Instytut Europy Środkowej/Komentarze

Komentarze

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 1243
Malwina Talik - Zespół Wyszehradzki

Nieoficjalna wizyta Viktora Orbána w Wiedniu: wydźwięk i znaczenie dla austriackiej sceny politycznej

Pod koniec października premier Węgier Viktor Orbán odwiedził Wiedeń. Wizyta miała charakter nieoficjalny, a jej pierwotnym celem był udział w debacie na temat pokoju w Europie, organizowanej przez szwajcarski magazyn „Weltwoche”. Orbán został jednak również zaproszony do austriackiego parlamentu przez Waltera Rosenkranza, niedawno zaprzysiężonego...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 1242
Robert Rajczyk - Zespół Wyszehradzki

Zwycięstwo Donalda Trumpa: koniec politycznej izolacji Węgier?

Zwycięstwo Donalda Trumpa w wyborach prezydenckich w USA może oznaczać dla Węgier koniec politycznej izolacji, w jakiej państwo to znalazło się ze względu na prorosyjską i antywojenną postawę. Viktor Orbán jest jedynym politykiem UE, który ma znaczące osobiste relacje z przyszłym amerykańskim prezydentem. Węgry, które do końca 2024 r. sprawują...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 1241
Agata Domachowska - Zespół Bałkański

Wyniki spisu powszechnego w Czarnogórze: reakcje polityczne

Po prawie roku od przeprowadzenia spisu ludności w Czarnogórze zostały ogłoszone jego wyniki. Choć nie odnotowano znaczących zmian w porównaniu z wynikami spisu z 2011 r., wzbudził on różne polityczne reakcje. Partie proserbskie, będące częścią obecnego rządu koalicyjnego, powróciły do dyskusji na temat statusu języka serbskiego w Czarnogórze. Wyniki spisu...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 1240
Hanna Bazhenova - Zespół Wschodni

Ukraińskie rolnictwo w 2024 roku: zbiory i potencjał eksportowy

Zbiory rolnicze na Ukrainie będą w 2024 r. lepsze niż prognozowano, choć niższe niż w roku poprzednim. Oznacza to, że mimo znaczących strat sektora rolnego, spowodowanych działaniami zbrojnymi, Ukraina potrafi nie tylko zapewnić wyżywienie dla własnych obywateli, lecz również pozostać jednym z gwarantów globalnego bezpieczeństwa żywnościowego. Wyzwania czasu...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 1239
Michał Paszkowski - Zespół Bałtycki

Potencjał morskiej energetyki wiatrowej w Szwecji

W Szwecji trwa debata na temat roli morskich farm wiatrowych i energii jądrowej w zapewnieniu bezpieczeństwa energetycznego, a także osiągnięcia celów klimatycznych. Zgodnie z szacunkami poziom zapotrzebowania na energię elektryczną w tym państwie wzrośnie o ok. 160% do 2050 r. Taki skokowy wzrost konsumpcji, uwarunkowany procesem elektryfikacji, wymusi znaczne...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 1238
Robert Rajczyk - Zespół Wyszehradzki

Radykalizacja politycznej rywalizacji o pamięć Powstania Węgierskiego 1956 roku

Antywojenna retoryka koalicji Fidesz-KDNP zdominowała tegoroczne obchody 68. rocznicy wybuchu Powstania Węgierskiego. Narracja na temat rewolucji 1956 r. stała się narzędziem bieżącej rywalizacji politycznej za sprawą wrześniowej wypowiedzi Balázsa Orbána (zbieżność nazwisk z Viktorem Orbánem przypadkowa), szefa gabinetu politycznego węgierskiego premiera. W...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze Brief IEŚ 1237
Piotr Oleksy - Zespół Wschodni

Mołdawia: Sandu wygrywa, niepokój rośnie

Drugą turę wyborów prezydenckich w Mołdawii wygrała Maia Sandu. Na urzędującą prezydentkę i liderkę prozachodniego obozu władzy swój głos oddało 55,4% wyborców. Jej konkurent – popierany przez Partię Socjalistów (PSRM) Alexandru Stoianoglo – zdobył 44,59% głosów. Frekwencja wyniosła 54,33%, czyli była o 3% wyższa niż w pierwszej turze. Gdyby wziąć pod...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komenatrze IEŚ 1236
Damian Szacawa - Zespół Bałtycki

Polityka bezpieczeństwa Szwecji: operacjonalizacja roli w NATO

Szwecja, po wstąpieniu do NATO w marcu 2024 r., jest w trakcie procesu włączania się w zadania Sojuszu (w tym odstraszania i obrony) oraz integracji ze strukturami politycznymi i wojskowymi NATO. Centroprawicowy koalicyjny rząd Ulfa Kristerssona znacząco podniósł wydatki na obronność, osiągając poziom 2,14% PKB w 2024 r. W kolejnych latach priorytetami będą: dalsze...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 1235
Łukasz Lewkowicz - Zespół Wyszehradzki

Słowacja: koniec tranzytu rosyjskiego gazu przez Ukrainę

Umowa na tranzyt rosyjskiego gazu ziemnego przez terytorium Ukrainy wygaśnie w grudniu 2024 r. Decyzja strony ukraińskiej o jej nieprzedłużaniu uderza w istotnym stopniu w Słowację, która jest ważnym państwem tranzytowym rosyjskich węglowodorów na Zachód. Nieuchronność końca umowy potwierdził ukraiński premier Denys Szmyhal na początku października podczas...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 1234
Jakub Bornio - Zespół Wyszehradzki

Spotkanie ministrów obrony NATO z ministrami państw Indo-Pacyfiku. W kierunku sojuszu globalnego?

W październiku 2024 r. odbyło się pierwsze w historii spotkanie ministrów obrony państw NATO i regionu Indo-Pacyfiku. Było ono wyrazem pogłębiającej się praktycznej współpracy pomiędzy partnerami z dwóch biegunów Eurazji, którą zintensyfikowała pełnoskalowa inwazja Rosji na Ukrainę. Pomimo geograficznego oddalenia obu obszarów ich systemy bezpieczeństwa są...

Więcej →