Piotr Oleksy | Instytut Europy Środkowej

Zespół Integracji i Konfliktów w Europie

Komentarze Brief IEŚ 1441

29 września 2025

Piotr Oleksy - Zespół Integracji i Konfliktów w Europie

Mołdawia stawia na Europę

Wybory do parlamentu Republiki Mołdawii, które odbyły się 28 września 2025 r., wygrała proeuropejska Partia Działania i Solidarności (PAS), która rządzi tym państwem od 2021 r. Swój głos oddało na nią 50,16% wyborców, co daje jej samodzielną większość w 101-osobowym parlamencie. Drugie miejsce zajął prorosyjski Blok Patriotyczny, który poparło 24,19%...

Więcej →

Zespół Integracji i Konfliktów w Europie

Komentarze IEŚ 1437

22 września 2025

Piotr Oleksy - Zespół Integracji i Konfliktów w Europie

Wielka niepewność. Mołdawia przed wyborami parlamentarnymi

28 września 2025 r. w Mołdawii odbędą się wybory parlamentarne. Mają one ogromne znaczenie dla tego państwa oraz całego regionu. Ponowne uzyskanie samodzielnej większości przez proeuropejską Partię Działania i Solidarności wydaje się mało prawdopodobne. Jednocześnie sondaże wskazują, że duża grupa wyborców nadal nie jest zdecydowana, na kogo odda głos....

Więcej →

Zespół Integracji i Konfliktów w Europie

Komentarze Brief IEŚ 1413

18 sierpnia 2025

Piotr Oleksy - Zespół Integracji i Konfliktów w Europie

Rumunia: Iliescu zza grobu – pierwszy kryzys w koalicji

Sorin Grindeanu – pełniący obowiązki przewodniczącego Partii Socjaldemokratycznej (PSD) – zwołał posiedzenie Narodowego Biura Wykonawczego partii, by „przeanalizować sytuację w koalicji rządzącej”. Decyzja ta jest reakcją na stanowisko Związku Zbawienia Rumunii (USR), który wyraził sprzeciw wobec idei ogłoszenia żałoby narodowej po śmierci byłego...

Więcej →

Zespół Integracji i Konfliktów w Europie

Komentarze Brief IEŚ 1400

14 lipca 2025

Piotr Oleksy - Zespół Integracji i Konfliktów w Europie

Mołdawia: burmistrz Kiszyniowa z zakazem wjazdu do Rumunii

9 lipca 2025 r. mołdawskie media poinformowały, że burmistrz Kiszyniowa, Ion Ceban, otrzymał zakaz wjazdu na terytorium Rumunii. Następnie Ministerstwo Spraw Zagranicznych tego państwa potwierdziło tę informację, dodając, że decyzja została podjęta ze względów bezpieczeństwa narodowego. Nie podano jednak więcej szczegółów. Ten sam zakaz ma dotyczyć jeszcze...

Więcej →

Zespół Integracji i Konfliktów w Europie

Komentarze Brief IEŚ 1399

9 lipca 2025

Piotr Oleksy - Zespół Integracji i Konfliktów w Europie

Szczyt pocieszenia. Unia Europejska i Mołdawia celebrują bliskie relacje

4 lipca 2025 r. w Kiszyniowie odbył się pierwszy szczyt Unia Europejska – Mołdawia. Na spotkaniu UE reprezentowali przewodniczący Rady Europejskiej António Costa i przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen, natomiast Mołdawię prezydentka Maia Sandu, przewodniczący parlamentu Igor Grosu oraz premier Dorin Recean. Rozmowy trwały około godziny....

Więcej →

Zespół Integracji i Konfliktów w Europie

Komentarze IEŚ 1391

30 czerwca 2025

Piotr Oleksy | Spasimir Domaradzki - Zespół Integracji i Konfliktów w Europie

Unijna strategia dla Morza Czarnego

Unii Europejska opracowuje nową strategię wobec regionu Morza Czarnego. Inwestycje w sferze militarnej, transportowej i społeczno-środowiskowej mają zwiększyć siłę jej oddziaływania na region. Koncepcja nowej strategii jest reakcją na geopolityczne przemiany we wschodniej części kontynentu i prowadzi do zdefiniowania nowych priorytetów, szans i zagrożeń. Filary...

Więcej →

Zespół Integracji i Konfliktów w Europie

Komentarze Brief IEŚ 1380

18 czerwca 2025

Piotr Oleksy - Zespół Integracji i Konfliktów w Europie

Szczyt G7 w Kanadzie – wnioski dla Ukrainy i Europy Środkowo-Wschodniej

Szczyt grupy G7, który odbywał się w dniach 15-17 czerwca 2025 r. w Kanadzie (Kananaskis w prowincji Alberta), nie przyniósł wspólnej deklaracji końcowej uczestników. Spotkanie przedwcześnie opuścił prezydent USA Donald Trump. Jego powrót do Waszyngtonu był związany z eskalacją konfliktu zbrojnego między Izraelem a Iranem. Rozmowy w trakcie szczytu skupiały się...

Więcej →

Zespół Integracji i Konfliktów w Europie

Komentarze IEŚ 1366

28 maja 2025

Piotr Oleksy - Zespół Integracji i Konfliktów w Europie

Nowy prezydent Rumunii – cele, oczekiwania i możliwości

Nicușor Dan zapowiada, że jako nowy prezydent Rumunii będzie kontynuował politykę wzmacniania europejskiej jedności oraz wspierania Ukrainy. Jego zwycięstwo w wyborach jest też dobrą informacją dla obozu rządzącego w Republice Mołdawii. Znacznie większe wyzwania czekają prezydenta w polityce wewnętrznej. Głowa państwa ma w tej sferze ograniczone prerogatywy, a...

Więcej →

Zespół Integracji i Konfliktów w Europie

Komentarze IEŚ 1355

16 maja 2025

Piotr Oleksy - Zespół Integracji i Konfliktów w Europie

Walcząc o godność. Wybory prezydenckie w Rumunii w perspektywie aksjologicznej

W drugiej turze wyborów prezydenckich w Rumunii, która odbędzie się 18 maja 2025 r., zmierzy się dwóch kandydatów reprezentujących siły opozycyjne wobec partii głównego nurtu. Zarówno Nicușor Dan, jak i George Simion podkreślają, że dążą do głębokich reform i odnowienia elit politycznych. Obaj politycy odwołują się przy tym do odmiennego zestawu wartości....

Więcej →

Zespół Integracji i Konfliktów w Europie

Komentarze Brief IEŚ 1347

5 maja 2025

Piotr Oleksy - Zespół Integracji i Konfliktów w Europie

Rumunia: lider skrajnej prawicy wygrywa pierwszą turę

4 maja 2025 r. odbyła się pierwsza tura wyborów prezydenckich w Rumunii. Jej zwycięzcą został lider prawicowego Związku Jedności Rumunów (Alianța pentru Unirea Românilor, AUR) – George Simion, którego poparło 41% wyborców. W drugiej turze, która odbędzie się 18 maja 2025 r., zwycięzca zmierzy się z Nicușorem Danem, bezpartyjnym burmistrzem Bukaresztu, który...

Więcej →

Zespół Integracji i Konfliktów w Europie

Komentarze IEŚ 1334

15 kwietnia 2025

Piotr Oleksy - Zespół Integracji i Konfliktów w Europie

Rumunia przed wyborami: dynamika na prawicy i konflikty liberałów

4 kwietnia 2025 r. oficjalnie rozpoczęła się kampania przed wyborami prezydenckimi w Rumunii. Pierwsza tura została zaplanowana na 4 maja 2025 r. Centralna Komisja Wyborcza oraz Sąd Konstytucyjny uniemożliwiły start w wyborach Călinowi Georgescu, który wygrał pierwszą turę anulowanych wyborów prezydenckich w listopadzie 2024 r. oraz był liderem sondaży. Eliminacja...

Więcej →

Zespół Integracji i Konfliktów w Europie

Komentarze IEŚ 1319

24 marca 2025

Piotr Oleksy - Zespół Integracji i Konfliktów w Europie

Mołdawia: próżnia w centrum, niepewna przyszłość

Na mołdawskiej scenie politycznej pojawiło się nowe ugrupowanie opozycyjne – Alternatywa. Formacja ta, będąca blokiem łączącym cztery środowiska, została stworzona przez polityków postrzeganych jako zwolennicy bliskich relacji z Rosją. Do wyraziście prorosyjskiej retoryki powróciła również Partia Socjalistów. Siły opozycyjne będą starały się wykorzystać...

Więcej →

Zespół Integracji i Konfliktów w Europie

Komentarze IEŚ 1300

26 lutego 2025

Piotr Oleksy - Zespół Integracji i Konfliktów w Europie

Georgescu – zatrzymany faworyt wyborów prezydenckich w Rumunii

26 lutego w Bukareszcie zatrzymano Călina Georgescu, który jest faworytem nadchodzących wyborów prezydenckich w Rumunii. Zarzuty dotyczą nietransparentnego finansowania poprzedniej kampanii wyborczej. Georgescu promuje nacjonalistyczną i skrajnie prawicową narrację i jest przy tym krytyczny wobec NATO, UE i Ukrainy. Zatrzymanie kandydata może wzburzyć jego zwolenników...

Więcej →

Zespół Integracji i Konfliktów w Europie

Komentarze Brief IEŚ 1280

31 stycznia 2025

Piotr Oleksy - Zespół Integracji i Konfliktów w Europie

Naddniestrze na unijnym gazie

Unia Europejska opłaci dostawy gazu do Naddniestrza realizowane od 1 do 10 lutego 2025 r. W ten sposób chce pomóc nieuznanej i separatystycznej republice wyjść z kryzysu energetycznego, który trwa od 1 stycznia („Komentarze IEŚ”, nr 1268). Przełomowa decyzja stwarza szanse na rozluźnienie relacji Naddniestrza z Rosją i jest znaczącym krokiem w stronę reintegracji...

Więcej →

Zespół Integracji i Konfliktów w Europie

Komentarze Brief IEŚ 1268

21 stycznia 2025

Piotr Oleksy - Zespół Integracji i Konfliktów w Europie

Kryzys energetyczny w Naddniestrzu i rosyjska „pomoc humanitarna”

Vadim Krasnosielski, tzw. prezydent nieuznawanego Naddniestrza, ogłosił, że Rosja będzie dostarczać gaz do separatystycznej republiki w trybie pomocy humanitarnej. Decyzja, ogłoszona po wizycie w Moskwie, ma zakończyć kryzys energetyczny, w którym znalazło się Naddniestrze. Od 1 stycznia 2025 r. nieuznawana republika, de iure będąca częścią Republiki Mołdawii,...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 1244

28 listopada 2024

Piotr Oleksy - Zespół Wschodni

Rumunia: wyborczy wstrząs

W drugiej turze wyborów prezydenta Rumunii, która odbędzie się 8 grudnia 2024 r., zmierzą się Călin Georgescu, kandydat niezależny o poglądach nacjonalistycznych, oraz Elena Lasconi, która reprezentuje liberalną i opozycyjną partię Związek Zbawienia Rumunii (USR). Sukces Georgescu w pierwszej turze jest szokiem dla dużej części społeczeństwa, a jego narracja...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze Brief IEŚ 1237

4 listopada 2024

Piotr Oleksy - Zespół Wschodni

Mołdawia: Sandu wygrywa, niepokój rośnie

Drugą turę wyborów prezydenckich w Mołdawii wygrała Maia Sandu. Na urzędującą prezydentkę i liderkę prozachodniego obozu władzy swój głos oddało 55,4% wyborców. Jej konkurent – popierany przez Partię Socjalistów (PSRM) Alexandru Stoianoglo – zdobył 44,59% głosów. Frekwencja wyniosła 54,33%, czyli była o 3% wyższa niż w pierwszej turze. Gdyby wziąć pod...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze Brief IEŚ 1229

21 października 2024

Piotr Oleksy - Zespół Wschodni

Pyrrusowe zwycięstwo? Wyniki referendum i wyborów prezydenckich w Mołdawii

Po przeliczeniu 99,5% protokołów można stwierdzić, że pierwszą turę wyborów prezydenta Mołdawii wygrała starająca się o reelekcję Maia Sandu, która uzyskała wynik 42,3%. Drugie miejsce zajął popierany przez Partię Socjalistów Republiki Mołdawii Alexandr Stoianoglo, z wynikiem 26,07%. Ta dwójka kandydatów zmierzy się w drugiej turze wyborów, która odbędzie...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 1226

15 października 2024

Piotr Oleksy - Zespół Wschodni

Wybory prezydenckie i referendum konstytucyjne w Mołdawii

20 października 2024 r. w Republice Mołdawii odbędą się wybory prezydenckie oraz referendum w sprawie zmian w konstytucji, które mają zapewnić trwałość integracji europejskiej tego państwa. Faworytką wyborów jest urzędująca prezydentka Maia Sandu, jednak bardzo prawdopodobna jest druga tura. Przebieg kampanii pokazał, że siły prorosyjskie szukają nowych...

Więcej →

IEŚ Policy Papers 8/2024

Hanna Bazhenova | Krzysztof Fedorowicz | Jakub Olchowski | Piotr Oleksy | Andrzej Szabaciuk

Prezydent Rumunii Klaus Iohannis 11 marca 2024 r. ogłosił, że zamierza ubiegać się o stanowisko sekretarza generalnego Sojuszu Północnoatlantyckiego. Wcześniej największe państwa członkowskie – USA, Wielka Brytania, Niemcy i Francja – oficjalnie poparły kandydaturę Marka Ruttego, byłego premiera Holandii. Decyzja dotycząca następcy Jensa Stoltenberga,...

Więcej →