Podcasty

Ponowny wzrost zakażeń koronawirusem w Czechach spowodował wprowadzenie stanu wyjątkowego. Pojawiły się nowe ograniczenia, które mają spowodować obniżenie zachorowalności. Dodatkowo pod koniec września doszło do zmiany na stanowisku ministra zdrowia. Co się zmieni w polityce zdrowotnej Czech – wyjaśnia dr Agata Tatarenko, kierownik Zespołu Wyszehradzkiego IEŚ.

W ubiegłym roku Litwa podjęła starania o członkostwo w Międzynarodowej Agencji Energii. Ma to przede wszystkim wpłynąć na bezpieczeństwo energetyczne tego państwa. Prawdopodobnie pełne członkostwo nastąpi w 2021 roku, przy założeniu, że po litewskich wyborach parlamentarnych nie nastąpi zmiana stanowiska w tej sprawie – podkreśla dr Michał Paszkowski, starszy analityk w Zespole Bałtyckim IEŚ.

Od lat nie dochodziło do tak intensywnych walk o Górski Karabach. Wojska Azerbejdżanu zaatakowały pozycje ormiańskie, używając ciężkiego sprzętu. Są ofiary śmiertelne, jednak obie strony podają na ten temat sprzeczne dane. Konflikt o Górski Karabach – formalnie wchodzący w skład Azerbejdżanu – trwa od ponad 30 lat. Zamieszkujący ten obszar Ormianie ogłosili niepodległość, jednak nikt jej nie uznał. Azerbejdżan wspierany jest przez Turcję, a Górski Karabach przez Armenię, która z kolei wchodzi w skład Euroazjatyckiej Unii Gospodarczej, wykreowanej przez Rosję. Z opinii naszych ekspertów – prof. Krzysztofa Fedorowicza z Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza i dr. Andrzeja Szabaciuka, starszego analityka z Zespołu Europy Wschodniej IEŚ – wynika, że żadnej ze stron nie zależy na przedłużaniu walk. Eskalacja konfliktu miała natomiast przynieść korzyści władzom Azerbejdżanu, które w ten sposób odwracają uwagę od wewnętrznych problemów państwa.

„Granice marzeń. O państwach nieuznawanych” – to tytuł seminarium, które odbyło się w Instytucie Europy Środkowej. Poprowadził je Tomasz Grzywaczewski – reporter, pisarz i analityk specjalizujący się w problematyce Europy Środkowej i Wschodniej. Tytuł spotkania nawiązywał do jego książki, wyróżnionej nagrodą Magellana dla najlepszej książki reportażowej 2018 roku oraz Kryształową Kartą Polskiego Reportażu w kategorii Nagroda Publiczności przyznanej w tym samym roku.

Kryzys polityczny na Białorusi może wywrzeć wpływ na przewodnictwo Szwecji w Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie. Państwo to obejmie przewodnictwo w OBWE w styczniu 2021 roku. Szwecja zaprezentowała już swoje priorytety i prowadzi intensywne działania zmierzające do uregulowania sytuacji na Białorusi. Czy będą to działania skuteczne? Na to pytanie odpowiada starszy analityk z Zespołu Bałtyckiego IEŚ dr Damian Szacawa.

Około 6 procent PKB Białorusi wytwarza sektor IT. Wydaje się jednak, że władze tego państwa nie doceniają tego faktu. W związku ze skomplikowaną sytuacją polityczną na Białorusi i – co za tym idzie – ograniczaniem przez władze dostępu do Internetu sektor ten ponosi spore straty. Ofertę dla firm i specjalistów z branży IT przygotowały już państwa bałtyckie. Najkorzystniejsze propozycje przedstawiła Litwa. O zmianach gospodarczych na linii Białoruś – państwa bałtyckie rozmawiamy z dr Aleksandrą Kuczyńską-Zonik, kierownik Zespołu Bałtyckiego IEŚ.

Na temat obecnej sytuacji na ukraińskiej scenie politycznej wypowiedział się dr Oleksii Polegkyi z Uniwersytetu Alberty w Kanadzie, który na seminarium w Instytucie Europy Środkowej wystąpił z wykładem zatytułowanym „Ukraina w pułapce pomiędzy populizmem a rewanżyzmem”. W trakcie spotkania omówiono, między innymi, poparcie dla poszczególnych partii politycznych przed październikowymi wyborami samorządowymi na Ukrainie. Prognozy te z pewnością nie są korzystne dla obozu prezydenta Wołodymyra Zełenskiego.

Decyzja o niezaproszeniu liderki białoruskiej opozycji Swiatłany Cichanouskiej na ostatnie obrady Grupy Wyszehradzkiej była zaskakująca. Na dzień przed spotkaniem premierów państw V4, do którego doszło w Lublinie, sprzeciwił się temu premier Czech. Jego stanowisko było sprzeczne z wcześniejszymi deklaracjami. O przyczynach tej zmiany red. Marcin Superczyński rozmawiał z dr Agatą Tatarenko, kierownik Zespołu Wyszehradzkiego IEŚ.

Białoruś otrzyma od Rosji kolejną pożyczkę finansową – to wynik ostatniego spotkania prezydentów obu państw w Soczi. Jakie jeszcze mogą być efekty rozmów przywódców, na razie oficjalnie nie wiadomo. Sytuacja gospodarcza Białorusi i przedłużające się protesty przeciwników Alaksandra Łukaszenki mogą doprowadzić do głębszej integracji obu państw. O ustaleniach w Soczi i dalszym rozwoju sytuacji na Białorusi red. Marcin Superczyński rozmawia z dr. Andrzejem Szabaciukiem, starszym analitykiem z Zespołu Europy Wschodniej IEŚ.

Spotkanie premierów państw Grupy Wyszehradzkiej w Lublinie uwidoczniło różnicę w postrzeganiu sytuacji na Białorusi. Początkowo planowano udział w obradach liderki białoruskiej opozycji Swiatłany Cichanouskiej, jednak ostatecznie do tego nie doszło. O ile w tej kwestii nie było zgody, to w pozostałych sprawach stanowiska były raczej zbieżne – zauważają dr Łukasz Lewkowicz i dr Dominik Héjj, starsi analitycy z Zespołu Wyszehradzkiego IEŚ.