Pomiędzy technologią i bezpieczeństwem. Ukraiński sektor kosmiczny po 1992 roku

Between technology and security. Ukrainian space sector after 1992

Abstrakt: Współczesne bezpieczeństwo ekonomiczne państw coraz silniej zależy od czynników technologicznych. W artykule badaniem porównawczym objęto handel Grupy Wyszehradzkiej, by określić kierunki zmiany technologicznej, wyrażające się w strukturze ich eksportu, ich prawdopodobne przyczyny i konsekwencje. Problem badawczy osadzono w interdyscyplinarnej perspektywie metodologicznej, łączącej krytyczne studia nad bezpieczeństwem, międzynarodową ekonomię polityczną, ekonomię międzynarodową oraz nowe zarządzanie publiczne. Uzyskane wyniki wskazują na cechy gospodarek V4 typowe dla kapitalizmu zależnego oraz potwierdzają strukturalne wyzwanie w postaci zagranicznego przywództwa technologicznego. Słowa kluczowe: zmiana technologiczna, bezpieczeństwo ekonomiczne, handel międzynarodowy, Grupa Wyszehradzka Abstract: The contemporary economic security of states depends more and more heavily on technological factors. The paper provides a comparative study covering the trade of the Visegrád Group with a primary purpose to explore directions of technological change, revealed in the structure of their exports, their likely causes, and consequences. The research problem was positioned in an interdisciplinary methodological perspective, merging critical security studies, international political economy, international economics, and new public governance. The obtained results prove characteristics of V4 economies typical of dependent capitalism and confirm the structural challenge of foreign technological guidance. Keywords: technological change, economic security, international trade, Visegrád Group

Bibliografia:

Aliberti M., Lisitsyna K., Russia’s Posture in Space: Prospects for Europe, Cham 2019, vol. 18, Studies in Space Policy.

Beach D., Process-Tracing Methods in Social Science, [w:] Oxford Research Encyclopedia of Politics, https://oxfordre.com/politics/view/10.1093/acrefore/9780190228637.001.0001/acrefore-9780190228637-e-176.

Budjeryn M., Was Ukraine’s nuclear disarmament a blunder? „World Affairs”, vol. 179, 2016, no. 2.

Crimean ground station (NIP-16), n.d., http://www.russianspaceweb.com/kik_nip16.html.

Czajkowski M., Nowy wyścig kosmiczny – USA, Chiny i Rosja, „Krakowskie Studia Międzynarodowe”, t. 15, 2018, nr 1.

European Commision, ANNEX of the Commission Implementing Decision on the ENI East Regional Action Programme 2020 Part 1, to be financed from the general budget of the European UnionAction Document for the Extension of EGNOS (the European Geostationary Navigation Overlay Service) to the Eastern European Neighbourhood, 2020, https://ec.europa.eu/neighbourhood-enlargement/sites/default/files/c_2020_3252_f1_annex_en_v1_p1_1078376.pdf.

Ewpatoryjskyj NYP-16. Wytyno. Płoszczadka 1: starcom68 – Livejournal, n.d., https://starcom68.livejournal.com/2689166.html.

Filho J. M., …a better model of cooperation? The Brazilian – Ukrainian agreement on launching Cyclone-4 from Alcantara, „Space Policy”, vol. 21, 2005, no. 1.

Jak Ukrajina bude zapuskaty suputnyky ta skil’ky my zapłatymo Iłonu Masku. Interwju z hołowoju Derżkosmosu epravda, „Ekonomiczna prawda”, https://www.epravda.com.ua/publications/2021/04/19/673101/.

Kabinet Ministriw Ukrajiny – Dejaki pytannia finansuwannia stworennia kosmicznoji systemy “Sicz-2-1”], n.d., https://www.kmu.gov.ua/npas/deyaki–pitannya-finansuvannya-stvoren-a318.

Krawec R., Ukrainian space policy – contributing to national economic development, „Space Policy”, vol. 11, 1995, no. 2.

Krippendorff K., Content Analysis. An Intraduction to Its Methodology, Thousand Oaks – London – New Dehli 2004.

Laffaiteur M. et al., Space Activities: Ukraine Looking for New Developments, „ESPI Perspectives” 2011, no. 51.

Malysheva N.R., Regulation of Space Activities in Ukraine, [w:] National Regulation of Space Activities. Space Regulations Library Series, vol. 5, ed. R. Jakhu, Dodrecht 2010.

Mathieu Ch., Space in Central and Eastern Europe. Opportunities and challenges for the European space endeavor, Vienna 2007.

Mearsheimer J.J., The Case for a Ukrainian Nuclear Deterrent, „Foreign Affairs”, vol. 72, 1993, no. 3

Moltz J.C., The Politics of Space Security. Strategic Restraint and the Pursuit of National Interests, Stanford 2011.

Moorthi N.D., What “Space Security” Means to an Emerging Space Power, „Astropolitics”, vol. 2, 2004, no. 2.

O zatwierdzeniu Koncepcji Narodowego docelowego programu naukowo-technicznego Ukrainy na lata 2021-2025, 13.01.2021, https://zakon.rada.gov.ua/go/15-2021-%D1%80.

O zmianie niektórych ustaw Ukrainy w sprawie regulacji państwowej działalności kosmicznej, n.d., https://zakon.rada.gov.ua/go/143-20.

Ortega A.A., Artemis Accords: A Step Toward International Cooperation or Further Competition?, https://www.lawfareblog.com/artemis-accords–step-toward-international-cooperation-or-further-competition.

Pultarova T., Vega rocket returns to flight with Europe’s most advanced Earth observation satellite yet, n.d., https://www.space.com/vega-rocket-return–to-flight-pleiades-neo.

Robinson J. et al., Strategic Competition for Space Partnerships and Markets, [w:] Handbook of Space Security: Policies, Applications and Programs, ed. K.-U. Schrogl et al., Cham 2020.

Russlands Truppenverlegung – Ukrainischer Botschafter: “Wir brauchen militärische Unterstützung”, 15.04.2021, https://www.deutschlandfunk.de/russlands-truppenverlegung-ukrainischer-botschafter-wir.694.de.html?dram:article_id=495718.

Semenyaka V., The Current State of Deregulation of Space Activities in Ukraine, „Advanced Space Law”, vol. 3, 2019.

Sheldon J.B., Gray C.S., Theory Ascendant? Spacepower and the Challenge of Strategic Theory, [w:] Toward a Theory of Spacepower. Selected Essays, ed. Ch.B. Lutes, P.L. Hays, Washington 2011.

Słomczyńska I., Europejska polityka kosmiczna, Lublin 2017.

Sprawa derżawnoho pidpryjemstwa „Ukrkosmos”, n.d., https://nabu.gov.ua/novyny/sprava-derzhavnogo-pidpryyemstva-ukrkosmos.

Ukrajina maje widnowyty łiderstwo ta status prowidnoji aerokosmicznoji derżawy, tomu treba zminiuwaty pidchid do finansuwannia kosmicznoji hałuzi – Wołodymyr Zełens’kyj – Derżawne kosmiczne ahentstwo Ukrajiny, 12.04.2021, https://www.nkau.gov.ua/ua/news/khronika-podii/1727-ukraina-maie-vidnovyty-liderstvo-ta-status-providnoi-aerokosmichnoi-derzhavy-tomu-treba-zminiuvaty-pidkhid–do-finansuvannia-kosmichnoi-haluzi-volodymyr-zelenskyi.

Wspólnota Europejska, Umowa o współpracy w zakresie cywilnego Globalnego Systemu Nawigacji Satelitarnej (GNSS) pomiędzy Wspólnotą Europejską i jej państwami członkowskimi a Ukrainą, Dz.U. WE L125, 26.04.2014.

Zinets N., UPDATE 1 – Ukraine president approves sanctions against China’s Skyrizon, „Reuters”, 29.01.2021, https://www.reuters.com/article/ukraine–china-sanctions-idUSL1N2K411U.

PDF: Pobierz