uporządkować wspomnienia. Nieautoryzowane rozmowy z Jerzym Giedroyciem, Toruń 2011.
Toruńczyk B., Rozmowy w Maisons-Laffitte, 1981, Warszawa 2006.
Советско-польские отношения в 1918-1945 гг. Сборник документов в четырех томах, т. 4: 1939-1945, М. М. Наринский, А. В. Мальгин (ред.), Москва 2017.
Советско-румынские отношения, т. II: 1935-1941. Документы и материалы, Москва 2000.

Opracowania:
Ajnenkiel A., Drzycimski A., Paradowska J., Prezydenci Polski, A. Ajnenkiel (red.), Warszawa 1991.
Cienciała A. M., Jak doszło do internowania rządu R.P. w Rumunii – we wrześniu 1939 r., „Niepodległość”, t. XXII (po wznowieniu), 1989, s. 18-65.
Depozyt niepodległości. Rada Narodowa Rzeczypospolitej Polskiej na uchodźstwie (1939-1991), Z. Girzyński, P. Ziętara (red.), Toruń 2018.
Dorosz B., Nowojorski pasjans. Polski Instytut Naukowy w Ameryce. Jan Lechoń. Kazimierz Wierzyński. Studia o wybranych zagadnieniach działalności 1939-1969, Warszawa 2013.
Duraczyński E., Polska 1939-1945. Dzieje polityczne, Warszawa 1999.
Garliński J., Polska w Drugiej Wojnie Światowej, Warszawa 1990.
Garliński J., Polskie Państwo Podziemne, Warszawa 1985.
Gdulewicz E., Gwiżdż A., Witkowski Z., Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z 1935 r., [w:] Konstytucje polskie. Studia monograficzne z dziejów polskiego konstytucjonalizmu, M. Kallas (red.), t. 2, Warszawa 1990, s. 141-216.
Gmurczyk-Wrońska M., Polska – niepotrzebny aliant Francji? (Francja wobec Polski w latach 1938-1944), Warszawa 2003.
Grabowski W., Delegatura Rządu Rzeczypospolitej na Kraj, Warszawa 1995.
Habielski R., Prezydent Władysław Raczkiewicz wobec wyzwań legalizmu, [w:] Londyńska reduta. Władysław Raczkiewicz (1885-1947), J. Kłaczkow i in. (red.), Toruń 2017, s. 287-309.
Hułas M., Goście czy intruzi? Rząd polski na uchodźstwie wrzesień 1939 – lipiec 1943, Warszawa 1996.
Instytut Józefa Piłsudskiego w Ameryce Poświęcony Badaniu Najnowszej Historii Polski. Zarys historyczny 1943-1973, New York 1973.
Kersten K., Jałta w polskiej perspektywie, Londyn–Warszawa 1989.
Kersten K., Narodziny systemu władzy. Polska 1943-1948, Poznań 1990.
Kukiel M., Generał Sikorski. Żołnierz i mąż stanu Polski Walczącej, wyd. III, Londyn 1995.
Langowski K., Instytut Badania Najnowszej Historii Polski Józefa Piłsudskiego w Nowym Jorku. Powstanie i działalność w latach 1943-1993, Warszawa 2013 (wydruk rozprawy doktorskiej napisanej pod kierunkiem prof. M. K. Kamińskiego w posiadaniu autora).
Lebiediewa N., Katyń. Zbrodnia przeciwko ludzkości, przeł. K. Bidakowski, wyd. 2, Warszawa 1998.
Łaptos J., Belgia, Warszawa 2010.
Materski W., Na widecie. II Rzeczpospolita wobec Sowietów 1918-1943, Warszawa 2005.
Nowik G., Odrodzenie Rzeczypospolitej w myśli politycznej Józefa Piłsudskiego 1918-1922, cz. I: Sprawy wewnętrzne, Warszawa [2017].
Piórkowska K., Anglojęzyczni świadkowie Katynia. Najnowsze badania, Warszawa 2012.
Polski Uniwersytet na Obczyźnie. PUNO 1.12.1939 – 1.12.1989. Jubileusz 50-lecia, [Londyn 1989].
Saillot F., Katyn. De l’utilité des massacres, t. I, Paris 2010.
Tarka K., Emigracyjna dyplomacja. Polityka zagraniczna Rządu RP na Uchodźstwie 1945-1990, Warszawa 2003.
Wandycz D. S., Polski Instytut Naukowy. W Trzydziestą Rocznicę 1942-1972, Nowy Jork 1974.
Wołos M., L’Union soviétique face à l’alliance polono-roumaine dans l’entre-deux-guerres, „Revue Roumaine d’Histoire”, t. LII, 2013, vol. 1-4, s. 63-72.
Stobiecki R., Klio za wielką wodą. Polscy historycy w Stanach Zjednoczonych po 1945 roku, Warszawa 2017.
Suchcitz A., Instytut Historyczny im. gen. Sikorskiego w Londynie w darze krajowi 1947-1963, „Muzealnictwo Wojskowe”, t. 10, 2017, s. 28-39.
Suchcitz A., O Instytucie Polskim i Muzeum im. gen. Sikorskiego w Londynie, „Pamiętnik Literacki”, t. XIII, 1988, s. 35-45.
Zawodny J. K., Katyń, przedm. Z. Brzeziński, Lublin–Paryż 1989.

PDF: Pobierz