Zespół: Zespół Wyszehradzki

Mija 100 lat od zawarcia traktatu z Trianon, na mocy którego Węgry utraciły około 2/3 swojego terytorium i 63 procent ludności. Był to skutek porażki państwa austro-węgierskiego w I wojnie światowej. Największą część utraconego terytorium – czyli Siedmiogród – przyłączono do Rumunii. Z kolei dzisiejsza Słowacja, określana jako północne Węgry, weszła w skład Czechosłowacji. Dla Węgrów 4 czerwca 1920 roku jest jedną z najboleśniejszych kart w ich historii. W znacznej mierze determinuje to politykę zagraniczną tego państwa – podkreśla dr Dominik Héjj, starszy analityk w Zespole Wyszehradzkim IEŚ.

Projekt autonomii Seklerszczyzny spowodował wzrost napięcia w relacjach węgiersko-rumuńskich. Region ten, leżący w Siedmiogrodzie, jest zamieszkany przez ludność o tożsamości węgierskiej, która domaga się większej samodzielności. Znajduje ona wsparcie w Budapeszcie i jednocześnie nie ma poparcia w Bukareszcie. Zdecydowana większość rumuńskich senatorów odrzuciła przedstawiony projekt. Został on także mocno skrytykowany przez prezydenta Rumunii Klausa Iohannisa – zauważa kierownik Zespołu Wyszehradzkiego IEŚ dr Agata Tatarenko.

Demontaż pomnika marszałka Iwana Koniewa w Pradze pogorszył relacje czesko-rosyjskie. Do rozebrania monumentu doszło na początku kwietnia. Znaczna część społeczeństwa czeskiego poparła tę akcję, jednak były też głosy krytyczne, między innymi ze strony prezydenta Miloša Zemana. Bezpośrednie przyczyny demontażu pomnika wyjaśnia kierownik Zespołu Wyszehradzkiego IEŚ dr Agata Tatarenko.

Pandemia wirusa Covid-19 wpływa na stosunki czesko-chińskie. Kilka miesięcy temu Czechy wysłały pomoc medyczną do Chin. Później role się odwróciły, z tą jednak różnicą, że Czesi musieli za nią zapłacić. I na tym tle powstał spór polityczny, który przeanalizował Szczepan Czarnecki, analityk w Zespole Wyszehradzkim Instytutu Europy Środkowej.

Słowacja stopniowo znosi ograniczenia wynikające z pandemii Covid-19. Kolejne etapy powrotu do właściwego funkcjonowania państwa przedstawił urzędujący od niedawna premier Igor Matovič. Dotyczą one m.in. przemysłu motoryzacyjnego i turystyki. Z drugiej strony nowa koalicja rządząca zapowiada zmiany mające na celu skuteczniejszą walkę z korupcją. Te działania podsumowuje dr Łukasz Lewkowicz, starszy analityk w Zespole Wyszehradzkim Instytutu Europy Środkowej.