Komentarze IEŚ | Instytut Europy Środkowej

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 323

Szczepan Czarnecki - Zespół Wyszehradzki

Republika Czeska: akcja szczepień z przeszkodami

Rozpoczęta z końcem grudnia 2020 r. akcja szczepień przeciwko COVID-19 w Republice Czeskiej przebiega wolniej niż założono w przygotowanej przez rząd strategii. Do 27 stycznia 2020 r. w państwie zaszczepiono ok. 222 tys. osób, co stanowi 1,75% populacji państwa. Przeszkodę w realizacji planów stanowią zarówno niewydolny system rejestracji, jak i brak sprawnej...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 318

Dominik Héjj - Zespół Wyszehradzki

Sektor motoryzacyjny jako element polityki w relacjach węgiersko-niemieckich

W ostatnim czasie niemieckie koncerny motoryzacyjne podjęły decyzję o kolejnych inwestycjach na Węgrzech. Moment ogłoszenia decyzji nie był przypadkowy, a forma przekazu po raz kolejny przypominała pewien rodzaj „gratyfikacji” za proeuropejskie decyzje, do których tym razem należało zaakceptowanie przez Węgry budżetu UE oraz funduszu Next Generation EU. Przemysł...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 316

Dominik Héjj - Zespół Wyszehradzki

Węgry zamawiają szczepionkę z Chin i dopuszczają rosyjski Sputnik V do użycia

Dwudziestego stycznia węgierski Narodowy Instytut Farmacji i Żywienia (OGYÉI) dopuścił na Węgrzech stosowanie dwóch szczepionek: pochodzącego z Wielkiej Brytanii preparatu firmy AstraZeneca oraz rosyjskiego Sputnika V. O ile decyzja dotycząca zaakceptowania środka wytworzonego przez brytyjsko-szwedzki koncern nie budzi żadnych wątpliwości, ponieważ najpewniej do...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 313

Agata Tatarenko - Zespół Wyszehradzki

Kryzys przemysłu motoryzacyjnego w Rumunii

Rumuński przemysł motoryzacyjny dotkliwie odczuł skutki pandemii COVID-19. W efekcie ograniczenia działalności produkcyjnej oraz zmiany zachowań konsumentów znacząco spadła sprzedaż produkowanych w Rumunii samochodów marki Dacia. Dzięki tarczy antykryzysowej zastosowanej przez rząd Rumunii w okresie pierwszej fali pandemii uniknięto masowych zwolnień. Według...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 312

Szczepan Czarnecki - Zespół Wyszehradzki

Wpływ COVID-19 na sektor motoryzacyjny w Republice Czeskiej

W wyniku pandemii COVID-19, skutkującej ograniczeniem działalności produkcyjnej, przemysł motoryzacyjny w Republice Czeskiej odnotował w 2020 r. największy od piętnastu lat spadek produkcji o 21%, co uplasowało go na poziomie wytwórczym z 2013 r. Pomoc rządowa w postaci uruchomionych programów wsparcia dla podmiotów gospodarczych oraz pracowników umożliwiła firmom z...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 311

Łukasz Lewkowicz - Zespół Wyszehradzki

Przemysł samochodowy na Słowacji w cieniu pandemii

Przemysł motoryzacyjny jest kluczowym sektorem przemysłowym Słowacji. Stanowi również główne źródło bezpośrednich inwestycji zagranicznych w tym państwie. Istotny wpływ na słowacką gospodarkę miała sytuacja w branży motoryzacyjnej podczas pierwszej fali pandemii COVID-19, kiedy to koncerny motoryzacyjne zawiesiły produkcję samochodów. Natomiast lockdown...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 301

Szczepan Czarnecki - Zespół Wyszehradzki

Stosunek do szczepień przeciw COVID-19 w Europie Środkowej

Obywatele Republiki Czeskiej, Rumunii, Słowacji i Węgier podchodzą sceptycznie do planu szczepień przeciw COVID-19. Tak wynika zarówno z badań lokalnych przeprowadzonych w poszczególnych państwach, jak i z globalnego sondażu zrealizowanego przez agencję IPSOS. Programy szczepień w pierwszej kolejności obejmą służę zdrowia i osoby narażone na ciężki przebieg...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 298

Dominik Héjj - Zespół Wyszehradzki

Rząd Węgier dziewiąty raz zmienia ustawę zasadniczą

Do laski marszałkowskiej został złożony projekt nowelizacji konstytucji Węgier. Projekt ustawy przedłożyła minister sprawiedliwości Judit Varga. Istotne, acz kontrowersyjne politycznie zmiany konstytucji mają być procedowane w czasie, gdy Węgry zmagają się z pandemią COVID-19, a w państwie ponownie wprowadzono stan zagrożenia.

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 294

Łukasz Lewkowicz - Zespół Wyszehradzki

Słowacja na froncie walki z pandemią: sukces masowego testowania i wielość strategii rządowych

22 listopada na Słowacji zakończono rządowy program masowego testowania mieszkańców „Odpowiedzialność społeczna”. W badaniach wzięła udział większość dorosłych Słowaków. Dzięki odizolowaniu osób zakażonych udało się ustabilizować trudną sytuację epidemiologiczną państwa. Wzmocniona została również pozycja polityczna premiera Słowacji, który był...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 292

Dominik Héjj - Zespół Wyszehradzki

Węgierskie weto wobec unijnego budżetu – przekonanie czy strategia?

8 listopada Viktor Orbán wysłał list do przywódców Niemiec, Słowenii i Portugalii, a także przewodniczącej Komisji Europejskiej i przewodniczącego Rady Europejskiej, w którym poinformował ich, że w przypadku faktycznego powiązania budżetu UE oraz tzw. funduszu pomocowego z zagadnieniem praworządności dojdzie do węgierskiego weta.

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 278

Łukasz Lewkowicz - Zespół Wyszehradzki

Stan wyjątkowy i masowe testowanie: druga fala pandemii na Słowacji

1 października władze Słowacji po raz drugi wprowadziły w państwie stan wyjątkowy. Zdecydowano się na ten krok ze względu na gwałtowny przyrost liczby osób zakażonych wirusem SARS-CoV-2. Wdrożono kolejne obostrzenia dotyczące m.in. kwarantanny, organizowania imprez masowych, wprowadzono również szereg ograniczeń w szkołach i na uniwersytetach. 23 października na...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

[Zdjęcie: prezydent Węgier János Áder podczas szczytu klimatycznego ONZ w Nowym Jorku w 2019 r., Carlo Allegri/Reuters/Forum]

Komentarze IEŚ 275

Dominik Héjj - Zespół Wyszehradzki

Węgry wobec Szczytu Inicjatywy Trójmorza w Tallinie

19 października 2020 r. odbył się Szczyt Inicjatywy Trójmorza (TSI), którego organizatorem była Estonia. Z powodu pandemii wirusa SARS-CoV-2 spotkanie przeprowadzono w trybie zdalnym. Pierwszy raz od trzech lat w szczycie wziął udział prezydent Węgier János Áder. W maju 2020 r. Węgry dołączyły do Funduszu Inicjatywy Trójmorza.

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 264

Agata Tatarenko - Zespół Wyszehradzki

Wybory regionalne w Republice Czeskiej: umiarkowane zwycięstwo partii ANO

W dniach 2-3 października 2020 r. w Republice Czeskiej odbyły się wybory do zgromadzeń regionalnych, połączone z pierwszą turą wyborów do jednej trzeciej senatu. Wybory wygrała partia ANO, uzyskując 22% głosów. Wyniki potwierdziły układ sił na czeskiej scenie politycznej – dominującą pozycję ANO, rosnące poparcie społeczne dla Czeskiej Partii Piratów, a...

Więcej →

Zespół Bałtycki, Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 263

Aleksandra Kuczyńska-Zonik - Zespół Bałtycki, Zespół Wyszehradzki

Wizyta prezydenta Francji na Litwie: połowiczny sukces

W dniach 28-30 września, dziewiętnaście lat po wizycie Jacques’a Chiraca, Litwę i Łotwę odwiedziła francuska para prezydencka Emmanuel Macron i Brigitte Macron. Do zapowiadanego przez prezydenta Francji utrzymania dialogu z Rosją państwa bałtyckie podeszły sceptycznie. W agendzie spotkania znalazły się także kwestie niebudzące większych kontrowersji, takie jak...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 259

Agata Tatarenko - Zespół Wyszehradzki

Czeska polityka podatna na COVID-19

Republika Czeska od początku września notuje silny wzrost dziennej liczby zdiagnozowanych przypadków zakażeń SARS-CoV-2. Spowodowało to przywrócenie restrykcji związanych z koronawirusem. W trakcie obecnego szczytu zachorowań nastąpiła zmiana w składzie rządu Republiki Czeskiej. Do dymisji podał się minister zdrowia Adam Vojtěch (ANO), którego zastąpił Roman...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 258

Dominik Héjj - Zespół Wyszehradzki

Węgry w obliczu drugiej fali pandemii wirusa SARS-CoV-2

Liczba zakażeń wirusem SARS-CoV-2 na Węgrzech od kilku tygodni gwałtownie rośnie, osiągając najwyższe, nienotowane dotychczas przyrosty zakażeń w liczbie ponad tysiąca chorych dziennie. Władze od sierpnia mówią o drugiej fali zachorowań i przywracają część obostrzeń stosowanych wiosną. Skutkiem pandemii są także zmiany ustrojowe zachodzące w państwie.

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 254

Szczepan Czarnecki - Zespół Wyszehradzki

Czeska delegacja na Tajwanie: wielogłos w polityce zagranicznej Czech

W dniach 30 sierpnia – 5 września 2020 r. przewodniczący Senatu Republiki Czeskiej Miloš Vystrčil (ODS), wraz z towarzyszącą mu czeską delegacją przedstawicieli polityki, biznesu oraz nauki, odbył oficjalną wizytę na Tajwanie. Podróż ta wywołała liczne kontrowersje na scenie politycznej Czech, jak i w wymiarze międzynarodowym. Władze Tajwanu nazwały to...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 253

Agata Tatarenko - Zespół Wyszehradzki

(Nie)jedność państw Grupy Wyszehradzkiej wobec kryzysu na Białorusi

Wybory prezydenckie na Białorusi oraz powyborcze protesty wywołały dyskusję w państwach Europy Środkowej. Nad kwestią białoruską debatowano w ramach spotkań Grupy Wyszehradzkiej, w tym także w czasie szczytu V4 zorganizowanego 11 września 2020 r. w Lublinie. Kwestia białoruska uwidoczniła pewne różnice występujące wewnątrz Grupy Wyszehradzkiej. Wciąż brakuje...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Zdjęcie: https://www.politico.eu/article/hungarian-newspaper-closure-raises-press-freedom-concerns-mediaworks-publisher-nepszabadsag-prime-minister-viktor-orban/

Komentarze IEŚ 239

Dominik Héjj - Zespół Wyszehradzki

Węgierski (nie)pluralizm na rynku medialnym

Na Węgrzech od dekady, tj. od objęcia rządów przez obecną koalicję Fidesz-KDNP, prowadzona jest polityka zmierzająca do systemowego ograniczenia pluralizmu rynku medialnego. Budowanie systemu medialnego od nowa ma na celu podporządkowanie go narracji rządzących, a tym samym zapewnienie mobilizacji elektoratu, który utrzyma rządzącą koalicję u władzy. W konstrukcji...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 237

clivio - Zespół Wyszehradzki

Prezydencja Czech w Grupie Wyszehradzkiej: rozsądna droga naprzód

30 czerwca 2020 r. Republika Czeska zakończyła roczne przewodnictwo w Grupie Wyszehradzkiej (V4), które 1 lipca zostało przekazane Polsce na zasadzie rotacji rocznej. Przewodnictwo Czech, tak jak poprzedzająca je kadencja Słowacji, stanowiło rozsądny i pragmatyczny krok naprzód we współpracy państw V4. Dyplomacja Republiki Czeskiej wykorzystywała platformę...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 227

Łukasz Lewkowicz - Zespół Wyszehradzki

„Powrót na właściwe tory”: prezydencja Polski w Grupie Wyszehradzkiej w cieniu pandemii

1 lipca Polska po raz szósty przejęła roczną prezydencję w Grupie Wyszehradzkiej (V4). W programie nowej prezydencji akcent położony został na podejmowanie wspólnych działań na rzecz powrotu do normalności gospodarczej i społecznej. Najważniejszym elementem funkcjonowania V4 w najbliższym roku ma być pobudzenie osłabionej przez pandemię gospodarki. Do zadań...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Zdjęcie: https://www.freepik.com/free-photo/team-stockbrokers-are-having-conversation-dark-office-with-display-screens-analyzing-data-graphs-reports-investment-purposes-creative-teamwork-traders_9277155.htm#page=1&query=trade&position=41

Komentarze IEŚ 216

Marlena Gołębiowska - Zespół Wyszehradzki

Wymiana handlowa Polski – potencjalny wpływ pandemii

Pandemia COVID-19 istotnie wpłynie na handel międzynarodowy – nie tylko w sposób bezprecedensowy zmniejszy się jego wolumen, ale zmianie ulegnie także struktura geograficzna. Z punktu widzenia Polski, ale także szerzej – państw Europy Środkowej i Wschodniej, istotnym trendem w tym zakresie jest potencjalne przejście w kierunku regionalnych łańcuchów dostaw. Stanowi...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 215

Agata Tatarenko - Zespół Wyszehradzki

Spory wokół pomników: lekcja z Europy Środkowej

Debata prowadzona wokół pomników na zachodzie Europy i w USA, którą wywołał ruch Black Lives Matter (BLM), przypomniała o doświadczeniu Europy Środkowej w radzeniu sobie z trudnym dziedzictwem historycznym. Konflikty dotyczące pomników i miejsc pamięci w regionie nie są jednak zakończonym procesem, co dobitnie pokazał czesko-rosyjski spór o pomnik marszałka...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 211

Łukasz Lewkowicz - Zespół Wyszehradzki

„Nie pisaliśmy przeszłości, przyszłość jest w naszych rękach”: nowe otwarcie słowacko-węgierskie w cieniu Trianon

4 czerwca minęło 100 lat od podpisania traktatu w Trianon, wskutek którego nastąpiła utrata znacznej części terytorium i ludności przez Węgry oraz jednocześnie przyłączenie Słowacji do nowo powstałej Czechosłowacji. Na początku czerwca oficjalne wizyty w Budapeszcie złożyli minister spraw zagranicznych Słowacji Ivan Korčok oraz premier rządu Igor Matovič....

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 200

Dominik Héjj - Zespół Wyszehradzki

Trianon jako trauma i narzędzie w polityce pamięci Węgier

4 czerwca przypada rocznica zawarcia traktatu w Trianon. Był to dokument podpisany w 1920 r. w pałacu Grand Trianon w Wersalu. Ustalał on na nowo stosunki między Węgrami a państwami Europy po rozpadzie monarchii Austro-Węgier w wyniku I wojny światowej. W myśl zawartych w nim postanowień Węgry zostały okrojone do 1/3 dawnej powierzchni oraz utraciły ok. 63% ludności....

Więcej →