Komentarze IEŚ | Instytut Europy Środkowej

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 425

Dominik Héjj - Zespół Wyszehradzki

Recharging Europe – węgierska prezydencja w Grupie Wyszehradzkiej

„Odnówmy Europę” to hasło węgierskiej prezydencji w V4, rozpoczętej 1 lipca 2021 r. Potrwa ona do 30 czerwca 2022 r. Działania węgierskiego przewodnictwa mają zostać oparte na trzech filarach: stabilności (stability), ponownym otwarciu (reopening) oraz współpracy (partnership). Poprzednia prezydencja 2017-2018. Ostatni raz Węgry prezydencję sprawowały w...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 423

Dominik Héjj - Zespół Wyszehradzki

Węgry: rząd znosi obostrzenia, stan nadzwyczajny obowiązuje nadal

Odsetek Węgrów zaszczepionych dwiema dawkami przeciwko wirusowi SARS-CoV-2 przekroczył poziom 53% całej populacji. Rząd zniósł kolejne obostrzenia, a 15 lipca 2021 r. w trakcie konferencji prasowej szef kancelarii premiera Viktora Orbána zapewnił, że Węgry są dzisiaj najbezpieczniejszym państwem w Europie. Pomimo tego wciąż nie zniesiono obowiązywania stanu...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 415

Szczepan Czarnecki - Zespół Wyszehradzki

Przewodnictwo Bułgarii w Inicjatywie Trójmorza: cele i perspektywy

Przewodnictwo Bułgarii w Inicjatywie Trójmorza (TSI) oraz zbliżający się szósty szczyt państw TSI, który odbędzie się 8-9 lipca 2021 r. w Sofii, zintensyfikowały działania tego państwa w Inicjatywie. Pomimo licznych konfliktów wewnętrznych, we wrześniu 2020 r. ówczesny rząd Bułgarii powołał krajowego koordynatora ds. Inicjatywy Trójmorza, а w grudniu...

Więcej →

Zespół Bałtycki, Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 413

Marlena Gołębiowska - Zespół Bałtycki, Zespół Wyszehradzki

Przed szczytem w Sofii: wyzwania stojące przed Inicjatywą Trójmorza

8-9 lipca 2021 r. Bułgaria zorganizuje szósty szczyt Inicjatywy Trójmorza (The Three Seas Initiative, TSI). Spotkanie w Sofii będzie okazją do podsumowania dotychczasowych osiągnięć, ale także do dyskusji o wyzwaniach stojących przed Inicjatywą, do których zaliczają się m.in. realne i potencjalne konflikty, wolne tempo realizacji priorytetowych projektów, powrót...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 408

Łukasz Lewkowicz - Zespół Wyszehradzki

Priorytety polityki bezpieczeństwa Słowacji na szczycie NATO w Brukseli

14 czerwca 2021 r. odbył się szczyt NATO w Brukseli, podczas którego rozmawiano m.in. o odpowiedzi na działania Chin i Rosji, inwestycjach w obronę i relacjach transatlantyckich. Delegację Słowacji na spotkaniu reprezentowali: prezydent Zuzana Čaputová, minister spraw zagranicznych i europejskich Ivan Korčok (SaS), minister obrony Jaroslav Naď (OĽaNO) oraz stały...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 407

Agata Tatarenko - Zespół Wyszehradzki

Wizyta Swiatłany Cichanouskiej w Republice Czeskiej w cieniu kampanii wyborczej

W dniach 6-9 czerwca 2021 r. miała miejsce wizyta Swiatłany Cichanouskiej w Republice Czeskiej. Białoruska opozycjonistka przyjechała do Pragi na zaproszenie przewodniczącego Senatu Republiki Czeskiej Miloša Vystrčila. Spotkała się również z premierem Andrejem Babišem oraz prezydentem Milošem Zemanem, który wyraził poparcie dla działań białoruskiej opozycji....

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 401

Dominik Héjj - Zespół Wyszehradzki

Węgierski system szczepień a „certyfikaty covidowe” Unii Europejskiej

Na przestrzeni ostatnich kilku miesięcy w Unii Europejskiej (tak w Komisji Europejskiej, jak i Parlamencie Europejskim) trwały rozmowy dotyczące stworzenia tzw. paszportów covidowych, które miałyby poświadczać przyjęcie szczepienia, przebycie zakażenia SARS-CoV-2 bądź negatywny wynik testu PCR na obecność koronawirusa. Dwudziestego maja 2021 r. doszło w tej sprawie...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 399

Szczepan Czarnecki - Zespół Wyszehradzki

„Oddajmy przyszłość krajowi” – program wyborczy koalicji Czeskiej Partii Piratów i STAN

W dniu 18 maja 2021 r. koalicja złożona z Czeskiej Partii Piratów oraz ugrupowania Burmistrzowie i Niezależni oficjalnie rozpoczęła kampanię wyborczą przed wyborami parlamentarnymi, które w Republice Czeskiej zostały zaplanowane na październik 2021 r. Program koalicji zakłada szereg reform, których zadaniem jest przeciwdziałanie skutkom kryzysu...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 398

Łukasz Lewkowicz - Zespół Wyszehradzki

Słowacja: Krajowy Plan Odbudowy i jego główne założenia

Słowacja jest pierwszym państwem Grupy Wyszehradzkiej, które przedstawiło Komisji Europejskiej Krajowy Plan Odbudowy (KPO), czyli program reform i inwestycji, które będą finansowane z Funduszu Odbudowy po pandemii COVID-19. Plan podzielony jest na kilka kluczowych priorytetów politycznych, m.in. zieloną gospodarkę, edukację, cyfryzację sektora publicznego. Zdaniem...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 396

Szczepan Czarnecki - Zespół Wyszehradzki

Spóźniony Krajowy Plan Odbudowy Republiki Czeskiej

W poniedziałek, 17 maja 2021 r., z ponad dwutygodniowym opóźnieniem rząd Republiki Czeskiej przedstawił finalną wersję Krajowego Planu Odbudowy (KPO). Przygotowany dokument stanowi podstawę do pozyskania środków z Funduszu Odbudowy UE i zakłada wykorzystanie 199 902 mld CZK (7,8 mld EUR) na inwestycje i pakiety reform skupione w sześciu filarach. W przeważającej...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 388

Dominik Héjj - Zespół Wyszehradzki

Węgry przedstawiają krajowy plan instrumentu NextGenerationEU

W środę, 12 maja 2021 r., przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen potwierdziła w mediach społecznościowych, że KE otrzymała od węgierskiego rządu krajowy plan odbudowy. Dokument ten jest niezbędny, aby móc skorzystać z unijnego Funduszu Odbudowy. W ramach tego narzędzia finansowego Węgry otrzymają 7,2 mld EUR w postaci bezzwrotnej pomocy w formie...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 381

Łukasz Lewkowicz - Zespół Wyszehradzki

Słowacja: podejście do szczepionki Sputnik V dzieli społeczeństwo

Zakup przez premiera Słowacji Igora Matoviča (OĽaNO) szczepionki Sputnik V i wywołany tym wydarzeniem kryzys rządowy spowodowały wyraźny podział w społeczeństwie słowackim. Badania opinii publicznej pokazały bardzo duże przyzwolenie na stosowanie rosyjskiego preparatu przy jednocześnie sceptycznym podejściu do szczepionki AstraZeneca. Natomiast sondaż...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 377

Michał Paszkowski - Zespół Wyszehradzki

Czarne złoto w odwrocie: sektor węglowy w państwach Europy Środkowej

Przez wiele lat węgiel odgrywał dominującą rolę w procesie wytwarzania energii elektrycznej na świecie, jednak większa społeczna świadomość dotycząca zmian klimatu oraz spadek rentowności kopalń powodują, że jego znaczenie jest coraz mniejsze. Obniżenie kosztów budowy i eksploatacji innych form pozyskiwania energii, a także pandemia COVID-19 mocno wpłynęły na...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 376

Szczepan Czarnecki - Zespół Wyszehradzki

Dylematy szczepionkowe państw Grupy Wyszehradzkiej

Mija pięć miesięcy, odkąd państwa Unii Europejskiej wdrożyły programy szczepień. W ciągu tych kilkunastu tygodni każde z państw borykało się z problemami dotyczącymi płynności dostaw szczepionek Pfizer/BioNTech, Moderna i AstraZeneca, które odbiegały od pierwotnych planów przedstawianych przez Komisję Europejską. Wobec tych trudności niektóre z państw...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 372

Szczepan Czarnecki - Zespół Wyszehradzki

Elektrownia jądrowa Dukovany: panaceum na przyszłe problemy energetyczne Republiki Czeskiej

W Republice Czeskiej trwają prace związane z budową nowego bloku jądrowego w elektrowni Dukovany. W chwili obecnej rząd musi podjąć kluczowe decyzje – wybrać technologię i tym samym partnera oraz zapewnić finansowanie inwestycji. Ostateczne ustalenia zapadną już po wyborach parlamentarnych, które odbędą się w październiku 2021 r., przez co kwestia rozbudowy...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ nr 364

Dominik Héjj - Zespół Wyszehradzki

Fidesz tworzy nowy sojusz w Parlamencie Europejskim

W niespełna dwa lata po zawieszeniu Fideszu w prawach członka Europejskiej Partii Ludowej (EPL), największej frakcji w Parlamencie Europejskim (PE), władze partii Fidesz podjęły decyzję o opuszczeniu najpierw frakcji EPL w PE, a następnie całej partii. Ma to być początek budowania nowej formacji, której utworzenie Viktor Orbán deklarował jeszcze przed wyborami do PE,...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 362

Marlena Gołębiowska - Zespół Wyszehradzki

Roboty, drukarki 3D, big data, internet rzeczy: lekcje wdrażania nowych technologii z Czech

W co czwartej dużej firmie z Europy Środkowej znajdziemy robota, w co ósmej drukarkę 3D, niemal co czwarta wykorzystuje big data i więcej niż co trzecia internet rzeczy. Czwarta rewolucja przemysłowa nie przebiega jednak w tym samym tempie we wszystkich państwach regionu. Nowe technologie w największym stopniu wdrażają firmy z Czech – państwa wysoce...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 355

Szczepan Czarnecki - Zespół Wyszehradzki

Wizyta premiera Republiki Czeskiej i premiera Węgier w Izraelu, czyli dyplomacja w dobie pandemii

Jedenastego marca 2021 r. w Jerozolimie odbyło się spotkanie premierów Izraela, Węgier i Republiki Czeskiej. Rozmowy były skoncentrowane wokół rozwiązywania problemu pandemii COVID-19, zwłaszcza w zakresie skuteczności procesu szczepień przeprowadzonych w Izraelu. Wizyta stała się także okazją do wyrażenia wsparcia politycznego przez Andreja Babiša i Viktora...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 354

Szczepan Czarnecki - Zespół Wyszehradzki

Bułgaria: kampania wyborcza w cieniu pandemii COVID-19

Zaplanowane na 4 kwietnia 2021 r. wybory do 45. Zgromadzenia Narodowego w Bułgarii stanowią największe od lat wyzwanie dla zwycięzcy czterech ostatnich wyborów parlamentarnych, premiera Bojko Borisowa z centroprawicowej partii GERB. Niezadowolenie społeczne, spowodowane sytuacją gospodarczą i rosnącą korupcją, doprowadziło do silnej aktywizacji obywatelskiej,...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 348

Agata Tatarenko - Zespół Wyszehradzki

Rumunia: 30 rok niżu demograficznego

Rumunia zmaga się z trwającym od wielu lat niżem demograficznym. Badania Eurostatu pokazują, że Rumunki rodzą pierwsze dziecko jako jedne z najmłodszych w Europie. Nie wpływa to jednak w większym stopniu na liczbę urodzonych dzieci. Przyczyną trudnej sytuacji demograficznej w Rumunii jest masowa emigracja, głównie do państw zachodnich. Władze Rumunii poszukują...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 347

Łukasz Lewkowicz - Zespół Wyszehradzki

Słowacja: kryzys polityczny ze szczepionką Sputnik V w tle

Słowacja została oficjalnie drugim państwem UE, które zatwierdziło stosowanie szczepionki Sputnik V. Zgodnie z przyjętym planem w najbliższych miesiącach do kraju zostaną dostarczone 2 miliony dawek. Decyzja podjęta przez premiera i ministra zdrowia nie była konsultowana z całym rządem, co spowodowało poważny kryzys polityczny wewnątrz koalicji rządowej....

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarz IEŚ 341

Agata Tatarenko - Zespół Wyszehradzki

Rumunia: wizyta ministra spraw zagranicznych Słowacji oraz europejska agenda

Minister spraw zagranicznych i europejskich Słowacji Ivan Korčok (Sloboda a Solidarita, SaS) 16 lutego 2021 r. złożył oficjalną wizytę w Bukareszcie. Było to jedno z wielu spotkań, które premier Rumunii Florin Cîţu (PNL) oraz przedstawiciele jego gabinetu odbyli w ciągu pierwszych dwóch miesięcy od powołania na stanowiska. Wizyta miała na celu konsultacje...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 340

Szczepan Czarnecki - Zespół Wyszehradzki

Wzrost zakażeń SARS-CoV-2 w Europie Środkowej

Republika Czeska, Słowacja i Węgry od kilku tygodni zaliczają się do państw o najwyższych wskaźnikach epidemicznych na świecie. Mimo wprowadzanych restrykcji oraz rozpoczętych programów szczepień sytuacja nie ulega poprawie. Państwa te podtrzymują obecne lub nakładają kolejne ograniczenia, które mają przeciwdziałać rozprzestrzenianiu się SARS-CoV-2. Republika...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 337

Szczepan Czarnecki - Zespół Wyszehradzki

Europa Środkowa wobec zmiany władzy w Białym Domu

Listopadowe wybory prezydenckie w USA przyniosły zmianę gospodarza Białego Domu. Fakt ten został w różny sposób odebrany w państwach Europy Środkowej. Elementem wspólnym jest jednak oczekiwanie kontynuacji i pogłębiania współpracy państw Grupy Wyszehradzkiej z USA, także w nowych obszarach. Reakcja Republiki Czeskiej. Prezydent Republiki Czeskiej Miloš Zeman...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 333

Szczepan Czarnecki - Zespół Wyszehradzki

Made in Czechia – protekcjonizm spożywczy w Republice Czeskiej

Dwudziestego stycznia 2021 r. izba niższa parlamentu Republiki Czeskiej przegłosowała nowelizację ustawy o żywności z przygotowaną przez posłów populistycznej, prawicowej partii SPD poprawką dotyczącą obowiązującego udziału wybranych artykułów spożywczych pochodzących z Czech w rynku wewnętrznym. Uchwalona przez izbę poselską ustawa głosami deputowanych z...

Więcej →