Michał Paszkowski | Instytut Europy Środkowej

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 1274

Michał Paszkowski - Zespół Bałtycki

Konsekwencje zakończenia tranzytu gazu ziemnego przez Ukrainę

Na początku 2025 r. nastąpiło zakończenie podpisanych w 2019 r. pakietów umów, określających warunki tranzytu gazu ziemnego przez terytorium Ukrainy. Koniec tranzytu wpłynął na poziom bezpieczeństwa energetycznego kilku państw w Europie Środkowej, a także na Ukrainę. Od momentu wybuchu pełnowymiarowej wojny na Ukrainie w 2022 r. strona ukraińska wskazywała, że...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 1259

Michał Paszkowski - Zespół Bałtycki

Litwa, Łotwa oraz Estonia planują stworzenie bałtyckiego hubu energetycznego

Na początku listopada 2024 r., na 100 dni przed odłączeniem Litwy, Łotwy oraz Estonii od rosyjskiego systemu elektroenergetycznego BRELL, państwa te zainicjowały koncepcję stworzenia bałtyckiego hubu energetycznego, którego celem będzie zarówno zwiększenie mocy wytwórczych energii elektrycznej i tym samym zapewnienie bezpieczeństwa energetycznego, jak i eksport...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 1247

Michał Paszkowski - Zespół Bałtycki

Wybory prezydenckie w USA a bezpieczeństwo energetyczne państw Europy Środkowej

Wygrana kandydata Partii Republikańskiej w ostatnich wyborach prezydenckich w USA zmieni optykę polityki zagranicznej nowej amerykańskiej administracji, co przełoży się również na bezpieczeństwo energetyczne państw Europy Środkowej. Trudno jest jednoznacznie wskazać, jakie będą nowe priorytety w polityce zagranicznej USA, ale uwzględniając wcześniejszą kadencję...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 1239

Michał Paszkowski - Zespół Bałtycki

Potencjał morskiej energetyki wiatrowej w Szwecji

W Szwecji trwa debata na temat roli morskich farm wiatrowych i energii jądrowej w zapewnieniu bezpieczeństwa energetycznego, a także osiągnięcia celów klimatycznych. Zgodnie z szacunkami poziom zapotrzebowania na energię elektryczną w tym państwie wzrośnie o ok. 160% do 2050 r. Taki skokowy wzrost konsumpcji, uwarunkowany procesem elektryfikacji, wymusi znaczne...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 1228

Michał Paszkowski - Zespół Bałtycki

Przygotowania państw Europy Środkowej do sezonu zimowego

Przed państwami Europy Środkowej kolejny sezon jesienno-zimowy, w którym tradycyjnie dochodzi do skokowego wzrostu zapotrzebowania na gaz ziemny, wykorzystywany w elektrociepłowniach oraz elektrowniach. Poziom napełnienia podziemnych magazynów (PMG) tego surowca jest obecnie relatywnie wysoki. Największa obawa dotyczy zatem jego dostępności już w trakcie sezonu z uwagi...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 1221

Michał Paszkowski - Zespół Bałtycki

Kosowo: wyzwania związane z dostępem do energii elektrycznej

Od lat Kosowo zmaga się z problemem wynikającym z dostępności do energii elektrycznej, co widoczne jest szczególnie zimą. Operator systemu przesyłowego w Kosowie, spółka KOSTT, przewiduje, że w najbliższym sezonie jesienno-zimowym zapotrzebowanie na energię elektryczną zostanie w pełni zaspokojone przez produkcję krajową, a także import (konieczny ze względu na...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Kometarze IEŚ 1211

Michał Paszkowski - Zespół Bałtycki

Ukraina: ograniczone szanse na wypełnienie przez Azerbejdżan luki po gazie ziemnym z Rosji

Od 1 stycznia 2025 r. przestanie obowiązywać 5-letnia umowa rosyjsko-ukraińska z 2019 r., dotycząca tranzytu rosyjskiego gazu ziemnego przez terytorium Ukrainy. W trakcie obecnego sezonu grzewczego ten czynnik będzie w sposób znaczący oddziaływał na dostępność surowca w Europie, a także kształtował jego cenę. Lukę po rosyjskim surowcu mógłby wypełnić...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 1207

Michał Paszkowski - Zespół Bałtycki

Intensyfikacja współpracy gazowej państw bałtyckich i Finlandii

Państwa bałtyckie oraz Finlandia od wielu lat podejmują aktywne działania na rzecz wzmocnienia bezpieczeństwa energetycznego, które koncentrują się na stworzeniu jednolitego rynku gazu ziemnego, większej wymiany handlowej, a od wybuchu pełnowymiarowej wojny na Ukrainie również koordynacji działań antykryzysowych w sferze energetycznej. Jednym z elementów tego...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 1191

Michał Paszkowski - Zespół Bałtycki

Infrastruktura naftowa Chorwacji kluczem do bezpieczeństwa energetycznego państw Europy Środkowej

Chorwacja, z uwagi na swoje położenie geograficzne oraz istniejącą infrastrukturę, odgrywa niezwykle ważną rolę w kontekście dostaw ropy naftowej do rafinerii w Bośni i Hercegowinie, Serbii, na Węgrzech oraz Słowacji. Kluczową funkcję pełni terminal naftowy w Omišalj, a także rurociąg Adria. Uwzględniając uwarunkowania międzynarodowe, znaczenie tego typu...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 1185

Michał Paszkowski - Zespół Bałtycki

Rozbudowa infrastruktury gazowej na południu Europy

W Europie Południowej trwa proces zwiększania zdolności transportowych surowców energetycznych, głównie w kontekście rynku gazu ziemnego. Bez wątpienia głównym celem od 2022 r., a więc od wybuchu pełnoskalowej wojny na Ukrainie, jest zapewnienie większej dywersyfikacji źródeł oraz kierunków dostaw tego surowca do państw Europy Środkowej. Co ważne, wiele państw...

Więcej →

Zespół Bałtycki, Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 1176

Aleksandra Poznar | Michał Paszkowski - Zespół Bałtycki, Zespół Wyszehradzki

Ukraina ograniczyła tranzyt ropy naftowej południową nitką rurociągu Przyjaźń

Rozszerzenie przez władze Ukrainy w czerwcu 2024 r. listy podmiotów objętych sankcjami o spółkę Lukoil, dostarczającą ropę naftową do rafinerii Grupy MOL, doprowadziło do wstrzymania dostaw surowca w połowie lipca 2024 r. do zakładów w Bratysławie na Słowacji oraz w Százhalombatta na Węgrzech. Oba zakłady, dzięki otrzymanym w 2022 r. derogacjom na sankcje...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 1164

Michał Paszkowski - Zespół Bałtycki

Rumunia: ambitne plany dotyczące eksportu gazu ziemnego

Rumunia poprzez realizację projektu Neptun Deep ma szansę stać się największym producentem gazu ziemnego wśród państw Unii Europejskiej. Zagospodarowanie złóż Domino i Pelican South może stanowić niezwykle ważny element wzmocnienia bezpieczeństwa energetycznego nie tylko Rumunii, ale także państw Europy Środkowej. Zwiększona dostępność surowca w regionie...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 1163

Michał Paszkowski - Zespół Bałtycki

Węgry: współpraca energetyczna z państwami Morza Kaspijskiego

Węgry przez lata koncentrowały swoją politykę energetyczną na dostawach surowców energetycznych z Federacji Rosyjskiej. Zasadniczo współpraca z Rosją, w tym budowa elektrowni jądrowej w Paks, stanowiła fundament bezpieczeństwa energetycznego Węgier. Pomimo kluczowej roli Rosji w energetyce węgierskiej władze w Budapeszcie od dłuższego czasu podejmują kroki w...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze Brief IEŚ 1155

Michał Paszkowski - Zespół Bałtycki

Finlandia: rezygnacja z dostaw LNG z Federacji Rosyjskiej

Finlandia, jako pierwsze państwo Unii Europejskiej, zrezygnowała z dostaw gazu ziemnego w formie LNG z Federacji Rosyjskiej. Tego typu decyzja była następstwem wejścia w życie czternastego pakietu sankcji nałożonych na Rosję w związku z pełnowymiarowym atakiem na Ukrainę w lutym 2022 r. Rezygnacja z importu surowca z tego kierunku jest potwierdzeniem negatywnej oceny...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 1149

Michał Paszkowski - Zespół Bałtycki

Litwa: nowa wizja bezpieczeństwa energetycznego państwa do 2050 roku

Na Litwie rząd przyjął nową strategię bezpieczeństwa energetycznego z perspektywą do 2050 r. Dokument – Krajowa strategia niezależności energetycznej – czeka już tylko na zatwierdzenie przez parlament. Nowa strategia ma wpłynąć na wzrost niezależności energetycznej, a także doprowadzić do eksportu nadwyżki wytwarzanej energii elektrycznej. Proces...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 1133

Michał Paszkowski - Zespół Bałtycki

Słowacja: szanse na dostawy gazu ziemnego z Azerbejdżanu

Wojna rosyjsko-ukraińska zapoczątkowała na Słowacji proces odchodzenia od dostaw gazu ziemnego z Federacji Rosyjskiej. W nowych uwarunkowaniach wyzwaniem dla Słowacji pozostaje źródło pochodzenia gazu ziemnego, a nie infrastruktura, która była rozwijana przez lata i obecnie gwarantuje możliwość sprowadzania surowca z różnych kierunków. Ważną cezurą czasową...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 1124

Michał Paszkowski - Zespół Bałtycki

Mołdawia: potencjalne problemy z dostępnością energii elektrycznej w 2025 roku

Mołdawia znajduje się w specyficznej sytuacji, jeśli chodzi o dostępność energii elektrycznej, która niemalże w całości pochodzi z Naddniestrza, a więc separatystycznego terytorium nieuznawanego za państwo przez większość społeczności międzynarodowej. Dostawy energii są realizowane z elektrowni Cuciurgani-Moldavskaya GRES (MGRES), która nie płaci za gaz ziemny...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 1113

Michał Paszkowski - Zespół Bałtycki

Import surowców i paliw z USA do Polski oraz państw bałtyckich

Agresja Federacji Rosyjskiej na Ukrainę sprawiła, że Polska, Litwa, Łotwa oraz Estonia zrezygnowały z dostaw surowców energetycznych i paliw z Federacji Rosyjskiej, a powstała luka została uzupełniona przez import z innych kierunków, w tym ze Stanów Zjednoczonych Ameryki. Współpraca z USA wpływa na bezpieczeństwo energetyczne oraz ma znaczenie polityczne z uwagi na...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 1103

Michał Paszkowski - Zespół Bałtycki

Wojna na Ukrainie: działania Kijowa na rzecz zapewnienia dostępności paliw

Trwająca od 2022 r. wojna doprowadziła do istotnego przeobrażenia rynku energetycznego Ukrainy. Rząd w Kijowie pod koniec 2023 r. wprowadził rozwiązania mające na celu wzmocnienie bezpieczeństwa energetycznego państwa poprzez stworzenie systemu zapasów ropy naftowej i paliw. Prace nad odpowiednią ustawą trwały przez lata, ale dopiero wojna oraz uzyskanie przez...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 1079

Michał Paszkowski - Zespół Bałtycki

Lukoil planuje sprzedać rafinerię w Bułgarii

Przez lata firmy z Federacji Rosyjskiej pozyskiwały atrakcyjne aktywa energetyczne na świecie, w tym także w państwach Europy Środkowej. Wprowadzenie sankcji UE po pełnoskalowej agresji Rosji na Ukrainę ograniczyło funkcjonowanie niektórych z tych przedsiębiorstw. Taka sytuacja ma miejsce w odniesieniu do rafinerii Burgas w Bułgarii, należącej do rosyjskiej spółki...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 1071

Michał Paszkowski - Zespół Bałtycki

Spadek zapotrzebowania na gaz ziemny w państwach bałtyckich w 2023 roku

W państwach bałtyckich w 2023 r. kolejny rok z rzędu odnotowano spadek zapotrzebowania na gaz ziemny. Początkowo taka sytuacja była związana z pandemią COVID-19 i wysokimi cenami surowca na giełdach w Europie (efekt manipulacji cenami przez Rosję w 2021 r., a następnie wojny rosyjsko-ukraińskiej w 2022 r.). Obecnie oczekuje się, że prognozowany wzrost gospodarczy w...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 1055

Michał Paszkowski - Zespół Bałtycki

Terminale naftowe w państwach Europy Środkowej w dobie odchodzenia od surowców rosyjskich

W państwach Europy Środkowej należących do Unii Europejskiej funkcjonuje sześć terminali naftowych, zaopatrujących łącznie szesnaście rafinerii, z których kilka znajduje się poza granicami UE. W związku z trwającą wojną rosyjsko-ukraińską, w 2023 r. w terminalach tych rozładowywano tankowce z państw, które dotychczas nie dostarczały surowca dla tych...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 1035

Michał Paszkowski - Zespół Bałtycki

Terminale LNG w Europie Środkowej: znaczenie i funkcjonowanie

W państwach Europy Środkowej funkcjonuje kilka terminali regazyfikacyjnych LNG, których celem jest zapewnienie dostaw gazu ziemnego z różnych kierunków. W kontekście wybuchu wojny rosyjsko-ukraińskiej znaczenie tych terminali zdecydowanie wzrosło. Obecnie stanowią one kluczowe narzędzie w działaniach na rzecz dywersyfikacji źródeł oraz kierunków dostaw gazu...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 1027

Michał Paszkowski - Zespół Bałtycki

Rynki gazu ziemnego i ropy naftowej w państwach Europy Środkowej w 2023 r.

Państwa Europy Środkowej w 2023 r. podejmowały aktywne działania na rzecz wzmocnienia bezpieczeństwa energetycznego, co było trudnym procesem. Kluczowym celem o charakterze strategicznym było zmniejszenie zależności od dostaw surowców z Federacji Rosyjskiej poprzez inicjowanie nowych oraz kontynuowanie już realizowanych inwestycji. Co ważne, na kontynencie nadal...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 1022

Michał Paszkowski - Zespół Bałtycki

Macedonia Północna rozbudowuje infrastrukturę dostaw gazu ziemnego

Macedonia Północna jest jednym z nielicznych państw w Europie, które w dalszym ciągu pozostają uzależnione od dostaw gazu ziemnego z Federacji Rosyjskiej. W długim horyzoncie czasowym celem rządu w Skopje jest dywersyfikacja dostaw surowca. Elementem takich działań jest rozbudowa infrastruktury importowej (interkonektory) z Grecją, Serbią i Albanią. Natomiast w...

Więcej →