Podcasty

11 maja 2022

Ponure obchody Dnia Zwycięstwa w Moskwie

Rozmowa nr 234

Bez udziału lotnictwa i gości z zagranicy odbyły się tegoroczne obchody Dnia Zwycięstwa w Moskwie. Rosyjskie władze, które rozpętały wojnę na Ukrainie, nie mają powodów do optymizmu. Ciężkie straty na froncie i bolesne sankcje odbijają się na kondycji państwa. Co prawda większość Rosjan ma popierać politykę Władimira Putina, ale wydaje się, że entuzjazmu jest coraz mniej. O obecnej sytuacji w Rosji i na Ukrainie rozmawiamy z dr. Jakubem Olchowskim, kierownikiem Zespołu Europy Wschodniej IEŚ.

11 maja 2022

Finlandia i Szwecja coraz bliżej członkostwa w NATO – decyzje w najbliższych dniach

Rozmowa nr 233

Rosyjska agresja na Ukrainę spowodowała, że w Szwecji i Finlandii gwałtownie wzrosło poparcie dla członkostwa w NATO. Jak wskazują sondaże, około 70 procent mieszkańców tych państw chce wstąpić do Paktu Północnoatlantyckiego. Jeszcze niedawno zwolenników takiego rozwiązania było około 20 procent. Wiążące decyzje polityczne mają zapaść w najbliższych dniach – informuje dr Damian Szacawa z Zespołu Bałtyckiego IEŚ.

5 maja 2022

Pamięć o 9 maja 1945 r. nadal dzieli część społeczeństw Europy Środkowej i Wschodniej

Rozmowa nr 232

9 maja 1945 roku to data, która w rosyjskiej narracji jest dniem zakończenia II wojny światowej. W tym roku nabiera ona szczególnego znaczenia w związku z agresją na Ukrainę. Część ekspertów zauważa, że w związku z tym może dojść do rosyjskich prowokacji lub nawet działań zbrojnych w państwach, które w przeszłości wchodziły w skład ZSRR. Szczególnie niebezpiecznie sytuacja wygląda w Mołdawii, gdzie środowiska prorosyjskie zwiększyły swoją aktywność. Służby bezpieczeństwa w państwach bałtyckich także przygotowują się na ewentualne prowokacje. O obchodach 9 maja w przeszłości i obecnie w Mołdawii, na Litwie, Łotwie, w Estonii i Czechach opowiadają: dr Aleksandra Kuczyńska-Zonik, dr Piotr Oleksy i Szczepan Czarnecki.

28 kwietnia 2022

Różnice w podejściu państw Inicjatywy Trójmorza do wojny na Ukrainie

Rozmowa nr 231

Państwa zaangażowane w Inicjatywę Trójmorza w większości są zgodne co do oceny rosyjskiej agresji na Ukrainę. Pojawiają się jednak znaczne różnice dotyczące zakresu sankcji nakładanych na Rosję czy też wsparcia dla broniącej się Ukrainy. Najbardziej wstrzemięźliwe stanowisko zajmują Węgry, na Słowacji widać spore różnice pomiędzy rządem a opozycją, z kolei w Chorwacji – pomiędzy ugrupowaniem rządzącym a prezydentem. O tym, co może wpłynąć na stanowiska poszczególnych państw w najbliższym czasie, rozmawiają prof. Tomasz Stępniewski i dr Łukasz Lewkowicz z IEŚ.

28 kwietnia 2022

Polityczni debiutanci Roberta Goloba wygrywają wybory w Słowenii

Rozmowa nr 230

Ruch Wolności wygrywa wybory parlamentarne w Słowenii. To niedawno powstała partia, na której czele stanął Robert Golob. Tym samym władzę traci Janez Janša i jego Słoweńska Partia Demokratyczna. Wygrana Ruchu najprawdopodobniej spowoduje zmianę w relacjach słoweńsko-węgierskich i ocieplenie kontaktów z UE – uważa dr Jan Muś z Zespołu Bałkańskiego IEŚ.

20 kwietnia 2022

Kluczowe walki na wschodzie Ukrainy. Z okolic Kijowa relacjonuje dr Roman Kabaczij

Rozmowa nr 229

Walki na wschodzie Ukrainy mogą mieć kluczowe znaczenie dla wyniku wojny – twierdzą komentatorzy. Rosja nie odniosła większych militarnych sukcesów, dlatego też próbuje opanować cały Donbas oraz utrzymać lądowe połączenie z Krymem. To jest obecnie najważniejsze dla wojsk agresora – uważa dziennikarz, publicysta i historyk dr Roman Kabaczij. Nasz rozmówca przebywa obecnie pod Kijowem. Z jego oceny sytuacji wynika, że po dwóch miesiącach wojny, pomimo zmęczenia, obrońcy Ukrainy są nadal zdeterminowani, a państwo radzi sobie całkiem dobrze w tej ekstremalnie trudnej sytuacji. Z kolei Rosjanie sięgają po każde możliwe środki, aby złamać opór obrońców.

13 kwietnia 2022

Rosyjska agresja osłabia ukraińskie rolnictwo i powoduje globalne komplikacje

Rozmowa nr 228

Wojna na Ukrainie poważnie osłabia tamtejsze rolnictwo, które jest jednym z najważniejszych sektorów ukraińskiej gospodarki. Część obszarów jest wyłączonych z użytkowania, a dodatkowo Rosja zablokowała podstawowy dla Ukrainy transport morski. Ograniczenie produkcji i eksportu wpłynie nie tylko na ukraiński budżet, ale odbije się także na sytuacji żywnościowej w skali światowej. Władze próbują budować alternatywne kanały transportowe. Tymczasem ukraińscy rolnicy rozpoczynają prace polowe, nawet na obszarach znajdujących się blisko frontu – informuje dr Hanna Bazhenova, starszy analityk z Zespołu Europy Wschodniej IEŚ.

7 kwietnia 2022

Gospodarka Rosji boleśnie odczuwa skutki wojny. Czy powstrzyma to agresję na Ukrainę?

Rozmowa nr 227

Rosja robi, co może, żeby ratować swoją gospodarkę. Po rozpoczęciu agresji na Ukrainę początkowo zamknięto giełdę. Obecnie próbuje się ją częściowo otwierać i podejmuje się działania mające na celu ochronę rosyjskiej waluty. Jednak w obliczu nakładanych na Rosję sankcji wydaje się, że te działania są dalece niewystarczające. Jaki jest stan rosyjskiej gospodarki i co jej grozi w najbliższym czasie? Na te pytania odpowiadają analitycy z Zespołu Bałtyckiego IEŚ – dr Damian Szacawa i Marlena Gołębiowska.

31 marca 2022

Rosyjskojęzyczni mieszkańcy państw nadbałtyckich i Mołdawii ostrożnie oceniają inwazję Rosji na Ukrainę

Rozmowa nr 226

Rosyjskojęzyczna ludność państw nadbałtyckich i Mołdawii ostrożnie ocenia inwazję Rosji na Ukrainę. O rosyjskiej agresji inaczej mówią media rosyjskie, inaczej zachodnie, w związku z czym znaczna część tych społeczności nie potrafi jednoznacznie ocenić sytuacji. Pojawiają się także próby wykorzystywania społeczności rosyjskojęzycznej przez Rosję, co wzbudza poważne zaniepokojenie, szczególnie na Łotwie i w Estonii. Problem ten oceniają: kierownik Zespołu Bałtyckiego IEŚ dr Aleksandra Kuczyńska-Zonik oraz dr Piotr Oleksy z Zespołu Europy Wschodniej IEŚ.

24 marca 2022

Dramat ludności cywilnej na Ukrainie

Rozmowa nr 225

Jak szacuje ONZ, w wyniku rosyjskiej agresji na Ukrainę swoje domy musiało opuścić około 10 milionów osób, z czego kilka milionów już wyjechało z kraju. Organizowanie pomocy humanitarnej jest ogromnym wyzwaniem nie tyko dla samej Ukrainy, ale także dla państw, do których uchodźcy przyjeżdżają. O tym, czego najbardziej potrzeba i co powinno być zrobione w najbliższym czasie, rozmawiamy z dr Martą Drabczuk z Zespołu Europy Wschodniej IEŚ.