Instytut Europy Środkowej/Komentarze IEŚ
Wydawca: Instytut Europy Środkowej
ISSN: 2657-6996
  • Beata Surmacz
  • Tomasz Stępniewski
  • Agnieszka Zajdel
  • Aleksandra Kuczyńska-Zonik
  • Jakub Olchowski
  • Konrad Pawłowski
  • Agata Tatarenko

Komentarze IEŚ

Zespół Wyszehradzki

Zdjęcie: https://www.freepik.com/free-photo/team-stockbrokers-are-having-conversation-dark-office-with-display-screens-analyzing-data-graphs-reports-investment-purposes-creative-teamwork-traders_9277155.htm#page=1&query=trade&position=41
Komentarze IEŚ 216
8 lipca 2020
Marlena Gołębiowska - Zespół Wyszehradzki

Wymiana handlowa Polski – potencjalny wpływ pandemii

Pandemia COVID-19 istotnie wpłynie na handel międzynarodowy – nie tylko w sposób bezprecedensowy zmniejszy się jego wolumen, ale zmianie ulegnie także struktura geograficzna. Z punktu widzenia Polski, ale także szerzej – państw Europy Środkowej i Wschodniej, istotnym trendem w tym zakresie jest potencjalne przejście w kierunku regionalnych łańcuchów dostaw. Stanowi...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 215
7 lipca 2020
Agata Tatarenko - Zespół Wyszehradzki

Spory wokół pomników: lekcja z Europy Środkowej

Debata prowadzona wokół pomników na zachodzie Europy i w USA, którą wywołał ruch Black Lives Matter (BLM), przypomniała o doświadczeniu Europy Środkowej w radzeniu sobie z trudnym dziedzictwem historycznym. Konflikty dotyczące pomników i miejsc pamięci w regionie nie są jednak zakończonym procesem, co dobitnie pokazał czesko-rosyjski spór o pomnik marszałka...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 211
24 czerwca 2020
Łukasz Lewkowicz - Zespół Wyszehradzki

„Nie pisaliśmy przeszłości, przyszłość jest w naszych rękach”: nowe otwarcie słowacko-węgierskie w cieniu Trianon

4 czerwca minęło 100 lat od podpisania traktatu w Trianon, wskutek którego nastąpiła utrata znacznej części terytorium i ludności przez Węgry oraz jednocześnie przyłączenie Słowacji do nowo powstałej Czechosłowacji. Na początku czerwca oficjalne wizyty w Budapeszcie złożyli minister spraw zagranicznych Słowacji Ivan Korčok oraz premier rządu Igor Matovič....

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 200
4 czerwca 2020
Dominik Héjj - Zespół Wyszehradzki

Trianon jako trauma i narzędzie w polityce pamięci Węgier

4 czerwca przypada rocznica zawarcia traktatu w Trianon. Był to dokument podpisany w 1920 r. w pałacu Grand Trianon w Wersalu. Ustalał on na nowo stosunki między Węgrami a państwami Europy po rozpadzie monarchii Austro-Węgier w wyniku I wojny światowej. W myśl zawartych w nim postanowień Węgry zostały okrojone do 1/3 dawnej powierzchni oraz utraciły ok. 63% ludności....

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Nowa polityka zagraniczna Słowacji: wzmocnienie orientacji transatlantyckiej i aktywna współpraca regionalna
Komentarze IEŚ 184
8 maja 2020
Łukasz Lewkowicz - Zespół Wyszehradzki

Nowa polityka zagraniczna Słowacji: wzmocnienie orientacji transatlantyckiej i aktywna współpraca regionalna

19 kwietnia premier Słowacji Igor Matovič zaprezentował program rządu na lata 2020-2024, który 30 kwietnia został przyjęty przez Radę Narodową Republiki Słowackiej. Do filarów nowego dokumentu należą m.in. działania antykorupcyjne, reforma wymiaru sprawiedliwości, polityka prospołeczna. W zakresie polityki zagranicznej podkreślone zostały jednoznaczna orientacja...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Czechy wobec COVID-19: pomoc międzynarodowa, Chiny i czeska polityka wewnętrzna
Komentarze IEŚ 178
29 kwietnia 2020
Szczepan Czarnecki - Zespół Wyszehradzki

Czechy wobec COVID-19: pomoc międzynarodowa, Chiny i czeska polityka wewnętrzna

W obliczu pandemii COVID-19 Republika Czeska stała się zarówno darczyńcą, jak i beneficjentem różnych form pomocy międzynarodowej. Rząd Czech podjął się realizacji szeregu działań pomocowych, skierowanych początkowo do Chin, a następnie do państw członkowskich UE oraz NATO. W marcu 2020 r., w wyniku rozwoju epidemii oraz rosnącego deficytu materiałów...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Demontaż pomnika marszałka Koniewa w Pradze: kryzys w relacjach czesko-rosyjskich
Komentarze IEŚ 166
14 kwietnia 2020
Agata Tatarenko - Zespół Wyszehradzki

Demontaż pomnika marszałka Koniewa w Pradze: kryzys w relacjach czesko-rosyjskich

Po co najmniej kilku latach sporu władze dzielnicy Praga 6 usunęły pomnik marszałka Iwana Koniewa z przestrzeni miejskiej. Rzeźba ma trafić do nieistniejącego jeszcze Muzeum Pamięci XX wieku. Konflikt wokół miejsca pamięci związanego z historią II wojny światowej wskazuje na pogłębiający się kryzys w reakcjach czesko-rosyjskich, w który dodatkowo zamieszane są...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

COVID-19 a cyfryzacja Europy Środkowej
Komentarze IEŚ 162
8 kwietnia 2020
Marlena Gołębiowska - Zespół Wyszehradzki

COVID-19 a cyfryzacja Europy Środkowej

Wybuch pandemii COVID-19 stał się globalnym testem warunków skrajnych. Obostrzenia związane z utrzymywaniem dystansu społecznego zmusiły świat m.in. do przyśpieszonej „lekcji” w dziedzinie łączności, umiejętności cyfrowych, działań w internecie, informatyzacji przedsiębiorstw i cyfrowych usług publicznych. Paradoksalnie może być to punkt zwrotny w...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Węgry w stanie zagrożenia. W czasie pandemii COVID-19 rząd Viktora Orbána z nadzwyczajnymi uprawnieniami
Komentarze IEŚ 157
3 kwietnia 2020
Dominik Héjj - Zespół Wyszehradzki

Węgry w stanie zagrożenia. W czasie pandemii COVID-19 rząd Viktora Orbána z nadzwyczajnymi uprawnieniami

W poniedziałek, 30 marca 2020 r., węgierskie Zgromadzenie Narodowe uchwaliło ustawę o przeciwdziałaniu COVID-19. Przyznała ona nadzwyczajne uprawnienia rządowi. Na mocy ustawy uzyskał on prawo do rządzenia za pośrednictwem dekretów, a także zawieszenia parlamentu na czas nieokreślony.

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Czeska gospodarka w obliczu pandemii COVID-19
Komentarze IEŚ 146
22 marca 2020
Szczepan Czarnecki - Zespół Wyszehradzki

Czeska gospodarka w obliczu pandemii COVID-19

12 marca 2020 r. w związku ze wzrostem liczby zakażeń koronawirusem SARS-CoV-2 rząd Republiki Czeskiej ogłosił stan wyjątkowy na terenie całego państwa. Podjęte przez rząd środki zapobiegawcze dotknęły blisko 80% czeskich przedsiębiorstw, w dużym stopniu wpływając na stan gospodarki państwa. Znajdująca się dotychczas na ścieżce wzrostu gospodarka Czech...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Słowacja wobec pandemii COVID-19 w sytuacji zmiany władzy
Komentarze IEŚ 144
20 marca 2020
Łukasz Lewkowicz - Zespół Wyszehradzki

Słowacja wobec pandemii COVID-19 w sytuacji zmiany władzy

6 marca zanotowano pierwszy przypadek zarażenia koronawirusem na Słowacji. Mając na celu ograniczenie rozprzestrzeniania się pandemii, ustępujący rząd Petera Pellegriniego 13 marca wprowadził szereg restrykcji. W weekend zaprzysiężony zostanie koalicyjny rząd Igora Matoviča. Pandemia będzie największym wyzwaniem, przed którym staną nowe słowackie władze w...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Węgry wobec pandemii COVID-19
Komentarze IEŚ 139
18 marca 2020
Dominik Héjj - Zespół Wyszehradzki

Węgry wobec pandemii COVID-19

Od 4 marca 2020 r., czyli od momentu, kiedy zdiagnozowano dwa pierwsze przypadki COVID-19 na Węgrzech, rząd prowadzi politykę mającą na celu zminimalizowanie skutków pandemii koronawirusa na Węgrzech. Podjęte działania są także związane z próbą ograniczenia rozwoju potencjalnego nowego kryzysu migracyjnego.

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Koronawirus – skutki dla Europy Środkowej
Komentarze IEŚ 138
17 marca 2020
Marlena Gołębiowska - Zespół Wyszehradzki

Koronawirus – skutki dla Europy Środkowej

Bezpośrednie skutki gospodarcze pandemii koronawirusa SARS-CoV-2 to tylko wierzchołek góry lodowej. Koszty finansowe związane z ochroną zdrowia publicznego oraz z tymczasowymi zakłóceniami w działalności firm i instytucji – choć ogromne – stanowią tylko część prognozowanych strat gospodarczych. Równie groźne są skutki długookresowe, pośrednie, wynikające po...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Czechy: polityka miejska Pragi w wymiarze międzynarodowym
Komentarze IEŚ 133
8 marca 2020
Szczepan Czarnecki - Zespół Wyszehradzki

Czechy: polityka miejska Pragi w wymiarze międzynarodowym

27 lutego 2020 r. w pobliżu ambasady Federacji Rosyjskiej znajdującej się w dzielnicy Bubeneč w Pradze odbyła się uroczystość nadania placowi imienia Borysa Niemcowa. Tego samego dnia władze Pragi upamiętniły postać zamordowanej w 2006 r. rosyjskiej dziennikarki Anny Politkowskiej, nazywając jej imieniem promenadę w miejskiej części Praga 7. Decyzja rady miasta...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Wybory parlamentarne na Słowacji: wielkie zwycięstwo centroprawicy
Komentarze IEŚ 131
2 marca 2020
Łukasz Lewkowicz - Zespół Wyszehradzki

Wybory parlamentarne na Słowacji: wielkie zwycięstwo centroprawicy

29 lutego na Słowacji odbyły się wybory parlamentarne. Niekwestionowanym zwycięzcą okazała się centroprawicowa partia Zwyczajni Ludzie i Niezależne Osobistości (OĽaNO) Igora Matoviča, która otrzymała 1/4 oddanych głosów. Dotychczas rządząca partia Kierunek-Socjaldemokracja (Smer-SD) znalazła się na drugim miejscu, co pokazuje, że będzie silnym liderem...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Europejski Zielony Ład przepustką Węgier do głównego nurtu polityki Unii Europejskiej
Komentarze IEŚ 127
28 lutego 2020
Dominik Héjj - Zespół Wyszehradzki

Europejski Zielony Ład przepustką Węgier do głównego nurtu polityki Unii Europejskiej

Od początku lutego 2020 r. premier Węgier Viktor Orbán brał udział w spotkaniach z europejskimi politykami, w czasie których zabiegał o poparcie m.in. w sprawie nowej perspektywy budżetowej UE na lata 2021-2027. Nie bez znaczenia pozostaje także przyszłość i pozycja Fideszu w ramach Europejskiej Partii Ludowej (EPL) – od marca 2019 r. jest bowiem zawieszony w prawach...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Wizyta premiera Andreja Babiša w Estonii: współpraca w zakresie nowych technologii informatycznych i cyberbezpieczeństwa
Komentarze IEŚ 123
26 lutego 2020
Agata Tatarenko - Zespół Wyszehradzki

Wizyta premiera Andreja Babiša w Estonii: współpraca w zakresie nowych technologii informatycznych i cyberbezpieczeństwa

W dniach 17-18 lutego 2020 r. miała miejsce wizyta premiera Republiki Czeskiej Andreja Babiša w Estonii. Andrej Babiš spotkał się z premierem Estonii Jürim Ratasem oraz przewodniczącym parlamentu Estonii Hennem Põlluaasem. Odwiedził też NATO Cooperative Cyber Defence Centre of Excellence (CCDCOE) i e-Estonia Briefing Centre. Tematy rozmów zdominowały kwestie związane...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Deklaracja wsparcia finansowego USA dla Inicjatywy Trójmorza
Komentarze IEŚ 125
26 lutego 2020
Łukasz Lewkowicz - Zespół Wyszehradzki

Deklaracja wsparcia finansowego USA dla Inicjatywy Trójmorza

15 lutego, podczas 56. Monachijskiej Konferencji Bezpieczeństwa, sekretarz stanu Mike Pompeo ogłosił, że Stany Zjednoczone (USA) zamierzają przekazać państwom Europy Środkowo-Wschodniej zaangażowanym w Inicjatywę Trójmorza (TSI) do 1 mld dol. na inwestycje energetyczne. Środki te zostaną przekazane przez specjalną agencję rządową przy wsparciu Kongresu USA....

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Indeks giełdowy państw Inicjatywy Trójmorza walczy o dużą stawkę
Komentarze IEŚ 116
10 lutego 2020
Marlena Gołębiowska - Zespół Wyszehradzki

Indeks giełdowy państw Inicjatywy Trójmorza walczy o dużą stawkę

Inicjatywa Trójmorza – projekt oparty początkowo na luźnej koncepcji geopolitycznej – przeradza się w skuteczną formę regionalnej współpracy gospodarczej. Wyrazem tego jest m.in. wspólny indeks giełdowy – CEEplus, który ma za zadanie pokazać atrakcyjność inwestycyjną regionu. O możliwościach i korzyściach, jakie oferuje inwestorom oraz państwom Europy...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Czechy: wzrost udziału energii ze źródeł odnawialnych w planie energetyczno-klimatycznym
Komentarze IEŚ 110
3 lutego 2020
Szczepan Czarnecki - Zespół Wyszehradzki

Czechy: wzrost udziału energii ze źródeł odnawialnych w planie energetyczno-klimatycznym

13 stycznia 2020 r. rząd Republiki Czeskiej zatwierdził krajowy plan na rzecz energii i klimatu na lata 2021-2030. Przygotowany przez Ministerstwo Przemysłu i Handlu dokument wprowadza zmiany dotyczące wykorzystania poszczególnych paliw w strukturze produkcji i konsumpcji energii względem założeń wyznaczonych w koncepcji energetycznej państwa z 2015 r. Program nowo...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Proces w sprawie zabójstwa Jána Kuciaka na Słowacji: przebieg i konsekwencje polityczne
Komentarze IEŚ 107
24 stycznia 2020
Łukasz Lewkowicz - Zespół Wyszehradzki

Proces w sprawie zabójstwa Jána Kuciaka na Słowacji: przebieg i konsekwencje polityczne

13 stycznia rozpoczął się na Słowacji główny proces czterech podejrzanych o zlecenie i wykonanie zabójstwa na dziennikarzu śledczym Jánie Kuciaku. Zarzuty postawiono m.in. kontrowersyjnemu przedsiębiorcy Mariánowi Kočnerowi, którego nieprzejrzyste interesy opisywał Kuciak. Śmierć dziennikarza spowodowała w całej Słowacji masowe demonstracje, które przyczyniły...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Węgry rok po protestach w sprawie tzw. ustawy niewolniczej
Komentarze IEŚ 105
22 stycznia 2020
Dominik Héjj - Zespół Wyszehradzki

Węgry rok po protestach w sprawie tzw. ustawy niewolniczej

1 stycznia 2020 r. minął rok, od kiedy w prawie pracy zaczęły obowiązywać zmiany, które w publicznym dyskursie zostały określone mianem „ustawy niewolniczej” (węg. rabszolgatörvény). Zmiany w kodeksie pracy miały w opinii rządu, po pierwsze, podnieść atrakcyjność Węgier jako państwa, w którym opłaca się inwestować, a po drugie, doprowadzić do pokonania...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Spór o sondaże przedwyborcze na Słowacji
Komentarze IEŚ 87
28 listopada 2019
Łukasz Lewkowicz - Zespół Wyszehradzki

Spór o sondaże przedwyborcze na Słowacji

27 października Słowacka Rada Narodowa, dzięki głosom części rządzącej koalicji (Smer-SD i SNS) oraz opozycyjnej LSNS, uchwaliła kontrowersyjny zakaz publikacji przedwyborczych sondaży w okresie 50 dni poprzedzających głosowanie. Na początku listopada prezydent Zuzana Čaputová zawetowała nowelizację przepisów ze względu na ich antydemokratyczny charakter. W...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Polityka energetyczna Węgier uzależniona od Rosji
Komentarze IEŚ 83
22 listopada 2019
Dominik Héjj - Zespół Wyszehradzki

Polityka energetyczna Węgier uzależniona od Rosji

Pod koniec października premier Viktor Orbán ostatecznie potwierdził zainteresowanie Węgier uczestnictwem w budowie rosyjsko-tureckiego gazociągu TurkStream. Co znamienne, deklaracja padła podczas wspólnej konferencji prasowej z udziałem prezydenta Federacji Rosyjskiej Władimira Putina, który 30 października 2019 r. złożył jednodniową wizytę w Budapeszcie. Decyzja...

Więcej →