Autor: Jakub Olchowski

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 660

Uzyskanie statusu kandydata do Unii Europejskiej przez Ukrainę i Mołdawię oraz jego znaczenie w odbiorze społecznym tych państw

Od pierwszych dni nowej fazy rosyjskiej agresji (24 lutego 2022 r.) władze Ukrainy na czele z prezydentem Wołodymyrem Zełenskim jednoznacznie akcentowały, że perspektywa członkostwa w Unii Europejskiej będzie ważnym sygnałem świadczącym o solidarności państw europejskich w walce z rosyjską inwazją. Ukraina, podobnie jak Mołdawia, od lat mierzy się z...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 646
Jakub Olchowski - Zespół Wschodni

Rosyjska propaganda uderza w relacje polsko-ukraińskie

W ostatnich tygodniach Rosja prowadzi intensywną kampanię propagandowo-dezinformacyjną w celu pogorszenia relacji Polski i Ukrainy. Warszawie zarzuca się m.in. dążenie do zajęcia i podporządkowania sobie zachodniej części Ukrainy w imię idei „wielkiej Rzeczypospolitej”. Polska jest też przedstawiana jako państwo nieodpowiedzialne i rusofobiczne, dążące do...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 643

Europejscy przywódcy w Kijowie – teatr polityczny z wymiernym epilogiem

Wizyta Klausa Iohannisa, Emmanuela Macrona, Mario Draghiego i Olafa Scholza w Kijowie nie przyniosła, wbrew oczekiwaniom wielu obserwatorów, prób nakłonienia Ukrainy do ustępstw wobec Rosji w imię szybkiego zakończenia wojny. Próby takie byłyby zresztą nieskuteczne, bo ustępstwa ze strony Ukrainy grożą jej utratą suwerenności. Przywódcy państw UE starali się...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 615
Jakub Olchowski - Zespół Wschodni

Rosyjskie zbrodnie i ich kontekst międzynarodowy

Rosja kontynuuje na Ukrainie wielokrotnie stosowaną w innych konfliktach politykę terroru, dopuszczając się morderstw, gwałtów, grabieży, deportacji oraz ostrzeliwując obiekty cywilne. Reakcje międzynarodowe są zróżnicowane, co wynika m.in. z tezy, wspieranej przez rosyjską propagandę, że Zachód także dopuszczał się zbrodni wojennych. Ukaranie zbrodni rosyjskich...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 581
Jakub Olchowski - Zespół Wschodni

Ochotnicy i najemnicy w służbie Rosji

Rosyjską agresję na Ukrainę wspierają jednostki czeczeńskie Ramzana Kadyrowa, quasi-prywatne rosyjskie przedsiębiorstwa militarne, Rosja rekrutuje też ochotników z Bliskiego Wschodu. Żadna z tych formacji nie osiągnęła sukcesów ani nie miała decydującego wpływu na przebieg działań wojennych, nie uzyskano też spodziewanego efektu psychologicznego. Jednak tego...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 564
Jakub Olchowski - Zespół Wschodni

Rosyjskie zbrodnie wojenne – kolejna odsłona starej taktyki

Rosyjska armia dopuszcza się na terytorium Ukrainy licznych zbrodni wojennych, atakując ludność cywilną i niszcząc infrastrukturę państwa. Działania te mają zdusić wolę oporu tak władz, jak i społeczeństwa ukraińskiego, a jednocześnie są też zapewne związane z rosnącą frustracją, spowodowaną przedłużającym się impasem i brakiem oczekiwanych sukcesów...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 534
Jakub Olchowski - Zespół Wschodni

Trzy dni wojny – determinacja i upór Ukrainy

Po trzech dniach działań wojennych Rosja nie zrealizowała swoich celów. Popełniono błędy na poziomie operacyjnym, założono też, że opór sił ukraińskich zostanie szybko przełamany. Jednak armia ukraińska skutecznie opiera się inwazji, wspierana determinacją społeczeństwa i władz. Na Ukrainę z wielu stron płynie pomoc militarna (broń, amunicja, paliwa),...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 525
Jakub Olchowski - Zespół Wschodni

Zaostrzenie sytuacji na Donbasie

W ciągu kilku dni, począwszy od połowy lutego 2022 r., doszło do zaostrzenia sytuacji militarnej wokół Donbasu i jednoczesnego zintensyfikowania działań dezinformacyjno-propagandowych prowadzonych przez Rosję i prorosyjskich separatystów. Celem tych działań jest Ukraina, która oskarżana jest o plany agresji zbrojnej na Donbas, inspirowanej przez zachodnie państwa i...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 517
Jakub Olchowski - Zespół Wschodni

Ukraina i Wielka Brytania – sojusz oparty na wspólnocie interesów

Kluczową przesłanką, uzasadniającą dążenie do zapowiadanego utworzenia polsko-ukraińsko-brytyjskiego porozumienia w zakresie bezpieczeństwa, jest zbliżone stanowisko trzech państw wobec działań Rosji. Wielką Brytanię i Ukrainę łączy także wspólnota interesów i wieloletnia współpraca w zakresie obronności. Ukraina, niepewna perspektywy członkostwa w NATO i...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 491
Jakub Olchowski - Zespół Wschodni

Kazachstan – gra o strefę wpływów

Na początku stycznia 2022 r. w Kazachstanie doszło do gwałtownych protestów społecznych, które podobnie jak na Ukrainie w 2013 r. i na Białorusi w 2020 r. rozpoczęły się od sprzeciwu wobec pojedynczych decyzji władz, by następnie szybko przekształcić się w systemowy, szeroki opór przeciw rządzącym. Rosja, mimo wiążącego się z tym ryzyka, spróbuje...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 472
Jakub Olchowski - Zespół Wschodni

Kryzys wokół granic Ukrainy

W tle wydarzeń na pograniczu polsko-białoruskim pozostaje narastające napięcie, związane z potencjalnym przeniesieniem kryzysu na granicę białorusko-ukraińską. W połączeniu ze wzmożoną aktywnością rosyjskich wojsk na granicy z Ukrainą powoduje to rosnące zaniepokojenie nie tylko Ukrainy, ale i zachodnich państw oraz instytucji. Wielowymiarowe działania Rosji...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 386
Jakub Olchowski - Zespół Wschodni

„Stabilizacja” sytuacji na Białorusi

Minął rok od pierwszych wystąpień przeciw reżimowi – obecnie protesty niemal ustały, zdławione brutalnymi represjami. Alaksandr Łukaszenka ugruntowuje, z pomocą Rosji, autorytarny model rządów, a jednocześnie kryzys społeczny i ekonomiczny w państwie się pogłębia. W relacjach międzynarodowych Białoruś oddala się konsekwentnie od Zachodu, czemu towarzyszy...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 382
Jakub Olchowski - Zespół Wschodni

35 lat po katastrofie w Czarnobylskiej Elektrowni Jądrowej

Po 35 latach awaria w Czarnobylskiej Elektrowni Jądrowej wciąż wywiera wpływ na świadomość społeczną – nie tylko mieszkańców Ukrainy. Katastrofa czarnobylska pozostaje symbolem przemian politycznych, towarzyszących upadkowi ZSRR, przypomina też o zagrożeniach generowanych przez rozwój naszej cywilizacji. Wciąż otaczają ją legendy i atmosfera tajemniczości,...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 373

Sytuacja pandemiczna w Europie Wschodniej

Trzy państwa wschodnioeuropejskie, z różnych powodów, także politycznych, znalazły się w kontekście COVID-19 w odmiennej sytuacji i w inny sposób stawiają czoła pandemii. Różnice dotyczą także specyfiki i tempa programów szczepień. Najtrudniejsza sytuacja epidemiczna panuje na Ukrainie, natomiast w przypadku Białorusi i Mołdawii wyraźnie widoczny jest...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 369
Jakub Olchowski - Zespół Wschodni

Powrót Stanów Zjednoczonych do gry o Ukrainę

Władze Ukrainy pokładają duże nadzieje w Stanach Zjednoczonych, licząc na ich pomoc w konflikcie z Rosją. Prezydent Biden nie zamierza jednak bezwarunkowo wspierać Ukrainy, uzależniając swoje poparcie od przyspieszenia reform wewnętrznych, a zwłaszcza demontażu systemu oligarchicznego. Dodatkowo sytuację będzie komplikować pogłębiająca się amerykańsko-rosyjska...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 344
Jakub Olchowski - Zespół Wschodni

Białoruś – wyzwania i dylematy w 2021 roku

Białoruś weszła w rok 2021 z problemami, które przyniósł rok 2020: pogarszającym się, w cieniu rozgrywek Alaksandra Łukaszenki z Władimirem Putinem, stanem gospodarki, pandemią COVID-19, niestabilną sytuacją społeczno-polityczną i ogólnonarodowymi protestami przeciw autorytarnej władzy. Te problemy będą też dominować w 2021, determinując tak relacje...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 315
Jakub Olchowski - Zespół Wschodni

Joe Biden 46. prezydentem USA – nadzieje Ukrainy

Zwycięstwo wyborcze Joe Bidena przyjęto na Ukrainie z zadowoleniem. Donald Trump traktowany był z nieufnością, wynikającą z przekonania o jego interesowności i braku rozeznania w problemach Europy Wschodniej. Zarzucano mu też instrumentalne traktowanie Ukrainy. Biden zna Ukrainę, jego administracja będzie wspierać ukraińskie reformy i zapewne wywierać większą...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 288
Jakub Olchowski - Zespół Wschodni

Ukraina z nową strategią bezpieczeństwa i starymi problemami

Przyjęta we wrześniu 2020 r. strategia bezpieczeństwa narodowego Ukrainy odnosi się do wielu płaszczyzn oraz zagrożeń i wyzwań, wskazuje też Polskę jako jednego z partnerów strategicznych. W wymiarze militarnym implementacja strategii może być jednak trudna – tak Siły Zbrojne Ukrainy, jak i sektor zbrojeniowy, mimo szybkiego tempa rozwoju i modernizacji, borykają...

Więcej →
13 listopada 2020

Przyszły prezydent USA nie zmieni polityki wobec państw naszego regionu

Rozmowa nr 94

Stany Zjednoczone Ameryki zasadniczo nie zmienią polityki wobec państw Europy Środkowej i Wschodniej. Joe Biden, zwycięzca wyborów prezydenckich, powinien utrzymać dotychczasowe kierunki działań, które prowadziła administracja Donalda Trumpa. Zmian rewolucyjnych nie będzie – uważa dr Jakub Olchowski, kierownik Zespołu Europy Wschodniej IEŚ.

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 256
Jakub Olchowski - Zespół Wschodni

Białoruś i Rosja – żelazny braterski uścisk

14 września 2020 r. doszło w Soczi do spotkania Władimira Putina z Alaksandrem Łukaszenką. Zgodnie z przewidywaniami spotkanie nie przyniosło istotnych, przełomowych zmian – miało być symboliczną manifestacją i komunikatem. Rosja potwierdziła, że Białoruś pozostanie w strefie jej wpływów i w „ruskim świecie”, w sprawy którego Zachód nie powinien się...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 225
Jakub Olchowski - Zespół Wschodni

Ukraina – NATO: burzliwy związek

W czerwcu 2020 r. Ukraina weszła do wąskiego grona sześciu państw, którym NATO przyznało status członka programu Rozszerzonych Możliwości (Enhanced Opportunities Partners). Status ten posiadają też Gruzja, Finlandia, Szwecja, Australia i Jordania. Oznacza to zacieśnienie współpracy i jest istotnym sygnałem politycznym adresowanym zarówno do Ukrainy, jak i do Rosji...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 213
Jakub Olchowski - Zespół Wschodni

Białoruś na rozdrożu

Tegoroczne wybory prezydenckie na Białorusi to najpoważniejsze, jak dotąd, wyzwanie dla Alaksandra Łukaszenki. Niezadowolenie i frustracja, powodowane zarówno sytuacją gospodarczą, jak i brakiem reakcji władz na pandemię, doprowadziły do bezprecedensowej mobilizacji i aktywizacji politycznej społeczeństwa, przy braku zainteresowania sąsiadów (z wyjątkiem Rosji) oraz...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 186

9 maja w Europie Wschodniej – święto w cieniu pandemii

Tradycja paradnego świętowania w dniu 9 maja rocznicy zwycięstwa nad Niemcami obecna jest już właściwie wyłącznie na obszarze byłego Związku Radzieckiego. Jest to, po części, uzasadnione doświadczeniami historycznymi, w dużej też mierze ukształtowane odgórnie decyzjami politycznymi. Niemniej wyraźny jest także znaczny ładunek emocjonalny, wpływający na...

Więcej →