Komentarze IEŚ | Instytut Europy Środkowej

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 258

25 września 2020

Dominik Héjj - Zespół Wyszehradzki

Węgry w obliczu drugiej fali pandemii wirusa SARS-CoV-2

Liczba zakażeń wirusem SARS-CoV-2 na Węgrzech od kilku tygodni gwałtownie rośnie, osiągając najwyższe, nienotowane dotychczas przyrosty zakażeń w liczbie ponad tysiąca chorych dziennie. Władze od sierpnia mówią o drugiej fali zachorowań i przywracają część obostrzeń stosowanych wiosną. Skutkiem pandemii są także zmiany ustrojowe zachodzące w państwie.

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 257

23 września 2020

Michał Paszkowski - Zespół Bałtycki

Litwa coraz bliżej członkostwa w Międzynarodowej Agencji Energii

W 2019 r. Litwa podjęła starania na rzecz członkostwa w Międzynarodowej Agencji Energii (IEA), jednej z najważniejszych organizacji międzynarodowych mających na celu zapewnienie bezpieczeństwa energetycznego jej sygnatariuszom. To kolejny krok, po akcesji w 2018 r. do grona państw członkowskich Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD), w kierunku...

Więcej →

Zespół Wschodni

[Zdjęcie: Russian Presidential Press and Information Office/TASS/Forum]

Komentarze IEŚ 256

22 września 2020

Jakub Olchowski - Zespół Wschodni

Białoruś i Rosja – żelazny braterski uścisk

14 września 2020 r. doszło w Soczi do spotkania Władimira Putina z Alaksandrem Łukaszenką. Zgodnie z przewidywaniami spotkanie nie przyniosło istotnych, przełomowych zmian – miało być symboliczną manifestacją i komunikatem. Rosja potwierdziła, że Białoruś pozostanie w strefie jej wpływów i w „ruskim świecie”, w sprawy którego Zachód nie powinien się...

Więcej →

Zespół Bałtycki

[Zdjęcie: Daniel Ribeiro Cortat Arastoro, Pixabay]

Komentarze IEŚ 255

22 września 2020

Aleksandra Kuczyńska-Zonik - Zespół Bałtycki

Rywalizacja państw bałtyckich o białoruskie firmy z branży IT

Sektor IT na Białorusi jest jednym z najprężniej rozwijających się w kraju i obecnie odpowiada za około 6% PKB. Z powodu zaostrzających się represji wobec obywateli i – przede wszystkim – działań rządu polegających na ograniczaniu dostępu do Internetu około stu białoruskich firm reprezentujących branżę technologii informacyjnych i komunikacyjnych oraz tzw....

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 254

18 września 2020

Szczepan Czarnecki - Zespół Wyszehradzki

Czeska delegacja na Tajwanie: wielogłos w polityce zagranicznej Czech

W dniach 30 sierpnia – 5 września 2020 r. przewodniczący Senatu Republiki Czeskiej Miloš Vystrčil (ODS), wraz z towarzyszącą mu czeską delegacją przedstawicieli polityki, biznesu oraz nauki, odbył oficjalną wizytę na Tajwanie. Podróż ta wywołała liczne kontrowersje na scenie politycznej Czech, jak i w wymiarze międzynarodowym. Władze Tajwanu nazwały to...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 253

17 września 2020

Agata Tatarenko - Zespół Wyszehradzki

(Nie)jedność państw Grupy Wyszehradzkiej wobec kryzysu na Białorusi

Wybory prezydenckie na Białorusi oraz powyborcze protesty wywołały dyskusję w państwach Europy Środkowej. Nad kwestią białoruską debatowano w ramach spotkań Grupy Wyszehradzkiej, w tym także w czasie szczytu V4 zorganizowanego 11 września 2020 r. w Lublinie. Kwestia białoruska uwidoczniła pewne różnice występujące wewnątrz Grupy Wyszehradzkiej. Wciąż brakuje...

Więcej →

Zespół Bałtycki

[Zdjęcie: Fredrik Sandberg/TT newsagency/Forum]

Komentarze IEŚ 252

17 września 2020

Damian Szacawa - Zespół Bałtycki

Państwa Europy Północnej wobec kryzysu wewnętrznego na Białorusi

Kryzys wewnętrzny po wyborach prezydenckich na Białorusi jest wyzwaniem dla państw nordyckich i bałtyckich (NB8) i może potencjalnie wywrzeć wpływ na przewodnictwo Szwecji w Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie (OBWE). Wybory oraz późniejsze postępowanie prezydenta Alaksandra Łukaszenki zostały skrytykowane przez państwa Europy Północnej. Wśród...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 251

11 września 2020

Michał Paszkowski - Zespół Wschodni

Gazprom w opałach. Trudny okres dla rosyjskiego giganta

Rosyjska spółka Gazprom w ostatnich miesiącach znalazła się w trudnej sytuacji, wywołanej wieloma czynnikami. Problemy przy budowie gazociągu Nord Stream 2, przegrany arbitraż z PGNiG, mniejsze zapotrzebowanie na surowiec w Europie z uwagi na pandemię COVID-19 oraz ciepłą zimę, wzrost dostaw surowca na kontynent drogą morską (LNG) – to tylko kilka elementów,...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 250

9 września 2020

Aleksandra Kuczyńska-Zonik - Zespół Bałtycki

Implikacje gospodarcze kryzysu na Białorusi dla Litwy

W odpowiedzi na działania Litwy, w tym wspólne z Łotwą i Estonią wprowadzenie zakazu wjazdu na ich terytorium 30 przedstawicieli władz białoruskich, prezydent Alaksandr Łukaszenka zapowiedział sankcje odwetowe, obejmujące reorientację kierunków transportu ładunków białoruskich, które miałyby być eksportowane przez porty rosyjskie. Mimo że konsekwencje...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 249

9 września 2020

Agata Tatarenko - Zespół Wschodni

Na Zachodzie bez zmian: Francja wobec protestów na Białorusi

Władze Francji, w tym prezydent Emmanuel Macron, wyraziły zaniepokojenie protestami społecznymi na Białorusi i wezwały Białorusinów do pokojowego rozwiązania konfliktu, w czym ewentualnie mogłaby pomóc mediacja ze strony Unii Europejskiej. Zdaniem prezydenta Macrona, dalsze zaostrzenie sporu pomiędzy Alaksandrem Łukaszenką i opozycją może nie tylko doprowadzić do...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 248

8 września 2020

Agata Domachowska - Zespół Wschodni

Serbia i Kosowo: porozumienie o normalizacji relacji ekonomicznych

W Waszyngtonie doszło do długo oczekiwanego spotkania przywódców Serbii i Kosowa z prezydentem Stanów Zjednoczonych i podpisania w dniu 4 września 2020 r. porozumienia o „Normalizacji ekonomicznej” między Serbią i Kosowem. Do ostatniej chwili nie było jednak wiadomo, czego dokładnie będą dotyczyły rozmowy. Ostatecznie doszło do uzgodnienia spraw związanych...

Więcej →

Zespół Bałtycki

[Zdjęcie: Litewski "żywy łańcuch" w proteście przeciwko wynikom wyborów na Białorusi; INTS KALNINS/Reuters/Forum]

Komentarze IEŚ 247

4 września 2020

Aleksandra Kuczyńska-Zonik - Zespół Bałtycki

Międzynarodowa rola Litwy wobec kryzysu na Białorusi

Litwa stała się największym orędownikiem sprawy białoruskiej nie tylko w regionie, ale i na świecie. Jej szybka reakcja i silny głos na rzecz procesów demokratycznych na Białorusi uwarunkowane są zarówno doświadczeniami związanymi z oporem wobec reżimu sowieckiego, jak i względami bezpieczeństwa w regionie. Mimo napiętych relacji dwustronnych dziedzictwo...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 246

4 września 2020

Andrzej Szabaciuk - Zespół Wschodni

Kościół rzymskokatolicki na Białorusi wobec wyborów prezydenckich w 2020 r. i powyborczych manifestacji

Fałszerstwa w czasie wyborów prezydenckich na Białorusi wywołały masowe akcje protestacyjne, w których uczestniczą setki tysięcy osób. Skala zjawiska, ale także brutalne pacyfikacje sił porządkowych sprawiły, że w tej sprawie głos zabrały największe wspólnoty wyznaniowe. Najaktywniejszą postawę przyjął Kościół rzymskokatolicki. W zdecydowanej większości...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 245

2 września 2020

Agata Domachowska - Zespół Bałkański

Możliwa zmiana rządu w Czarnogórze po wyborach parlamentarnych

W dniu 30 sierpnia 2020 r. w Czarnogórze odbyły się wybory parlamentarne. Po raz pierwszy od 30 lat możliwa jest w tym państwie zmiana władzy. Nieznaczną przewagę nad zwycięską koalicją wyborczą, stworzoną przez dotychczas rządzącą Demokratyczną Partię Socjalistów Czarnogóry (Demokratska partija socijalista Crne Gore, DPS), uzyskały trzy ugrupowania...

Więcej →

Zespół Bałkański

Komentarze IEŚ 244

31 sierpnia 2020

Jan Muś - Zespół Bałkański

Zoran Zaev bez możliwości wyboru. Macedońscy Albańczycy umacniają swoją pozycję w rządzie

We wtorek, 18 sierpnia, Socjaldemokratyczny Związek Macedonii (SDSM) na czele z Zoranem Zaevem i Demokratyczna Unia na rzecz Integracji (DUI), kierowana przez Alego Ahmetiego, doszły do porozumienia w sprawie utworzenia nowego gabinetu, który został oficjalnie powołany 31 sierpnia. Układ koalicyjny oznacza możliwie stabilną kontynuację euroatlantyckiego kierunku polityki...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 243

25 sierpnia 2020

Marlena Gołębiowska - Zespół Wschodni

Prognoza 2100. Europa Środkowa i Wschodnia najszybciej wyludniającym się regionem świata

Do końca wieku liczba ludności Europy Środkowej i Wschodniej może zmniejszyć się o połowę. Najnowsza prognoza dotycząca populacji w 2100 r., opublikowana przez czasopismo naukowe „The Lancet”, jest kolejną, która stawia ten region w pozycji najszybciej wyludniającego się na świecie. Spowoduje to poważne zakłócenia na rynku pracy, trudności z finansowaniem...

Więcej →

Zespół Bałtycki

[Zdjęcie: Autobus Ursus napędzany paliwem wodorowym; Wikipedia]

Komentarze IEŚ 242

24 sierpnia 2020

Marlena Gołębiowska - Zespół Bałtycki

Nadchodząca wodorowa rewolucja w Europie Środkowej – korzyści i wyzwania

Obecnie wodór odgrywa marginalną rolę jako nośnik energii. Zgodnie z ambitnymi celami Komisji Europejskiej ma się to jednak zmienić. W celu wsparcia działań na rzecz neutralności klimatycznej KE w lipcu 2020 r. przygotowała strategię poświęconą wodorowi, w której wskazała na jego kluczową rolę w budowaniu Europejskiego Zielonego Ładu. W Europie Środkowej są...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 241

20 sierpnia 2020

Bartosz Chmielewski - Zespół Bałtycki

Modernizacja Armii Litewskiej: stan na 2020 rok

Podpisany przez Litwę w 2016 r. kontrakt na zakup kołowych transporterów opancerzonych Boxer to jeden z najważniejszych projektów modernizacyjnych Armii Litewskiej realizowanych po 1991 r. Transfer Boxerów, przemianowanych na Wilki, choć opóźniony, ostatecznie trafił na Litwę. Obecnie trwa ich wdrażanie w struktury Brygady Zmechanizowanej „Żelazny Wilk”. Ten...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 240

20 sierpnia 2020

Andrzej Szabaciuk - Zespół Wschodni

Masowe protesty na Białorusi. Społeczeństwo oczekuje zmian

Na Białorusi nie ustają protesty po sfałszowanych wyborach prezydenckich. Uczestnicy wielotysięcznych pokojowych manifestacji domagają się ustąpienia prezydenta Alaksandra Łukaszenki. Do protestujących dołączyli pracownicy różnych zakładów i przedsiębiorstw, służby zdrowia, przedstawiciele mediów publicznych oraz część byłych funkcjonariuszy resortów...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Zdjęcie: https://www.politico.eu/article/hungarian-newspaper-closure-raises-press-freedom-concerns-mediaworks-publisher-nepszabadsag-prime-minister-viktor-orban/

Komentarze IEŚ 239

20 sierpnia 2020

Dominik Héjj - Zespół Wyszehradzki

Węgierski (nie)pluralizm na rynku medialnym

Na Węgrzech od dekady, tj. od objęcia rządów przez obecną koalicję Fidesz-KDNP, prowadzona jest polityka zmierzająca do systemowego ograniczenia pluralizmu rynku medialnego. Budowanie systemu medialnego od nowa ma na celu podporządkowanie go narracji rządzących, a tym samym zapewnienie mobilizacji elektoratu, który utrzyma rządzącą koalicję u władzy. W konstrukcji...

Więcej →

Zespół Bałtycki

Komentarze IEŚ 238

20 sierpnia 2020

Michał Paszkowski - Zespół Bałtycki

Saga o próbie budowy rafinerii w Estonii dobiegła końca

W Estonii od wielu lat trwa dyskusja na temat budowy rafinerii i w konsekwencji – efektywniejszego wykorzystania krajowych łupków bitumicznych. Uwarunkowania rynkowe (m.in. pandemia COVID-19) sprawiły, że kolejny raz firmy energetyczne porzuciły plany budowy zakładu. Trudno obecnie wskazać, czy w przyszłości tego typu inwestycja zostanie zrealizowana, chociaż mogłaby...

Więcej →

Zespół Wyszehradzki

Komentarze IEŚ 237

19 sierpnia 2020

clivio - Zespół Wyszehradzki

Prezydencja Czech w Grupie Wyszehradzkiej: rozsądna droga naprzód

30 czerwca 2020 r. Republika Czeska zakończyła roczne przewodnictwo w Grupie Wyszehradzkiej (V4), które 1 lipca zostało przekazane Polsce na zasadzie rotacji rocznej. Przewodnictwo Czech, tak jak poprzedzająca je kadencja Słowacji, stanowiło rozsądny i pragmatyczny krok naprzód we współpracy państw V4. Dyplomacja Republiki Czeskiej wykorzystywała platformę...

Więcej →

Zespół Bałtycki

[Zdjęcie: ministrowie spraw zagranicznych Litwy, Polski i Ukrainy w Lublinie, 28.07.2020, msz.gov.pl]

Komentarze IEŚ 236

13 sierpnia 2020

Marta Drabczuk - Zespół Bałtycki

Trójkąt Lubelski – perspektywy współpracy polsko-litewsko-ukraińskiej

W dniu 28 lipca 2020 r. w Lublinie został powołany Trójkąt Lubelski – nowa platforma współpracy między Polską, Litwą i Ukrainą. Deklarację o utworzeniu takiego formatu podpisali ministrowie spraw zagranicznych Polski (Jacek Czaputowicz), Litwy (Linas Linkevičius) i Ukrainy (Dmytro Kułeba). Ma on na celu promowanie i intensyfikowanie współpracy w zakresie...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 235

13 sierpnia 2020

Aleksandra Kuczyńska-Zonik - Zespół Wschodni

Litwa: przygotowania na falę emigracji politycznej z Białorusi

Litwa przygotowuje się na wzrost liczby obywateli białoruskich ubiegających się o azyl na jej terytorium. Mimo że do tej pory nie było wielu przypadków osób starających się o uzyskanie tego statusu, Litwa ma już doświadczenie w kwestii przyjmowania emigrantów politycznych z Rosji i Ukrainy. Dotychczasowe działania tego państwa potwierdzają jego głębokie...

Więcej →

Zespół Wschodni

Komentarze IEŚ 236

13 sierpnia 2020

Marta Drabczuk - Zespół Wschodni

Trójkąt Lubelski – perspektywy współpracy polsko-litewsko-ukraińskiej

W dniu 28 lipca 2020 r. w Lublinie został powołany Trójkąt Lubelski – nowa platforma współpracy między Polską, Litwą i Ukrainą. Deklarację o utworzeniu takiego formatu podpisali ministrowie spraw zagranicznych Polski (Jacek Czaputowicz), Litwy (Linas Linkevičius) i Ukrainy (Dmytro Kułeba). Ma on na celu promowanie i intensyfikowanie współpracy w zakresie...

Więcej →