Podcasty

Czeskie władze zaprezentowały plany rozwoju państwa na najbliższe 30 lat. Premier Petr Fiala podczas swojego wystąpienia skoncentrował się, między innymi, na problematyce energetyki i bezpieczeństwa. Niezwykle ważnym zagadnieniem jest eksploatacja złóż litu, które są jednymi z największych w Europie. Zagospodarowanie tego surowca ma przynieść Republice wiele korzyści, w tym wpłynąć na wzrost zatrudnienia w tym sektorze gospodarki. O planach rozwoju Czech opowiada Justyna Marzec z Zespołu Wyszehradzkiego IEŚ. [zdj. Petr Fiala / FB]

Wybory parlamentarne na Słowacji wygrywa były premier Robert Fico i jego partia Smer-SD. W kampanii wyborczej zapowiadał on zmianę w podejściu do wojny na Ukrainie, wykluczając wsparcie militarne dla swojego wschodniego sąsiada. Możliwe także, że w przyszłej koalicji rządzącej znajdzie się, sympatyzująca z Rosją, Słowacka Partia Narodowa. Jaki kierunek obierze nowy słowacki rząd i jakie są warianty koalicyjne – prosto z Bratysławy wyjaśnia Łukasz Lewkowicz z Zespołu Wyszehradzkiego IEŚ. [Tomas Tkacik / Zuma Press / Forum]

Ostatni krwawy incydent w Kosowie grozi poważnymi konsekwencjami. Kilka dni temu grupa uzbrojonych Serbów zaatakowała kosowskich policjantów. Jeden z nich zginął, a drugi został ciężko ranny. Następnie wywiązała się walka, w wyniku której śmierć poniosło kilku Serbów. Jaki był cel napastników, kto zorganizował akcję i jaka jest przyszłość albańsko-serbskich relacji w Kosowie? Na te i inne pytania odpowiada Konrad Pawłowski z Zespołu Bałkańskiego IEŚ. [Zdj. Kosowska policja prezentuje broń i sprzęt wojskowy skonfiskowany po strzelaninie w miejscowości Banjska w północnym Kosowie / Reuters / Forum]

Po zapaści spowodowanej pandemią COVID-19 przemysł motoryzacyjny w Czechach wraca do poprzedniego poziomu. Jednak stoją przed nim duże wyzwania spowodowane stopniowym przechodzeniem na silniki elektryczne. Pracownicy firm motoryzacyjnych, a jest ich w Czechach około 120 tysięcy, obawiają się o swoją przyszłość związaną z restrukturyzacją poszczególnych zakładów. O przyszłości tej gałęzi czeskiej gospodarki mówią Agata Tatarenko i Szczepan Czarnecki z Zespołu Wyszehradzkiego IEŚ. [Zdj., materiały Skoda]

Brak stałych instytucji działających w ramach Inicjatywy Trójmorza osłabia jej skuteczność. Między innymi takie wnioski nasuwają się po ostatnim szczycie w Bukareszcie. Obecna formuła – „od szczytu do szczytu” – wynika z różnego podejścia poszczególnych państw do Trójmorza. Jednak analitycy IEŚ uważają, że powołanie odpowiednich instytucji prędzej czy później powinno nastąpić. Może to być np. forma prezydencji lub stały czy mobilny sekretariat. O szczegółach mówią uczestniczący w szczycie w Bukareszcie i reprezentujący IEŚ Marlena Gołębiowska i Łukasz Lewkowicz.

Pandemia COVID-19 i rosyjska agresja na Ukrainę w oczywisty sposób wpłynęły na finanse publiczne państw Europy Środkowej. Jak poszczególne państwa radzą sobie w sytuacji kryzysowej, jakie mechanizmy zostały wprowadzone i jaka przyszłość czeka gospodarki państw regionu – wyjaśnia dr hab. Bartosz Jóźwik. [zdj. domena publiczna]

Instytut Europy Środkowej opracował raport stanowiący podsumowanie badań socjologicznych przeprowadzonych w 12 państwach Trójmorza. Respondenci odpowiadali na pytania związane z ich postrzeganiem Rosji oraz wojny na Ukrainie. O wyjątkowości raportu, zastosowanej metodologii oraz korzyściach wypływających z tego opracowania mówi autor – prof. Jan Pomorski.

W Rozmowach IEŚ powracamy do dyskusji o raporcie zatytułowanym „Bezpieczeństwo energetyczne państw Europy Środkowej i Wschodniej”. Jego redaktorami są dyrektor IEŚ prof. Beata Surmacz i dr Michał Paszkowski. Raport został niedawno zaprezentowany podczas Forum Ekonomicznego w Karpaczu. Tym razem rozmawiamy o przyszłości współpracy państw regionu, niektórych projektach oraz różnicach w postrzeganiu bezpieczeństwa energetycznego. Szczegóły wyjaśnia dr Michał Paszkowski z Zespołu Bałtyckiego IEŚ.

Najnowszy raport IEŚ, poświęcony bezpieczeństwu energetycznemu w Europie Środkowej i Wschodniej, został zaprezentowany podczas Forum Ekonomicznego w Karpaczu. Opisano w nim sytuację wszystkich państw regionu, w tym obecną sytuację Ukrainy i perspektywy tego państwa na przyszłość. Raport powstał pod redakcją dyrektor IEŚ prof. Beaty Surmacz i starszego analityka z Zespołu Bałtyckiego dr Michała Paszkowskiego. Jednym ze współautorów publikacji jest kierownik Zespołu Wschodniego dr Jakub Olchowski, z którym rozmawiamy o szczegółach raportu.

30 września na Słowacji odbędą się wybory parlamentarne. Jest zatem szansa na zakończenie kryzysu politycznego, z którym mierzy się to państwo od dłuższego czasu. O tym, kto ma największe szanse na zwycięstwo i jak może zmienić się polityka międzynarodowa Słowacji po wyborach, opowiada dr Łukasz Lewkowicz z Zespołu Wyszehradzkiego IEŚ.