Podcasty

Decyzja o niezaproszeniu liderki białoruskiej opozycji Swiatłany Cichanouskiej na ostatnie obrady Grupy Wyszehradzkiej była zaskakująca. Na dzień przed spotkaniem premierów państw V4, do którego doszło w Lublinie, sprzeciwił się temu premier Czech. Jego stanowisko było sprzeczne z wcześniejszymi deklaracjami. O przyczynach tej zmiany red. Marcin Superczyński rozmawiał z dr Agatą Tatarenko, kierownik Zespołu Wyszehradzkiego IEŚ.

Białoruś otrzyma od Rosji kolejną pożyczkę finansową – to wynik ostatniego spotkania prezydentów obu państw w Soczi. Jakie jeszcze mogą być efekty rozmów przywódców, na razie oficjalnie nie wiadomo. Sytuacja gospodarcza Białorusi i przedłużające się protesty przeciwników Alaksandra Łukaszenki mogą doprowadzić do głębszej integracji obu państw. O ustaleniach w Soczi i dalszym rozwoju sytuacji na Białorusi red. Marcin Superczyński rozmawia z dr. Andrzejem Szabaciukiem, starszym analitykiem z Zespołu Europy Wschodniej IEŚ.

Spotkanie premierów państw Grupy Wyszehradzkiej w Lublinie uwidoczniło różnicę w postrzeganiu sytuacji na Białorusi. Początkowo planowano udział w obradach liderki białoruskiej opozycji Swiatłany Cichanouskiej, jednak ostatecznie do tego nie doszło. O ile w tej kwestii nie było zgody, to w pozostałych sprawach stanowiska były raczej zbieżne – zauważają dr Łukasz Lewkowicz i dr Dominik Héjj, starsi analitycy z Zespołu Wyszehradzkiego IEŚ.

Stan zdrowia rosyjskiego opozycjonisty Aleksieja Nawalnego poprawia się – informują lekarze. Jak przekazali przedstawiciele niemieckiego rządu, Nawalny został przewieziony do Niemiec z Omska, po tym jak został otruty środkiem bojowym z grupy nowiczoków. Moskwa zaprzecza tym doniesieniom i podkreśla, że nie było żadnego otrucia. Faktem jest jednak, że afera wokół tej sprawy osłabia Rosję na arenie międzynarodowej. Na ten temat z red. Marcinem Superczyńskim dyskutują dr Agnieszka Bryc z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu i dr hab. Tomasz Stępniewski, zastępca dyrektora Instytutu Europy Środkowej.

W Waszyngtonie podpisano porozumienie o normalizacji stosunków gospodarczych pomiędzy Serbią i Kosowem. Podpisy pod dokumentami złożyli prezydent Stanów Zjednoczonych Donald Trump, prezydent Serbii Aleksandar Vučić i premier Kosowa Avdullah Hoti. Eksperci mają dylemat: kto, z kim i co podpisał. W związku z tym pojawiają się wątpliwości natury prawnej – zauważa dr hab. Konrad Pawłowski, kierownik Zespołu Bałkańskiego IEŚ.

Skazanie na wieloletnie więzienie zabójcy słowackiego dziennikarza Jána Kuciaka i jego narzeczonej nie zamyka sprawy. Domniemani zleceniodawcy zbrodni zostali oczyszczeni z zarzutów, co oburzyło słowacką opinię publiczną. Wyrok krytykują politycy i dziennikarze, ponownie pojawiają się też zarzuty pod adresem wymiaru sprawiedliwości – zauważa w rozmowie z red. Marcinem Superczyńskim starszy analityk w Zespole Wyszehradzkim IEŚ dr Łukasz Lewkowicz.

Wszystko wskazuje na to, że zależność białoruskiego sektora energetycznego od Rosji będzie się pogłębiać. Co prawda władze Białorusi próbowały szukać innych dostawców ropy naftowej, jednak rosyjską ofertę trudno przebić. Dokładając do tego pogarszającą się z powodu pandemii sytuację gospodarczą i protesty powyborcze, scenariusze dla Białorusi rysują się pesymistycznie – uważają starsi analitycy dr Michał Paszkowski z Zespołu Bałtyckiego oraz dr Andrzej Szabaciuk z Zespołu Europy Wschodniej IEŚ.

W związku z pandemią wirusa COVID-19 Węgry ponownie ograniczają wjazd na swoje terytorium. Są jednak pewne wyjątki. Mieszkańcy państw Grupy Wyszehradzkiej mogą wjechać na Węgry zdecydowanie łatwiej niż pozostali. Z czego wynika ta różnica – wyjaśnia starszy analityk z Zespołu Wyszehradzkiego IEŚ dr Dominik Héjj.

Do końca wieku liczba mieszkańców Europy Środkowej i Wschodniej może się zmniejszyć aż o połowę. Potwierdzają to kolejne wyniki badań. Jeśli nie zostaną podjęte zdecydowane działania, to np. ludność Polski spadnie do około 15,5 miliona osób. Jakie są przyczyny takiego stanu rzeczy i jak odwrócić niepokojące zjawisko wyludniania – w rozmowie z red. Marcinem Superczyńskim wyjaśnia analityk z Zespołu Bałtyckiego IEŚ Marlena Gołębiowska.

Macedonia Północna będzie miała nowy rząd. Po wyborach koalicję utworzą socjaliści Zorana Zaeva i jedna z partii albańskich pod przewodnictwem Alego Ahmetiego. Na pierwszy rzut oka niewiele się zmieni w porównaniu do sytuacji przed wyborami, jednak pozory mogą mylić – podkreśla starszy analityk w Zespole Bałkańskim IEŚ dr Jan Muś.