Podcasty

Ukraina nie wejdzie do NATO, nie odzyska swoich terenów zajętych przez Rosję i nie może liczyć na obecność amerykańskich wojsk na swoim terytorium. Takie informacje przekazują przedstawiciele USA, dodając jednocześnie, że rozmowy z Rosją o przyszłości Ukrainy – przynajmniej na razie – będą się odbywać bez jej udziału i bez udziału państw europejskich. Jak zatem będzie się kształtować bezpieczeństwo w naszej części Europy? Podsumowuje Jakub Olchowski.

Były prezydent Ukrainy Petro Poroszenko został obłożony sankcjami. Decyzję taką podjęła Rada Bezpieczeństwa Narodowego i Obrony z powodu zagrożenia bezpieczeństwa, integralności terytorialnej i suwerenności państwa. Podobną procedurę zastosowano wobec czterech ukraińskich oligarchów. Jednak to decyzja dotycząca Poroszenki wzbudza najwięcej kontrowersji, ponieważ ogranicza nie tylko jego działalność biznesową, ale także polityczną. O narastającym sporze na ukraińskiej scenie politycznej mówi Andrzej Szabaciuk.

Republika Czeska podejmuje działania wobec Rosyjskiej Cerkwi Prawosławnej. Niedawno zdecydowano o wydaleniu z tego państwa proboszcza parafii w Karlowych Warach. Budynki cerkiewne w tej miejscowości stanowiły miejsce tajnych spotkań agentów GRU, którzy wykorzystywali je do omawiania operacji destabilizacyjnych w Europie. O rosyjskiej obecności w Czechach i roli Cerkwi opowiada Agata Tatarenko.

Partia GERB, której liderem jest Bojko Borisow, odzyskuje kontrolę nad bułgarską sceną polityczną. Powołany niedawno nowy rząd koalicyjny Rosena Żelazkowa jest zwieńczeniem tego procesu. W 2021 roku w wyniku protestów społecznych GERB stracił swoją wiodącą rolę. Bułgarzy zarzucali rządzącej partii korupcję i upolitycznienie wymiaru sprawiedliwości. Po czterech latach i kilku wyborach parlamentarnych ugrupowanie Bojko Borisowa ponownie umocniło swoją pozycję. Co z tego wynika – wyjaśnia Spasimir Domaradzki.

Alaksandr Łukaszenka ponownie ogłosił się prezydentem Białorusi. Do kolejnych sfałszowanych wyborów doszło 26 stycznia. Tym razem nie było żadnych protestów. Osoby, które próbowały stanąć do wyborów prezydenckich w 2020 roku, nadal przebywają w więzieniach, podobnie jak około 1500 opozycjonistów. O sytuacji politycznej na Białorusi mówi Krzysztof Fedorowicz.

Premier Serbii Miloš Vučević podał się do dymisji. Miała to być reakcja na pobicie studentów w Nowym Sadzie przez osoby powiązane z rządzącą partią SNS. W Serbii od trzech miesięcy trwają antyrządowe demonstracje, które wybuchły po katastrofie budowlanej na dworcu kolejowym w Nowym Sadzie, w wyniku której zginęło 15 osób. Podczas masowych protestów demonstranci domagają się pociągnięcia winnych do odpowiedzialności i osądzenia osób, które dokonały ataków na studentów. Czy to początek zmian w Serbii? Odpowiadają nasi eksperci – Agata Domachowska i Konrad Pawłowski.

Czy Stany Zjednoczone skłonią Rosję i Ukrainę do rozpoczęcia rozmów pokojowych? To jedno z najważniejszych pytań, na które starają się odpowiedzieć eksperci analizujący działania zbrojne na terytorium Ukrainy. Sytuacja ukraińskiej armii staje się coraz trudniejsza, ale nie jest beznadziejna. Przeciwnik powoli przesuwa się na zachód, jednak kosztem dużych strat osobowych oraz w sprzęcie. Zanim pojawią się konkretne propozycje zakończenia konfliktu, analizujemy sytuację polityczną i militarną Ukrainy oraz Rosji z punktu widzenia Andrzeja Szabaciuka.

Przyszły prezydent Stanów Zjednoczonych Donald Trump uważa, że Grenlandia powinna zostać częścią jego państwa. Ta zapowiedź, która pojawiła się tuż przed jego zaprzysiężeniem, spowodowała konsternację w Danii, do której Grenlandia należy. Przejęcie wyspy, zdaniem Trumpa, ma być zabezpieczeniem przed agresywną polityką Chin i Rosji. Na Grenlandii od lat funkcjonuje baza wojskowa Stanów Zjednoczonych, skąd zatem pomysł na całkowite przejęcie wyspy i czy jest to w ogóle realne? Na to i inne pytania odpowiada Damian Szacawa.

Premier Słowacji Robert Fico krytykuje Ukrainę za zaprzestanie tranzytu rosyjskiego gazu. W odpowiedzi na te działania zagroził, że wstrzyma przesyłanie prądu na Ukrainę. Dostawy i tranzyt rosyjskiego gazu przez terytorium Słowacji przynosiły temu państwu wielomilionowe dochody. Teraz tych pieniędzy nie będzie, a ponadto za dostawy z innych kierunków trzeba będzie płacić więcej. Ta sytuacja bardzo zirytowała słowackiego premiera. O tym, że Ukraina nie będzie dalej pośredniczyć w przesyłaniu rosyjskiego gazu, wiadomo było od dawna. Skąd zatem taka, a nie inna reakcja Roberta Fico – wyjaśnia Łukasz Lewkowicz.

Naddniestrze boryka się ze sporymi problemami spowodowanymi brakiem dostaw gazu. Ten separatystyczny region Mołdawii otrzymywał paliwo z Rosji, jednak od 1 stycznia sytuacja uległa zmianie. Gaz do Naddniestrza płynął przez Ukrainę, która nie zdecydowała się na podpisanie nowej umowy tranzytowej z Rosją. Z kolei Rosja nie chciała się zgodzić na dostawy gazu do Naddniestrza przez Turcję. Strony sporu wzajemnie się oskarżają i nic nie wskazuje na szybkie rozwiązanie tego problemu. Sytuację wyjaśnia Piotr Oleksy.