Platforma Obywatelska RP o suwerenności Polski

Civic Platform of the Republic of Poland on Poland’s sovereignty

Abstrakt: W artykule przeprowadzono analizę współczesnej polskiej myśli liberalnej reprezentowanej przez Platformę Obywatelską RP w kwestii suwerenności. Suwerenność można uznać za jedną z głównych cech konstytuujących państwo. Debata na temat suwerenności zintensyfikowała się po 2004 r., kiedy Polska stała się członkiem Unii Europejskiej, a także po ataku zbrojnym Federacji Rosyjskiej na Ukrainę w lutym 2022 r. Środowiska polityczne w Polsce różnie definiowały suwerenność. Część z nich, w tym liberalne, proponowały odejście od tradycyjnie rozumianej suwerenności państwa na rzecz jej nowoczesnej formuły uwzględniającej postępującą globalizację, integrację i współzależność państw.

Bibliografia:

1. Ankieta o reformie Unii Europejskiej. Część II, Andrzej Halicki, https://wyborcza.pl/7,75968,10861436,ankieta-o-reformie-unii-europejskiej-czesc-ii.html [21.12.2023].
2. Boni M., Głos w dyskusji, [w:] Polska Tuska, red. P. Kosiewski, Warszawa 2008.
3. Ciapała J., Konstytucyjna zasada zwierzchnictwa Narodu w kontekście członkostwa Polski w Unii Europejskiej, [w:] Koncepcje suwerenności. Zbiór studiów, red. I. Gawłowicz, I. Wierzchowiecka, Warszawa 2005.
4. Ciapała J., Wokół pojmowania i wykonywania suwerenności w warunkach członkostwa w Unii Europejskiej – kilka uwag podstawowych, lecz czy przekonujących?, „Gdańskie Studia Prawnicze” 2014, t. 31.
5. Czapliński W., Wyrozumska A., Prawo międzynarodowe publiczne. Zagadnienia systemowe, Warszawa 2014.
6. Czaputowicz J., Mapa współczesnego realizmu: realizm klasyczny, neorealizm, realizm neoklasyczny, [w:] Teoria realizmu w nauce o stosunkach międzynarodowych. Założenia i zastosowania badawcze, red. J. Czaputowicz, E. Haliżak, Warszawa 2014.
7. Czaputowicz J., Paradygmat liberalny w stosunkach międzynarodowych, „Sprawy Międzynarodowe” 2005, nr 4.
8. Czaputowicz J., Teorie stosunków międzynarodowych. Krytyka i systematyzacja, Warszawa 2007.
9. Czy w Unii utracimy suwerenność?, https://opoka.org.pl/biblioteka/X/XU/8gora [18.12.2023].
10. Eudaily S. P., Smith S., Sovereign Geopolitics? – Uncovering the Sovereignty Paradox, „Geopolitics” 2008, nr 13.
11. Ferreira-Snyman A., The evolution of state sovereignty. A historical overview, „Fundamina. A Journal of Legal History” 2006, vol. 12, no. 2.
12. Gawłowicz I., Nowe wykorzystywanie suwerenności jako signum temporis, [w:] Koncepcje suwerenności. Zbiór studiów, red. I. Gawłowicz, I. Wierzchowiecka, Warszawa 2005.
13. Głęboka przebudowa państwa. Projekt programu dla Platformy Obywatelskiej, Warszawa 2007.
14. Grittersová J., The evolution of the concept and the role of sovereignty, „Conflicts and Tensions in the World” 1999, vol. 8, no. 3.
15. Gornowicz M., Chrześcijaństwo jako ważna determinanta integracji europejskiej, https://m.niedziela.pl/artykul/166891/nd/Chrzescijanstwo-jako-wazna-determinanta [10.09.2023].
16. Habowski M., Platforma Obywatelska wobec zagadnień polityki zagranicznej, [w:] Polityka zagraniczna Polski w latach 2004-2011. Struktury – koncepcje – sąsiedzi – Izrael, red. M. S. Wolański, Polkowice 2013.
17. Haliżak E., Liberalna teoria polityki zagranicznej i jej analityczne zastosowanie, „Stosunki Międzynarodowe – International Relations” 2016, nr 2 (t. 52).
18. Isenbaert M., EC Law and the Sovereignty of the Member States in Direct Taxation, „Doctoral Series” 2008, vol. 19.
19. Jackson R., Sovereignty. The Evolution of an Idea, Cambridge 2007.
20. Jedlecka W., Państwo narodowe a integracja europejska, „Zeszyty Naukowe Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. Witelona w Legnicy” 2007, nr 1.
21. Konopacki S., Problem suwerenności w Unii Europejskiej, „Studia Europejskie” 2008, nr 30.
22. Konopacki S., Przydatność teorii integracji politycznej do analizy współczesnej Unii Europejskiej, [w:] Stosunki międzynarodowe. Wokół zagadnień teoretycznych, red. K. Kącka, Toruń 2014.
23. Kowalczyk K., Rodziny partii politycznych w III RP, [w:] Partie i system partyjny III RP, red. K. Kowalczyk, Toruń 2011.
24. Kowalczyk K., Typologia polskich partii politycznych według kryterium programowego, „Środkowoeuropejskie Studia Polityczne” 2014, nr 1.
25. Kranz J., Polska i Unia Europejska w epoce „dobrej zmiany”, czyli jak wygrać trzecią wojnę światową, Warszawa 2023.
26. Kusiak P., Postpolityka. W poszukiwaniu istoty zjawiska, „Colloquium Wydziału Nauk Humanistycznych i Społecznych” 2011, R. III.
27. Kwiecień R., Suwerenność państwa: rekonstrukcja i znaczenie idei w prawie międzynarodowym, Kraków 2004.
28. Laska A., Suwerenność państwa jako kategoria politologiczna, [w:] Suwerenność państwa we współczesnych stosunkach międzynarodowych, red. Z. Leszczyński, S. Sadowski, Warszawa 2005.
29. Leszczyński Z., Problem suwerenności państwa w procesie integracji europejskiej, [w:] Suwerenność państwa we współczesnych stosunkach międzynarodowych, red. Z. Leszczyński, S. Sadowski, Warszawa 2005.
30. Łoś-Nowak T., Państwo jako uczestnik stosunków międzynarodowych, [w:] Studia z teorii polityki, red. A. W. Jabłoński, L. Sobkowiak, Wrocław 1998.
31. Magone J. M., The New World Architecture: The Role of the European Union in the Making of Global Governance, Nowy Brunszwik 2005.
32. Master B., Teorie i koncepcje zjednoczeniowe Unii Europejskiej w założeniach programowych oraz w praktyce polskiej polityki integracyjnej, niepublikowana praca doktorska napisana pod kierunkiem prof. dr. hab. Mieczysława Stolarczyka.
33. Molendowska M., Ewolucja idei europejskiej – od Europy federacyjnej do Europy „dwóch prędkości”, „Athenaeum. Polskie Studia Politologiczne” 2013, vol. 37.
34. Monarcha-Matlak A., Kilka uwag o suwerenności, [w:] Koncepcje suwerenności. Zbiór studiów, red. I. Gawłowicz, I. Wierzchowiecka, Warszawa 2005.
35. Następny krok. Razem. Program wyborczy Platformy Obywatelskiej 2011, Warszawa 2011.
36. Nuzzo B., Nowe zjawiska społeczne i gospodarcze wpływające na suwerenność państwa: wybrane zagadnienia, [w:] Suwerenność. Wybrane aspekty, red. A. Krzynówek-Arndt, B. Szlachta, Kraków 2016.
37. Oniszczuk J., Ponowoczesność: państwo w ujęciu postnowoczesnym. Kilka zagadnień szczegółowych, „Kwartalnik Kolegium Ekonomiczno-Społecznego. Studia i Prace” 2012, nr 1.
38. Podsumowanie 500 dni pracy rządu Donalda Tuska i koalicji PO-PSL, Warszawa 2009.
39. Polska Obywatelska. Podstawy programu politycznego Platformy Obywatelskiej RP, Warszawa 2007.
40. Popiuk-Rysińska I., Suwerenność w rozwoju stosunków międzynarodowych, Warszawa 1993.
41. Porzucić czy zostawić zasadę jednomyślności w UE?, https://dorzeczy.pl/opinie/506175/zasada-jednomyslnosci-w-ue-wisniewska-odejscie-niezbedne.html [19.12.2023].
42. Program PO. Polska zasługuje na cud gospodarczy. By żyło się lepiej. Wszystkim!, Warszawa 2007.
43. Przemówienie Donalda Tuska na Konwencji w Sopocie 12.04.2014, https://www.platforma.org/aktualnosci/tusk-na-konwencji-po-w-sopocie-miejsce-polski-jest-na-zachodzie/ [13.05.2018].
44. Radosław Sikorski, Przyszłością Unii Europejskiej jest federacja, https://www.rp.pl/publicystyka/art6378221-radoslaw-sikorski-przyszloscia-unii-europejskiej-jest-federacja [24.09.2023].
45. Radosław Sikorski, Suwerenność? Lepiej mieć całą mrówkę czy nogę od słonia?, https://www.wprost.pl/kraj/231538/sikorski-suwerennosc-lepiej-miec-cala-mrowke-czy-noge-od-slonia.html [09.11.2023].
46. Rosicki R., O suwerenności, „Przegląd Naukowo-Metodyczny” 2010, nr 4.
47. Róża Thun, Nie fascynujmy się renacjonalizacją, bo pierwsi padniemy jej ofiarą, https://krytykapolityczna.pl/swiat/ue/thun-nie-fascynujmy-sie-renacjonalizacja-bo-pierwsi-padniemy-jej-ofiara/ [10.09. 2023].
48. Sejm Rzeczypospolitej Polskiej, Informacja ministra spraw zagranicznych o założeniach polskiej polityki zagranicznej w 2008 r., https://orka2.sejm.gov.pl/Debata6.nsf/main/20C4290E [28.03.2023].
49. Sejm Rzeczypospolitej Polskiej, Informacja ministra spraw zagranicznych o założeniach polskiej polityki zagranicznej w 2010 roku, https://orka2.sejm.gov.pl/Debata6.nsf/main/583C4C86 [18.09.2023].
50. Sejm Rzeczypospolitej Polskiej, Informacja ministra spraw zagranicznych o założeniach polskiej polityki zagranicznej w 2012 roku, https://www.sejm.gov.pl/sejm7.nf/wypowiedz.xs?posiedzenie=11dzien=2&wp=2iew=4 [20.12.2023].
51. Sejm Rzeczypospolitej Polskiej, Informacja ministra spraw zagranicznych o założeniach polskiej polityki zagranicznej w 2014 roku, https://www.sejm.gov.pl/Sejm7.nsf/wypowiedz.xsp?posiedzenie=67&dzien=2&wyp=83&view=2 [21.11.2023].
52. Sejm Rzeczypospolitej Polskiej, Informacja prezesa Rady Ministrów Donalda Tuska w sprawie przyszłości Unii Europejskiej, https://www.sejm.gov.pl/sejm7.nsf/wypowiedz.xsp?posiedzenie=3&dzien=2&wyp=002 [23.10.2023].
53. Sejm Rzeczypospolitej Polskiej, Informacja prezesa Rady Ministrów i prokuratora generalnego o działaniach instytucji państwowych w sprawie spółki Amber Gold, https://www.sejm.gov.pl/Sejm7.nsf/wypowiedz.xsp?posiedzenie=20&dzien=2&wyp=026 [10.10.2023].
54. Sejm Rzeczypospolitej Polskiej, Odpowiedź sekretarza stanu w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów – z upoważnienia prezesa Rady Ministrów – na interpelację nr 18 z 06.11.2007 r. w sprawie nowej koncepcji suwerenności państwa, https://orka2.sejm.gov.pl/IZ6.nsf/main/1EF7A83A [12.05.2023].
55. Sejm Rzeczypospolitej Polskiej, Przedstawienie przez prezesa Rady Ministrów Donalda Tuska programu działania Rady Ministrów z wnioskiem o udzielenie wotum zaufania, https://orka2.sejm.gov.pl/Debata6.nsf/main/69110A4B#001SI [21.12.2023].
56. Sejm Rzeczypospolitej Polskiej, Przedstawienie przez Prezesa Rady Ministrów Donalda Tuska programu działania oraz składu Rady Ministrów wraz z wnioskiem w sprawie wyboru członków Rady Ministrów, https://www.sejm.gov.pl/sejm10.nsf/wypowiedz.xsp?posiedzenie=1&dzien=10&wyp=003 [18.12.2023].
57. Sejm Rzeczypospolitej Polskiej, Przedstawienie przez Prezesa Rady Ministrów Ewę Kopacz programu działania Rady Ministrów z wnioskiem o udzielenie wotum zaufania, https://www.sejm.gov.pl/sejm7.nsf/wypowiedz.xsp?posiedzenie=76&dzien=1&wyp=3&view=4 [21.12.2023].
58. Sejm Rzeczypospolitej Polskiej, Wypowiedź Beaty Bublewicz z 15.12.2011 w debacie po informacji prezesa Rady Ministrów w sprawie przyszłości Unii Europejskiej, https://www.sejm.gov.pl/sejm7.nsf/wypowiedz.xsp?posiedzenie=3&dzien=2&wyp=097 [23.10.2023].
59. Sejm Rzeczypospolitej Polskiej, Wypowiedź Bogdana Klicha z 24.07.2002 w debacie po informacji o dotychczasowych pracach Konwentu Europejskiego, https://orka2.sejm.gov.pl/Debata4.nsf/main/23915C53 [23.10.2023].
60. Sejm Rzeczypospolitej Polskiej, Wypowiedź Dariusza Rosati z 15.12.2011 po informacji prezesa Rady Ministrów w sprawie przyszłości Unii Europejskiej, https://www.sejm.gov.pl/sejm7.nsf/wypowiedz.xsp?posiedzenie=3&dzien=2&wyp=050 [04.10.2023].
61. Sejm Rzeczypospolitej Polskiej, Wypowiedź Grzegorza Schetyny z 15.12.2011 w debacie po informacji prezesa Rady Ministrów w sprawie przyszłości Unii Europejskiej, https://www.sejm.gov.pl/sejm7.nsf/wypowiedz.xsp?posiedzenie=3&dzien=2&wyp=003 [10.09.2023].
62. Sejm Rzeczypospolitej Polskiej, Wypowiedź Marcina Święcickiego z 08.05.2014 w debacie po informacji ministra spraw zagranicznych o założeniach polskiej polityki zagranicznej w 2014 roku, https://www.sejm.gov.pl/Sejm7.nsf/wypowiedz.xsp?posiedzenie=67&dzien=2&wyp=111 [13.03.2023].
63. Sejm Rzeczypospolitej Polskiej, Wypowiedź Marty Fogler z 24.07.2002 w debacie po informacji o dotychczasowych pracach Konwentu Europejskiego, https://orka2.sejm.gov.pl/Debata4.nsf/main/0D64FB14 [23.10.2023].
64. Sejm Rzeczypospolitej Polskiej, Wypowiedź ministra spraw zagranicznych Radosława Sikorskiego z 15.12.2011 po informacji prezesa Rady Ministrów w sprawie przyszłości Unii Europejskiej, https://www.sejm.gov.pl/sejm7.nsf/wypowiedz.xsp?posiedzenie=3&dzien=2&wyp=185 [12.12.2023].
65. Sejm Rzeczypospolitej Polskiej, Wypowiedź Stanisława Gorczycy z 24.07.2002 w debacie po informacji o dotychczasowych pracach Konwentu Europejskiego, https://orka2.sejm.gov.pl/Debata4.nsf/main/042501CE [23.10.2023].
66. Sejm Rzeczypospolitej Polskiej, Wypowiedź Zbigniewa Chlebowskiego z 12.03.2008 w dyskusji po pierwszym czytaniu rządowego projektu ustawy o ratyfikacji Traktatu z Lizbony zmieniającego Traktat o Unii Europejskiej i Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską, sporządzonego w Lizbonie dnia 13 grudnia 2007 r., https://orka2.sejm.gov.pl/Debata6.nsf/main/0F20A48D [10.09. 2023].
67. Sejm Rzeczypospolitej Polskiej, Wystąpienie Donalda Tuska z okazji otrzymania europejskiej nagrody Globsec, https://www.consilium.europa.eu/pl/press/press-releases/2019/10/11/speech-by-president-donald-tusk-upon-receiving-the-globsec-european-award/ [12.08.2022].
68. Sienkiewicz B., Skąd brać moc, https://publica.pl/teksty/skad-brac-moc-51852.html [14.09.2023].
69. Silna Polska, odnowiony Zachód. Dyplomacja w służbie obywatelom. Program polityki zagranicznej Platformy Obywatelskiej, Warszawa 2019.
70. Sorensen G., Sovereignty: Change and Continuity an a Fundamental Institution, „Political Studies” 1999, t. XLVII.
71. Sowiński S., Suwerenność, ale jaka? Spór o suwerenność Rzeczpospolitej w polskiej eurodebacie, „Studia Europejskie” 2004, nr 1.
72. Suwerenność państwa członkowskiego Unii Europejskiej, red. P. Stawarz, T. Wallas, K. A. Wojtaszczyk, Warszawa 2017.
73. Szpak K., Polityka zagraniczna na forum Unii Europejskiej, [w:] Główne kierunki polityki zagranicznej rządu Donalda Tuska w latach 2007-2011, red. P. Musiałek, Kraków 2012.
74. Szpak K., Założenia programowe polityki zagranicznej koalicji rządowej PO-PSL w latach 2007-2011, [w:] Główne kierunki polityki zagranicznej rządu Donalda Tuska w latach 2007-2011, red. P. Musiałek, Kraków 2012.
75. Tomasiewicz J., Suwerenność. Narodziny i ewolucja pojęcia, „Społeczeństwo Otwarte” 1997, nr 2.
76. Tusk D., Nasza wielka stabilizacja, rozm. T. Machała, „Wprost”, 22 X 2010, nr 39.
77. Tusk D., Zwińmy folie, wynieśmy drabiny, „Gazeta Wyborcza”, 26 III 2011, nr 71.
78. Tusk: Wszystkie działania PiS wpisują się w rosyjską strategię rozbijania UE, https://www.gazetaprawna.pl/wiadomosci/artykuly/1496981,tusk-dzialania-pis-wpisuja-sie-w-rosyjska-strategie-rozbijania-ue.html [10.12.2023].
79. Uchwała III Krajowej Konwencji Platformy Obywatelskiej RP 21 maja 2006 r. PO stronie obywateli, https://platforma.org/dokumenty/uchwala-konwencja/2006 [09.08.2018].
80. Wallace W., The Sharing of Sovereignty: The European Paradox, „Political Studies” 1999, vol. 47.
81. Wiśniewski B., Teoria demokratycznego pokoju, [w:] Teorie i podejścia badawcze w nauce o stosunkach międzynarodowych, red. R. Zięba, S. Bieleń, J. Zając, Warszawa 2015.
82. Wituła N., Znaczenie suwerenności w demokratycznym państwie prawa, „Kultura Prawna” 2021, t. 4, nr 1-2.
83. Współczesne partie i systemy partyjne państw Grupy Wyszehradzkiej w procesie demokratyzacji, red. M. Barański i in., Katowice 2018.
84. Wystąpienie Pana Ministra Radosława Sikorskiego w Fundacji Batorego, Warszawa 8.10.2009, www.msz.gov.pl/Wystapienie,Ministra,Spraw,Zagranicznych,30699.html [23.10.2014].
85. Wywiad Donalda Tuska dla Deutsche Welle: Europa to wspólnota wartości, a nie kontynent, https://www.dw.com/pl/wywiad-donalda-tuska-dla-deutsche-welle-europa-to-wsp%C3%B3lnota-warto%C5%9Bci-a-nie-kontynent/a-5568777 [21.09.2023].
86. Zakrzewska I., Narodziny idei integracyjnych w Europie po II wojnie światowej, „Państwo i Społeczeństwo” 2003, nr 4.
87. Zmierczak M., Wprowadzenie, [w:] Koncepcje suwerenności. Zbiór studiów, red. I. Gawłowicz, I. Wierzchowiecka, Warszawa 2005.
88. Zuba K., Problem suwerenności w oczach eurosceptyków na przykładzie wybranych państw europejskich, [w:] Suwerenność państwa we współczesnych stosunkach międzynarodowych, red. Z. Leszczyński, S. Sadowski, Warszawa 2005.

PDF: Pobierz