Podcasty

W kolejnym odcinku analizujemy politykę Chin wobec poszczególnych państw naszego regionu. Tym razem skoncentrujemy się na Bałkanach. Niedawny szczyt Chiny – Europa Środkowa (17+1) nie przyniósł przełomowych decyzji, przede wszystkim dotyczących gospodarki. Większość państw coraz sceptyczniej podchodzi do tej inicjatywy. Jednak pewne nadzieje związane z zaangażowaniem azjatyckiego mocarstwa w regionie wiąże Serbia, która zdecydowała się na zakup chińskich szczepionek. O perspektywach zaangażowania Chin na południu Europy rozmawiamy ze starszym analitykiem z Zespołu Bałkańskiego IEŚ, dr. Janem Musiem.

Niedawny szczyt Chiny – Europa Środkowa (17+1) nie okazał się wydarzeniem przełomowym. Dotychczasowe propozycje składane przez azjatyckie mocarstwo nie są atrakcyjne dla większości państw regionu i nie przekładają się na rozwój współpracy gospodarczej. Dodatkowo państwa bałtyckie i Polska podnoszą kwestie praw człowieka i skrytykowały próbę zaproszenia na szczyt białoruskiego przywódcy Alaksandra Łukaszenki. W kolejnych odcinkach będziemy omawiali politykę poszczególnych państw wobec Chin. Rozpoczynamy od Litwy, Łotwy i Estonii – mówi dr Aleksandra Kuczyńska-Zonik, kierownik Zespołu Bałtyckiego IEŚ.

Przytłaczającym, prawie 50-procentowym zwycięstwem partii Vetëvendosje zakończyły się wybory parlamentarne w Kosowie. Do władzy dochodzi ugrupowanie, na którego czele stoi charyzmatyczny lider Albin Kurti, ostro krytykujący dotychczasowych kosowskich liderów politycznych. Ze sceny politycznej odchodzą stopniowo działacze, którzy walczyli o niepodległość Kosowa ponad 20 lat temu i którzy nie potrafili sprostać obecnym oczekiwaniom społecznym. O podsumowaniach wyborczych rozmawiamy dr. hab. Konradem Pawłowskim i dr hab. Agatą Domachowską z Zespołu Bałkańskiego IEŚ.

Łotewskie władze są coraz gorzej oceniane przez obywateli. Główny powód to chaotyczne działania związane z zapobieganiem pandemii oraz brak odpowiednich informacji na ten temat. Mieszkańcy Łotwy sprzeciwiają się kolejnym ograniczeniom, a dodatkowo połowa z nich sceptycznie podchodzi do szczepień. Czy łotewskie władze znajdą sposób, by odwrócić te niepokojące tendencje? Na to pytanie odpowiada kierownik Zespołu Bałtyckiego IEŚ dr Aleksandra Kuczyńska-Zonik.

Obowiązujące od początku tego roku nowe przepisy umożliwiają zatrudnianie w Polsce medyków spoza Unii Europejskiej. Rozwiązania te mogą być szczególnie atrakcyjne dla specjalistów z Ukrainy. Biorąc pod uwagę spore braki kadrowe w naszym kraju, możliwość zatrudniania osób z innych państw wydaje się dobrym rozwiązaniem. Pojawiają się jednak wątpliwości związane na przykład z odpowiednią znajomością języka polskiego. Do początku lutego do Ministerstwa Zdrowia wpłynęło ponad 70 wniosków o zgodę na wykonywanie zawodu w ramach nowych procedur – informuje dr Hanna Bazhenova, starszy analityk z Zespołu Europy Wschodniej IEŚ.

Minęło 30 lat od utworzenia Grupy Wyszehradzkiej. Przez ten czas udało się zrealizować szereg projektów, w tym przede wszystkim wstąpić do NATO i Unii Europejskiej. Państwa współtworzące Grupę mają zazwyczaj wspólne cele, jednak w niektórych zagadnieniach – związanych chociażby z polityką wobec partnerów ze wschodniej Europy – widać czasami głębokie różnice. Czas, w jakim powstawała nowa inicjatywa regionalna, był szczególny, zwłaszcza w kontekście rozpadającego się ZSRR – podkreśla dr Łukasz Lewkowicz, starszy analityk z Zespołu Wyszehradzkiego IEŚ.

Seria skandali związanych z działalnością banków w państwach bałtyckich znacznie osłabiła ich wiarygodność. Niektóre z nich były pralnią brudnych pieniędzy, napływających przede wszystkim z Rosji. Proceder ten był prowadzony przez banki działające na Łotwie i w Estonii. W tym drugim przypadku były to oddziały banków z Danii i ze Szwecji. W związku z tym wiarygodność sektora finansowego w regionie znacznie podupadła. Wprowadzono już szerokie działania kontrolne oraz poproszono o pomoc Międzynarodowy Fundusz Walutowy, jednak odzyskiwanie wiarygodności to długi proces. Warto przypomnieć, że po rozpadzie ZSRR sektor bankowy prężnie zaczął się rozwijać przede wszystkim na Łotwie – mówi Marlena Gołębiowska, analityk z Zespołu Bałtyckiego IEŚ.

Nowa amerykańska administracja powoli odkrywa karty w sprawie relacji z państwami europejskimi. Ważą się, między innymi, losy gazociągu Nord Stream 2 oraz kwestia obecności wojsk amerykańskich w Niemczech. W sprawie pierwszego tematu pojawiają się sprzeczne informacje dotyczące dalszych sankcji wobec firm zaangażowanych w budowę gazociągu. Natomiast w relacjach z Rosją możemy mieć do czynienia z kontynuacją polityki prowadzonej przez prezydenta Baracka Obamę pod koniec drugiej kadencji – uważa dr Tomasz Pugacewicz z Instytutu Nauk Politycznych i Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Platforma Opozycyjna – Za Życie cieszy się na Ukrainie największym poparciem. Tak wynika z ostatnich sondaży przeprowadzonych przez Kijowski Międzynarodowy Instytut Socjologii. Ugrupowanie to wywodzi się z dawnej Partii Regionów byłego prezydenta Wiktora Janukowycza. Spada natomiast poparcie dla obecnego prezydenta Wołodymyra Zełenskiego. Obecnie może on liczyć na 22% poparcia. Z polityków z innych państw największym zaufaniem Ukraińcy darzą Alaksandra Łukaszenkę. Z drugiej strony ma on, obok Władimira Putina, najliczniejszą grupę krytyków. Co oznacza wzrost poparcia dla sił często określanych jako prorosyjskie i jak interpretować obecne wyniki poparcia dla polityków ukraińskich? Na te pytania odpowiada z Kijowa dr Piotr Andrusieczko, dziennikarz polskich mediów na Ukrainie.

Sektor lotniczy w ostatnich miesiącach przechodzi trudne chwile. Ograniczenia ruchu pasażerskiego związane z rozwojem pandemii COVID-19 spowodowały, że wiele przedsiębiorstw stanęło przed widmem bankructwa. W podobnej sytuacji są firmy z Europy Środkowo-Wschodniej. Z opracowań starszego analityka Zespołu Bałtyckiego IEŚ dr Michała Paszkowskiego wynika, że zniesienie obecnych ograniczeń nie musi przełożyć się na radykalną poprawę sytuacji.