Komentarze IEŚ | Instytut Europy Środkowej

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 93

11 grudnia 2019

Jan Muś - Zespół Bałkański

Chorwacka prezydencja w Radzie Unii Europejskiej. Plany, oczekiwania, ograniczenia

1 stycznia 2020 r. Chorwacja przejmie od Finlandii półroczną prezydencję w Radzie Unii Europejskiej. Prezydencja Chorwacji wiąże się z poważnymi ograniczeniami zewnętrznymi i wewnętrznymi. Władze państwa będą starały się osiągnąć dwa zasadnicze cele własne znajdujące się poza listą oficjalnych priorytetów: przystąpienie do strefy Schengen oraz kontynuację...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 94

11 grudnia 2019

Konrad Pawłowski - Zespół Bałkański

Protesty społeczne w Serbii, Czarnogórze i Albanii: Bałkańska Wiosna czy proces europeizacji Bałkanów Zachodnich?

Na przestrzeni ostatniego roku w Serbii, Czarnogórze i Albanii miały miejsce protesty społeczne. Demonstracje w Albanii i Czarnogórze wygasły do połowy 2019 r. Protesty w Serbii są wprawdzie kontynuowane, wyraźnemu zmniejszeniu uległa jednak liczba uczestników demonstracji. Jakkolwiek trudno pominąć polityczny kontekst protestów, pozostają one przede wszystkim...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 88

4 grudnia 2019

Szczepan Czarnecki - Zespół Bałkański

Wybory prezydenckie w Rumunii – druga kadencja Klausa Iohannisa

24 listopada 2019 r. w Rumunii odbyła się druga tura wyborów prezydenckich, zakończonych zdecydowanym zwycięstwem starającego się o reelekcję prezydenta Klausa Iohannisa. Przegrana startującej z ramienia Partii Socjaldemokratycznej (PSD) byłej premier Viorici Dăncili odzwierciedla długotrwały kryzys w PSD i problemy wewnętrzne państwa. Kampania wyborcza, jak i same...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 89

4 grudnia 2019

Agata Domachowska - Zespół Bałkański

Pomysł utworzenia „małego Schengen” dzieli państwa bałkańskie

10 listopada odbyło się drugie z kolei spotkanie przywódców państw Bałkanów Zachodnich dotyczące utworzenia „małego Schengen” – obszaru wolności gospodarczej w regionie. Inicjatywa ma na celu zniesienie w przyszłości wszelkich barier w swobodnym przepływie osób, towarów, kapitału i usług. Pomysł nie spotkał się jednak z pełną aprobatą władz...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 80

19 listopada 2019

Jan Muś - Zespół Bałkański

Małe Schengen na Bałkanach

Deklaracja w sprawie wdrożenia czterech podstawowych swobód UE podpisana przez przywódców Albanii, Macedonii Północnej i Serbii wychodzi naprzeciw oczekiwaniom Unii Europejskiej w zakresie pogłębienia współpracy regionalnej. Choć niewiążąca prawnie, stanowi pozytywny sygnał dla decydentów politycznych i inwestorów w Europie. Wyzwaniem pozostaje implementacja...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 76

7 listopada 2019

Jan Muś - Zespół Bałkański

CEFTA: rozwój i bariery w handlu zagranicznym

Handel w ramach CEFTA rozwija się, choć – paradoksalnie – liczba barier handlowych rośnie. Brak woli politycznej do tego, aby koordynować działania poszczególnych państw, sprawia, że porozumienie o wolnym handlu nie zawsze jest przestrzegane, a realizacja idei Regionalnego Obszaru Gospodarczego na Bałkanach – jednego z kluczowych elementów Procesu Berlińskiego –...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 71

21 października 2019

Agata Domachowska - Zespół Bałkański

Współpraca Albanii i Kosowa: między oczekiwaniami a rzeczywistością

W lipcu 2019 r. doszło do podpisania przez ministrów spraw zagranicznych Albanii i Kosowa umowy zakładającej koordynowanie polityk zagranicznych oraz unifikację misji dyplomatycznych obu państw. Jest to kolejny krok mający na celu wzmocnienie współpracy pomiędzy Albanią a Kosowem. Problematyczne pozostają jednak relacje gospodarcze między państwami. Zauważalny jest...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 62

30 września 2019

Jan Muś - Zespół Bałkański

Serbia umacnia swoją pozycję w Bośni i Hercegowinie

Serbia sukcesywnie umacnia swoje wpływy gospodarcze w kluczowych sektorach gospodarki Bośni i Hercegowiny – energetyce i mediach. Integracja gospodarcza obydwu państw, a także rosnąca dominacja Serbii mają potencjalne przełożenie na linię polityczną bośniackich Serbów. Poza zyskami ekonomicznymi gra toczy się o możliwość wywierania presji na przywódców...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 61

22 września 2019

Szczepan Czarnecki - Zespół Bałkański

Czeska delegacja z oficjalną wizytą w Serbii – implikacje dla polityki zagranicznej Czech

Podczas oficjalnej wizyty w Serbii, odbywającej się w dniach 10-12 września 2019 r., prezydent Republiki Czeskiej Miloš Zeman opowiedział się za wycofaniem uznania niepodległości Kosowa. Po spotkaniu w Belgradzie z prezydentem Serbii Aleksandarem Vučiciem prezydent Czech poinformował, że w przyszłym miesiącu przeprowadzi konsultacje z organami władzy ustawodawczej na...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 54

24 sierpnia 2019

Agata Domachowska - Zespół Bałkański

Kosowo: „ustąpienie” premiera i przedterminowe wybory

W czwartek 22 sierpnia parlament Kosowa przegłosował samorozwiązanie. Miesiąc wcześniej (19 lipca) premier Ramush Haradinaj ogłosił, że rezygnuje ze sprawowanego urzędu po tym, jak Specjalna Izba Sądowa Kosowa wezwała go na przesłuchanie do Hagi. W reakcji na decyzję premiera ugrupowania opozycyjne zwróciły się do prezydenta o jak najszybsze rozpisanie...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 49

30 lipca 2019

Jan Muś - Zespół Bałkański

Rekonstrukcja rządu w Chorwacji

Premier Andrej Plenković zmienił siedmiu członków swojego gabinetu. Rekonstrukcja rządu ma na celu przede wszystkim poprawienie wizerunku rządzącej Chorwackiej Wspólnoty Demokratycznej (HDZ) przed wyborami prezydenckimi, które mają się odbyć pod koniec roku, oraz zaplanowanymi na przyszły rok wyborami do parlamentu. Przeprowadzone zmiany umożliwią obecnemu...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 46

15 lipca 2019

Jan Muś - Zespół Bałkański

Chorwacja robi kolejny krok w stronę strefy euro

4 lipca Chorwacja wysłała list intencyjny w sprawie przystąpienia do Europejskiego Mechanizmu Kursów Walutowych (ERM II). Stanowi to pierwszy oficjalny krok do uczestnictwa w ERM II. Poprzedza on wprowadzenie euro jako oficjalnej waluty. Oprócz listu intencyjnego władze Chorwacji przedłożyły również Plan Działania (Action Plan) określający reformy, które Chorwacja...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 44

11 lipca 2019

Agata Domachowska - Zespół Bałkański

Projekt ustawy o wolności wyznania powodem napięć w relacjach serbsko-czarnogórskich

Rząd Czarnogóry przedstawił projekt ustawy o wolności wyznania, regulujący kwestie działalności wspólnot religijnych w państwie. Został on jednak skrytykowany zarówno przez Serbską Cerkiew Prawosławną, jak i władze Serbii. Prezydent Aleksandar Vučić ostrzegł również, że przyjęcie ustawy może doprowadzić do pogorszenia relacji pomiędzy państwami. Władze...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 41

24 czerwca 2019

Konrad Pawłowski - Zespół Bałkański

Dialog Serbia–Kosowo: spotkanie przywódców państw Bałkanów Zachodnich w Berlinie

W dniu 29 kwietnia 2019 r. w Berlinie odbyło się zorganizowane ad hoc spotkanie przywódców Albanii, Bośni i Hercegowiny, Chorwacji, Czarnogóry, Francji, Kosowa, Macedonii Północnej, Niemiec, Serbii i Słowenii. Spotkanie to stanowiło przede wszystkim próbę aktywizacji dialogu politycznego między Serbią i Kosowem. Rozmowy w Berlinie nie doprowadziły jednak do...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 40

20 czerwca 2019

Konrad Pawłowski - Zespół Bałkański

Dialog Serbia–Kosowo: w poszukiwaniu formuły porozumienia

„Zamrożenie” dialogu dwustronnego między Serbią i Kosowem pokazuje, że proces negocjacji, prowadzony od 2011 r. pod auspicjami UE, po raz kolejny znalazł się w impasie. Usztywnienie stanowisk stron powoduje, że wypracowanie rozwiązania kompromisowego, kończącego konflikt w kwestii statusu prawnomiędzynarodowego i granic Kosowa, pozostaje na razie niemożliwe.

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 38

17 czerwca 2019

Jan Muś - Zespół Bałkański

Reformy polityczne w Macedonii Północnej

Premier Macedonii Północnej Zoran Zaev rozpoczyna reformę administracji oraz proces sanacji elit państwowych. Zmiany mają dwa zasadnicze cele: przekonanie opinii publicznej i niezdecydowanych wyborców do rządzącej partii SDSM w obliczu nadchodzących w przyszłym roku wyborów parlamentarnych oraz przekonanie przywódców UE o determinacji władz Macedonii Północnej w...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 35

13 czerwca 2019

Szczepan Czarnecki - Zespół Bałkański

Zmiany polityczne w Rumunii: kryzys w Partii Socjaldemokratycznej

Przeprowadzone w Rumunii w dniu 26 maja 2019 r. wybory do Parlamentu Europejskiego zakończyły się wygraną opozycyjnej Partii Narodowo-Liberalnej (PNL). Tego samego dnia odbyło się referendum dotyczące reform wymiaru sprawiedliwości, wdrażanych przez rząd koalicyjny Partii Socjaldemokratycznej (PSD) oraz Sojuszu Liberałów i Demokratów (ALDE). Wyniki referendum...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 36

13 czerwca 2019

Agata Domachowska - Zespół Bałkański

Szczyt państw Inicjatywy Trójmorza: dalsze wzmacnianie współpracy

W dniach 5-6 czerwca w Słowenii miał miejsce kolejny szczyt państw Inicjatywy Trójmorza. Prowadzone rozmowy koncentrowały się wokół kwestii infrastruktury, energetyki, innowacji w gospodarce oraz cyfryzacji. Za istotne osiągnięcie należy uznać ustanowienie Funduszu Inicjatywy Trójmorza. Kolejny szczyt został zaplanowany na przyszły rok. Jego gospodarzem będzie...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 30

5 czerwca 2019

Agata Domachowska - Zespół Bałkański

Szczyt Brdo–Brijuni w Tiranie: integracja Europy Południowo-Wschodniej z Unią Europejską potrzebna obu stronom

W czwartek, 9 maja, w Tiranie zakończył się dwudniowy, siódmy z kolei szczyt Brdo–Brijuni, w którym wzięli udział przywódcy państw Bałkanów Zachodnich oraz przedstawiciele Unii Europejskiej. Rozmowy dotyczyły procesu integracji europejskiej państw regionu. Spotkania nie można jednak uznać za przełomowe. Dialog będzie kontynuowany na nadchodzącym szczycie...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 29

4 czerwca 2019

Agata Domachowska - Zespół Bałkański

Albania: protestów antyrządowych ciąg dalszy

W sobotę, 11 maja, odbyły się w Tiranie masowe protesty antyrządowe zorganizowane przez opozycję albańską, pod przywództwem Partii Demokratycznej (PD). Protestujący domagali się ustąpienia premiera Albanii, Ediego Ramy, oskarżając go o sfałszowanie poprzednich wyborów parlamentarnych. Demonstrujący wzywali także do utworzenia rządu tymczasowego. W trakcie...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 26

27 maja 2019

Szczepan Czarnecki - Zespół Bałkański

Bułgaria i Rosja rozwijają współpracę w obszarze energetyki jądrowej

Podczas wizyty na XI Międzynarodowym Forum Atomexpo 2019 odbywającym się w Rosji w dniach 15-16 kwietnia 2019 r. minister energetyki Bułgarii Temenużka Petkowa ogłosiła, że Federacja Rosyjska jest kluczowym partnerem Bułgarii w energetyce jądrowej. Była to już kolejna wizyta przedstawiciela bułgarskiego rządu w Rosji poświęcona współpracy w dziedzinie energii...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 20

13 maja 2019

Dominik Héjj - Zespół Bałkański

Orbán inauguruje kampanię do Parlamentu Europejskiego adresowaną do diaspory

15 kwietnia w Serbii, w Suboticy, odbyło się wspólne posiedzenie rządów Węgier i Serbii. Jego gospodarzami byli premierzy Ana Brnabić i Viktor Orbán. Z węgierskiej perspektywy najważniejszym punktem wizyty było zainaugurowanie przez Orbána kampanii wyborczej koalicji Fidesz-KDNP do Parlamentu Europejskiego (PE), adresowanej do diaspory. Prawie wszyscy jej członkowie...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 18

11 maja 2019

Konrad Pawłowski - Zespół Bałkański

20. rocznica interwencji NATO w Kosowie

24 marca 2019 r. minęła 20. rocznica rozpoczęcia operacji powietrznej „Allied Force”. Interwencja militarna NATO na trwałe zapisała się w pamięci zbiorowej Serbów i Albańczyków. Ocena przyczyn i skutków interwencji niezmiennie dzieli oba narody. Serbowie podkreślają, że działania Sojuszu były sprzeczne z prawem międzynarodowym, skutkowały ofiarami wśród...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 19

10 maja 2019

Jan Muś - Zespół Bałkański

Wybory prezydenckie w Republice Północnej Macedonii. Zwycięstwo i ostrzeżenie dla obecnego rządu

Zwycięstwo Stevo Pendarovskiego w wyborach prezydenckich w Republice Północnej Macedonii umacnia perspektywę euroatlantycką tego państwa. Stosunkowo dobry wynik partii opozycyjnej odzwierciedla jednak szereg zagrożeń, przed jakimi stoi obecnie obóz rządzący. Zła sytuacja społeczno-gospodarcza oraz wysokie poparcie, jakie uzyskała w wyborach opozycja, powodują...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 11

30 kwietnia 2019

Jan Muś - Zespół Bałkański

Spotkanie premierów Grecji i Północnej Macedonii umacnia więzi pomiędzy państwami

2 kwietnia premier Grecji, Alexis Tsipras, wraz z kilkoma ministrami i licznym gronem greckich przedsiębiorców odwiedził Północną Macedonię. Pierwsza w historii wizyta greckiego premiera u północnego sąsiada miała symboliczny charakter i służyła zacieśnieniu więzi pomiędzy obydwoma państwami. Grecy liczą na możliwość zwiększenia inwestycji na północy,...

Więcej →