Podcasty

31 maja 2023

Niepokojący wzrost napięcia w Kosowie

Rozmowa nr 319

Do starć pomiędzy Serbami a kosowską policją i siłami KFOR doszło w północnym Kosowie. Stanowiąca większość w tamtym rejonie ludność serbska zablokowała wejścia do budynków administracji samorządowej, do których próbowali się dostać kosowscy urzędnicy. W wyniku starć po obu stronach jest wielu rannych. Serbowie informują o kilkudziesięciu osobach po stronie protestujących, KFOR także donosi o rannych kilkudziesięciu żołnierzach, których obrzucono granatami hukowymi. Przyczyny obecnej sytuacji, a także postawę władz kosowskich i serbskich ocenia dr hab. Konrad Pawłowski, kierownik Zespołu Bałkańskiego IEŚ. [Zdj. YOUTUBE/PRINTSCREEN/ KOSSEV]

25 maja 2023

Łotwa przed wyborami prezydenckimi

Rozmowa nr 318

Na kilka dni przed wyborami prezydenckimi na Łotwie trudno wskazać faworyta głosowania. Partie koalicyjne wystawiły dwóch kandydatów – są to Edgars Rinkēvičs oraz Uldis Pilens. Jest jeszcze, reprezentowana przez opozycję, Elina Pinto. Prezydent na Łotwie jest wybierany przez parlament i musi uzyskać przynajmniej 51 głosów w 100-osobowym sejmie. O złożonej sytuacji politycznej wokół wyborów prezydenckich na Łotwie opowiada dr Aleksandra Kuczyńska-Zonik.

18 maja 2023

Wyzwania stojące przed Inicjatywą Trójmorza – podsumowanie lubelskiego kongresu

Rozmowa nr 317

O wyzwaniach stojących przed Inicjatywą Trójmorza oraz szansach, jakie niesie ten projekt, i zagrożeniach dla jego powodzenia dyskutowano w Lublinie. Już po raz trzeci zorganizowano tutaj Samorządowy Kongres Trójmorza połączony z Forum Gospodarczym. Jednym z jego efektów było powołanie Sieci Uniwersytetów Trójmorza, której inicjatorem jest Katolicki Uniwersytet Lubelski. Współorganizatorem Forum był Instytut Europy Środkowej. O szczegółach opowiadają analitycy IEŚ: Marlena Gołębiowska i Łukasz Lewkowicz. [Zdj. materiały IEŚ]

16 maja 2023

Zaskakujący wynik wyborów baszkana Gagauzji

Rozmowa nr 316

Nowym baszkanem Gagauzji została Jewgienija Gucul – kandydatka partii Șor. Jej wybór jest zaskakujący, ponieważ do niedawna nie była zupełnie zaangażowana w działalność polityczną tego autonomicznego regionu Mołdawii. Dodatkowo jest ona związana z opozycyjną i jednocześnie prorosyjską partią Șor, która w ostatnim czasie organizowała antyrządowe demonstracje. Co oznacza ten wybór zarówno dla Mołdawii, jak i dla samej Gagauzji – wyjaśnia dr Piotr Oleksy z Zespołu Wschodniego IEŚ. [zdj. Евгения Гуцул/ Facebook]

11 maja 2023

Perspektywy dla ukraińskiego rolnictwa

Rozmowa nr 315

Wprowadzenie ograniczeń na sprowadzanie do niektórych państw Unii Europejskiej ukraińskich produktów rolniczych nie powinno znacząco wpłynąć na stan gospodarki Ukrainy. Utrzymanie dotychczasowych kanałów eksportowych jest kluczowe dla państwa broniącego się przed rosyjską agresją. O wyzwaniach, jakie stoją przed ukraińskim rolnictwem, opowiada dr Hanna Bazhenova z Zespołu Wschodniego IEŚ.

5 maja 2023

W oczekiwaniu na ofensywę militarną – ukraińska ofensywa dyplomatyczna

Rozmowa nr 314

Ukraina prowadzi intensywne działania dyplomatyczne, które mają wspomóc jej wysiłki w walce z Rosją. W ostatnim czasie prezydent Wołodymyr Zełenski odwiedził Finlandię i Holandię. Wizyta w państwie, które niedawno zostało przyjęte do NATO, oraz wizyta w Hadze miały istotne znaczenie polityczne. O ukraińskich działaniach dyplomatycznych i militarnych opowiada kierownik Zespołu Wschodniego IEŚ dr Jakub Olchowski. [zdj. president.gov.ua]

28 kwietnia 2023

Serbowie zbojkotowali wybory w północnym Kosowie

Rozmowa nr 313

Niespełna 3,5 procent mieszkańców północnego Kosowa wzięło udział w wyborach uzupełniających do tamtejszych rad gmin. Głosowanie prawie całkowicie zbojkotowała ludność serbska, nie godząc się na działania władz w Prisztinie. Jest to efekt ubiegłorocznego sporu o samochodowe tablice rejestracyjne. Miejscowa ludność serbska korzysta głównie z tablic serbskich, na co nie godzą się władze Kosowa. W jaki sposób obecna sytuacja wpływa na proces uznania Kosowa przez Serbię – wyjaśnia dr hab. Konrad Pawłowski.

27 kwietnia 2023

Wzrost poparcia dla opozycji na Słowacji. Co dalej z pomocą dla Ukrainy?

Rozmowa nr 312

Na Słowacji powoli rozpoczyna się kampania wyborcza. Co prawda wybory parlamentarne odbędą się dopiero jesienią, ale już teraz partie polityczne zapowiadają szereg programów wsparcia adresowanych do obywateli. Ostatnie sondaże wskazują na wzrost poparcia dla opozycji, która nie chce dalej militarnie wspierać Ukrainy, walczącej z rosyjskim agresorem. O możliwych scenariuszach rozwoju sytuacji mówi dr Łukasz Lewkowicz z Zespołu Wyszehradzkiego IEŚ. [zdj. ABACA / Abaca Press / Forum]

19 kwietnia 2023

Serbska amunicja dla ukraińskiego wojska – wyjaśnienie mechanizmu dostaw

Rozmowa nr 311

W ciągu minionego roku pojawiały się informacje o dostawach serbskiej broni i amunicji dla ukraińskiego wojska. Oficjalnie władze w Belgradzie zaprzeczają tym doniesieniom, jednak przypadki dostaw amunicji były potwierdzane przez inne źródła. Serbia niejednokrotnie określana bywa jako tradycyjny sojusznik Rosji. Nie przyłączyła się do unijnych sankcji nakładanych na Rosję, ponieważ większość jej obywateli jest temu przeciwna. Skąd wobec tego serbska amunicja w rękach ukraińskich żołnierzy – wyjaśnia dr hab. Konrad Pawłowski z Zespołu Bałkańskiego IEŚ.

13 kwietnia 2023

Alaksandr Łukaszenka domaga się gwarancji bezpieczeństwa od Rosji i nasila antypolską retorykę

Rozmowa nr 310

Przywódca Białorusi Alaksandr Łukaszenka domaga się dalszych gwarancji bezpieczeństwa ze strony Rosji. Komentatorzy zastanawiają się, czemu mają one służyć, skoro Rosja wielokrotnie takie deklaracje składała. Jednocześnie w ostatnich tygodniach zauważalny jest wzrost antypolskiej i szerzej – antyzachodniej retoryki. Czym można tłumaczyć ostatnie działania władz w Mińsku i jaki jest ich cel – wyjaśnia dr Andrzej Szabaciuk z Zespołu Wschodniego IEŚ. [Zdj. Prezydent Białorusi]