Szczyt Unia Europejska – Bałkany Zachodnie w ramach prezydencji Chorwacji w Radzie UE odbył się 6 maja. Unijni przywódcy potwierdzili gotowość UE do pogłębienia relacji z państwami regionu Bałkanów Zachodnich oraz udzielenia pomocy w walce z pandemią COVID-19 i jej negatywnymi skutkami społeczno-gospodarczymi.
Więcej →
Wdrożenie Europejskiego Zielonego Ładu wymaga znacznych inwestycji oraz głębokiej transformacji gospodarczej i społecznej. Polska, Republika Czeska i Węgry uważają, że pandemia i jej następstwa nie są odpowiednim czasem dla „zielonych” pomysłów, a gospodarki powinny w pierwszej kolejności się ożywić. Z drugiej strony integracja pakietu bodźców ekonomicznych...
Więcej →
24 marca Rada Unii Europejskiej zdecydowała o otwarciu negocjacji akcesyjnych z Macedonią Północną i Albanią. Decyzja ta potwierdza perspektywę europejską państw Bałkanów Zachodnich oraz jest wyrazem odnowionego konsensusu politycznego w sprawie rozszerzenia na szczeblu UE. Decyzja Rady UE o otwarciu negocjacji stanowi również ważny gest solidarności europejskiej w...
Więcej →
27 marca Macedonia Północna stała się 30. członkiem Sojuszu Północnoatlantyckiego. Oznacza to wielki sukces w polityce zagranicznej Macedonii Północnej, która przez lata bezskutecznie dążyła do członkostwa w Sojuszu, zablokowanego wskutek sporu z Grecją w kwestii nazwy państwa. Akcesja do NATO wzmacnia pozycję międzynarodową i bezpieczeństwo zewnętrzne...
Więcej →
Na początku marca odbyła się wizyta w Polsce księżniczki Małgorzaty, Strażniczki Korony Rumuńskiej, wraz z małżonkiem, księciem Radu. Para książęca przebywała w Warszawie w dniach 4-6 marca 2020 r. Pobyt księżniczki Małgorzaty zbiegł się w czasie z obchodzonym na początku marca w Rumunii świętem wiosny (Mărțișor), podczas którego tradycyjnie obdarowuje...
Więcej →
W dniu 25 marca, w czasie zmagania się z pandemią COVID-19, Zgromadzenie Kosowa przegłosowało wotum nieufności wobec koalicyjnego rządu premiera Albina Kurtiego po zaledwie 51 dniach od jego powołania. Napięta sytuacja polityczna w Kosowie po raz kolejny uwidoczniła również różnicę zdań pomiędzy Stanami Zjednoczonymi a Unią Europejską.
Więcej →
Wrażliwość chorwackiej gospodarki na kryzysy międzynarodowe, prezydencja Chorwacji w Radzie Unii Europejskiej, plany związane z przystąpieniem Chorwacji do strefy Schengen i strefy euro oraz zbliżające się wybory parlamentarne w Chorwacji stawiają rząd Andreja Plenkovicia w wyjątkowo trudnej sytuacji. Władze Chorwacji podjęły szereg decyzji mających na celu...
Więcej →
Zakłócenia procesów ekonomicznych wynikające z wybuchu pandemii koronawirusa doprowadzą do wyraźnego ograniczenia wzrostu gospodarczego państw Bałkanów Zachodnich (WB6), Chorwacji i Słowenii w 2020 r. Wydatki na walkę z pandemią oraz działania ochronne i stabilizujące w obszarze gospodarki, podjęte w celu przeciwdziałania negatywnym skutkom ekonomicznym pandemii,...
Więcej →
Czarnogóra była ostatnim państwem w Europie, w którym potwierdzono przypadek zarażenia koronawirusem. Jeszcze przed uzyskaniem tej informacji rząd czarnogórski podjął szereg działań przygotowujących państwo i społeczeństwo na pandemię. Zaprezentowano również pakiet gospodarczy, który ma przede wszystkim pomóc przedsiębiorcom przetrwać kryzys. Jednocześnie...
Więcej →
Władze Serbii początkowo minimalizowały zagrożenie i podkreślały, że w Serbii nie zdiagnozowano przypadków zarażeń koronawirusem SARS-CoV-2 . 6 marca potwierdzono jednak pierwszy przypadek choroby. W tej sytuacji władze podjęły szereg koniecznych działań prewencyjnych i ochronnych. W celu opanowania pandemii 15 marca w Serbii wprowadzony został także stan...
Więcej →
Od dnia, kiedy zostały ogłoszone pierwsze dwa przypadki zarażenia koronawirusem (8 marca), albański rząd konsekwentnie wprowadza kolejne restrykcyjne środki, mające na celu zmniejszenie skali rozprzestrzeniania się tego wirusa w Albanii. Dyscyplinę wśród społeczeństwa mają zapewnić wysokie kary finansowe za nieprzestrzeganie nowych przepisów, a także kontrola ze...
Więcej →
23 marca 2020 r. Parlament Republiki Bułgarii, przy uwzględnieniu częściowego weta prezydenta Bułgarii Rumena Radewa, zatwierdził ustawę wprowadzającą stan wyjątkowy. Pierwotny tekst przyjętej 20 marca ustawy, powstałej w celu ograniczenia rozprzestrzeniania się zakażeń wirusem SARS-CoV-2, spotkał się z krytyką bułgarskiego prezydenta. Wywodzący się z...
Więcej →
17 marca na spotkaniu prezydenta z przedstawicielami partii politycznych w Macedonii Północnej postanowiono o przesunięciu terminu wyborów parlamentarnych. Decyzja ta stanowi odpowiedź na kryzysową sytuację w państwie, zmagającym się ze skutkami pandemii koronawirusa. Obecnie wyzwaniem dla rządu pozostaje poradzenie sobie ze wzrostem liczby osób zakażonych oraz...
Więcej →
3 marca parlament Słowenii zaakceptował Janeza Janšę na stanowisko premiera. Z dniem 12 marca objął on – wraz z nowym gabinetem – urząd, zastępując na tym stanowisku Marjana Šarca („Komentarze IEŚ”, nr 113). Przyjęty nowy program rządu zbliża Słowenię do innych państw Europy Środkowej, promujących między innymi aktywną politykę społeczną. W polityce...
Więcej →
16 marca w związku z pandemią COVID-19 władze Rumunii wprowadziły stan wyjątkowy. Zamknięto szkoły i uniwersytety oraz zapowiedziano szereg innych regulacji. Jednocześnie w obliczu zagrożenia centrowy rząd Ludovica Orbana (Partia Narodowo-Liberalna, PNL), który kierował państwem z ograniczonymi uprawnieniami od początku lutego, otrzymał wotum zaufania od...
Więcej →
Nowy kryzys polityczny w Bośni i Hercegowinie (BiH) wywołany został decyzją Sądu Konstytucyjnego BiH, który uznał prymat własności państwowej nad regionalną na poziomie entytetów. Stanowcza reakcja Milorada Dodika, przywódcy bośniackich Serbów, obliczona jest na wzmocnienie jego pozycji politycznej, a nie na rozbicie BiH. Taktyczne poparcie bośniackich Chorwatów...
Więcej →
18 lutego 2020 r. odbyła się uroczysta inauguracja piątego z kolei prezydenta Republiki Chorwacji. Został nim Zoran Milanović – były premier i przywódca Socjaldemokratycznej Partii Chorwacji (SDP). W odróżnieniu od poprzednich uroczystości inauguracyjnych obecna była zdecydowanie skromniejsza. W najbliższych miesiącach nowy prezydent będzie się musiał zmierzyć...
Więcej →
Handel Chorwacji z państwami Środkowoeuropejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (Central European Free Trade Agreement, CEFTA) rośnie szybciej niż z państwami Unii Europejskiej. Stanowi to wynik tradycyjnego gospodarczego zaangażowania Chorwacji na rynkach Europy Południowo-Wschodniej oraz stosunkowo dobrej znajomości tych rynków przez chorwackich przedsiębiorców....
Więcej →
3 lutego 2020 r. Zgromadzenie Kosowa udzieliło poparcia rządowi koalicyjnemu Ruchu „Samostanowienie!” (Lëvizja VETËVENDOSJE!) i Demokratycznej Ligi Kosowa (Lidhja Demokratike e Kosovës, LDK), na czele którego stanął wieloletni lider Vetëvendosje Albin Kurti. Powstanie rządu koalicyjnego z udziałem Vetëvendosje oznacza, że stery władzy w państwie znalazły się w...
Więcej →
5 lutego 2020 r. Komisja Europejska zaprezentowała propozycje dotyczące przyspieszenia procesu akcesyjnego państw Bałkanów Zachodnich. Proces ten ma być bardziej dynamiczny, strategiczny, a przede wszystkim – wiarygodny. Zmiany dotyczyć mają procesu akcesyjnego Albanii i Macedonii Północnej. Dla Serbii i Czarnogóry będą one opcjonalne.
Więcej →
W październiku 2019 r. w Republice Kosowa odbyły się przedterminowe wybory parlamentarne. Zwycięzcą wyborów okazała się opozycyjna partia polityczna Ruch „Samostanowienie!” (Lëvizja VETËVENDOSJE!). Przedłużające się negocjacje w kwestii utworzenia powyborczej koalicji Vetëvendosje i Demokratycznej Ligi Kosowa (Lidhja Demokratike e Kosovës, LDK) spowodowały,...
Więcej →
27 stycznia premier Słowenii Marjan Šarec ogłosił swoją dymisję po tym, jak minister finansów Andrej Bertoncelj ustąpił z zajmowanego stanowiska. Bezpośrednią przyczyną dymisji ministra była różnica zdań dotycząca finansowania ubezpieczenia zdrowotnego. Dotychczasowa koalicja składała się z pięciu partii i nie miała większości w parlamencie. Wcześniejsze...
Więcej →
Komisja Europejska w ramach mechanizmu ostrzegania – przyjętego przez UE po ostatnim kryzysie finansowym – zaleca przyjrzeć się kilkunastu gospodarkom. „Silną reprezentację” mają wśród nich państwa członkowskie, które najpóźniej przystąpiły do UE – Bułgaria, Rumunia i Chorwacja. KE sygnalizuje m.in. niepokojącą sytuację na rynku pracy: uciążliwy brak...
Więcej →
8 stycznia 2020 r. w Czarnogórze zaczęła obowiązywać ustawa o wolności wyznania. Jej przyjęcie wywołało liczne protesty społeczne i doprowadziło do ponownych napięć na linii Podgorica – Belgrad. Serbska Cerkiew Prawosławna (SPC), zdecydowany przeciwnik ustawy, określa jej przyjęcie jako atak na mienie cerkiewne i próbę jego bezprawnego przejęcia. Władze...
Więcej →
Ujawnione na nagraniu z udziałem byłego zastępcy attaché wojskowego Federacji Rosyjskiej Gieorgija Klebana działania służb rosyjskich na terytorium Serbii (zob. Komentarze IEŚ, nr 101) podważyły oficjalny obraz stosunków serbsko-rosyjskich. Pokazały również, że ostentacyjnie przyjacielskie relacje na linii Belgrad – Moskwa nie są wcale tak dobre, jak...
Więcej →
