Leadership by women in power in the Baltic States and their role in policymaking

Elżbieta Lesiewicz

ORCID: Elżbieta Lesiewicz: 0000-0002-6209-3455

Afiliacja: Uniwersytet Adama Mickiewicza

Agata Włodarska-Frykowska

ORCID: Agata Włodarska-Frykowska: 0000-0003-4672-7232

Afiliacja: Uniwersytet Łódzki

Barbara Jundo-Kaliszewska

ORCID: Barbara Jundo-Kaliszewska: 0000-0002-9615-1449

Afiliacja: Uniwersytet Łódzki

Strony: 55-74

Wydanie: Lublin 2024

DOI: https://doi.org/10.36874/RIESW.2024.2.3

Sposób cytowania: E. Lesiewicz, A. Włodarska-Frykowska, B. Jundo-Kaliszewska, Leadership by women in power in the Baltic States and their role in policymaking, „Rocznik Instytutu Europy Środkowo-Wschodniej” 22 (2024), z. 3, s. 55-74, DOI: https://doi.org/10.36874/RIESW.2024.2.3

Słowa kluczowe: , , , , ,

Keywords: , , , , ,


Abstrakt: Tekst koncentruje się na przywództwie politycznym kobiet wybranych na prezydentów państw bałtyckich. Dobór próby badawczej jest podyktowany położeniem geopolitycznym i wspólnym doświadczeniem historycznym, a także wyborem kobiet po 1991 r. na urząd prezydenta. Poszukiwano odpowiedzi na pytanie o styl sprawowania władzy i układanie relacji z państwami (USA, Chiny i Rosja), które próbowały w przeszłości i próbują obecnie wpływać na politykę w regionie.

Bibliografia:

1. Ārpolitikas zvaigzne, https://www.lsm.lv/vienmer-prezidente/raksts/arpolitikas-zvaigzne.
2. Buchowski K., Prezydentka Republiki Litewskiej Dalia Grybauskaitė, https://repozytorium.uwb.edu.pl/jspui/bitstream/11320/6178/1/CNISK_2017_2_K_Buchowski_Prezydentka_Republiki_Litewskiej.pdf.
3. Cepurītis M., Latvijas un Krievijas attiecību attīstība kopš Latvijas iestāšanās Eiropas Savienībā un NATO, https://www.rsu.lv/zinatniskie-raksti/latvijas-un-krievijas-attiecibu-attistiba-kops-latvijas-iestasanas-eiropas.
4. Chmielewski B., Estonia: Partia Reform wygrywa wybory parlamentarne, Ośrodek Studiów Wschodnich, https://www.osw.waw.pl/pl/publikacje/analizy/2023-03-06/estonia-partia-reform-wygrywa-wybory-parlamentarne.
5. Cimdin̦a A., In the name of Freedom: President of Latvia Vaira Vike-Freiberga, Latvia 2003.
6. Cottrell R., This Latvian leader is made of the right stuff, https://www.politico.eu/article/this-latvian-leader-is-made-of-the-right-stuff/.
7. Cowper-Coles M., Women political leaders: the impact of gender on democracy, London 2020.
8. Curriculum Vitae Minister of Finance of the Republic of Lithuania Dalia Grybauskaitė, https://www.europarl.europa.eu/hearings/commission/2004_enlarg/pdf/cv_grybauskaite_en.pdf.
9. Čaklais M., Izaicinājums, pirma Latvijas Valsts prezidente Vaira Vīk̦e-Freiberga, Riga 2003.
10. D. Grybauskaitė: korupcija plinta kaip vėžys, https://www.delfi.lt/news/daily/lithuania/dgrybauskaite-korupcija-plinta-kaip-vezys-47479985.
11. Эхо Москвы: Даля, Даля, короче говоря, https://www.delfi.lt/ru/news/politics/eho-moskvy-dalya-dalya-koroche-govorya-22267229.
12. Fuszara M., Citizenship, Representation and Gender, “Polish Sociological Review” 2010, vol. 172, no. 4, pp. 367–389.
13. Fuszara M., Kobiety w polityce, Warsaw 2007.
14. Hartliński M., Przywództwo polityczne. Wprowadzenie, Olsztyn 2012.
15. Héjj D., Współpraca Chin z Europą Środkową. 17+1 skurczył się do 14+1, Dziennik Gazeta Prawna, 17 August 2022, https://www.gazetaprawna.pl/wiadomosci/swiat/artykuly/8519307,chiny-europa-srodkowa-17-plus-1-litwa-lotwa-estonia.html.
16. Janeliunas T., Changes and adjustment in the foreign policy of Lithuania during Dalia Grybauskaitė’s presidency, “Journal of Baltic Studies” 2021, vol. 52, pp. 221–244.
17. Janutienė R., Raudonoji Dalia. Nuslėptieji Dalios Grybauskaitės biografijos puslapiai, Vilnius 2020.
18. Jest prezydent Estonii: po raz pierwszy w historii została nim kobieta, https://studium.uw.edu.pl/jest-prezydent-estonii-po-raz-pierwszy-w-historii-zostala-nim-kobieta/.
19. Jiang Pledges New China-Latvia Ties, http://en.people.cn/200206/11/eng20020611_97551.shtml.
20. Jundo-Kaliszewska B., Lachowski T., Odzyskanie niepodległości przez państwa bałtyckie w świetle procesu rozpadu ZSRS oraz następcze rozliczenie okresu sowieckiej okupacji. Wybrane aspekty natury prawnej i politycznej, “Władza Sądzenia” 2021, no. 20, pp. 109–127.
21. Jundo-Kaliszewska B., Orientacja na teraźniejszość. Warszawa w optyce Wilna w stulecie niepodległości Litwy, https://obserwatormiedzynarodowy.pl/2018/02/28/orientacja-na-terazniejszosc-warszawa-optyce-wilna-w-stulecie-niepodleglosci-litwy/.
22. Jundo-Kaliszewska B., Spór o prawo do imienia i nazwiska jako element kształtujący świadomość historyczną i europejską mniejszości polskiej na Litwie. Wybrane aspekty, [in:] T. Chłopecki, P. Fiktus (eds.), Studia z myśli polityczno-prawnej oraz historii prawa, Łódź 2023, pp. 101–125.
23. Kacewicz M., Dalia Grybauskaite – żelazna dama z Wilna, https://www.newsweek.pl/swiat/dalia-grybauskaite-zelazna-dama-z-wilna/8t6zv8p.
24. Kancik E., Przywództwo polityczne kobiet, przykład prezydentury w Europie, “Forum Politologiczne” 2013, no. 15, pp. 365–387.
25. Kersti Kaljulaid, https://forum2022.globsec.org/speakers/kersti-kaljulaid/.
26. Konstytucja Łotwy, https://biblioteka.sejm.gov.pl/wp-content/uploads/2016/11/Lotwa_pol_010711.pdf.
27. Kreipimasis į Lietuvos Prezidentę Dalią Grybauskaitę, prašant dalyvauti Lietuvos prezidento rinkymuose, https://www.peticijos.lt/visos/83691/kreipimasis-i-lietuvos-prezidente-dalia-grybauskaite-prasant-dalyvauti-rinkimuose/.
28. Kuczyńska-Zonik A., Obcokrajowcy na Łotwie: czy to prawdziwy problem?, https://cejsh.icm.edu.pl/cejsh/element/bwmeta1.element.ojs-doi-10_11649_sn_1438.
29. Kuczyńska-Zonik A., Prezydencja Estonii w Radzie Bezpieczeństwa ONZ, “Komentarze IEŚ” 2020, no. 105, https://ies.lublin.pl/komentarze/prezydencja-estonii-w-radzie-bezpieczenstwa-onz/.
30. Kuczyńska-Zonik A., Prezydent Estonii rozmawiała w Moskwie o stosunkach dwustronnych, “Komentarze IEŚ” 2019, no. 23, https://ies.lublin.pl/komentarze/prezydent-estonii-rozmawiala-w-moskwie-o-stosunkach-dwustronnych/.
31. Kuczyńska-Zonik A., Wybory prezydenckie w Estonii: możliwe scenariusze, Instytut Europy Środkowej, “Komentarze IEŚ” 2021, no. 130, https://ies.lublin.pl/komentarze/wybory-prezydenckie-w-estonii-mozliwe-scenariusze/.
32. Latvija Eiropas Savienībā, https://latvia.representation.ec.europa.eu/par-mums/latvija-eiropas-savieniba_lv.
33. Latvijai ir būtiska Ķīnas atbalstošā nostāja, https://www.vestnesis.lv/ta/id/63096.
34. Latvijas vieta pasaulē Ārlietas, drošība, cilvēktiesības, https://www.vestnesis.lv/ta/id/158495.
35. Lietuvos Respublikos Vyriausybės ir Prancūzijos Respublikos Vyriausybės susitarimas dėl bendradarbiavimo gynybos ir saugumo srityje, https://www.e-tar.lt/portal/lt/legalAct/TAR.1CB8A9F1E91B.
36. Muižnieks N., Latvian-Russian Relations: Domestic and International Dimensions, Latvijas Universitāte, 2006.
37. Musiał-Karg M., Żelazne damy polityki, [in:] eadem, B. Secler (eds.), Kobiety we współczesnym świecie. Rola i miejsce kobiet w życiu politycznym, Poznań 2010, pp. 115–128.
38. NATO Secretary General lauds President Grybauskaitė at Manfred Wörner Medal ceremony, https://www.nato.int/cps/en/natohq/news_216485.htm.
39. Otocki T., Tõnis Saarts: Dla Kersti Kaljulaid nacjonaliści z EKRE reprezentują wszystko to, co obce, Przegląd Bałtycki, 18 October 2019, https://przegladbaltycki.pl/13604,tonis-saarts-dla-kersti-kaljulaid-nacjonalisci-z-ekre-reprezentuja-wszystko-to-co-obce.html.
40. Pasaule V., Stāsts par to, kā latvieši pagājušajā gadsimtā meklēja prezidentu, https://jauns.lv/raksts/9viri/554700-ieskats-sena-un-nesena-pagatne-ka-latviesi-sev-mekleja-un-atrada-prezidentus.
41. Perspektywy współpracy państw bałtyckich z Chinami, https://pism.pl/publikacje/Perspektywy_wspolpracy_panstw_baltyckich_z_Chinami.
42. Popławski K., Kersti Kaljulaid – pierwsza kobieta prezydent Estonii, https://przegladbaltycki.pl/3577,kersti-kaljulaid-pierwsza-kobieta-prezydent-estonii.html.
43. Popławski K., Prezydent Estonii na miesiąc przeprowadzi się do Narwy, Przegląd Bałtycki, 28 December 2017, https://przegladbaltycki.pl/6673,prezydent-estonii-miesiac-przeprowadzi-sie-narwy.html.
44. Popławski K., Tarmo Tammiste: Narwa jest następna, ale nie będzie następnym Donieckiem, Przegląd Bałtycki, 21 May 2018, https://przegladbaltycki.pl/7538,tarmo-tammiste-narwa-jest-nastepna-ale-nie-bedzie-nastepnym-donieckiem.html.
45. Populārākajai prezidentei Vīķei-Freibergai – 80, https://nra.lv/politika/230250-popularakajai-prezidentei-vikei-freibergai-80.htm.
46. Prezidentiniai reitingai: D. Grybauskaitės palaikymas didėja, tačiau užtikrintas lyderis – G. Nausėda, https://www.lrytas.lt/lietuvosdiena/aktualijos/2023/09/23/news/prezidentiniai-reitingai-d-grybauskaites-palaikymas-dideja-taciau-uztikrintas-lyderis-g-nauseda-28478647.
47. President Kersti Kaljulaid starts working visit to USA, Err News, 28 June 2021, https://news.err.ee/1608259800/president-kersti-kaljulaid-starts-working-visit-to-usa.
48. President Kersti Kaljulaid takes oath of office, https://news.err.ee/119336/president-kersti-kaljulaid-takes-oath-of-office.
49. President Xi meets Estonian counterpart, http://www.xinhuanet.com/english/2018-09/18/c_137477149.htm.
50. Radczenko A., Grybauskaitė wystartuje w wyborach?, https://kurierwilenski.lt/2023/08/30/grybauskaite-wystartuje-w-wyborach/. 51. Rashkova E.R., Zankina E., Women in Politics in Eastern Europe: A Changing Outlook, [in:] Women, Policy and Political Leadership Regional Perspectives in Today’s World, Konrad-Adenauer-Stiftung, 2015, pp. 87–94.
52. Raudseps P., Vaira Vīķe-Freiberga, latviešu politiķe un sabiedriskā darbiniece, psiholoģe, Latvijas Valsts prezidente, https://enciklopedija.lv/skirklis/115184-Vaira-V%C4%AB%C4%B7e-Freiberga.
53. Reformierakond: hääled pidasid, EKRE: jätsime sedelid tühjaks, https://www.err.ee/574846/reformierakond-haaled-pidasid-ekre-jatsime-sedelid-tuhjaks.
54. Rosenberg S., Personības Vaira Vīķe-Freiberga, https://www.redzidzirdilatviju.lv/lv/collections/160421/136/.
55. Samoškaitė S., Kodėl taip pasikeitė D. Grybauskaitė, https://www.delfi.lt/news/daily/lithuania/kodel-taip-pasikeite-d-grybauskaite-66777372.
56. Steward A., Former Latvian president and Montreal professor on Putin: ‘He’s a narcissist and a psychopath’, https://globalnews.ca/news/8673073/vaira-vike-freiberga-latvia-ukraine-putin/.
57. Taurētājs T., Kā Latvijas prezidenti “flirtēja” ar 9. maiju un Krievijas imperiālismu, https://talavastauretajs-com.translate.goog/ka-latvijas-valsts-prezidenti-flirteja-ar-9-maiju-un-krievijas-imperialismu/?_x_tr_sl=lv&_x_tr_tl=pl&_x_tr_hl=pl&_x_tr_pto=sc.
58. The Most Powerful Women, https://images.forbes.com/lists/2005/11/Latvia_Country_1.html.
59. Toshkov D., Cretti G., Who is Afraid of More Women in Politics, and Why? An Analysis of Public Opinion in 28 European Countries, “Journal of Women, Politics & Policy” 2023, pp. 1–19.
60. Vairia Vīķe-Freiberga, https://kids.britannica.com/students/article/Vaira-Vike-Freiberga/627183.
61. Vaira Vīķe-Freiberga, https://worldleaders.columbia.edu/directory/vaira-vike-freiberga.
62. Vaira Vike–Freiberga, https://diplomats.pl/member/vaira-vike-freiberga/.
63. Vairas Vīķes-Freibergas paveiktais TOP 8 prezidentes amatā, https://www.lsm.lv/vienmer-prezidente/raksts/top8-paveiktas.
64. Valsts prezidente dodas valsts vizītē uz Ķīnu, https://www.tvnet.lv/6215294/valsts-prezidente-dodas-valsts-vizite-uz-kinu.
65. Valsts prezidentes Vairas Vīķes–Freibergas, https://www.vestnesis.lv/ta/id/12521.
66. Vīķe-Freiberga Vaira, https://www.memoiresdeguerre.com/2022/01/vike-freiberga-vaira.html.
67. Vike-Freiberga: Latvijas un Krievijas attiecības uzlabosies pēc prezidentu vizītēm, https://nra.lv/latvija/36609-vike-freiberga-latvijas-un-krievijas-attiecibas-uzlabosies-pec-prezidentu-abpusejam-vizitem.htm.
68. Wilno: Dalia Grybauskaite spotkała się Aleksandrem Łukaszenką, https://www.money.pl/archiwum/wiadomosci_agencyjne/iar/artykul/wilno;dalia;grybauskaite;spotkala;sie;aleksandrem;lukaszenka,148,0,533652.html.

Słowa kluczowe: , , , , ,