Podcasty

Demontaż pomnika marszałka Iwana Koniewa w Pradze pogorszył relacje czesko-rosyjskie. Do rozebrania monumentu doszło na początku kwietnia. Znaczna część społeczeństwa czeskiego poparła tę akcję, jednak były też głosy krytyczne, między innymi ze strony prezydenta Miloša Zemana. Bezpośrednie przyczyny demontażu pomnika wyjaśnia kierownik Zespołu Wyszehradzkiego IEŚ dr Agata Tatarenko.

Pandemia wirusa Covid-19 wpływa na stosunki czesko-chińskie. Kilka miesięcy temu Czechy wysłały pomoc medyczną do Chin. Później role się odwróciły, z tą jednak różnicą, że Czesi musieli za nią zapłacić. I na tym tle powstał spór polityczny, który przeanalizował Szczepan Czarnecki, analityk w Zespole Wyszehradzkim Instytutu Europy Środkowej.

Europa Środkowo-Wschodnia między Unią Europejską i Eurazjatycką Unią Gospodarczą: perspektywy rywalizacji i współpracy – to tytuł monografii wydanej przez Instytut Europy Środkowej, na którą składają się artykuły badaczy z Kirgistanu, Polski, Rosji i Ukrainy. Monografia prezentuje różne punkty widzenia dotyczące obu wspólnot – ich zalety oraz słabości. Praca ukazała się pod redakcją prof. Tomasza Stępniewskiego, dr. Andrzeja Szabaciuka oraz rosyjskiego badacza prof. Zygmunta Stankiewicza.

Słowacja stopniowo znosi ograniczenia wynikające z pandemii Covid-19. Kolejne etapy powrotu do właściwego funkcjonowania państwa przedstawił urzędujący od niedawna premier Igor Matovič. Dotyczą one m.in. przemysłu motoryzacyjnego i turystyki. Z drugiej strony nowa koalicja rządząca zapowiada zmiany mające na celu skuteczniejszą walkę z korupcją. Te działania podsumowuje dr Łukasz Lewkowicz, starszy analityk w Zespole Wyszehradzkim Instytutu Europy Środkowej.

Pandemia na Białorusi może spowodować bardzo głębokie zmiany w tym państwie. Spowolnienie gospodarki to prawdopodobny kryzys i to nie tylko ekonomiczny. W tym kontekście pojawia się wiele zagadnień, które są związane m.in. z przyszłością prezydenta Łukaszenki, dalszą integracją z Rosją oraz z relacjami z pozostałymi sąsiadami. O tym rozmawiamy z dr. hab. Krzysztofem Fedorowiczem, profesorem Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu.

Ukraińska gospodarka przeżywa bardzo trudny czas w związku z pandemią. Odczuwają to zwłaszcza małe i średnie przedsiębiorstwa. Władze podejmują pewne działania osłonowe, jednak w ocenie ekspertów są one niewystarczające. Ukraina liczy na wsparcie m.in. Międzynarodowego Funduszu Walutowego, musi jednak konsekwentnie wypełniać określone warunki – podkreśla współpracująca z Instytutem Europy Środkowej dr Marta Drabczuk.

Państwa nadbałtyckie apelują do swoich obywateli, aby w obliczu pandemii korzystali tylko ze sprawdzonych informacji. Wynika to z obawy przed rosyjską propagandą, która niejednokrotnie rozpowszechniała fałszywe informacje. Jak dotąd środki mające na celu przeciwdziałanie pandemii przynoszą pożądany skutek – zauważa Dominik Wilczewski, starszy analityk w Zespole Bałtyckim Instytutu Europy Środkowej.

Państwa autorytarne nie radzą sobie z pandemią. Chaos organizacyjny obserwujemy w Rosji. Z kolei na Białorusi władze praktycznie bagatelizują problem. W przypadku tego drugiego państwa załamanie gospodarki może być początkiem politycznego końca prezydenta Łukaszenki. Które państwa się wzmocnią, a które osłabną i jak zmienią się organizacje międzynarodowe w wyniku pandemii – na te pytania odpowiada kierownik Zespołu Europy Wschodniej IEŚ dr Jakub Olchowski w rozmowie z Marcinem Superczyńskim.

Pandemia Covid-19 spowodowała przesunięcie wyborów w Serbii i Macedonii Północnej. W tym pierwszym państwie wprowadzono daleko idące obostrzenia dotyczące poruszania się. Osoby starsze praktycznie w ogóle nie mogą opuszczać swoich domów. Z kolei Macedonia Północna, pomimo przeciągających się problemów wewnętrznych, odniosła znaczący sukces w polityce międzynarodowej – podkreśla dr hab. Konrad Pawłowski z Zespołu Bałkańskiego Instytutu Europy Środkowej.

Pandemia Covid-19 osłabia gospodarczo Ukrainę i może wpłynąć na jej pozycję negocjacyjną w sprawie przyszłości Donbasu. W lutym i marcu tego roku pojawiły się projekty – inspirowane przez Rosję – wzmacniające pozycję separatystów. O skomplikowanej sytuacji Ukrainy rozmawiamy z dr. Andrzejem Szabaciukiem z Zespołu Europy Wschodniej Instytutu Europy Środkowej.