Autor:

Atak na most Krymski spowodował rosyjski odwet. Zaatakowane zostały cele cywilne w wielu miejscach Ukrainy, co doprowadziło do kolejnych ofiar śmiertelnych i uszkodzenia infrastruktury krytycznej. Rosja chce w ten sposób zastraszyć Ukraińców i spowodować załamanie ich morale. Nic jednak nie wskazuje na to, by miało do tego dojść. Ukraińskie wojska konsekwentnie prowadzą działania ofensywne i zapowiadają kolejne. Obecną sytuację ocenia dr Andrzej Szabaciuk z Zespołu Wschodniego. [zdj. Eksplozja na Moście Krymskim / Telegram]

Rosyjskie groźby wobec Mołdawii nie przynoszą zamierzonego efektu. Ograniczenie dostaw gazu przez Gazprom spowodowało nawiązanie współpracy z innymi podmiotami. Dodatkowo Rumunia zadeklarowała sprzedaż Mołdawii energii elektrycznej po bardzo korzystnej cenie. Władze w Kiszyniowie konsekwentnie prowadzą politykę prozachodnią i nie chcą dalszego uzależnienia od Rosji. O tym, że jest to skomplikowany proces, opowiada dr Piotr Oleksy z Zespołu Wschodniego.

Białoruskie władze pracują nad kolejnymi propozycjami ustawowymi, które mają jeszcze bardziej osłabić opozycję. Planowane są zmiany w ustawie o obywatelstwie, w myśl których osoby przebywające poza granicami Białorusi mogłyby być pozbawiane obywatelstwa. Dodatkowe ograniczenia miałyby także dotyczyć osób posługujących się Kartą Polaka. O szczegółach mówi starszy analityk z Zespołu Wschodniego IEŚ – dr Andrzej Szabaciuk. [zdjęcie: Spotkanie premiera Mateusza Morawieckiego ze Swiatlana Cichanouska /Jacek Szydlowski / Forum]

Słowacja będzie miała rząd mniejszościowy lub wcześniejsze wybory parlamentarne. Trwający kilka miesięcy spór w koalicji rządzącej zakończył się wyjściem z niej przedstawicieli ugrupowania Wolność i Solidarność. Tym samym rząd Eduarda Hegera stracił większość parlamentarną i mocne wsparcie polityków, którzy opowiadali się za militarnym wsparciem Ukrainy w wojnie z Rosją. Jak może się zmienić słowacka scena polityczna w najbliższym czasie – wyjaśnia kierownik Zespołu Wyszehradzkiego IEŚ dr Łukasz Lewkowicz [zdjęcie: Richard Sulík i Igor Matovič / Bystricoviny.sk]

Sytuacja białoruskiej gospodarki staje się dramatyczna. Białoruskie towary jeszcze do niedawna były wysyłane w świat przez Ukrainę, jednak po wybuchu wojny stało się to niemożliwe. Wspierając w agresji na Ukrainę Rosję, Białoruś drastycznie ograniczyła swoje możliwości handlowe. Dodatkowo coraz więcej białoruskich specjalistów wyjeżdża ze swojego kraju za granicę, w tym do Polski. W ostatnim czasie do naszego kraju przybyło ponad 40 tysięcy takich osób. Co może uratować białoruską gospodarkę – wyjaśnia dr Andrzej Szabaciuk z Zespołu Wschodniego IEŚ. [Zdjęcie: Kancelaria Prezydenta Białorusi]

W kolejnym odcinku Rozmów IEŚ dr Jakub Olchowski z Zespołu Wschodniego IEŚ powraca do niedawnego raportu Amnesty International, poświęconego wojnie na Ukrainie. Organizacja ta wskazała, że Ukraina do walki z Rosją wykorzystuje infrastrukturę cywilną. Można uznać, że tym samym wsparła rosyjską narrację dotyczącą prowadzonych działań wojennych. Sam raport został ostro skrytykowany przez opinię publiczną. Co z tego wynika – ocenia nasz ekspert. [Zdj. General Staff of the Armed Forces of Ukraine).

Niski poziom rzek w zachodniej Europie dodatkowo komplikuje sytuację na europejskim rynku paliw. Utrzymujące się wysokie ceny to efekt wojny na Ukrainie, ale także niedawnych pożarów w niektórych rafineriach oraz niskiego stanu wód rzeki Ren. Transportujące paliwo barki są unieruchomione, co z kolei powoduje ograniczenie produkcji przez rafinerie. O bliższych i dalszych perspektywach rozwoju sytuacji na rynku paliwowym w Europie mówi dr Michał Paszkowski z Zespołu Bałtyckiego IEŚ. [Zdjęie: Ren, skutki suszy na najdłuższej rzece Niemiec, sierpień 2022 / Thomas Kost / Laif / Forum]

Premier Finlandii musi się tłumaczyć z nagrań filmowych zamieszczonych w mediach społecznościowych. Przedstawiają one prywatną imprezę, w której wzięła udział Sanna Marin. Wizerunek tańczącej i głośno śpiewającej premier nie wszystkim się spodobał. Opozycja zarzuciła jej nieodpowiednie zachowanie w obliczu poważnych wyzwań, przed jakimi stoi kraj, i dodatkowo zaapelowała o wykonanie testów na obecność narkotyków. Jak opublikowanie nagrań wpływa na fińską scenę polityczną – wyjaśnia Damian Szacawa, starszy analityk w Zespole Bałtyckim IEŚ. [Zdjęcie Sanna Marin / Laura Kotila / Kancelaria Rządu Finlandii]

„Europa jako zadanie: nowa myśl, nowy kształt, nowa energia” – to hasło będzie przyświecać rozpoczętej właśnie czeskiej prezydencji w Radzie Unii Europejskiej. Nasi południowi sąsiedzi chcą się skoncentrować na pięciu blokach tematycznych: zarządzanie kryzysem uchodźczym i odbudowa Ukrainy po wojnie, bezpieczeństwo energetyczne, wzmacnianie potencjału obronnego i cyberbezpieczeństwa Europy, strategiczna odporność europejskiej gospodarki oraz odporność instytucji demokratycznych. O założeniach tych mówi Szczepan Czarnecki z Zespołu Wyszehradzkiego IEŚ. [Zdjęcie Petr Fiala / Twitter]

Wojna na Ukrainie poważnie osłabia tamtejsze rolnictwo, które jest jednym z najważniejszych sektorów ukraińskiej gospodarki. Część obszarów jest wyłączonych z użytkowania, a dodatkowo Rosja zablokowała podstawowy dla Ukrainy transport morski. Ograniczenie produkcji i eksportu wpłynie nie tylko na ukraiński budżet, ale odbije się także na sytuacji żywnościowej w skali światowej. Władze próbują budować alternatywne kanały transportowe. Tymczasem ukraińscy rolnicy rozpoczynają prace polowe, nawet na obszarach znajdujących się blisko frontu – informuje dr Hanna Bazhenova, starszy analityk z Zespołu Europy Wschodniej IEŚ.