Autor:

W mijającym roku państwa Grupy Wyszehradzkiej musiały sprostać wielu wyzwaniom. Wynikały one przede wszystkim z sytuacji związanej z pandemią COVID-19, która wpłynęła na gospodarkę i spowodowała wiele zmian politycznych. Oprócz tego można było również zaobserwować, co łączy państwa regionu i co je dzieli, szczególnie w kwestii polityki wschodniej. Podsumowanie tych wydarzeń w państwach Grupy Wyszehradzkiej oraz perspektywy na przyszły rok przedstawiają analitycy Zespołu Wyszehradzkiego IEŚ: dr Agata Tatarenko, dr Dominik Héjj, dr Łukasz Lewkowicz i Szczepan Czarnecki.

Rząd Estonii powołał grupę roboczą, która ma zbadać możliwości wybudowania elektrowni jądrowej w tym państwie. Zakłada się, że mogłaby ona powstać po 2035 r. Decyzja ta jest spowodowana koniecznością ograniczenia emisji CO2 – zgodnie z polityką Unii Europejskiej. W przypadku zgody na inwestycję trzeba się liczyć z wysokimi kosztami budowy nowej elektrowni, a wcześniej należy przekonać do niej obywateli. Jak dotąd w Estonii jest więcej przeciwników elektrowni atomowej niż zwolenników. To się jednak może zmienić, tak jak w przypadku Polski, gdzie obecnie poparcie dla budowy elektrowni atomowej wyraża 57 procent społeczeństwa – zauważa dr Michał Paszkowski, starszy analityk w Zespole Bałtyckim IEŚ.

Witamy państwa w jubileuszowym, setnym podcaście. Nadawanie naszych rozmów rozpoczęliśmy na początku tego roku. Zaprezentowaliśmy wiele komentarzy oraz dyskusji dotyczących naszej części Europy. Tłumaczyliśmy słuchaczom – często skomplikowaną – tematykę dotyczącą regionu, wyjaśnialiśmy polityczne decyzje, konflikty i spory. Zastanawialiśmy się też nad przyszłością – tą bliższą i tą dalszą. I nadal będziemy to robić. Razem z naszym fantastycznym zespołem zapraszamy do słuchania kolejnych odcinków. Tym setnym podcastem inaugurujemy podsumowanie wydarzeń mijającego roku. Rozpoczynamy od dwóch zagadnień. Pierwszym będzie wschodnia flanka NATO, a drugim sytuacja na Białorusi, Ukrainie i w Mołdawii. Na te tematy rozmawiamy z zastępcą dyrektora IEŚ dr. hab. Tomaszem Stępniewskim, kierownikiem Zespołu Europy Wschodniej dr. Jakubem Olchowskim oraz ze starszymi analitykami w tym zespole dr Martą Drabczuk i dr. Andrzejem Szabaciukiem.

Ukraina konsekwentnie modernizuje swoje siły zbrojne według standardów NATO. W ostatnich latach spore kwoty wydawane są na nowe uzbrojenie, inaczej wygląda też proces szkolenia żołnierzy. Kierunek zmian został potwierdzony w nowej strategii bezpieczeństwa. Ukraińska armia, która w 2014 r. próbowała stawiać opór Rosji na Krymie i Donbasie, dzisiaj jest już zupełnie inna – podkreśla dr Jakub Olchowski, kierownik Zespołu Europy Wschodniej IEŚ.

Rozwój relacji dwustronnych oraz spór Polski i Węgier z Unią Europejską to główne tematy omawiane podczas ostatniej wizyty prezydenta Polski Andrzeja Dudy na Litwie. Wizyta polskiego przywódcy odbyła się w czasie formowania nowego rządu – po niedawnych wyborach parlamentarnych na Litwie. Jak będą się teraz kształtowały relacje pomiędzy tymi państwami i jaką rolę mogą w nich odegrać Polacy mieszkający na Litwie – wyjaśnia kierownik Zespołu Bałtyckiego IEŚ dr Aleksandra Kuczyńska-Zonik.

W ubiegłym roku Litwa podjęła starania o członkostwo w Międzynarodowej Agencji Energii. Ma to przede wszystkim wpłynąć na bezpieczeństwo energetyczne tego państwa. Prawdopodobnie pełne członkostwo nastąpi w 2021 roku, przy założeniu, że po litewskich wyborach parlamentarnych nie nastąpi zmiana stanowiska w tej sprawie – podkreśla dr Michał Paszkowski, starszy analityk w Zespole Bałtyckim IEŚ.