Autor:

Po zwycięstwie w wyborach parlamentarnych socjaldemokraci razem z ugrupowaniem Świt Niemna budują na Litwie koalicję rządzącą. Z pewnością nie znajdą się w niej rządzący do tej pory konserwatyści, Ruch Liberałów i Partia Wolności. O przyszłej polityce nowego rządu i zmianach, jakie czekają Litwę, mówi Aleksandra Kuczyńska-Zonik z Zespołu Bałtyckiego IEŚ.

Donald Trump wygrywa wybory prezydenckie w Stanach Zjednoczonych. Jego wybór rodzi szereg pytań dotyczących dalszego amerykańskiego wsparcia dla Ukrainy. W czasie kampanii wyborczej Trump i jego otoczenie niejednokrotnie mówili o konieczności szybkiego zakończenia wojny ukraińsko-rosyjskiej. Tylko jakim kosztem? Komentarz Andrzeja Szabaciuka z Zespołu Wschodniego IEŚ.

Ponad 55 procent głosów w wyborach prezydenckich w Mołdawii zdobyła Maia Sandu. Oznacza to, że nadal będzie pełnić funkcję prezydenta państwa. Jej przeciwnik – popierany przez Partię Socjalistów Alexandru Stoianoglo – zdobył prawie 45 procent głosów. Decydujące znaczenie odegrała mołdawska diaspora, która w większości zagłosowała na Sandu. W sumie głosów oddanych przez Mołdawian mieszkających za granicą było prawie 327 tysięcy. Wynik wyborów powinien być jednak poważnym ostrzeżeniem dla obozu proeuropejskiego przed przyszłorocznymi wyborami parlamentarnymi – ocenia Piotr Oleksy z Zespołu Wschodniego IEŚ. [Zdj. Urzędująca prezydent i kandydatka na prezydenta Mołdawii Maia Sandu w lokalu wyborczym podczas II tury wyborów prezydenckich. [Zdj. Reuters/Vladislav Culiomza]

Ugrupowanie GERB Bojko Borisowa ponownie wygrywa wybory w Bułgarii. Jednak, podobnie jak poprzednio, nie będzie w stanie samodzielnie rządzić. Kwestia ewentualnej koalicji jest sprawą otwartą i nie wróży stabilności politycznej. Wybory parlamentarne w Bułgarii odbyły się już po raz siódmy w ciągu ostatnich trzech lat. Co może czekać to państwo w najbliższej przyszłości – ocenia Spasimir Domaradzki z Zespołu Bałkańskiego IEŚ.

Zaskakujące wyniki głosowania w Mołdawii. Pierwszą turę wyborów prezydenckich wygrała – z ponad 42-procentowym poparciem – sprawująca ten urząd Maia Sandu, jednak był to niższy wynik, niż się spodziewano. Z kolei przeprowadzone w tym samym czasie referendum dotyczące integracji z Unią Europejską zakończyło się minimalnym zwycięstwem jej zwolenników. Różnica wyniosła mniej niż 1 procent. Wyniki te wskazują, że siły polityczne opowiadające się za integracją z UE słabną. Dodatkowym niebezpieczeństwem przed drugą turą wyborów prezydenckich jest wpływ Rosji na ich ostateczny wynik. Sytuację w Mołdawii komentuje Piotr Oleksy z Zespołu Wschodniego IEŚ. [Zdj. 20.10.2024, Bukareszt: Mołdawscy obywatele mieszkający w Rumunii oddają głosy w lokalu wyborczym w Bukareszcie. Foto: Cristian Cristel/XinHua/dpa]

Zaplanowane na 26 października wybory parlamentarne w Gruzji mogą okazać się kluczowe dla przyszłości tego państwa. Od 12 lat rządy w Tbilisi sprawuje ugrupowanie Gruzińskie Marzenie, które znacznie osłabiło proeuropejski kierunek polityki. Sposób sprawowania władzy powoduje ostrą krytykę Unii Europejskiej oraz Stanów Zjednoczonych. Sondaże przedwyborcze dają temu ugrupowaniu poparcie od 34 do nawet 60 procent. Tymczasem partie opozycyjne są podzielone i żeby przejąć rządy, muszą się zjednoczyć. Przedwyborcze nastroje w Gruzji komentuje Krzysztof Fedorowicz z Zespołu Wschodniego IEŚ.

Eksperci wysoko oceniają czeską komunikację strategiczną w czasie powodzi. Czytelne i jednoznaczne komunikaty ostrzegawcze zostały przekazane mieszkańcom zagrożonych regionów przed kataklizmem. Państwo przeprowadziło odpowiednie działania w czasie samej powodzi i prowadzi je dalej, po ustąpieniu wysokiej wody. Jednocześnie dobra ocena działań państwa nie przekłada się na poparcie polityczne dla obecnego rządu – zauważa Agata Tatarenko z Zespołu Wyszehradzkiego IEŚ.

Od początku przyszłego roku rosyjski gaz ma już nie płynąć tranzytem przez Ukrainę. Do tej nowej rzeczywistości przygotowują się dotychczasowi odbiorcy tego paliwa, m.in. Słowacja i Austria. Ta nowa sytuacja będzie także sporym wyzwaniem dla Naddniestrza. W jaki sposób zostanie wypełniona luka po rosyjskim gazie i jakie rozwiązania opracowują rosyjscy dostawcy – wyjaśnia Michał Paszkowski z Zespołu Bałtyckiego IEŚ.

Rząd Słowacji zaprzecza, że zakupił program Pegasus, umożliwiający inwigilację. Informacje dotyczące tego zakupu podała słowacka prasa i wzbudziły one zaniepokojenie opozycji i części opinii publicznej. Dodatkowo obawy są związane z nowymi propozycjami rządu, które zakładają możliwość prowadzenia podsłuchu bez zgody sądu. Informacje na ten temat przedstawia Łukasz Lewkowicz z Zespołu Wyszehradzkiego IEŚ.

Głęboka rekonstrukcja rządu na Ukrainie. Swoje stanowisko stracił m.in. minister spraw zagranicznych Dmytro Kułeba, oceniany jako polityk skuteczny i dynamiczny w swoich działaniach. Jakie były przyczyny tych zmian i co one powodują w wewnętrznej i zewnętrznej polityce Ukrainy – wyjaśnia Hanna Bazhenova z Zespołu Wschodniego IEŚ.

Władze w Mińsku podjęły decyzję o zestrzeliwaniu rosyjskich dronów. W ostatnich tygodniach odnotowano wiele przypadków naruszenia białoruskiej przestrzeni powietrznej, w tym jeden z dronów eksplodował po wcześniejszym wylądowaniu. Jak to możliwe, że rosyjskie drony latają nad Białorusią bez wiedzy i zgody władz w Mińsku? Na ten temat rozmawiamy z Krzysztofem Fedorowiczem z Zespołu Wschodniego IEŚ.

W tym odcinku naszego podcastu podsumowujemy bieżące działania na froncie rosyjsko-ukraińskim. Razem z Jakubem Olchowskim, kierownikiem Zespołu Wschodniego IEŚ, omawiamy m.in. znaczenie wyborów prezydenckich w USA w kontekście zakończenia wojny rosyjsko-ukraińskiej.

Obecna prezydent Mołdawii Maia Sandu ma największe szanse na zwycięstwo w kolejnych wyborach. Zostały one zaplanowane na koniec października i mają być połączone z referendum w sprawie integracji z Unią Europejską. Nie oznacza to jednak, że pozostali kandydaci są bez szans. Szczególnie aktywne są środowiska prorosyjskie – podsumowuje Piotr Oleksy z Zespołu Wschodniego IEŚ.