Wydawca: Instytut Europy Środkowej
ISSN: 2657-6996
  • Beata Surmacz
  • Tomasz Stępniewski
  • Agnieszka Zajdel
  • Aleksandra Kuczyńska-Zonik
  • Jakub Olchowski
  • Konrad Pawłowski
  • Agata Tatarenko

Komentarze IEŚ

Zespół Wschodni

Komentarze Brief IEŚ 1144
Piotr Oleksy - Zespół Wschodni

Podwójne wybory w Rumunii: koalicja potwierdza dominację

9 czerwca 2024 r. w Rumunii odbyły się wybory do Parlamentu Europejskiego oraz wybory władz lokalnych. Ugrupowania tworzące koalicję rządzącą – Partia Socjaldemokratyczna (PSD) oraz Partia Narodowo-Liberalna (PNL) – potwierdziły w nich swoją dominację na scenie politycznej. Frekwencja w wyborach europejskich wyniosła 52%, a w samorządowych – 49,9%. W wyborach do...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 1142
Andrzej Szabaciuk - Zespół Wschodni

Radykalizacja narracji Rosyjskiej Cerkwi Prawosławnej na temat wojny

Atak na Ukrainę w 2022 r. wymusił na hierarchii Rosyjskiej Cerkwi Prawosławnej (RCP) zajęcie określonego stanowiska wobec tzw. „specjalnej operacji wojskowej”. W zamian za wsparcie agresji władze Federacji Rosyjskiej zdecydowały się na wprowadzenie szeregu przepisów uderzających w mniejszości seksualne. Zwiększono również pomoc dla rodzin wielodzietnych i...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 1134
Jakub Olchowski - Zespół Wschodni

Pomoc wojskowa Zachodu dla Ukrainy – zarządzanie kryzysowe zamiast strategii

Odblokowanie przez Stany Zjednoczone pakietu pomocowego dla Ukrainy pozwoli na ustabilizowanie linii frontu i powstrzymanie postępów rosyjskich, niemniej nie doprowadzi ani do przełomu w wojnie, ani do odzyskania przez Ukrainę inicjatywy strategicznej. Zachodnie wsparcie jest rozproszone, niesystematyczne i często doraźnie warunkowane politycznie. Biorąc pod uwagę zasoby i...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 1132
Hanna Bazhenova - Zespół Wschodni

Ukraińscy weterani: polityka państwa oraz inicjatywy obywatelskie

Nowa polityka państwa wobec weteranów jest jednym z głównych obszarów rządowego Planu Działań Priorytetowych na rok 2024, który został zatwierdzony na posiedzeniu Gabinetu Ministrów Ukrainy w dniu 16 lutego. Jej realizacja została powierzona pełniącemu obowiązki ministra ds. weteranów Ołeksandrowi Porchunowi. Głównymi kierunkami jego działalności są:...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze Brief IEŚ 1130
Krzysztof Fedorowicz - Zespół Wschodni

Białoruś: nowy szef Sztabu Generalnego

23 maja 2024 r. Alaksandr Łukaszenka mianował generała Pawła Murawiejkę nowym szefem Sztabu Generalnego Sił Zbrojnych Białorusi i równocześnie pierwszym wiceministrem obrony narodowej. Paweł Murawiejko, urodzony w 1971 r. na Białorusi, ukończył w Mińsku Wyższą Szkołę Wojskowo-Polityczną. Następnie wstąpił do Akademii Wojskowej. Studiował także w Akademii...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze Brief IEŚ 1125
Krzysztof Fedorowicz - Zespół Wschodni

Nowy minister obrony Federacji Rosyjskiej

12 maja 2024 r. prezydent Rosji Władimir Putin podjął decyzję dotyczącą rekonstrukcji składu rządu. Nowym ministrem obrony mianowany został Andriej Biełousow, który nie jest wojskowym i do tej pory nie był związany z kompleksem obronnym. Jego nominacja zapowiada jakościowo nowy etap funkcjonowania Ministerstwa Obrony Federacji Rosyjskiej. Biełousow zastąpi na tym...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze Brief IEŚ 1110
Krzysztof Fedorowicz - Zespół Wschodni

Rosja wycofuje wojska z Górskiego Karabachu

W wyniku rosyjsko-azerbejdżańskich ustaleń na wysokim szczeblu 17 kwietnia 2024 r. rozpoczęło się wycofywanie rosyjskiego kontyngentu sił pokojowych z Górskiego Karabachu. Informację potwierdził rzecznik prezydenta Rosji Dmitrij Pieskow. Warto zauważyć, że wydarzyło się to na kilka dni przed roboczą wizytą prezydenta Azerbejdżanu Ilhama Alijewa w Moskwie (22...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 1109
Andrzej Szabaciuk - Zespół Wschodni

Dalsze zmiany przepisów mobilizacyjnych w Ukrainie

16 kwietnia 2024 r. prezydent Wołodymyr Zełenski podpisał kolejną ustawę wprowadzającą zmiany w procedurze mobilizacyjnej oraz służbie wojskowej. Nastąpiło to po wielu miesiącach ożywionej i budzącej ogromne emocje społeczne dyskusji na ten temat. Nowe przepisy określają szczegółowo, kto jest objęty obowiązkiem mobilizacyjnym, kto został zwolniony, na jakie...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 1107
Piotr Oleksy - Zespół Wschodni

Gagauzja – rosyjskie narzędzie destabilizacyjne

Władze Autonomii Gagauskiej wykazują postawy otwarcie prorosyjskie i dążą do pogłębienia relacji z Federacją Rosyjską. W trakcie wizyt przedstawicieli władz Republiki Mołdawii w regionie organizowane są protesty. Gagauzja, kontrolowana przez grupę polityczną Ilana Șora, stała się najważniejszym z rosyjskich narzędzi, wykorzystywanych do destabilizacji sytuacji w...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze Brief IEŚ 1106
Krzysztof Fedorowicz - Zespół Wschodni

Protesty w Tbilisi. Gruziński parlament zatwierdził ustawę o „zagranicznych agentach”

17 kwietnia 2024 r. parlament Gruzji zatwierdził w pierwszym czytaniu projekt ustawy „O przejrzystości wpływów zagranicznych”, zwany potocznie ustawą „o zagranicznych agentach”. Dokument poparło 83 posłów rządzącej partii Gruzińskie Marzenie. Opozycja nie wzięła udziału w głosowaniu. Prezydent Gruzji Salome Zurabiszwili oświadczyła, że z pewnością...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 1098
Andrzej Szabaciuk - Zespół Wschodni

Wyścig z czasem. Powolne zmiany przepisów mobilizacyjnych w Ukrainie

Kwestia mobilizacji jest jednym z kluczowych problemów, z jakimi władze Ukrainy mierzą się w ostatnich miesiącach. Opracowanie nowych zasad powoływania pod broń obywateli budzi ogromne emocje społeczne, w dużej mierze wynikające z obaw dotyczących skali nowego etapu mobilizacji. Władze Ukrainy, forsując konieczne zmiany, starają się zminimalizować koszty polityczne...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 1097
Krzysztof Fedorowicz - Zespół Wschodni

Wojna wkracza do Rosji. Casus Biełgorodu

Od dłuższego czasu pełnowymiarowa wojna toczy się także na terenie Rosji. Symbolem tego stanu rzeczy jest położony 45 km od granicy z Ukrainą Biełgorod, stolica obwodu biełgorodzkiego. Negatywnych skutków walk w rejonach przygranicznych doświadcza bezpośrednio coraz więcej obywateli tego państwa. Rosyjskie pogranicze w ogniu. Od początku rosyjskiej inwazji na...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 1096
Hanna Bazhenova - Zespół Wschodni

Międzynarodowa pomoc w procesie doraźnej odbudowy Ukrainy

Od początku pełnowymiarowej rosyjskiej agresji, równolegle z systematycznie pojawiającymi się nowymi zniszczeniami, realizowana jest odbudowa Ukrainy. Proces ten, mimo ograniczonych zasobów, jest konieczny, ponieważ pozwala na funkcjonowanie społeczeństwa i państwa oraz kontynuowanie oporu wobec rosyjskiej agresji. Ważnym źródłem finansowania projektów odbudowy są...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 1092
Krzysztof Fedorowicz - Zespół Wschodni

Sacrum pod kontrolą. Nowelizacja ustawy o wolności sumienia i organizacjach religijnych na Białorusi

30 grudnia 2023 r. parlament Białorusi dokonał nowelizacji „Ustawy o wolności sumienia i organizacjach religijnych”. Nowa wersja ustawy znacznie ogranicza możliwości funkcjonowania organizacji religijnych, umożliwia ich całkowitą kontrolę i dyskryminuje przede wszystkim katolików i protestantów. Państwo a związki wyznaniowe. Na Białorusi organem odpowiedzialnym...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze Brief IEŚ 1089
Jakub Olchowski - Zespół Wschodni

Reakcja Kremla na zamach w Moskwie – sojusz nazistowsko-islamistyczny

22 marca 2024 r. w hali koncertowej w Krasnogorsku na obrzeżach Moskwy grupa uzbrojonych mężczyzn otworzyła ogień do osób zgromadzonych w hali, zabijając 137 z nich (dane na 24 marca) i raniąc ponad drugie tyle. Następnego dnia Władimir Putin wygłosił przemówienie, nazywając atak „barbarzyńskim” i obiecując „sprawiedliwe” ukaranie sprawców. FSB...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze Brief IEŚ 1086
Piotr Oleksy - Zespół Wschodni

Klaus Iohannis walczy o fotel sekretarza generalnego NATO

Prezydent Rumunii Klaus Iohannis 11 marca 2024 r. ogłosił, że zamierza ubiegać się o stanowisko sekretarza generalnego Sojuszu Północnoatlantyckiego. Wcześniej największe państwa członkowskie – USA, Wielka Brytania, Niemcy i Francja – oficjalnie poparły kandydaturę Marka Ruttego, byłego premiera Holandii. Decyzja dotycząca następcy Jensa Stoltenberga,...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 1084
Jakub Olchowski - Zespół Wschodni

Casus Wałerija Załużnego – symptom narastających napięć politycznych

Odwołanie ze stanowiska naczelnego dowódcy generała Wałerija Załużnego, bardzo popularnego w ukraińskim społeczeństwie i siłach zbrojnych, wywołało duże poruszenie, spotęgowane następnie informacją o powierzeniu mu stanowiska ambasadora w Wielkiej Brytanii. Na Ukrainie powszechnie się uważa, że dymisja Załużnego była efektem obaw prezydenta Wołodymyra...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze Brief IEŚ 1083
Hanna Bazhenova - Zespół Wschodni

Wałerij Załużny: przyszły dyplomata czy polityk?

7 marca 2024 r. prezydent Wołodymyr Zełenski wskazał kandydaturę byłego naczelnego dowódcy Sił Zbrojnych Ukrainy (SZU) Wałerija Załużnego na wakujące stanowisko nadzwyczajnego i pełnomocnego ambasadora Ukrainy w Zjednoczonym Królestwie Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej. Następnie wysłanie odpowiedniego wniosku do strony brytyjskiej potwierdził minister spraw...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze Brief IEŚ 1080
Piotr Oleksy - Zespół Wschodni

Mołdawia: głosowanie na Putina i doniesienia o zamachu

17 marca 2024 r. na terytorium Republiki Mołdawii odbyło się głosowanie w wyborach prezydenta Federacji Rosyjskiej. Władze państwa wyraziły zgodę na otwarcie tylko jednego lokalu wyborczego – na terenie ambasady Federacji Rosyjskiej. Mimo to kolejnych sześć, wbrew protestom Kiszyniowa, otwarto na terenie Naddniestrza. Do lokali, znajdujących się w Tyraspolu,...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze Brief IEŚ 1078
Tomasz Stępniewski | Andrzej Szabaciuk - Zespół Wschodni

Kontynuacja reżimu Putina: wyniki wyborów prezydenckich w Rosji

Przeprowadzone w dniach 15-17 marca 2024 r. tzw. wybory prezydenckie w Rosji wyłoniły zwycięzcę – Władimira Putina. Centralna Komisja Wyborcza Federacji Rosyjskiej potwierdziła, że Władimir Putin uzyskał 87,28% głosów. Jest to najlepszy wynik w historii (w 2018 r. uzyskał 76,69%). Drugie miejsce zajął Nikołaj Charitonow (4,31%), kandydat Komunistycznej Partii...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 1072
Piotr Oleksy - Zespół Wschodni

Naddniestrze prosi o pomoc. Znaczenie komunikatów Tyraspola

Naddniestrze zwróciło się do Rosji, ONZ i innych organizacji międzynarodowych o wsparcie w obliczu „nacisku ze strony Mołdawii”. W tym celu zorganizowano Zjazd Deputowanych Wszystkich Szczebli. Działanie to było próbą zmiękczenia polityki Mołdawii wobec Naddniestrza oraz promowania jego podmiotowości w międzynarodowej opinii publicznej. Prośba o wsparcie. 28...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 1068
Hanna Bazhenova - Zespół Wschodni

Ukraina formuje nowy rodzaj wojsk – Siły Systemów Bezzałogowych

W dniu 6 lutego 2024 r. prezydent Wołodymyr Zełenski nakazał Gabinetowi Ministrów i Sztabowi Generalnemu utworzenie odrębnej struktury Sił Zbrojnych Ukrainy o nazwie Siły Systemów Bezzałogowych. Ich powołanie jest postrzegane jako asymetryczna odpowiedź na przewagę liczebną Rosji w wielu rodzajach broni. Rodzaje dronów. Bezzałogowe bojowe statki powietrzne różnią...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 1067
Andrzej Szabaciuk - Zespół Wschodni

Priorytety powojennej odbudowy Ukrainy: potencjał ludnościowy

Ważnym elementem dyskusji wokół odbudowy Ukrainy jest kwestia odtworzenia potencjału demograficznego państwa. Ma ona szczególne znaczenie w kontekście długofalowego planu wzmacniania zdolności obronnych oraz budowania ukraińskiego potencjału naukowego i gospodarczego. Pomoc osobom znajdującym się w najtrudniejszej sytuacji jest także kluczowa z punktu...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 1065
Piotr Oleksy - Zespół Wschodni

Rumunia na starcie maratonu wyborczego – ostry skręt w prawo

W Rumunii rośnie popularność ugrupowań prawicowych o charakterze nacjonalistycznym, antysystemowym i antyzachodnim. Utrzymanie tego trendu może istotnie wpłynąć na dyskurs polityczny w Rumunii, ponieważ w 2024 r. obywatele tego państwa aż trzykrotnie udadzą się do urn wyborczych. Sondaże na początku roku wyborczego. W 2024 r. obywatele Rumunii wybiorą swoich...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 1064
Krzysztof Fedorowicz - Zespół Wschodni

Wybory Izby Reprezentantów i władz lokalnych na Białorusi. Państwowy rytuał i potwierdzenie bezalternatywności systemu politycznego

25 lutego 2024 r. na Białorusi odbyły się wybory deputowanych Izby Reprezentantów Zgromadzenia Narodowego Republiki Białorusi. Wyłoniony w niedemokratyczny sposób parlament nie będzie odgrywał istotnej roli w systemie politycznym Białorusi. Jego wybór stanowi jednak początek elektoralnego cyklu wyborczego, którego finałem będzie zapewne powierzenie urzędu...

Więcej →