The position of Eastern European countries towards the Three Seas Initiative (TSI)

Stanowisko państw Europy Wschodniej wobec Inicjatywy Trójmorza (TSI)

Abstrakt: Powstaniu Inicjatywy Trójmorza, formatu polityczno-ekonomicznego 12 państw UE, towarzyszy wzrost zainteresowania ze strony światowych mocarstw i państw regionu nienależących do UE. Celem badań jest analiza dotycząca zaangażowania trzech państw Europy Wschodniej: Białorusi, Ukrainy i Mołdawii, w projekty powstające w ramach TSI. W badaniach wykorzystano podejście neorealistyczne. Państwa te należą do obszaru postradzieckiego i poza Białorusią wykazują chęć współpracy z instytucjami zachodnimi, co budzi ostrą reakcję ze strony Federacji Rosyjskiej. Rezultatem badań będzie określenie ich partycypacji w realizowane przez TSI projekty, obejmujące infrastrukturę energetyczną, transportową i cyfrową. Państwa te są na drodze do bliższej współpracy z Inicjatywą, być może w ramach nowego formatu TSI plus. Za rozszerzeniem Inicjatywy Trójmorza opowiadają się Stany Zjednoczone. Obawy budzi jednak negatywne stanowisko Rosji, co może doprowadzić do konfliktu w regionie.

Bibliografia:

Brzeziński I., Fried D., Mosbacher G., Czym jest Inicjatywa Trójmorza? Od wizji do działania, Trimarium.pl, July 6, 2021, https://trimarium.pl/czym-jest-inicjatywa-trojmorza-od-wizji-do-dzialania.

Chodakiewicz M.J., Międzymorze, Warsaw 2021.

Chojan A., The United States on the Three Seas Initiative, “Rocznik Instytutu Europy Środkowo-Wschodniej” 2019. vol. 17, no. 3.

Completing Europe: From the North-South Corridor to Energy, Transportation, and Telecommunications Union, report by Atlantic Council and CEEP, 21 November 2014, https://www.atlanticcouncil.org.

Czaputowicz J., Mapa współczesnego realizmu: realizm klasyczny, neorealizm, realizm neoklasyczny, [in:] Teoria realizmu w nauce o stosunkach międzynarodowych.

Założenia i zastosowania badawcze, J. Czaputowicz, E. Haliżak (eds.), Warszawa 2015.

Dziewiałtowski-Gintowt B., Integracja Ukrainy z Unią Europejską w świetle wybranych projektów Trójmorza, “Wschodoznawstwo” 2021, vol. 15.

Eberhardt P., Twórcy ukraińskiej geopolityki, “Przegląd Geograficzny” 2009, vol. 81, no. 2.

Halecki O., Historia Europy – jej granice i podziały, Lublin 2000.

Honcharenko O., Trymor’ya: chy mozhlyvyy Balto-Chornomors’kyysoyuz bez Ukrayiny?, 18 February 2020, lb.ua, https://ukr.lb.ua/blog/aleksey_goncharenko/450239_trimorya_chi_mozhliviy.html.

Kamińska A., Wybrane problemy Republiki Mołdawii w świetle zmian w ładzie międzynarodowym, “Studia Europejskie” 2017, no. 4.

Kłysiński K., Żochowski P., Rosja-Białoruś: pozorowane przyspieszenie integracji, „Analizy OSW”, 5 November 2021, https://www.osw.waw.pl/pl/publikacje/analizy/2021-11-05/rosja-bialorus-pozorowane-przyspieszenie-integracji.

Kochis D., US Contributions to 3 Seas Investment Fund Are Smart, Strategic, Daily Signal, 5 January 2021, https://www.dailysignal.com/2021/01/05/us-contributions-to-3-seas-investment-fund-are-smart-strategic/.

Kornat M., M. Wołos, Józef Beck. Biografia, Warsaw 2021.

Kowal P., Orzelska-Stączek A., Inicjatywa Trójmorza: geneza, cele i funkcjonowanie, Warsaw 2019.

Kushnir O., The Intermarium as a Pivotal Geopolitical Buzzword, “East/West: Journal of Ukrainian Studies” 2021, vol. VIII, no. 2.

Lasecki R., Ruś Bałtycka – białoruska odpowiedź na Trójmorze, „Myśl Polska” 2020, no. 37-38, https://www.mysl-polska.pl/2478.

Lewkowicz Ł., The Three Seas Initiative in the Context of International Challenges, “Rocznik Instytutu Europy Środkowo-Wschodniej” 2019, vol. 17, no. 3.

Łaptos J., Zakres i formy współpracy polityków środkowoeuropejskich na uchodźctwie podczas II wojny światowej, “Studia Środkowoeuropejskie i Bałkanistyczne” 2017, vol. 25.

Mackinder H.J., Demokratyczne ideały a rzeczywistość, Warsaw 2019.

Menkiszak M., Doktryna Putina: Tworzenie koncepcyjnych podstaw rosyjskiej dominacji na obszarze postradzieckim, “Komentarz OSW”, 27 March 2014, https://www.osw.waw.pl/pl/publikacje/komentarze-osw/2014-03-27/doktryna-putina-tworzenie-koncepcyjnych-podstaw-rosyjskiej.

Mieroszewski J., Materiały do refleksji i zadumy, Paris 1976.

Mizhnarodnyy vodnyy shlyakh E40, Natsional’nyy ekolohichnyy tsentr Ukrayiny (2020), http://necu.org.ua/e40ukraine.

Neoimperskoye gosudarstvo s ambitsiyami k liderstvu i zakhvatu. I rech’ vovse ne o Rossii, Baltnews, 24 May 2020, https://baltnews.lt/nato/20200524/1019955321/Neoimperskoe-gosudarstvo-s-ambitsiyami-k-liderstvu-i- zakhvatu-I-rech-vovse-ne-o-Rossii.htm.

Nye J.S., Soft power. Jak osiągnąć sukces w polityce międzynarodowej?, Warsaw 2007.

Okulewicz P., Koncepcja Międzymorza w myśli i praktyce politycznej obozu J. Piłsudskiego w latach 1918-1926, Poznań 2001.

Orzelska-Stączek A., Ukielski P., Inicjatywa Trójmorza z perspektywy jej uczestników, Warsaw 2020.

Orzelska-Stączek A., New wave of regional cooperation in Central Europe as a response to new threats, “Rocznik Instytutu Europy Środkowo-Wschodniej” 2020, vol. 18, no. 1.

Plan współpracy pomiędzy Rzeczpospolitą Polską, Republiką Litewską i Ukrainą w ramach Trójkąta Lubelskiego, 7 July 2021, https://phavi.umcs.pl/at/attachments/2021/0803/114847-mapa-drogowa-trojkata-lubelskiego-1.pdf.

Poltorak V., Ukraine and the Intermarium: From the Middle Ages to the Collapse of the USSR, [in:] The Intermarium as the Polish-Ukrainian Linchpin of Baltic Black Sea Cooperation, O. Kushnir (ed.), Cambridge 2019.

Posol rozpoviv, chomu Ukrayinu ne zaprosyly na konferentsiyu „Trymor’ya”, 5.ua, 6 July 2021, https://www.5.ua/polityka/posol-rozpoviv-chomu-ukrainu-ne-zaprosyly-na-konferentsiiu-trymoria-149650.html.

Radziwinowicz W., Jagielski W., Jesteśmy tu, by podjąć walkę, Wyborcza.pl, 13 August 2008, https://wyborcza.pl/7,75399,5583348,jestesmy-tu-by-podjac-walke.html.

Rosja zapoczątkowała kontakty z USA w sprawie tzw. gwarancji bezpieczeństwa, pap.pl, 21 December 2021, https://www.pap.pl/aktualnosci/news%2C1033580%2Crosja-zapoczatkowala-kontakty-z-usa-sprawie-tak-zwanej-gwarancji.

Shevchenko O., Idea Sojuszu Bałtycko-Czarnomorskiego oraz reakcja na utworzenie Trójmorza w ukraińskiej myśli politycznej 2015–2019, “Sprawy Międzynarodowe” 2020, vol. 73, no. 2.

Soroka G., Stępniewski T., The Three Seas Initiative: Geopolitical Determinants and Polish Interests, “Rocznik Instytutu Europy Środkowo-Wschodniej” 2019, vol. 17, no. 3.

Stępniewski T., Inicjatywa Trójmorza: uwarunkowania geopolityczne i nowy model regionalnej współpracy, “Studia Europejskie” 2018, no. 2.

Stoessinger J.G., The Might of Nation. World Politics in Our Times, New York 1969.

Studium wykonalności drogi wodnej E40 w Polsce: Opublikowanie niepokojących wstępnych wyników, Save Polesia, 4 March 2020, https://savepolesia.org/e40-waterway-feasibility-study-in-poland-worrying-initial-results-published/.

Sułek M., Parametry potęgi (siły) państwa – stałe czy zmienne, [in:] Państwo w teorii i praktyce stosunków międzynarodowych, M. Sułek, J. Symonides (red.), Warsaw 2009.

Sviridenko D., Orzechowski M., Biało-ruskij mir. Reaktywacja reintegracyjna w relacjach rosyjsko-białoruskich, “Rocznik Instytutu Europy Środkowo-Wschodniej” 2021, vol. 19, no. 2.

Szeptycki A., Europa Wschodnia i Kaukaz Południowy: długi cień Rosji, [in:] “Rocznik Statystyczny 2019/20”, vol. 25, Warsaw 2020.

Three Seas, Status Report of 2021, https://projects.3seas.eu/report.

Ukielski P., Inicjatywa Trójmorza w polskiej polityce zagranicznej, „Studia Europejskie” 2018, no. 2.

Ukraina, Gruzja i Mołdawia utworzyły „stowarzyszone trio”, w celu połączenia wysiłków na drodze integracji europejskiej, jagiellonia.org, 17 May 2021, https://jagiellonia.org/ukraina-gruzja-i-moldawia-utworzyly-stowarzyszone-trio-w-celu-polaczenia-wysilkow-na-drodze-integracji-europejskiej/.

Vasylevych Y. V., Chornomors’ka kontseptsiya Yuriya Lypy u heopolitychniy dumtsi Ukrayiny, Naukovi pratsi [Chornomors’koho derzhavnoho universytetu imeni Petramohyly], “Politolohiya” 2012, t. 178, vyp. 166.

Voytyuk O., Koncepcja Międzymorza we współczesnej myśli politycznej Ukrainy, “Europa Orientalis. Studia z Dziejów Europy Wschodniej i Państw Bałtyckich” 2019, no. 10.

Wizyta prezydent Mołdawii na Ukrainie. Kijów i Kiszyniów chcą przystąpić do Inicjatywy Trójmorza, 14 January 2021, https://studium.uw.edu.pl/wizyta-prezydent-moldawii-na-ukrainie-kijow-i-kiszyniow-chca-przystapic-do-inicjatywy-trojmorza/.

Wspólna deklaracja w sprawie Inicjatywy Trójmorza, prezydent.pl, 25 August 2016, http://www.prezydent. pl/aktualnosci/wizyty-zagraniczne/art, 105,wspolna-deklaracja-w-sprawie-inicjatywy-trojmorza.html.

Wspólna Deklaracja Prezydenta Republiki Litewskiej, Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej i Prezydenta Ukrainy, prezydent.pl, 2 December 2021, https://www.prezydent.pl/aktualnosci/wypowiedzi-prezydenta-rp/wystapienia/wspolna-deklaracja-prezydentow-polski-litwy-i-ukrainy-plen,46189.

Zbruch A., Ideya Balto-Chornomors’koho soyuzu (Mizhmor’ya): istoriya taperspektyvy, pravyysektor.info, 25 May 2017, https://pravyysektor.info/prosvitnyctvo/oriyentyry/ideya-balto-chornomorskogo-soyuzu-mizhmorya-istoriya-ta-perspektyvy.

PDF: Pobierz