Idee budowy szybkich dróg – autostrady jako czynnik determinujący rozwój państw Europy Środkowo-Wschodniej w pierwszej połowie XX w.

Ideas of building fast roads - highways as a factor determining the development of Central and Eastern European countries in the first half of the 20th century

Stanisław M. Koziarski

ORCID: Stanisław M. Koziarski: 0000-0002-2059-8041

Strony: 209-230

Wydanie: Lublin 2023

DOI: https://doi.org/10.36874/RIESW.2023.4.10

Sposób cytowania: S. M. Koziarski, Idee budowy szybkich dróg – autostrady jako czynnik determinujący rozwój państw Europy Środkowo-Wschodniej w pierwszej połowie XX w., „Rocznik Instytutu Europy Środkowo-Wschodniej” Rok 21(2023), z. 4, s. 209-230, DOI: https://doi.org/10.36874/RIESW.2023.4.10

Słowa kluczowe: , ,

Abstrakt: Artykuł przedstawia rozwój idei budowy szybkich dróg w Europie Środkowo-Wschodniej w pierwszej połowie XX w. W Europie do 1945 r. autostrady były budowane w: Niemczech, Protektoracie Czech i Moraw, Holandii oraz we Włoszech. W pozostałych krajach, w tym także w Polsce, budowa tego typu dróg w okresie międzywojennym pozostała jedynie w fazie planów i projektów. Realizację koncepcji budowy autostrad podejmowały kraje faszystowskie, m.in. Włochy (474 km tras uruchomionych) w latach 1922-1942, Niemcy (3896 km) w latach 1933-1943, i zależny od nich Protektorat Czech i Moraw w latach 1939-1942 (188 km w budowie), głównie w celu uzyskania propagandowego efektu sprawczości totalitarnego systemu w przeciwdziałaniu bezrobociu i planowanym wzroście motoryzacji świadczącym o zamożności robotników.

Bibliografia:

1. Arbeitsgemeinschaft Autobahngeschichte e. V., https://www.autobahngeschichte.de.

2. Autobahn Online. Autobahnen in, http://www.autobahn-online.de.

3. „Autostrade”, 1959-2009, Società Autostrade Concessioni e Costruzioni, Roma.

4. Berlinka – historia i teraźniejszość, https://www.berlinka.pcp.pl.

5. Česká Dálniční, https://www.dalnice.cz.

6. „Drogownictwo”, Spółka Wydawnictwa SITK RP, Warszawa, drogownictwo.sitkrp.org.pl.

7. Gondek B., Kociewie skrywa przedwojenną matkę polskich autostrad, gdańskie wydanie „Gazety Wyborczej”, 26.08.2020.

8. Koziarski S., Rozwój przestrzenny sieci autostrad na świecie, Uniwersytet Opolski, „Studia i Monografie”, nr 341, Opole 2004.

9. Moorhouse R, Trzecia Rzesza w 100 przedmiotach. Materialna historia nazistowskich Niemiec, tłum. Roman Sidorski, Wydawnictwo Znak Horyzont, Kraków 2018.

10. Nestorowicz M. W., Problem budowy dróg samochodowych w Polsce, „Drogowiec” 1939, nr 9.

11. „Polskie Drogi”, Wydawnictwo Polskie Drogi sp. z o.o., Warszawa, https://polskiedrogi.com.pl.

12. „Przegląd Komunikacyjny – Transportation Overview Journal”, Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Komunikacji Rzeczpospolitej Polskiej, https://www.transportation.overview.pwr.edu.pl.

13. Reitsam Ch., Reichsautobahn im Spannungsfeld von Natur und Technik Internationale und interdisziplinäre Verflechtungen, Fakultät für Architektur der Technischen Universität München, 2004.

14. Shand D. J., The Reichsautobahn: Symbol for the Third Reich, „Journal of Contemporary History”, vol. 19, no. 2, Published By: Sage Publications, Ltd, 1984.

15. Schwella D., Jäger W., Verkehrsfreigaben von Autobahnen in den Jahren 1939 bis 1945, „Strasse und Autobahn”, H. 8, 2000.

16. „Strasse und Autobahn”, Kirschbaum Verlag, Bonn, https://www.kirschbaum.de/fachzeitschriften/strasse-und-autobahn/home.html.

17. Wikipedia Deutschland, https://www.wikipedia.de.

18. Zabel S., Die Entwicklung der Forschung um den Bau der Reichsautobahn, Grin Verlag, 2009.

 

 

Słowa kluczowe: , ,