Podcasty

Relacje amerykańsko-ukraińskie niepokoją Estonię, Litwę i Łotwę. Państwa te, leżące w bezpośrednim sąsiedztwie Federacji Rosyjskiej na wschodniej flance NATO, są szczególnie narażone na potencjalny konflikt. Bez względu jednak na zmieniające się warunki bezpieczeństwa kontynuują swoje działania, które mają na celu wzmocnienie pozycji politycznej i jednocześnie wsparcie Ukrainy. Jednym z takich działań jest tzw. koalicja dronów, którą zainicjowała Łotwa – zauważa Aleksandra Kuczyńska-Zonik.

Co dalej ze wsparciem Stanów Zjednoczonych dla Ukrainy? Na to pytanie starają się odpowiedzieć eksperci po burzliwym spotkaniu przywódców obu państw w ostatni piątek. Przed kamerami doszło do emocjonalnej wymiany zdań pomiędzy prezydentami, co w konsekwencji zakończyło się opuszczeniem Białego Domu przez prezydenta Wołodymyra Zełenskiego. Sytuacja międzynarodowa staje się coraz bardziej skomplikowana i niebezpieczna dla państw naszego regionu. Amerykanie stawiają Ukrainie żądania dostępu do jej złóż, nie dając gwarancji bezpieczeństwa. Europa deklaruje wsparcie, ale nie ma na dzisiaj wystarczających sił ani środków, by zastąpić USA. Podsumowanie ostatnich wydarzeń w rozmowie Marcina Superczyńskiego z Jakubem Olchowskim.

Kryzys polityczny w Rumunii się pogłębia. Prokuratura zatrzymała lidera przedwyborczych sondaży prezydenckich Călina Georgescu. Kilka miesięcy temu wygrał on pierwszą turę wyborów, jednak głosowanie zostało unieważnione z powodu prawdopodobnej ingerencji zewnętrznej w jego kampanię wyborczą. Tym razem Georgescu, który jest określany jako polityk nacjonalistyczny, zarzuca się m.in. nieprawidłowości w finansowaniu swojej kampanii. Działania wobec niego krytykują Stany Zjednoczone. Więcej na ten temat w opinii Piotra Oleksego.

Państwa NATO są podzielone w sprawie wzrostu wydatków na zbrojenia. Stany Zjednoczone domagają się, aby przeznaczały na ten cel 5% swojego PKB. Jednak tylko niewielka grupa tych państw jest gotowa na wzrost wydatków – w tym Polska. Co się stanie, jeśli kwoty przeznaczone na zbrojenia nie zostaną zwiększone? Jakie korzyści odniosą kraje, które będą wydawały więcej na siły zbrojne? Na te i inne pytania odpowiada Jakub Bornio.

Najprawdopodobniej w tym roku ropa naftowa z Kazachstanu popłynie na Węgry. Jest to spowodowane sankcjami, jakie Ukraina nałożyła na rosyjski koncern Łukoil. Co prawda Węgry znalazły sposób na ominięcie tych ograniczeń, ale dodatkowo uzgadniają kwestię dostarczania rosyjskiego paliwa inną drogą, właśnie przez Kazachstan. Węgry mogłyby w całości zaspokajać swoje zapotrzebowanie na ropę naftową, korzystając z dostaw z Chorwacji, ale nie chcą tego robić. O rosyjskich dostawach paliw na Węgry i do innych państw europejskich mówi Michał Paszkowski.

Ukraina nie wejdzie do NATO, nie odzyska swoich terenów zajętych przez Rosję i nie może liczyć na obecność amerykańskich wojsk na swoim terytorium. Takie informacje przekazują przedstawiciele USA, dodając jednocześnie, że rozmowy z Rosją o przyszłości Ukrainy – przynajmniej na razie – będą się odbywać bez jej udziału i bez udziału państw europejskich. Jak zatem będzie się kształtować bezpieczeństwo w naszej części Europy? Podsumowuje Jakub Olchowski.

Były prezydent Ukrainy Petro Poroszenko został obłożony sankcjami. Decyzję taką podjęła Rada Bezpieczeństwa Narodowego i Obrony z powodu zagrożenia bezpieczeństwa, integralności terytorialnej i suwerenności państwa. Podobną procedurę zastosowano wobec czterech ukraińskich oligarchów. Jednak to decyzja dotycząca Poroszenki wzbudza najwięcej kontrowersji, ponieważ ogranicza nie tylko jego działalność biznesową, ale także polityczną. O narastającym sporze na ukraińskiej scenie politycznej mówi Andrzej Szabaciuk.

Republika Czeska podejmuje działania wobec Rosyjskiej Cerkwi Prawosławnej. Niedawno zdecydowano o wydaleniu z tego państwa proboszcza parafii w Karlowych Warach. Budynki cerkiewne w tej miejscowości stanowiły miejsce tajnych spotkań agentów GRU, którzy wykorzystywali je do omawiania operacji destabilizacyjnych w Europie. O rosyjskiej obecności w Czechach i roli Cerkwi opowiada Agata Tatarenko.

Partia GERB, której liderem jest Bojko Borisow, odzyskuje kontrolę nad bułgarską sceną polityczną. Powołany niedawno nowy rząd koalicyjny Rosena Żelazkowa jest zwieńczeniem tego procesu. W 2021 roku w wyniku protestów społecznych GERB stracił swoją wiodącą rolę. Bułgarzy zarzucali rządzącej partii korupcję i upolitycznienie wymiaru sprawiedliwości. Po czterech latach i kilku wyborach parlamentarnych ugrupowanie Bojko Borisowa ponownie umocniło swoją pozycję. Co z tego wynika – wyjaśnia Spasimir Domaradzki.

Alaksandr Łukaszenka ponownie ogłosił się prezydentem Białorusi. Do kolejnych sfałszowanych wyborów doszło 26 stycznia. Tym razem nie było żadnych protestów. Osoby, które próbowały stanąć do wyborów prezydenckich w 2020 roku, nadal przebywają w więzieniach, podobnie jak około 1500 opozycjonistów. O sytuacji politycznej na Białorusi mówi Krzysztof Fedorowicz.