Podcasty

Przytłaczającym, prawie 50-procentowym zwycięstwem partii Vetëvendosje zakończyły się wybory parlamentarne w Kosowie. Do władzy dochodzi ugrupowanie, na którego czele stoi charyzmatyczny lider Albin Kurti, ostro krytykujący dotychczasowych kosowskich liderów politycznych. Ze sceny politycznej odchodzą stopniowo działacze, którzy walczyli o niepodległość Kosowa ponad 20 lat temu i którzy nie potrafili sprostać obecnym oczekiwaniom społecznym. O podsumowaniach wyborczych rozmawiamy dr. hab. Konradem Pawłowskim i dr hab. Agatą Domachowską z Zespołu Bałkańskiego IEŚ.

Łotewskie władze są coraz gorzej oceniane przez obywateli. Główny powód to chaotyczne działania związane z zapobieganiem pandemii oraz brak odpowiednich informacji na ten temat. Mieszkańcy Łotwy sprzeciwiają się kolejnym ograniczeniom, a dodatkowo połowa z nich sceptycznie podchodzi do szczepień. Czy łotewskie władze znajdą sposób, by odwrócić te niepokojące tendencje? Na to pytanie odpowiada kierownik Zespołu Bałtyckiego IEŚ dr Aleksandra Kuczyńska-Zonik.

Obowiązujące od początku tego roku nowe przepisy umożliwiają zatrudnianie w Polsce medyków spoza Unii Europejskiej. Rozwiązania te mogą być szczególnie atrakcyjne dla specjalistów z Ukrainy. Biorąc pod uwagę spore braki kadrowe w naszym kraju, możliwość zatrudniania osób z innych państw wydaje się dobrym rozwiązaniem. Pojawiają się jednak wątpliwości związane na przykład z odpowiednią znajomością języka polskiego. Do początku lutego do Ministerstwa Zdrowia wpłynęło ponad 70 wniosków o zgodę na wykonywanie zawodu w ramach nowych procedur – informuje dr Hanna Bazhenova, starszy analityk z Zespołu Europy Wschodniej IEŚ.

Minęło 30 lat od utworzenia Grupy Wyszehradzkiej. Przez ten czas udało się zrealizować szereg projektów, w tym przede wszystkim wstąpić do NATO i Unii Europejskiej. Państwa współtworzące Grupę mają zazwyczaj wspólne cele, jednak w niektórych zagadnieniach – związanych chociażby z polityką wobec partnerów ze wschodniej Europy – widać czasami głębokie różnice. Czas, w jakim powstawała nowa inicjatywa regionalna, był szczególny, zwłaszcza w kontekście rozpadającego się ZSRR – podkreśla dr Łukasz Lewkowicz, starszy analityk z Zespołu Wyszehradzkiego IEŚ.

Seria skandali związanych z działalnością banków w państwach bałtyckich znacznie osłabiła ich wiarygodność. Niektóre z nich były pralnią brudnych pieniędzy, napływających przede wszystkim z Rosji. Proceder ten był prowadzony przez banki działające na Łotwie i w Estonii. W tym drugim przypadku były to oddziały banków z Danii i ze Szwecji. W związku z tym wiarygodność sektora finansowego w regionie znacznie podupadła. Wprowadzono już szerokie działania kontrolne oraz poproszono o pomoc Międzynarodowy Fundusz Walutowy, jednak odzyskiwanie wiarygodności to długi proces. Warto przypomnieć, że po rozpadzie ZSRR sektor bankowy prężnie zaczął się rozwijać przede wszystkim na Łotwie – mówi Marlena Gołębiowska, analityk z Zespołu Bałtyckiego IEŚ.

Nowa amerykańska administracja powoli odkrywa karty w sprawie relacji z państwami europejskimi. Ważą się, między innymi, losy gazociągu Nord Stream 2 oraz kwestia obecności wojsk amerykańskich w Niemczech. W sprawie pierwszego tematu pojawiają się sprzeczne informacje dotyczące dalszych sankcji wobec firm zaangażowanych w budowę gazociągu. Natomiast w relacjach z Rosją możemy mieć do czynienia z kontynuacją polityki prowadzonej przez prezydenta Baracka Obamę pod koniec drugiej kadencji – uważa dr Tomasz Pugacewicz z Instytutu Nauk Politycznych i Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Platforma Opozycyjna – Za Życie cieszy się na Ukrainie największym poparciem. Tak wynika z ostatnich sondaży przeprowadzonych przez Kijowski Międzynarodowy Instytut Socjologii. Ugrupowanie to wywodzi się z dawnej Partii Regionów byłego prezydenta Wiktora Janukowycza. Spada natomiast poparcie dla obecnego prezydenta Wołodymyra Zełenskiego. Obecnie może on liczyć na 22% poparcia. Z polityków z innych państw największym zaufaniem Ukraińcy darzą Alaksandra Łukaszenkę. Z drugiej strony ma on, obok Władimira Putina, najliczniejszą grupę krytyków. Co oznacza wzrost poparcia dla sił często określanych jako prorosyjskie i jak interpretować obecne wyniki poparcia dla polityków ukraińskich? Na te pytania odpowiada z Kijowa dr Piotr Andrusieczko, dziennikarz polskich mediów na Ukrainie.

Sektor lotniczy w ostatnich miesiącach przechodzi trudne chwile. Ograniczenia ruchu pasażerskiego związane z rozwojem pandemii COVID-19 spowodowały, że wiele przedsiębiorstw stanęło przed widmem bankructwa. W podobnej sytuacji są firmy z Europy Środkowo-Wschodniej. Z opracowań starszego analityka Zespołu Bałtyckiego IEŚ dr Michała Paszkowskiego wynika, że zniesienie obecnych ograniczeń nie musi przełożyć się na radykalną poprawę sytuacji.

Ostatnie miesiące pandemii mocno odbiły się na relacjach pomiędzy państwami nordyckimi. Wprowadzono szereg nieskoordynowanych działań, które osłabiły wzajemne zaufanie, a kryzys ukazał słabe strony relacji. Wcześniej zakładano, że do 2030 r. region nordycki stanie się najbardziej zintegrowaną i zrównoważoną przestrzenią. Co wobec tego z tymi planami? Na to pytanie odpowiada dr Damian Szacawa, starszy analityk w Zespole Bałtyckim IEŚ.

Wielotysięczne demonstracje w całej Rosji, wspierające opozycjonistę Aleksieja Nawalnego, pokazują, że powiększa się grono przeciwników polityki prezydenta Władimira Putina. Nie jest to na razie ruch, który może zagrozić władzy, ale – jak mówią nasi eksperci – kropla drąży skałę. Opublikowanie przez Nawalnego filmu ukazującego luksusową rezydencję rosyjskiego przywódcy zszokowało wielu odbiorców. I właśnie ukazywanie przepychu władzy może być kluczem do sukcesu. Na ten temat rozmawiamy ze starszym analitykiem w Zespole Europy Wschodniej IEŚ dr. Andrzejem Szabaciukiem oraz z dr Agnieszką Bryc z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu.